Divorciu
El divorciu (del llatín divortium) ye la disolución del matrimoniu, ente que, nun sentíu ampliu, referir al procesu que tien como intención dar términu a una unión conxugal.[1] En términos llegales modernos, el divorciu foi asitiáu per primer vegada nel Códigu Civil francés de 1804,[n 1][2] siguiendo por cierto aquellos postulaos que víen al matrimoniu como una verdadera unión llibre (pa contraer basta l'alcuerdu llibre de los maríos), y al divorciu como una necesidá natural;[3] nesti sentíu, el divorciu modernu naz como una dexeneración d'un matrimoniu venceyar cristianu, siguiendo la lóxica de la secularización d'ésti,[4] teniendo por cierto raigaños provenientes del Derechu romanu.[5][6]
El divorciu estremar de la separación de fechu en que nun dependiendo del ordenamientu xurídicu de cada país, puede tener o non dellos efeutos xurídicos; por casu pa los casos de Chile esta situación fáctica ye una de les causales pa solicitar la declaración de divorciu. Al respeutive de la separación llegal en tantu, ésta sí ye reconocida llegalmente en diversos ordenamientos xurídicos, teniendo en consecuencia un mayor númberu d'efeutos xurídicos que la separación ello ye qu'anque a diferencia del divorciu, nun pon términu al matrimoniu. Per otru llau, nun se debe confundir cola anulación del matrimoniu, que nun ye más que'l declarar que'l matrimoniu nunca esistió, y que non solo s'atopa reguláu nel ordenamientu xurídicu de dellos países, sinón que, amás, alcuéntrase reguláu nel derechu canónicu con llarga data.[7]
A día de güei, namái les Filipines y Ciudá del Vaticanu nun dexen el divorciu nel so ordenamientu xurídicu. Per otru llau, en mayu de 2011 Malta votó a favor de la inclusión de la disolución matrimonial na so llexislación al traviés d'un referendu non venceyante,[8] aprobándose darréu'l so llegalización nel Parllamentu mientres el mes de xunetu,[9] siendo l'últimu país del mundu en llegalizalo depués de Chile (que lo aprobó en 2004). Nel Congresu de Filipines en tantu, empecipióse a fines del primer semestre de 2011 un alderique en redol a una potencial llei que lo incorpore nel so ordenamientu xurídicu.[10]
Historia
[editar | editar la fonte]La institución del divorciu ye cuasi tan antigua como la del matrimoniu, magar munches cultures nun la almitíen por cuestiones relixoses, sociales o económiques.
La mayoría de les civilizaciones que regulaben la institución del matrimoniu nunca lu consideraron indisoluble, y la so rotura xeneralmente yera solicitada polos homes. Anque en delles d'elles, la nacencia d'un fíu otorgába-y al venceyu'l calter de indisoluble.
En munches sociedaes antigües tamién yera motivu de muerte, como na antigua Babilonia, onde'l divorciu podía ser pidíu por cualesquier de los cónyuges, pero l'adulteriu de les muyeres yera penáu cola muerte.
Los celtes practicaben la endogamia (matrimoniu de persones d'ascendencia común o naturales d'una pequeña llocalidá o contorna), sacante los nobles que solíen tener más d'una esposa. Yera habitual la práutica de contraer matrimoniu por un periodu establecíu de tiempu, tres el cual los contrayentes yeren llibres, pero tamién yera habitual el divorciu.
N'América, los homes Azteques solo podíen tener una esposa y denominar Cihuatlantli, Nociuauh o Áhuatlantli (esto ye muyer llexítima),[11] y anque s'aceptaba la polixinia, solo la primer muyer tenía'l calter d'esposa. Nesti contestu, el divorciu yera consentíu, pudiendo ser solicitáu tantu pol home como pola muyer; asina, al llograse -vía sentencia xudicial- quedábase habilitáu pa contraer nuevamente matrimoniu.[12]
Ente los hebreos, los varones podíen refugar a les sos esposes ensin necesidá d'argumentar la causa de tal actitú; bastaba con informar al Sanedrín. Tamién esistía'l divorciu por mutuu disenso, pero les razones de les muyeres yeren sometíes a un analís más rigorosu que les del home.
Tamién na antigua Grecia esistía'l divorciu por mutuu disenso y la repudiación, pero l'home tenía de restituyir la dote a la familia de la muyer en casu de separación.
Nel altu Imperiu romanu los casos más frecuentes yeren los de concubinato y la unión llibre, en toles clases sociales. El matrimoniu, cuando se practicaba, obedecía a un oxetivu puramente económicu: la tresmisión del patrimoniu a los descendientes direutos en cuenta de otros miembros de la familia o la sociedá y a una política de perpetuar la casta de los ciudadanos. Si escarecer de patrimoniu yera innecesariu casase, y si yérase esclavu, imposible (recién a partir del sieglu III túvo-yos dexáu casase a los esclavos). La inestabilidá de les pareyes paez ser bien frecuente y el númberu de divorcios bien alto.[13]
Nel baxu Imperiu romanu'l divorciu yera daqué pocu común, hasta la dómina de los emperadores, onde s'acuñó la máxima "matrimonia debent esse llibera” (los matrimonios tienen de ser llibres), onde'l maríu o la esposa podíen arrenunciar a él si asina lu queríen.
Cola llegada del cristianismu, el divorciu prohibióse por cuenta de la concepción del matrimoniu como un sacramentu instituyíu por Dios y que'l so venceyu yera irrompible. A partir del sieglu X, anque'l divorciu taba prohibíu, esistía la Nulidá matrimonial, esto ye, el matrimoniu declarábase nulu si demostrábase que nun esistiera por distintes razones. Yeren los tribunales eclesiásticos quien tramitaben les declaraciones de nulidá matrimonial.
Sicasí, la Reforma de Lutero, almitió'l divorciu anque namái en casos bien graves. Esta reforma, inclusive provocó qu'Inglaterra abrazara la mesma por cuenta que'l so rei, Enrique VIII deseyaba divorciase de la so esposa, Catalina, y la Ilesia de Roma nun-y dexaba.
En 1796, Francia incorporó la rotura del venceyu matrimonial na llei promulgada'l 20 de payares, que sirvió d'antecedente a munches de les llexislaciones vixentes.
Italia en 1970 foi de los postreros grandes países europeos n'aprobalo definitivamente. Irlanda y Malta aprobar en referendu en 1995 y 2011 respeutivamente.[14]
El divorciu causó grandes discutinios nos países mayoritariamente católicos, pos la Ilesia Católica nun considera posible'l divorciu. El 28 de mayu de 2011, Malta foi l'últimu país de la Xunión Europea en llegalizar, tres referendu, el divorciu por un 52% de sofitos.[9]
Causes del divorciu
[editar | editar la fonte]Causes psicosociales y económiques
[editar | editar la fonte]Diverses investigaciones empunxéronse a tratar de determinar cuálos podríen ser les variables que presenten un mayor riesgu de divorciu, anque non necesariamente puede presumise que son aquelles les causales direutes d'ésti.[15] Ente estos factores, pueden mentase: matrimonios a curtia edá, probeza, desemplegu, so nivel educativu, convivencia con otra (o la mesma) pareya antes del matrimoniu,[16] tener un fíu o hijo antes del matrimoniu yá seya propiu (de dambos) o de dalgún de los contrayentes, estremes raciales,[17] tener un historial d'otros matrimonios anteriores, divorciu na familia d'orixe,[18] ente otros.
Otres investigaciones indiquen qu'una de les potenciales causes na medría de les tases de divorciu foi'l cambéu de roles dientro del matrimoniu, principalmente acomuñáu a la incursión de les muyeres nel mercáu llaboral gracies a crecientes oportunidaes n'educación y emplegu en xunto con polítiques más actives d'inclusión,[19] indicándose qu'en munchos casos, la rellación ente un mayor númberu d'hores dedicaes al trabayu y la probabilidá de divorciu ye más fuerte naquelles families d'ingresos medios y nes que'l home desaprueba el trabayu de la esposa,[20] o bien, nes que'l home trabaya menos hores que la esposa faciendo que la interaición de pareya mengüe, especialmente nel casu de los primeros años del matrimoniu.[21] Per otru llau, y al respeutive de la independencia llograda pola muyer al aportar al mundu del trabayu, delles investigaciones aluden a la esistencia d'una débil rellación cola probabilidá de divorciu.[22]
Causes bastante más rares pero dacuando non menos frecuentes son el ronquíu insoportable d'unu de los cónyuges,[23] falta d'hixene personal, adicciones a distraiciones, política, deportes o hobbies.
Causes xurídiques
[editar | editar la fonte]Según el ordenamientu xurídicu de cada país, les causes de divorciu pueden ser delles, ente les que pueden mentase el mutuu disenso, la bigamia, esistencia de dalguna enfermedá física o mental que ponga en riesgu la vida del otru cónyuge, la violación de los deberes inherentes al matrimoniu, abandonu maliciosu, ente otros.
Por casu, dientro de les causes del rompimientu matrimonial que tán nel Códigu Civil de Puertu Ricu, atópense: la primera ye pola muerte d'unu de los cónyuges; la segunda, si'l matrimoniu declárase nulu y la postrera pol divorciu llegalmente llográu y tamién si esiste agresión escontra la pareya. Llógrase'l divorciu si hai adulteriu, si unu de los cónyuges ye condergáu por un delitu grave, por embriaguez habitual o usu constante morfina o cualesquier otru narcóticu. Tratu cruel o inxuries graves, abandonu por un términu mayor d'un añu, disfunción eréctil permanente ensin solución presentada dempués del matrimoniu. El conato del home o de la muyer pa malvar a los sos fíos o prostituyir a los sos fíos, la propuesta del home pa prostituyir a la so muyer, la separación de dambos cónyuges por un periodu de tiempu ensin interrupciones de más de dos años y la enfermedá mental incurable de los cónyuges sobrevenida dempués del matrimoniu, por un periodu de más de siete años, cuando torgue gravemente la convivencia.[24]
Familia y divorciu
[editar | editar la fonte]El divorciu nun ye'l problema, sinón la resultancia d'un conxuntu d'inconvenientes, desavenencies y problemátiques vivíes nel contestu del matrimoniu que puede aniciar con unu o dambos cónyuges,[19] catalogándose por una tremera d'investigadores como'l segundu procesu más estresante mientres la edá adulta, darréu dempués de la muerte d'unu de los cónyuges.[25]
Dellos autores, tomando como elementu d'analís al adultu divorciáu que ye padre y/o miembru de la familia, indiquen que'l divorciu ye'l gran responsable de les fondes alteraciones que sufre'l sistema familiar post divorciu, obligando a los sos subsistemas a reorganizase estructuralmente; n'efeutu, pal casu de los fíos/as por casu, señálase que la capacidá qu'estos tienen al respeutive del so funcionamientu adaptativu dependen non solo de les carauterístiques del sistema familiar esistente mientres el matrimoniu, sinón que tamién de les rellaciones co-parentales que se dan dempués de rematáu'l procesu de divorciu.[25]
Per otru llau, dellos autores afirmen que'l procesu de divorciu impactaría nel bienestar de los neños/as,[26] pudiéndose acomuñar a dellos problemes qu'éstos externalizan, tales como comportamientos agresivos o enclín a quebrar regles, ente que a nivel internu, con problemes d'ansiedá y depresión. En particular, autores católicos y sociólogos conservadores cuestionen enforma les consencuencias del mesmu y rellacionen el divorciu cola delincuencia xuvenil.[27] Otros investigadores consideren que lo qu'impacta nos fíos ye'l conflictu parental y non el divorciu.[28] Slater y Haber fixeron una investigación en 1984 qu'amosó un mayor índiz d'ansiedá y baxa autoestima en neños pertenecientes a families xuníes con altu índiz de conflictividá matrimonial qu'en neños pertenecientes a families divorciaes con baxu nivel de conflictividá ente los proxenitores.[28] Investigadores como MacLouglin y Whitfield (1984) atoparon que la separación de los padres, en pareyes conflictives, pue ser una lliberación y aliviu pa los fíos y que nesos casos el divorciu trai consigo una oportunidá de crecedera y mayor autonomía pa los fíos. [28] Amato y Keith (1991) demostraron que les diferencies ente neños de pareyes divorciaes y non divorciaes yera relativamente pequeña y basábense más nel nivel de conflictividá de la pareya parental que nel fechu de divorciase o non.[29] El divorciu ta causáu por dellos problemes dende va tiempu, provocando asina la separación de los padres y el malestar de los fíos. Sía comoquier, deberíase tamién considerar que si una pareya con fíos ta divorciándose, ye posible qu'enantes hubiera engarradielles y/o discutinios qu'afectaren el bienestar de los fíos, siendo en ciertos casos más daniño nun recurrir a un divorciu.[30][31]
Tipos de divorciu
[editar | editar la fonte]Divorciu alministrativu
[editar | editar la fonte]Les sentencies solo pueden ser dictaes por autoridá xurisdiccional, sicasí, en dellos casos espresamente determinaos pola llei, otorgar a otra autoridá la facultá pa declarar disueltu un venceyu matrimonial.[ensin referencies]
Por que l'autoridá pueda declarar el divorciu los solicitantes tienen de ser mayores d'edá, nun tienen de tener fíos y de común alcuerdu tienen de liquidar la sociedá conxugal, si casárense so esi réxime.[32]
*EL DIVORCIU INCAUSADO O EXPRESS en Méxicu:
Ye un procesu que se promueve ante un Xuez de lo Familiar, ensin que se riquir mentar, xustificar o probar la causa pa pidilo, dexar ensin efeutos les causales y basta que seya solicitáu por cualesquier de los cónyuges manifestando a cencielles el so deséu de nun querer siguir col matrimoniu, al demandar el divorciu incausado y concluyir el procesu, va ser eslleíu'l venceyu matrimonial, entá y cuando una de les partes nun tea d'alcuerdu. A la demanda del divorciu incausado tendrá d'acompañase una propuesta de conveniu nel que se-y propón a la otra parte como finiquitar les temes axacentes al matrimoniu como lu son, nel so casu: El monto de la Pensión Alimenticia pa los fíos y/o cónyuge, Guardar y Custodia de los fíos menores d'edá y el réxime de visites, la repartición de bienes y lliquidación de la sociedá conxugal, ente otros. Una vegada almitida la demanda'l Xuez ordenara seya notificada a la otra parte, quien tendrá de contestar lo que al so derechu convenga y presentar nel so casu la contra propuesta de conveniu o almitir les propuestes que-y fueron presentaes, tendrá de llevase a cabu una audiencia na que se buscara llegar a un alcuerdu sobre tolos puntos rellacionaos nel conveniu y contra propuesta, si dambes partes lleguen a un alcuerdu sobre tolos puntos dictara la sentencia qu'esllee'l venceyu matrimonial y na que s'establecen los derechos y obligaciones que quedaren al cargu de cada unu, si nun se poner d'alcuerdu dictárase tamién la sentencia qu'esllee'l venceyu matrimonial pero dexárense a salvo los sos derechos por que los discutinios resultantes solucionar por aciu los procedimientos aplicables posteriores a la sentencia.
Divorciu per sentencia xudicial
[editar | editar la fonte]Los puntos que comúnmente contempla una sentencia de divorciu xudicial son:
- Disolución del venceyu matrimonial y en consecuencia l'aptitú de los divorciaos pa contraer nueves nupcias.
- Les midíes adicionales que decreta'l xuez de familia como son:
- Si esiste o non, y en qué porcentaxe, una pensión d'alimentos, que tendrá de pagar el padre a la madre o viceversa en favor de los sos fíos. La nuesa sociedá foi camudando y en munches llocalidaes los roles de vida tamién evolucionaron y les muyeres son una pilastra na mantención económica del llar, al grau qu'en dellos casos convirtiéronse n'el provisores de les finances de la familia dexando a los homes el rol de supervisión de llar y educación de fíos, motivu pol cual de forma más repetitiva a los homes, que tienen el cuidu personal de los sos fíos, l'autoridá xudicial otorgar el derechu de que la muyer págue-yos una pensión alimenticia y d'igual forma más reiteradamente atopamos con casos nos cualos los fíos concebíos quédense baxu guardar y custodia del padre.
- Repartición de bienes que s'adquirieron mientres el matrimoniu. Na mayoría de les llexislaciones, los bienes llograos o adquiríos mientres el matrimoniu pertenez por igual a dambos cónyuges (sacante nes llexislaciones que se contempla'l matrimoniu sol réxime de separación de bienes o'l réxime de participación nos gananciales), non asina los bienes provenientes d'heriedos que pertenecen dafechu al cónyuge que los recibiera o les donaciones. Sicasí en delles llexislación déxase les capitulaciones matrimoniales o alcuerdos prenupciales onde los cónyuges pueden determinar tou tipu de cuestiones inherentes a los bienes anteriores al matrimoniu y tamién a los llograos con posterioridá, inclusive hasta se suelen establecer indemnizaciones ante una eventual rotura del venceyu que los xunía.
- Situación xurídica de los padres en rellación a los fíos, dientro de lo qu'atopamos:
- A qué proxenitor-y correspuende guardar y custodia del o los menores (anque pue ser compartida).
- Establez la forma de convivencia que va tener colos sos fíos la madre o'l padre que NUN tien guardar y custodia.
- Les obligaciones que cada proxenitor va tener que cumplir respectu de la mantención alimentaria de los fíos (pensión alimenticia). La sentencia xudicial de divorciu afita si'l padre o la madre o dambos van apurrir económicamente p'arreglar les necesidaes alimentarias de los fíos, y fixa d'igual forma qué porcentaxe o qué importe tendrá d'apurrir el deldor alimenticiu. Por pensión alimenticia la mayoría de les llexislaciones mundiales contempla que la integren la comida, vistíu, estudios y esparcimientu.
Respectu de la pensión alimenticia, esta pue ser efeutiva hasta tantu los fíos cumplan la mayoría d'edá, que –según la llexislación de cada país- puede ser a los 18 o a los 21 años, momentu nel cual los cónyuges dexen de tener la obligación llegal de caltenelos económicamente. Esta obligación, en munchos casos, nun s'escasta si'l fíu tien dalgún carecimientu físicu o mental que-y torgara caltener se pelos sos propios medios o precisa la mantención pa prosiguir colos sos estudios. Otra manera, puede escastase antes de les edaes mentaes si'l menor fuera desafiáu polos sos padres.
Na mayor parte de los ordenamientos xurídicos contémplense dalgunu de los siguientes tipos de divorcios:
Divorciu voluntariu
[editar | editar la fonte]Ésti procedimientu de divorciu ye por mutuu consentimientu, esto ye, cola voluntá de dambos cónyuges pa eslleir el venceyu. Estremar del necesariu, que se promueve de manera unillateral, ensin el consentimientu del otru cónyuge. El so oxetu ye demostrar la causal de divorciu necesariu, propuesta como materia de la acreitación, ante los tribunales.
Divorciu por mutuu consentimientu
[editar | editar la fonte]Ye la disolución del venceyu matrimonial que se llogra gracies a una sentencia xudicial que pon fin a un procedimientu, que empecipióse por una solicitú na que dambos cónyuges tuvieron d'alcuerdu en realizar y cumplieron con tolos requisitos llegales que la llei marca pa llograr díctese sentencia.
Procedimientu xenéricu: Tando d'alcuerdu dambos cónyuges comparecen o se presenten (por escritu o de forma personal y verbal dependiendo de cada llexislación) ante l'autoridá xudicial competente (de normal un xuez familiar) y soliciten decretar en sentencia definitiva'l divorciu, polo que, una vegada que los cónyuges realicen tolos pasos llegales, llogren la sentencia de divorciu.
Divorciu ensin el consentimientu de dalguna de les partes
[editar | editar la fonte]Siempres y cuando tenga sustentu en dalguna de les causales que l'ordenamientu xurídicu del respeutivu país o estáu mente.
Polo xeneral, ye la disolución del venceyu matrimonial que se llogra gracies a una sentencia xudicial que pon fin a un procedimientu'l cual empecipió pol pidimientu o demanda d'unu de los cónyuges na cual dichu cónyuge solicitante ensin el consentimientu del otru pide al Xuez la terminación del venceyu matrimonial y el pidimientu o demanda tien sofitu en fechos que la llei considera como abondes por que se otorgue'l divorciu (causales de divorciu)".
En dellos países o llocalidaes de diversos países esti ye conocíu como divorciu necesariu (contested divorce, n'inglés). Pa solicitar al Xuez que se decrete'l divorciu necesariu, ye requisitu que'l cónyuge solicitante pruebe que'l so maríu o esposa realizó o incurrió en fechos que la llei marca como abondes por qu'opere el divorciu.
Les causales de divorciu de cada país varien en función del so propiu ordenamientu xurídicu, pudiéndose atopar:
- Violencia intrafamiliar (mancadures, inxuries, violencia psicolóxica o física).
- Adicciones qu'afecten al nucleu familiar o a dalgún de los sos integrantes (por casu: adicción a drogues, xuegos, etc).
- Ser sentenciáu a pena corporal por delitu grave que non algame'l beneficiu de llibertá so caución o fianza.
- Adulteriu.
- Bigamia.
- Afalar o obligar a cualesquier integrante a cometer un delitu.
- Conductes que ponen en peligru la integridá física o psicolóxica de cualesquier de los integrantes de la familia.
- Abandonu inxustificáu del llar.
- Infeiciones de tresmisión sexual incurables.
- Falta de cumplimientu intencional a les obligaciones alimentarias.
- Delitu cometíu en contra d'unu de los cónyuges o de los fíos.
- Cese de la convivencia. En Chile, pa solicitar esti tipu de divorciu, la llei esixe que los cónyuges cesaren la so convivencia común, siquier va trés años. Dalgunes de les causales primeramente numberaes, dan llugar al denomináu Divorciu por Culpa o Culposo.
Divorciu incausado
[editar | editar la fonte]En delles partes del mundu, como España y la Ciudá de Méxicu, esiste otra modalidá de divorciu que ye unillateral o ensin causa o "expres", que nun riquir del consentimientu de dambos cónyuges, nin la espresión d'una causa concreta que la xustifique o se tenga que probar en xuiciu, por que el xuez de lo familiar decrete la disolución del matrimoniu nel curtiu plazu. Esto motivó que de cutiu se -y denomine divorciu exprés (tamién divorciu express). Ye equivalente a lo que n'inglés se denomina non-fault divorce.
Nel casu específicu de la reforma na Ciudá de Méxicu, onde'l términu xurídicu ye divorciu por mutuu consentimientu, primero decrétase'l divorciu y dempués tramítense unu o más espedientes pal resolución de les temes relatives a la patria potestá, guardar y custodia de los menores, la pensión alimenticia, el derechu de convivencia o visita, la partición de bienes, y nel so casu, la compensación a favor del cónyuge que se dedicara prioritariamente a los llabores del llar y a la crianza temprana de los fíos, tou lo cual puede llevase dellos meses o años más.[33][34][35]
N'Arxentina a partir de la vixencia n'agostu del añu 2015 de la reforma del Códigu Civil y Comercial Arxentín apaez per primer vegada la figura del llamáu "divorciu express". A partir del 1° d'agostu de 2015, les persones pueden formular un pidimientu de divorciu ensin la necesidá de cuntar col consentimientu del otru cónyuge. La persona que peticiona el divorciu debe limintarse a acreitar la esistencia del matrimoniu (por aciu la exhibición de l'acta o partida de matrimoniu) y acompañar una propuesta reguladora de los efeutos del divorciu. Esta propuesta tien de contener les previsiones al respeutive de cómo se van liquidar los bienes, a quién se-y va atribuyir l'usu de la vivienda familiar y el cuidu de los fíos menores d'edá.
A pesar de la reforma, el divorciu n'Arxentina sigue siendo un trámite xudicial (non alministrativu), colo cual la sentencia de divorciu ye dictada por un xuez civil y ye necesaria la intervención profesional d'un abogáu matriculáu.[36]
El tiempu averáu en que se llogra la sentencia de divorciu ye de 1 mes a 3 meses.
Divorciu y nulidá matrimonial
[editar | editar la fonte]El divorciu estremar de la nulidá matrimonial en que'l primeru ye la disolución del venceyu válidamente contraíu ente que la nulidá ye la declaración de con efeutos retroactivos de que nunca hubo matrimoniu. La nulidá matrimonial civil vien regulada, sía'l que quier la forma de la so celebración, na normativa propia de los diversos países.
Nel casu de la nulidá eclesiástica son munches otres les causes que pueden faer nulu'l matrimoniu ante la Ilesia católica, como la inmadurez, les adicciones o otros trestornos o escluyir dalguna propiedá esencial del matrimoniu (Vease Blogue sobre les nulidaes matrimoniales).
Regulación per país
[editar | editar la fonte]España
[editar | editar la fonte]N'España el Fueru Xulgo almitir en casos de sodomía del home, inducción a la prostitución de la muyer y adulteriu d'esta. Darréu Los Siete Partíes prohibir.
La primer vegada que se reconoció'l derechu al divorciu n'España foi na Constitución de 1931 de la Segunda República Española y la primer llei que lo reguló foi la Llei de Divorciu de 1932 qu'aprobaron les Cortes republicanes, a pesar de la oposición de la Ilesia Católica y de los partíos católicos integraos na Minoría Agraria y na Minoría vascu-navarra. La dictadura del xeneral Franco abolió esa llei y nun foi hasta'l periodu conocíu como «transición» que s'aprobó n'España una nueva llei de divorciu, en 1981, a propuesta del ministru Fernández Ordóñez, y de nuevu cola oposición de la Ilesia Católica y del sector demócrata-cristianu del partíu que gobernaba entós Unión de Centru Democráticu. Mientres el primer gobiernu socialista de Felipe González Márquez reformóse la llei de 1981 pa entainar los trámites de separación y divorciu de los matrimonios, y de nuevu la Ilesia opúnxose calificando la llei de "divorciu exprés".
Colombia
[editar | editar la fonte]En Colombia, ye posible realizar el divorciu nun día, la duración del trámite depende de si; esisten fíos menores d'edá, por cuenta de que débese presentar un alcuerdu ante un xuez de familia y esti procedimientu puede tardar aproximao 15 díes dependiendo'l xulgáu. Sicasí, el divorciu por sigo solo en Colombia nun ye válidu yá que ye necesariu realizar un procesu extra; lliquidación de la sociedá Conxugal, la lliquidación de la sociedá conxugal realizar col fin d'estremar el patrimoniu que se construyó mientres la unión, esto ye: estrémense los activos y pasivu en 50 y 50%, los dos cónyuges tienen esautamente los mesmu derechos na lliquidación de la sociedá conxugal. www.divorcioencolombia.co
Ye importante tener en cuenta que siempres qu'esistan fíos tien de faese un alcuerdu onde s'apaute la cuota alimentaria, visites, vacaciones, educación y salú.
Méxicu
[editar | editar la fonte]Antes de la Llei de Rellaciones Familiares expedida nel puertu de Veracruz pol Primer Xefe del Exércitu Constitucionalista, Venustiano Carranza, el 12 d'abril de 1917, el matrimoniu yera un llazu xurídicu indisoluble, pos namái s'autorizaba pol Estáu'l divorciu en cuanto al llechu y a el cuartu (separación de cuerpos), pero dexaba vivu'l matrimoniu y nun dexaba a los divorciaos contraer otru.
El Códigu Civil de 1928, hasta antes de la so reforma del 3 d'ochobre de 2008, amás de dexar, como hasta agora, la disolución del matrimoniu, establecía tres clases de divorciu, a saber:
-El Divorciu alministrativu ante'l Xuez del Rexistru Civil, entá vixente, nel que se riquir que los maríos sían mayores d'edá, tengan más d'un añu de casaos, ensin fíos vivos o concebíos y de común alcuerdu liquidaren la sociedá conxugal, si so esi réxime casáronse.
-El divorciu xudicial denomináu voluntariu o de mutuu consentimientu, que procedía cuando seya cual fora la edá de los cónyuges, y procreando fíos, taben d'alcuerdu n'eslleir el venceyu conxugal, pa lo cual celebraben un conveniu que sometíen a l'aprobación del Xuez de primera instancia pa regular les rellaciones xurídiques que persistíen eslleíu esi llazu.
-El divorciu xudicial contenciosu o necesariu, que podía demandase pol cónyuge inocente cuando l'otru incurriera en dalgún de los supuestos enunciaos nel entós artículu 267 del Códigu Civil pal Distritu Federal y que se consideraben como causes de divorciu.
Agora bien, por cuenta de la reforma verificada por aciu decretu publicáu na Gaceta Oficial del Distritu Federal, el 3 d'ochobre de 2008, el llexislador llocal del Distritu Federal caltuvo la posibilidá de que los cónyuges divórciense alministrativamente y derogó tanto les disposiciones que prevíen el divorciu necesariu, como l'artículu 273 del Códigu Civil pal Distritu Federal, qu'afitaba'l divorciu por mutuu consentimientu; coles mesmes instituyó el divorciu ensin espresión de causa, que estrémase por un réxime de bon pasu a la disolución del venceyu matrimonial, pos p'aportar a él, ye abondu la solicitú unillateral d'unu de los cónyuges a quien se-y lliberar de la carga d'espresar la causa que xeneró esi pidimientu a la que, por regla xeneral, el Xuez va haber d'aportar.
Pa considerar la adición d'esi tipu de divorciu al sistema xurídicu del Distritu Federal, el llexislador partió de la base de que nos xuicios en que se demanda'l rompimientu del venceyu matrimonial les partes sufren una gastadura mayor que tesciende, inclusive, a los fíos y al restu de la familiar; d'ende que, ante la necesidá d'evitar qu'esi procesu erosione mayormente el nucleu familiar y cola cuenta de evitar enfrentamientos ente persones y familiar qu'afalen ente ellos odiu, violencia, egoísmu y aiciones malicioses, lo que suel trescender al equilibriu anímicu non tan solo de los fíos, sinón tamién de los miembros qu'integren esi nucleu familiar, resolvió incorporase esi tipu proceso a la codificación local.
Asina surdió la posibilidá, pal Distritu Federal, de que los cónyuges pudieren allegar ante los órganos xurisdiccionales, a pidir de manera unillateral y de forma llibre, la disolución del venceyu matrimonial, ensin desdexar en forma dalguna les obligaciones derivaes del matrimoniu.
Chile
[editar | editar la fonte]En Chile, el divorciu foi establecíu l'añu 2004 pola Nueva Llei de Matrimoniu Civil, siendo unu de los últimos países nel mundu n'incorporalo al so ordenamientu.
Ver tamién
[editar | editar la fonte]- Nulidá matrimonial
- Separación matrimonial
- Leopoldo Bard (la so propuesta d'instaurar el divorciu n'Arxentina ente 1922 y 1930)
- Llei española de Divorciu de 1932
- Paternidá (derechu)
Notes y referencies
[editar | editar la fonte]Referencies
[editar | editar la fonte]- ↑ «La Definición de Divorciu | El Divorciu Colaborativo» (inglés). Archiváu dende l'orixinal, el 2016-09-16. Consultáu'l 30 d'agostu de 2016.
- ↑ Corrolada Talciani, Hernán (2007). «La compensación económica nel divorciu y la nulidá matrimonial». Revista Chilena de Derechu 34 (1): páxs. 23-40. doi: . ISSN 0718-3437.
- ↑ María Ángeles, Félix (1988). El divorciu nel derechu francés. Barcelona: Edicions Universitat Barcelona, páx. 315. ISBN 9788475285290.
- ↑ D'Ors, Álvaro (1989). «Homoclisis: congruencia y tiempu históricu», Revista d'historia del derechu, Volumes 1-2. Santiago de Chile: Editorial Xurídica de Chile, páx. 389. issn 0325-1918.
- ↑ Caballario, Domingo (1846). Instituciones del derechu Canónicu, na que se trata de l'antigua y nueva disciplina de la Ilesia, y de les causes de les mutaciones, Volumes 4-6. Madrid: Universidá Complutense de Madrid, páx. 308.
- ↑ Baraona González, Jorge (2005). «¿Puede demandase'l Divorciu, cuando yá s'aldericó y resueltu judicialmente la Separación Xudicial?». Revista Ius et Praxis 11 (2): páxs. 261-271. doi: . ISSN 0718-0012.
- ↑ Salinas, Carlos (1993). «El procesu canónicu de nulidá matrimonial, I: tribunales y primer instancia». Revista de Derechu de la Pontificia Universidá Católica de Valparaíso 15: p. 545-589. ISSN 0718-6851.
- ↑ BBC Mundu (29 de mayu de 2011). «Malta diz "Sí" al divorciu». www.bbc.co.uk. Consultáu'l 16 d'agostu de 2011.
- ↑ 9,0 9,1 BBC Mundu (25 de xunetu de 2011). «[https://www.bbc.co.uk/news/world-europe-14285882 MPs in Catholic Malta pass historic law on divorce]» (inglés). www.bbc.co.uk. Consultáu'l 24 d'agostu de 2011.
- ↑ Ong, Christine (1 de xunu de 2011). «Philippines alderiques divorce bill» (inglés). www.channelnewsasia.com. Archiváu dende l'orixinal, el 2011-08-10. Consultáu'l 24 d'agostu de 2011.
- ↑ Rocha, Arturo (2003). Los valores que xunen a Méxicu: los valores propios de la mexicanidad : una contribución a la esperiencia de Méxicu con una insistencia particular nes virtúes morales. Méxicu, D. F.: Fundación Méxicu Xuníu, páx. 334. ISBN 9789685856003.
- ↑ Ortiz Lazcano, Assael (2001). Cincuenta años de divorciu n'Hidalgo: carauterístiques y enclinos sociodemográficas, 1950-2000. Fidalgu: Universidá Autónoma del Estáu de Fidalgu, páx. 272. ISBN 9789707690523.
- ↑ Veyne, Paul (1984). «Familia y amor mientres l'altu Imperiu Romanu», Amor, familia, sexualidá. Barcelona, editorial Xíriga. ISBN 978-848-586-009-8.
- ↑ Diariu El País, divorciu n'Irlanda http://internacional.elpais.com/internacional/2011/05/29/actualidad/1306620005_850215.html Diariu El País, divorciu en Malta http://internacional.elpais.com/internacional/2011/05/29/actualidad/1306620005_850215.html
- ↑ Amato, Paul (2010). «Research on Divorce: Continuing Trends and New Developments» (n'inglés). Journal of Marriage & Family 72 (3): páxs. 650-666. doi: . ISSN 0022-2445.
- ↑ Goodwin, P.; Mosher, W.; Chandra, A. (2010). «Marriage and Cohabitation in the United States: A Statistical Portrait Based on Cycle 6 (2002) of the National Survey of Family Growth» (n'inglés). Vital and Health Statistics 23 (28): páxs. 1-45. PMID 12183886.
- ↑ Sweeney, Megan; Phillips, Julie (2004). «Understanding racial differences in marital disruption: Recent trends and explanations» (n'inglés). Journal of Marriage & Family 66 (3): páxs. 639-650. doi: . ISSN 0022-2445.
- ↑ Amato, Paul R.; DeBoer, Danelle (2001). «The Transmission of Marital Instability across Generations: Relationship Skills or Commitment to Marriage?» (n'inglés). Journal of Marriage & Family 63 (4): páxs. 1038-1051. doi: . ISSN 0022-2445.
- ↑ 19,0 19,1 Rodríguez, Miriam (1982). Xénesis de la Obra'l Divorciu...Problema o Solución. Puerto Ricu: Universidá de Puertu Ricu, páx. 218.
- ↑ Spitze, Glenna; South, Scott J. (1985). «Women's Employment, Time Expenditure, and Divorce» (n'inglés). Journal of Family Issues 6 (3): páxs. 307-329. doi: . ISSN 1552-5481.
- ↑ Poortman, Anne-Rigt (2005). «How Work Affects Divorce: The Mediating Role of Financial and Time Pressures» (n'inglés). Journal of Family Issues 26 (2): páxs. 168-195. doi: . ISSN 1552-5481.
- ↑ Sayer, Liana; Bianchi, Suzanne M. (2000). «Women's Economic Independence and the Probability of Divorce: A Review and Reexamination» (n'inglés). Journal of Family Issues 21 (7): páxs. 906-943. doi: . ISSN 1552-5481.
- ↑ Schoenstein, Ralph. (1997). «Silence is golden for spouses--and makers of snoring cures» (n'inglés). Insight on the News 13 (3): páxs. 38-40. ISSN 1051-4880.
- ↑ Pagani, Pedro (1987). Figueroa Ferrer V.E.L.A. divorciu por consentimientu mutuu: una decisión de cambéu y la so importancia como axente de cambéu social. Puerto Ricu: Universidá de Puertu Ricu, páx. 24, 25, 26.
- ↑ 25,0 25,1 Lamela, Diogo; Figueiredoa, Bárbara; Bastos, Alicia (2010). «Adaptação ao Divórcio y Relações Coparentais: Contributos da Teoria da Vinculação» (en portugués). Psicologia: Reflexão y Crítica 23 (3): páxs. 562-574. doi: . ISSN 0102-7972. http://www.scielo.br/pdf/prc/v23n3/17.pdf.
- ↑ Larson y col. (2004). L'inesperáu legáu del divorciu en Edith Walerstein (2001). Santiago de Chile. Editorial Atlántida.
- ↑ Alberdi, Inés (1979) Historia y socioloxía del divorciu n'España. Madrid: Centru d'Investigaciones Sociolóxiques. ISBN 9788474760064. Consultáu'l 4 de xineru de 2017.
- ↑ 28,0 28,1 28,2 Craig A Everett (2013) Divorce and the next generation : effects on young adults' patterns of intimacy and expectations for marriage. Oxfordshire, England: Routledge. ISBN 9781315859491. Consultáu'l 4 de xineru de 2017.
- ↑ (2003) Psicología de l'adolescencia. Madrid: Ediciones Morata, S.L.. ISBN 9788471126153.
- ↑ Amato Paul R. (2000). «The consequences of divorce for adults and children» (n'inglés). Journal of Marriage & Family 62 (4): páxs. 1269–1287. doi: . ISSN 0022-2445.
- ↑ Hetherington, EM; Stanley-Faigan, M. (1999). «The adjustment of children with divorced parents: a risk and resiliency perspective» (n'inglés). Journal of Child Psychology and Psychiatry 40 (1): páxs. 129–140. doi: . ISSN 0021-9630. PMID 10102729.
- ↑ Octava Epoca, Rexistru: 213754, Tribunales Colexaos de Circuitu, Tesis Aisllada, Seminariu Xudicial de la Federación, XIII, Xineru de 1994 Civil, Tesis: I Primeru. C.68C,p.209
- ↑ Bartolini, M., Vallines, C., Pérez, C. González, E., (2011). El divorciu exprés en Méxicu: Una reforma que nun atiende a les necesidaes sociales. Revista Académica. Facultá de Derechu. Universidá La Salle, IX, 17.
- ↑ «Sobre'l divorciu por voluntá unillateral del cónyuge (Consultáu martes 5 de payares de 2013)». Archiváu dende l'orixinal, el 2013-11-06.
- ↑ Testu vixente del Códigu Civil pal Distritu Federal. Asamblea Llexislativa del Distritu Federal. IV Llexislatura. (Consultáu martes 5 de payares de 2013)
- ↑ «Estudio de divorcios. Abogaos de divorciu en Capital Federal.». Consultáu'l 22 de febreru de 2017.