Sapium glandulosum

De Wikipedia
Sapium glandulosum
Estáu de caltenimientu
Vulnerable (VU)
Vulnerable (IUCN 2.3)[1]
Clasificación científica
Reinu: Plantae
Subreinu: Planta vascular / Tracheobionta
División: Magnoliophyta
Clas: Dicotiledónea Magnoliopsida
Orde: Malpighiales
Familia: Euphorbiaceae
Subfamilia: Euphorbioideae
Tribu: Hippomaneae
Subtribu: Hippomaninae
Xéneru: Sapium
Especie: S. glandulosum
(L.) Morong
Sinonimia
Consultes
Royal Botanic Gardens, Kew Royal Botanic Gardens, Kew
World Flora Online World Flora online
[editar datos en Wikidata]

Sapium glandulosum, conocida popularmente como "kurupika’y", "pau-de-leite", "pau-leiteiro", "llecheru", "llecheru de fueya graúda", "mataojo" o "toropi", ye una planta de la familia de les Euphorbiaceae.

Distribución xeográfica[editar | editar la fonte]

Ye endémicu de Brasil y Paraguái.

Descripción[editar | editar la fonte]

Ye un árbol lactescente, caducifoliu que puede algamar hasta 20 m d'altor, con tueru rectu y cilíndricu con hasta 5 dm de diámetru. Fueyes llargues, espinoses, llanceolaes, simples, alternaes, márxenes finamente serraos, con un estrechamientu enriba de 15 cm; florece nel Hemisferiu Austral d'ochobre a xineru, y fructifica de xineru a marzu.

Como ye una especie heliófila, o de lluz difuso alcuéntrase en montes non bien trupos. En Brasil rexístrase la so presencia nel sur y nel sureste.

La madera ye indicada pa faer caxes, y como lleña pa carbón. Del so látex característicu (d'ellí'l so nome) usar pa producir hule.

Ye por demás ornamental; en paisaxismu y en reforestación.

El nome "mataojo" foi dau porque'l so látex ye altamente irritante ocular.

La nación guaraní usen la so madera pa esculpir animales.

Taxonomía[editar | editar la fonte]

Sapium glandulosum describióse por (L.) Morong y espublizóse en Annals of the New York Academy of Sciences 7: 227. 1893.[3]

Etimoloxía

Sapium: nome xenéricu que según Umberto Quattrocchi derívase probablemente del llatín sappinus, sapinus o sappium = "una especie d'abetu o pinu," posiblemente, de la mesma, deriva del celta sap = "grasa", refiriéndose al exudáu d'un tueru estropiáu.[4]

glandulosum: epítetu llatín que significa "glandular"[5]

Sinonimia
  • Excoecaria aerea (Klotzsch ex Müll.Arg.) Müll.Arg.
  • Excoecaria biglandulosa Müll.Arg.
  • Excoecaria marginata (Müll.Arg.) Müll.Arg.
  • Excoecaria obtusiloba (Müll.Arg.) Müll.Arg.
  • Excoecaria occidentalis Müll.Arg.
  • Excoecaria suberosa Müll.Arg.
  • Hippomane aucuparia (Jacq.) Crantz
  • Hippomane biglandulosa L.
  • Hippomane fruticosa Sessé & Moc.
  • Hippomane glandulosa L.
  • Hippomane zeocca L. ex B.D.Jacks.
  • Omphalea glandulata Vell.
  • Sapiopsis cremostachys Müll.Arg.
  • Sapium aereum Klotzsch ex Müll.Arg.
  • Sapium alainianum P.T.Li
  • Sapium albomarginatum Pax & K.Hoffm.
  • Sapium aubletianum (Müll.Arg.) Huber
  • Sapium aucuparium Jacq.
  • Sapium aucuparium Willd.
  • Sapium aureum H.Buek
  • Sapium biglandulosum (L.) Müll.Arg.
  • Sapium bogotense Huber
  • Sapium caribaeum Urb.
  • Sapium claussenianum (Müll.Arg.) Huber
  • Sapium contortum Croizat
  • Sapium cremostachyum I.M.Johnst.
  • Sapium endlicherianum Klotzsch ex Pax
  • Sapium fendleri Hemsl.
  • Sapium fragile Pax & K.Hoffm.
  • Sapium giganteum Pittier
  • Sapium glandulatum (Vell.) Pax
  • Sapium guaricense Pittier
  • Sapium haematospermum var. saltense O'Donell & Lourteig
  • Sapium haematospermum var. saltensis O'Donell & Lourteig
  • Sapium hamatum (Müll.Arg.) Pax & K.Hoffm.
  • Sapium hemsleyanum Huber
  • Sapium hippomane G.Mey.
  • Sapium integrifolium Splitg. ex Lanj.
  • Sapium intercedens Huber
  • Sapium itzanum Lundell
  • Sapium ixiamasense Jabl.
  • Sapium izabalense Lundell
  • Sapium jamaicense Sw.
  • Sapium klotzschianum (Müll.Arg.) Huber
  • Sapium lanceolatum (Müll.Arg.) Huber
  • Sapium leptadenium (Müll.Arg.) Huber
  • Sapium marginatum Müll.Arg.
  • Sapium moaense Alain
  • Sapium montevidense Klotzsch ex Baill.
  • Sapium moritzianum Klotzsch
  • Sapium muelleri Hemsl.
  • Sapium naiguatense Pittier
  • Sapium nitidum Alain
  • Sapium obtusatum Klotzsch ex Pax
  • Sapium obtusilobum Müll.Arg.
  • Sapium occidentale (Müll.Arg.) Huber
  • Sapium oligoneurum K.Schum. & Pittier
  • Sapium paranaense Pax & K.Hoffm.
  • Sapium paucistamineum Pittier
  • Sapium pavonianum (Müll.Arg.) Huber
  • Sapium petiolare (Müll.Arg.) Huber
  • Sapium pittieri Huber
  • Sapium poeppigii Hemsl.
  • Sapium pohlianum Klotzsch ex Pax
  • Sapium prunifolium Klotzsch
  • Sapium punctatum Klotzsch ex Pax
  • Sapium pycnostachys K.Schum. ex Pax
  • Sapium salicifolium Kunth
  • Sapium saltense (O'Donell & Lourteig) Jabl.
  • Sapium schippii Croizat
  • Sapium serratum (Müll.Arg.) Klotzsch ex Baill.
  • Sapium suberosum Müll.Arg.
  • Sapium submarginatum Huber
  • Sapium subserratum Klotzsch ex Pax
  • Sapium sulciferum Pittier
  • Sapium taburu Ule
  • Stillingia aucuparia (Jacq.) Oken
  • Stillingia biglandulosa (L.) Baill.
  • Stillingia dracunculoides Baill.
  • Stillingia haematantha Standl.
  • Stillingia hippomane (G.Mey.) Baill.
  • Stillingia marginata (Müll.Arg.) Baill.
  • Stillingia prunifolia (Klotzsch) Baill.[6]

Ver tamién[editar | editar la fonte]

Referencies[editar | editar la fonte]

  1. Prau, D. (1998). «'Sapium saltense'» (inglés). Llista Roxa d'especies amenazaes de la UICN 2010.3. Consultáu'l Setiembre de 2010.
  2. Sinónimos en Catalogue of life
  3. «Sapium glandulosum». Tropicos.org. Missouri Botanical Garden. Consultáu'l 29 de xineru de 2015.
  4. En Nomes Botánicos
  5. N'Epítetos Botánicos
  6. «Sapium glandulosum». The Plant List. Consultáu'l 29 de xineru de 2015.

Bibliografía[editar | editar la fonte]

  1. CONABIO. 2009. Catálogo taxonómico de especies de México. 1. In Capital Nat. Méxicu. CONABIO, Mexico City.
  2. Correa A., M.D., C. Galdames & M. Stapf. 2004. Cat. Pl. Vasc. Panamá 1–599. Smithsonian Tropical Research Institute, Panamá.
  3. Forzza, R. C. 2010. Llista de espécies Flora do Brasil http://floradobrasil.jbrj.gov.br/2010. Jardim Botânico do Rio de Janeiro, Rio de Janeiro.
  4. Funk, V. A., P. E. Berry, S. Alexander, T. H. Hollowell & C. L. Kelloff. 2007. Checklist of the Plants of the Guiana Shield (Venezuela: Amazonas, Bolivar, Delta Amacuro; Guyana, Surinam, French Guiana). Contr. U.S. Natl. Herb. 55: 1–584. View in Biodiversity Heritage Library
  5. González Ramírez, J. 2010. Euphorbiaceae. En: Manual de Plantes de Costa Rica. Vol. 5. B.E. Hammel, M.H. Grayum, C. Herrera & N. Zamora (eds.). Monogr. Syst. Bot. Missouri Bot. Gard. 119: 290–394.
  6. Hokche, O., P. E. Berry & O. Huber. (eds.) 2008. Nuevu Cat. Fl. Vasc. Venez. 1–859. Fundación Instituto Botánicu de Venezuela, Caracas.
  7. Idárraga-Piedrahita, A., R. D. C. Ortiz, R. Callejas Posada & M. Merello. (eds.) 2011. Fl. Antioquia: Cat. 2: 9–939. Universidá d'Antioquia, Medellín.
  8. Jørgensen, P. M. & S. León-Yánez. (eds.) 1999. Cat. Vasc. Pl. Ecuador. Monogr. Syst. Bot. Missouri Bot. Gard. 75: i–viii, 1–1181.

Enllaces esternos[editar | editar la fonte]