Philadelphe de Gerde

De Wikipedia
Philadelphe de Gerde
Vida
Nacimientu Banios[1], 21 de marzu de 1871
Nacionalidá Bandera de Francia Francia
Llingua materna occitanu
Muerte Gerde[1], 22 d'agostu de 1952[2] (81 años)
Familia
Casada con Gaston Requier (en) Traducir [1]
Estudios
Llingües falaes occitanu[1]
Gascón[3]
francés[4]
Oficiu poeta, escritora, dramaturga
Premios
Cambiar los datos en Wikidata

Philadelphe de Gerde (21 de marzu de 1871, Banios – 22 d'agostu de 1952, Gerde), de verdaderu nome Claude Duclos, ye una félibre qu'escribió n'occitanu.

Biografía[editar | editar la fonte]

Nacida en 1871 en Banios, nos Altos Pirineos, l'autora toma como seudónimu Philadelphe de Gerde en referencia al pueblu u pasa una parte esencial de la so vida, Gerde, cerca de Bagnères-de-Bigorre.[5] Bigourdan publica los sos primeros poemes, firmaos Filadèlfa, n'El Porvenir, un periódicu llocal. Convidada por Frédéric Mistral a les fiestes de Santa-Estelle en Carcasona en mayu 1893, ye aclamada polos félibres.[6] Marius André, poeta provenzal, dedíca-y un poema d'amor La Glòri De Esclarmoundo (Fraire Seguin, 1894); pero ella decide casase con Gaston Réquier en 1905 en Niza.[7] En 1899, ye gallardoniada nos Xuegos Florales del Félibre. Mientres la Santa-Estelle de Pau (mayu 1901), decide consagrase a l'alcordanza de la so llingua. Retírase cerca del so home, con quien pasa los sos iviernos en Provenza u compón los Cantares en Dò, cantares de duelu y de roxura.

En 1909, de resultes de dellos incidentes (dimisión del capoulié Pierre Dévoluy y l'intervención de Filadèlfa pa faer escoyer a Valère Bernard) funda L'estello, periódicu d'espresión occitana. En 1911 el so home cesa de financiar el periódicu. Abandona'l Félibre, y avérase a l'Acción francesa, que comparte los sos ideales católicos y rexonalistes. Bernadeto ye un poema d'agradecimientu a Notre-Dame-de-Lourdes. Philadelphe de Gerde comparte'l so apegu al nacionalismu occitanu, viaxando nel sureste, creando la Lliga Guyenne et Gascogne",.[8][9] Anima la "Frairia ded Desvelh" y el grupu "Nous-Auti", promoviendo amarutes, bailles, cantares y costumes rexonales. Sicasí nun ruempe rellaciones el félibre. En 1924, l'Academia de los Xuegos Florales axudíca-y la maestría en lletres. El 30 d'abril de 1925, nel Capitol de Toulouse, declama en llingua d'oc L'Aponderamientu de Clémence Isaure. La recuperación del contautu colos félibres ayúdala a ameyorar la ortografía de los sos poemes, según los principios de "l'Escôla Occitana".[10]

En 1930 pierde al so home, pero nun dexa de percorrer la rexón, hasta en 1939; llevando un Bigourdan ñegru con capiellu, en señal de duelu pola llingua y les costumes de Bigorre. La so última apaición en mayu 1950 (Toulouse, fiestes de la Santa-Estelle) foi un trunfu, entamáu pola Academia de los Xuegos Florales y el Félibre. Muerre'l 22 d'agostu de 1952.

Obres[editar | editar la fonte]

  • Posos perdudos (La Provincia, 1892)
  • Brumos de autono (Joseph Roumanille, Avignon 1893)
  • Trilogía de los Cantos
    • Cantas d'azur (1897) coronado en 1899 por la Academia de los Xuegos Florales.
    • Cantas d'eisil (1902)
    • Cantas en do (Mâcon, Protat hermanos 1909)
  • Bernadeto (Bernadeta (Édouard Privat, Toulouse 1909 ; Henri Didier, Apuestas 1934)
  • Eds crids (Édouard Privat, Toulouse 1930)
  • Eux... ou la Bigorre en ce temps-là (Édouard Privat/Henri Didier, 1934)
  • Le Message de Mistral ; avant-propos L'escolo Deras Pireneos, 1941)
  • Se canti quand canti (1949) Lleer on-line
    • Les épousailles : Scène chorale à 5 voix mixtes ; músicade F. de La Tombelle ; poema de Filadèlfa de Gerda L'Orphéon A. Fougeray, Paris

Reconocencies postumes[editar | editar la fonte]

  • Joseph Salvat edita Philadelphe de Gerde (Privat, 1963)
  • L'asociación "Eths Amics de Filadèlfa de Yerda" (Bagnères-de-Bigorre) perpetua la so alcordanza.
  • Una cai de Toulouse, y el llicéu profesional de Pessac en Gironda lleven el so nome.

Referencies[editar | editar la fonte]

  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 Afirmao en: Dictionnaire des auteurs de langue d'Oc de 1800 à nos jours. Páxina: 152. Editorial: Felibritge. Llingua de la obra o nome: francés. Data d'espublización: 2009. Autor: Jean Fourié.
  2. ↑ Biblioteca Nacional de Francia. «autoridaes BNF» (francés). Consultáu'l 10 ochobre 2015.
  3. ↑ Afirmao en: autoridaes BNF. Identificador BnF: 12220961w. Data de consulta: 22 xunu 2023. Autor: Biblioteca Nacional de Francia. Llingua de la obra o nome: francés.
  4. ↑ Biblioteca Nacional de Francia. «autoridaes BNF» (francés). Consultáu'l 10 ochobre 2015.
  5. ↑ Encyclopédie Larousse
  6. ↑ Revue félibréenne 1893, page 108 et suivantes
  7. ↑ Revue félibréenne 1893, page 120 et suivantes
  8. ↑ L'express du Midi, 12 juin 1923, page 2 Les fêtes félibréennes
  9. ↑ L'express du Midi, 8 mai 1928, La vie littéraire page 6
  10. ↑ Philadelphe de Gerde, avertissement

Enllaces esternos[editar | editar la fonte]

Once retratos de Philadelphe de Gerde

Sacáu de «https://ast.wikipedia.org/w/index.php?title=Philadelphe_de_Gerde&oldid=4025226»