Llingües nilótiques meridionales

Llingües nilótiques meridionales
Distribución xeográfica	África oriental
Países	Kenia Uganda Tanzania
Filiación xenética	Nilo-saḥarianu   Sudánicu oriental     Kir-Abbaia       Nilóticu         Nilóticu mer.
Códigu Glottolog	sout2830
Ver tamién Idioma - Families - Clasificación de llingües
[editar datos en Wikidata]

Les llingües nilótiques meridionales son un grupu de llingües nilótiques, falaes por dellos pueblos nilóticos ente los que tán los kalenjin, los tatoga.

Clasificación

Les llingües nilótiques occidentales estrémense convencionalmente en dos grupos:

• Kalenjinː
  • Grupu elgonː kupsabiny (sebei), sabaot
  • Grupu nandi-markwetaː aramanik, endo (maraket), kalenjin-nandi, kisankasa, mediak, mosiro, tugen.
  • Otresː okiek, pökoot (pakot, suk), terik

Grupu nandi-markwetaː

• Tatoga: Datooga, Omotik.

Antes de la clasificación de Joseph Greenberg de les llingües africanes estes llingües clasificábense dientro de la familia nilo-camítica, güei considerada obsoleta como clasificación. Ello ye que esisten interesantes diferencies ente estes llingües y les que orixinalmente denomináronse "nilótiques" (agora nilóticu occidental. Polo que respecta a les formes pronominales la diferencia ente la caña occidental y les otres cañes meridional y oriental (consideraes primeramente nilo-camítiques): les cañes meridional y oriental tienen formes especiales na inflexón de persona que nun apaecen na caña occidental. Otru puntu en que difieren ye l'orde básicu (VSO predominante nel grupu oriental y meridional; y SVO nel grupu occidental).

Comparanza léxica

Los numberales en distintes llingües nilótiques meridionales son:

GLOSA	Elgon		Nandi-Markweta		Pökoot	Tatoga	PROTO- NILÓTICU Mer.
	Sebei	Sabaot	Endo	Kalenjin (nandi)		Datooga
'1'	akɛ́ːŋkɛ	aɡɛ́ːŋgɛ	ɒ́kɔ́ːŋɔ	akɛ̀ːŋkɛ	àkɔ́ɔ́ŋkɔ̀	ʔàɡi	*a-kɛːŋ-
'2'	ɑréːɲ	ɑyéːŋ	ərèːɲ	áɛ̂ːŋ	òdë̀ë̀ŋ	íyèeɲa	*a-reːŋ
'3'	sómok	sómok	sómók	sómòk	sä́mä́k	sàmàgu	*sɔmɔk
'4'	aŋwán	aŋwán	ɒ́ŋwɒ̀n	áŋwàn	àŋwân	ʔàŋwàn	*a-ŋwan
'5'	múːt	múːt	mùːt	mûːt	múut	mùuti	*muut-
'6'	5 ɑk 1	lɑ	lɔ́	là	5 ŋɡɔ́ 1	làh	*lɑh
'7'	5 ɑk 2	tɪ́sap	tɪ́sɔ́p	tísap	5 ŋgɔ́ 2	isbwà	*tisɑp
'8'	5 ɑk 3	sɪsɪ́ːt	sisíːt	sisíːt	5 ŋgɔ́ 3	sìss	*sisiːt
'9'	5 ɑk 4	sɑ́kɑːl	sɔkɔ̀ːl	sókôːl	5 ŋgɔ́ 4	ʃàgèeʃʃ	*sɑkɑːl
'10'	támán	támán	tɒmɒn	táman	támàn	dàmáná	*taman

Referencies

Bibliografía

• Datos: Q1552410