Tamazight del Marruecos Central
Tamazight ⵜⴰⵎⴰⵣⵉⵖⵜ /Tamaziġt' | |
---|---|
Faláu en | Marruecos Arxelia |
Rexón | Atles Mediu |
Falantes | 3,6 millones |
Puestu | Non nos 100 mayoresLlugar númberu (Ethnologue 1996) |
Familia | Afroasiáticu Bereber |
Estatus oficial | |
Oficial en | Nengún país |
Reguláu por | Nun ta reguláu |
Códigos | |
ISO 639-1 | nengún |
ISO 639-2 | ber
|
ISO 639-3 | |
Estensión del tamazight |
El tamazight del Marruecos Central o tamazight ye una variante bereber perteneciente a la familia llingüística afro-asiática y falada principalmente en Marruecos na zona del Mediu Atles por unos 3.600.000 falantes, más unos pocos n'Arxelia y Francia. A partir del sieglu VII empezó un procesu d'asimilación cola llegada de grupos de llingua árabe. Na actualidá les llingües bereberes nun tener estatus oficial en Marruecos y Arxelia.
Orixinalmente'l tamazight, como otres llingües bereberes, escribíase bien pocu. Sicasí, anguaño esisten tres sistemes d'escritura pa la llingua: el tifinagh, l'alfabetu árabe y l'alfabetu llatín. En setiembre de 2003, el tifinagh empezó a ser enseñáu a los neños nes escueles marroquines, ente que l'alfabetu llatín ye preferíu polos llingüistes amazigh y los investigadores. El alifato o alfabetu árabe predomina na lliteratura bereber de Marruecos.
El tamazight ye una de les cuatro llingües bereberes más falaes xunto al cabilio, el rifeñu y el tachelhit, anda a la tema con esti postreru como la llingua bereber más falada en Marruecos. El tamazight ye faláu principalmente pola tribu de los Ait Atta y la variante meridional polos Ait Haddidu, Ait Sadden, Ait Ayach (tribu compuesta por 22 pueblos a lo llargo del ríu Ansegmir a los pies del monte Ayachi a 22 km al oeste de la ciudá de Midelt) y otres tribus. El tachelhit ye faláu nel Altu Atles y en tol sur del país, y el rifeñu, faláu nel norte, sobremanera nel Rif. El tamazight ye bien cercanu al tachelhit, de forma que falantes de dambos dialeutos pueden comunicase ensin mayores problemes; el rifeñu ye más alloñáu.
Estremar estos dialeutos puede ser complicáu debíu al fechu de que falantes d'otres llingües pueden referise tamién a la so llingua propia como tamazight. Adicionalmente, la diferencia ente estos trés dialeutos ye mayormente fonolóxica y léxica más que sintáctica. El tamazight puramente tien un altu grau de diversidá interna, incluyendo si asocede lenición. Como ye típicu nes llingües afro-asiátiques, el tamazight tien una serie de consonantes enfátiques, según uvulares y faringeales. Esti idioma tien un sistema fonémico trivocálico, pero tamién tien munches pallabres ensin estes vocales fonémicas.
Ver tamién
[editar | editar la fonte]Referencies
[editar | editar la fonte]Enllaces esternos
[editar | editar la fonte]- INALCO report on Central Morocco Tamazight: maps, extension, dialeutology, name]
- Tamazight Poemes (MP3)
- UCLA Archive for Tamazight
- Berber (Ayt Seghrouchen Middle Atles)
- Berber (Middle Atles)
- Linguist List - Description of Tamazight, Central Atles
- Tamazight, Central Atles Language on llmap.org
- Tamazight, Central Atles on globalrecordings.net
- ODIN results for language Tamazight, Central Atles (TZM)
- Tamazight Dictionary (variedá merdional)