Piprites pileata

De Wikipedia

Les especies d'aves con nome común en llingua asturiana márquense como NOA. En casu contrariu, conséñase'l nome científicu.

Piprites pileata
Estáu de caltenimientu
Vulnerable (VU)
Vulnerable (IUCN 3.1)[1]
Clasificación científica
Reinu: Animalia
Filu: Chordata
Clas: Aves
Orde: Passeriformes
Suborde: Tyranni
Familia: Pipridae[2]
Xéneru: Piprites
Especie: P. pileata
(Temminck, 1822)
Distribución
Sinonimia
Pipra pileata[3]
Piprites pileatus
Consultes
[editar datos en Wikidata]

Piprites pileata, tamién denomináu piprites capirotado[4] o caneleirinho-de-chapéu-preto (en portugués) (Brasil)[5] ye una especie d'ave paseriforme perteneciente al xéneru Piprites, tradicionalmente incluyida na familia Pipridae, pero anguaño con base n'estudios xenéticos consideróse la so inclusión dientro de la familia Tyrannidae.[6] Alcuéntrase n'Arxentina y Brasil.[1]

Piprites pileata, ilustración de 1838.

Distribución y hábitat[editar | editar la fonte]

Distribuyir nel sureste de Brasil (sur de Minas Gerais y Rio de Janeiro escontra'l sur hasta'l norte de Rio Grande do Sul) y estremu nordés d'Arxentina (Misiones).[3]
Vive na Viesca atlántica y nes viesques de monte, hasta los 1.800 m d'altitú,[7] especialmente onde abonden les araucarias (Araucaria angustifolia).[8]

Descripción[editar | editar la fonte]

Mide aproximao 12 cm de llargor. Presenta corona negra. El machu tien l'envés, la grupa y les coberteres alares color castañu ferrial brillante; mexelles anaranxaes; ceya, pescuezu y pechu mariellu acaneláu y vientre crema a blancuciu. Les ales son escures. La cola presenta les plumes centrales negres y les llaterales color castañu ablondu. El picu ye mariellu y les pates tamién marielles o anaranxaes. La fema estremar por tener l'envés verde oliva y llinies blanques nes ales.[7]

Estáu de caltenimientu[editar | editar la fonte]

Esta especie ta clasificada como “vulnerable” pol IUCN por cuenta de que la estensión de la perda de montes indiquen que'l so aparentemente pequeña populación ta tornando. La so población total envalorada ye de 2.500 a 10.000 individuos.[1]

Amenaces[editar | editar la fonte]

Los montes d'araucaria foron fuertemente amenorgaos na so estensión. Sicasí, nun paez ser un verdaderu especialista en araucaria, y el declinio de la populación nel norte de la so zona de distribución en Brasil puede ser apangáu porque los montes de la so faxa d'altitú sufristi considerablemente menos destrucción que les tierres baxes axacentes.[1]

Aiciones de caltenimientu[editar | editar la fonte]

En Brasil ta protexida y alcuéntrase nos parques nacionales d'Itatiaia, Serra da Bocaina y Aparados da Serra y nel parque estatal de Campos do Jordão. La población n'Arxentina ye bien pequeña y alcontrada nun hábitat específicu: montes de Ocotea pulchella, que nun tán suxetos a nenguna proteición específica y polo tanto vulnerables a disturbios forestales, como esplotación selectiva de madera, desmate p'agricultura y quemes accidentales. Alcuéntrase en dellos llugares esvalixaos, toos na Reserva de la biosfera Yabotí na Provincia de Misiones.[1]
A pesar de globalmente ser consideráu vulnerable, llocalmente n'Arxentina'l baillarín castañu ye consideráu como “en peligru críticu d'estinción”.[9]

Comportamientu[editar | editar la fonte]

Alimentación[editar | editar la fonte]

Aliméntase de frutos y inseutos.[8]

Reproducción[editar | editar la fonte]

Como otres especies de la so familia, executa un ritual d'exhibición que realiza repetidamente pa les femes próximes mientres la temporada de reproducción.[10] El ritual foi reparáu ente los meses de setiembre a payares y el nial taba en construcción n'ochobre.[1]

Sistemática[editar | editar la fonte]

Descripción orixinal[editar | editar la fonte]

La especie P. pileata describióse per primer vegada pol ornitólogu austriaco Coenraad Jacob Temminck en 1822 sol nome científicu Pipra pileata; llocalidá tipo «Curitiba, Paraná, Brasil».[3]

Taxonomía[editar | editar la fonte]

Ye monotípica. Esisten diverxencies cuanto a la familia a la que'l presente xéneru pertenez. Mientres Clements checklist 6.8 asitiar na familia Pipridae,[2] el South American Classification Committee (SACC)[11] caltener como inciertu en Incertae sedis, l'IOC[12] y Zoonomen[13] asitiar en Tyrannidae. Los estudios de filoxenia molecular de Ohlson et al. 2013[14] propunxeron una nueva familia esclusiva pal xéneru Piprites. El CBRO (Comité Brasilanu de Rexistros Ornitolóxicos) asitia'l presente xéneru nesa nueva familia Pipritidae Ohlson, Irestedt, Ericson & Fjeldså, 2013.[15]


Referencies[editar | editar la fonte]

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 BirdLife International (2012). «Piprites pileata» (inglés). Llista Roxa d'especies amenazaes de la UICN 2013.2. Consultáu'l 2 de xunu de 2014.
  2. 2,0 2,1 Clements, J. F., T. S. Schulenberg, M. J. Iliff, B.L. Sullivan, C. L. Wood, and D. Roberson. 2013. The eBird/Clements checklist of birds of the world: Version 6.8. Downloaded from http://www.birds.cornell.edu/clementschecklist/download/
  3. 3,0 3,1 3,2 (Piprites pileata) en IBC - The Internet Bird Collection. Consultada'l 3 de xunu de 2014.
  4. Bernis, F; De Juana, E; Del Hoyo, J; Fernández-Cruz, M; Ferrer, X; Sáez-Royuela, R; Sargatal, J . «Nombres en castellano de las aves del mundo recomendados por la Sociedad Española de Ornitología (Novena parte: Orden Passeriformes, Familias Cotingidae a Motacillidae)». Ardeola 51 (2):  páxs. 491-499. https://www.seo.org/wp-content/uploads/tmp/docs/vol_51_2_noveno.pdf.  Consultáu'l
  5. Piprites Capirotado (Piprites pileata) (Temminck, 1822) en Avibase. Consultada'l 3 de xunu de 2014.
  6. Tello, José G.; R.G. Moyle,; D.J. Marchese, and J. Cracraft 2009 EL%202009_Cladistics.pdf Phylogeny and phylogenetic classification of the tyrant flycatchers, cotingas, manakins, and their allies (Aves: Tyrannides) Cladistics 25: 1-39.
  7. 7,0 7,1 Ridgely,Robert S. and Guy Tudor (2009) Field Guide to the Songbirds of South America: The Passerines 490, Pl.63(12). University of Texas Press.
  8. 8,0 8,1 Caneleirinho-de-chapéu-preto en WikiAves.
  9. López-Lanús, B., P. Grilli, Y. Coconier, A. Di Giacomo y R. Banchs (2008) Categorización de les aves de l'Arxentina según el so estáu de caltenimientu. P. 20 Informe d'Aves Arxentines /AOP y Secretaría d'Ambiente y Desenvolvimientu Sustentable. Buenos Aires, Arxentina.
  10. 2010. Neotropical Birds Online (T. S. Schulenberg, Editor). Ithaca: Cornell Lab of Ornithology; baxáu de Neotropical Birds Online el 4 de xunu de 2014: Black-capped Piprites (Piprites pileata)
  11. Remsen, J. V., Jr., C. D. Cadena, A. Jaramillo, M. Nores, J. F. Pacheco, J. Pérez-Emán, M. B. Robbins, F. G. Stiles, D. F. Stotz, and K. J. Zimmer. Version 18 de febreru de 2015. A classification of the bird species of South America. American Ornithologists' Union. SACC Excel File
  12. Gill, F and D Donsker (Eds). 2012. IOC World Bird Names (v 2.11). Disponible en IOC - World Bird Names Consultada'l 3 de xunu de 2014.
  13. Piprites (Cabanis, 1847) en Zoonomen. Consultada'l 3 de xunu de 2014.
  14. Ohlson, J. I., M. Irestedt, P. G. P. Ericson, and J. Fjeldså. 2013. Phylogeny and classification of the New World suboscines (Aves, Passeriformes). Zootaxa 3613: 1-35.
  15. Comitê Brasileiro de Rexistros Ornitolóxicos (2014) Llistes das aves do Brasil. 11ª Edição, 1/1/2014 (en português). Disponible en <http://www.cbro.org.br>. Consultáu'l 26 de xunu de 2014; p. 30.

Bibliografía[editar | editar la fonte]

  • Bodrati, A.; Maders, C.; Di Santu, G.; Cockle K.; Areta, J. I.; Segovia, J. M. 2009. Distribución, hábitat, y historia natural del Baillarín Castañu Piprites pileata, una especie Críticamente Amenazada n'Arxentina. Cotinga: 95-100.
  • Maders, C.; Fariña, N.; Bodrati, A. 2007. Redescubrimientu del Baillarín Castañu (Piprites pileata) n'Arxentina. Ornitologia Neotropical 18: 127-131.
  • Cockle, K.; Maders, C.; Di Santu, G.; Bodrati, A. 2008. The Black-capped Piprites Piprites pileata builds a spherical moss nest. Cotinga: 166-168.

Enllaces esternos[editar | editar la fonte]