Cantimpalos
 Cantimpalos | |||||
|---|---|---|---|---|---|
 | |||||
| |||||
| Alministración | |||||
| País |  España | ||||
| Autonomía |  Castiella y Lleón | ||||
| Provincia |  provincia de Segovia | ||||
| Tipu d'entidá | conceyu d'España | ||||
| Nome oficial | Cantimpalos (es)[1] | ||||
| Nome llocal | Cantimpalos (es) | ||||
| Códigu postal |
40360 | ||||
| Xeografía | |||||
| Coordenaes | 41°04′26″N 4°09′32″W / 41.073888888889°N 4.1588888888889°O | ||||
  Cantimpalos Cantimpalos (España)  | |||||
| Superficie | 26 km² | ||||
| Altitú | 912 m | ||||
| Llenda con | Escarabajosa de Cabezas, Escobar de Polendos, Cabañas de Polendos, Encinillas, Roda de Eresma, Armuña y Yanguas de Eresma | ||||
| Demografía | |||||
| Población |
1364 hab. (2023) - 694 homes (2019) - 631 muyeres (2019) | ||||
| Porcentaxe | 0.89% de provincia de Segovia | ||||
| Densidá | 52,46 hab/km² | ||||
| Más información | |||||
| Estaya horaria | UTC+01:00 | ||||
| cantimpalos.es | |||||
 | |||||
Cantimpalos ye un conceyu d'España, na provincia de Segovia, comunidá autónoma de Castiella y Lleón. Pertenez a la subcomarca de: Valles del Pirón y Polendos y El Llanu. Esisten delles zones y paisaxes naturales pela rodiada de la llocalidá: llaguna, alamea, y zona de les “jarviveras” nel monte de Cantimpalos. D'esta zona llográbase la piedra, que se convertía en cal tres un procesu de cocción y que sirvía pa encalar les parés de les cases d'antiguo. Cantimpalos ye famosu a nivel internacional poles sos reconocíes industries chacineras, dientro de que les sos producciones destaca'l so conocíu chorizu de Cantimpalos, marca con Indicación Xeográfica Protexida dende 2008.
Símbolos
[editar | editar la fonte]
L'escudu heráldicu que representa al conceyu se blasona de la siguiente manera:
«Escudu mediu cortáu y partíu. Primero , d'azur con una torre d'ilesia de plata, terrasada, acompañada nos lladrales d'una rueda dentada, d'oru. Segundu, de sinople con cuatro palos de plata. Terceru, de gules con un acueductu de dos órdenes, de plata y mazonado de sable, puestu sobre diez peñascos de lo mesmo. Al timbre, la Corona Real Española.»
La descripción testual de la bandera ye la siguiente:
« Bandera cuadrada , de proporción 1:1, gironada de verde y mariellu, cargada al centru col escudu municipal, nos sos colores .»
Historia
[editar | editar la fonte]El so orixe na hestoria surde, como na mayoría de les poblaciones de la Estremadura castellana, a partir de la repoblación d'esta área mientres el sieglu XII. Cantimpalos ta documentada dende la primer metá del sieglu XIII, una y bones la primer constatación del so nome data del 1 de xunu de 1247 y apaez nun documentu de distribución de rentes del Cabildru de la Catedral de Segovia col nome de “Cam de palos”. y darréu Cantepalos hasta la so actual derivación de Cantimpalos. Nome que según paez, fai referencia a un campu» que yera posesión d'un tal Pablo, o a lo menos esta ye la interpretación dica agora más facedera al nome d'esta famosa villa chacinera segoviana. Dientro del so actual términu tamién s'alcontraba otru pobláu, conocíu como Pedrazuela y que, como Cantimpalos, pertenecía al Sexmo de Cabezas y a la Comunidá de Villa y Tierra de Segovia.
Tocantes al so famosu chorizu cuasi podríamos dicir que lo ellaboren dende siempres, quedando constancía yá de la so producción en redol a 1900 como la fecha en que tien llugar el desenvolvimientu d'una industria chacinera aprovechando la tradición que yá esistía de la preparación de manera particular. Esisten documentos comerciales de los años 1928 y 1933 que recueyen transaiciones comerciales de Chorizos de Cantimpalos a Méxicu, siendo interesáu qu'unu d'estos documentos alvierta a los provisores de l'apaición d'imitaciones del mesmu.
Demografía
[editar | editar la fonte]| 1991 | 1996 | 2001 | 2004 | 2006 | 2008 | 2010 | 2014 | 2016 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1332 | 1306 | 1284 | 1296 | 1371 | 1420 | 1421 | 1368 | 1344 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| (Fonte: INE) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Alministración
[editar | editar la fonte]
| Llexislatura | Nome | Partíu |
|---|---|---|
| 1979-1983 | Pedro Matarranz Garrido |  PSOE
|
| 1983-1987 | Pedro Matarranz Garrido | PSOE
|
| 1987-1991 | José Mendoza Pedrazuela[3] |  PDP
|
| 1991-1995 | Pedro Matarranz Garrido | PSOE
|
| 1995-1999 | Pedro Matarranz Garrido | PSOE
|
| 1999-2003 | Pedro Matarranz Garrido | PSOE
|
| 2003-2007 | Pedro Matarranz Herrero | PSOE
|
| 2007-2011 | Inés Escudero Herrero |  PP
|
| 2011-2015 | Inés Escudero Herrero | PP
|
| 2015-2019 | Inés Escudero Herrero | PP
|
| 2019-2023 | n/d | n/d |
| 2023- | n/d | n/d |
Monumentos
[editar | editar la fonte]
- Ilesia de la Inmaculada: Dientro del so nucleu urbanu destaca la ilesia parroquial de la Inmaculada Concepción, antes dedicada a San Abdón y San Senén, que ye una bona obra del góticu tardíu, estructurada con una cabecera ábsidal y tres naves separaes por pilastres. Esta cabecera y l'ábside cubrir con bóvedes de crucería estrellada y la nave central con una gran armadura de llimes mudéxar. Na so capiya mayor podemos almirar un arrogante retablu mayor d'estilu barrocu con columnes salomóniques, en que'l so centru atopar la imaxe de la Inmaculada Concepción y nel áticu los dos santos yá mentaos. A los pies del templu tamién vamos ver el coru qu'acueye un órganu barrocu, y nel sotocoro un ricu artesanáu d'estilu mudéxar. Na capiya del bautisteriu tamién podemos contemplar una bona pila bautismal gallonada. A too esto xúnese la so cruz parroquial cincelada en plata del sieglu XVI, la imaxe de la Virxe de les Agües (s.XV), y un cuadru representando la Presentación del Neñu Jesús nel Templu, de la escuela de Luca Giordano de finales del sieglu XVII.
- Ermita del Cristu: A la entrada del pueblu tamién puede contemplase la ermita de Cristu, onde s'acueye la imaxe del Cristu de los Cinco Llagues. L'aspeutu actual de la ermita respuende a múltiples reformes realizaes a lo llargo de la historia de la so construcción. El primer datu que s'atopó data del añu 1599 y refierse a los 20 ducaos que recibió'l pintor Juan del Ríu de la Cofradería de Cantimpalos pola obra realizada nel retablu güei desapaecíu, que s'atopaba nel Humilladero de Cantimpalos. La ermita ye de planta rectangular, cubierta a dos agües y la so edificación ye abondo simple. Nel so interior podemos atopar un solu altar adorando con un dosel de terciopelu nel que s'atopa la imaxe del Cristu de los Cinco Llagues.
Folclor y costumes
[editar | editar la fonte]Les fiestes grandes celébrense l'últimu fin de selmana d'agostu n'honor a La Inmaculada Concepción, incluyíos el llunes y martes de la selmana siguiente coincidiendo dacuando col entamu de setiembre. Tamién se celebra la fiesta de La Inmaculada Concepción el 8 d'avientu. Fiesta de la Mocedá, entamada polos quintos a mediaos de xunetu, ye'l primer fin de selmana, pasáu'l 15 de xunetu.
Nesti pueblu tienen llugar varios acontecimientos deportivos d'interés:
- L'últimu fin de selmana d'agostu l'Asociación Cultural Pedrazuela entama un duathlón. Ye una prueba de calter nacional y cuanta con una importante participación d'atletes.
- El día 8 d'avientu celebra'l Cross Nacional de Cantimpalos, nel que participen atletes de la provincia, nacionales y tamién atletes de talla internacional como Sonia Bejarano.
- En xunetu celebra'l campeonatu d'España en Tándem pa ciegos, entamáu pol Club Unión Ciclista Cantimpalos.
Gastronomía
[editar | editar la fonte].jpg)
La llocalidá de Cantimpalos atópase dientro d'una zona onde los productos del gochu y los sos derivaos apaecen amestaos estrechamente cola tradición popular, yá que nes sos tierres críense escelentes exemplares d'esti animal. La carne de gochu ye tresformada en tou tipu de manxares y embutíos.
El chorizu de Cantimpalos ellaborar con carne de máxima calidá, puesta en maceración con pimentón, ayu y oriéganu mientres unos díes, al términu de los cualos ye embutida prietamente en tripes de gochu. Ente'l so ingredientes cunten el magro de gochu, el llombu y el xamón. Puede comese tanto crudu como cocíu.
Feria del chorizu: Tien llugar l'últimu fin de selmana d'abril. Ta entamada pol conceyu y pola asociación d'industria cárnica de Segovia.
Ver tamién
[editar | editar la fonte]Referencies
[editar | editar la fonte]- ↑ Afirmao en: Llista de Conceyos y los sos Códigos por Provincies a 1 de xineru de 2019. Data d'espublización: 8 febreru 2019. Editorial: Institutu Nacional d'Estadística.
- ↑ 2,0 2,1 Xunta de Castiella y Lleón (ed.): «DECRETU de 22 d'abril de 1999,relativu a l'aprobación d'Escudu Heráldicu y Bandera Municipales del Conceyu de Cantimpalos (Segovia) .». Boletín Oficial de Castiella y Lleón nᵘ100/1999 de 27 de mayu de 1999.
- ↑ Nortecastilla.es, «Los vecinos esixen información más precisa del proyeutu d'aeropuertu en Cantimpalos»
Enllaces esternos
[editar | editar la fonte]
Wikimedia Commons acueye conteníu multimedia sobre Cantimpalos.
Sitiu web oficial (en castellanu)
Datos: Q594928- Multimedia: Cantimpalos