Madeline Lee Gilford
Madeline Lee Gilford | |
|---|---|
| Vida | |
| Nacimientu | The Bronx, 30 de mayu de 1923[1] |
| Nacionalidá |
 Estaos Xuníos |
| Muerte | Manhattan, 15 d'abril de 2008[2] (84 años) |
| Causa de la muerte | enfermedá |
| Familia | |
| Casada con | Jack Gilford (1949 – 1990) |
| Hermanos/es | Fran Lee |
| Estudios | |
| Llingües falaes | inglés |
| Oficiu | actriz de televisión, actriz de cine, direutora de teatru, direutora de casting, actriz de xéneru, actriz de teatru |
| IMDb | nm0497797 |
 | |
Madeline Lee Gilford (30 de mayu de 1923, The Bronx – 15 d'abril de 2008, Manhattan) foi una actriz teatral y cinematográfica y activista social d'Estaos Xuníos que nos últimos años de la so carrera dedicóse a la producción teatral.
Primeros años[editar | editar la fonte]
El so verdaderu nome yera Madeline Lederman, y nació nel Bronx, na ciudá de Nueva York, nel senu d'una familia d'inmigrantes Polacos.[3] Empezó a trabayar como actriz infantil cuando tenía tres años d'edá.[4] Gilford inclusive participaría en delles cintes de Our Gang rodaes en Brooklyn na década de 1920.[3] Yá más adelantrada la so carrera, foi actriz radiofónica y teatral, trabayando ente otres na obra Embezzled Heaven en 1944, xunto a Ethel Barrymore.[4]
Activismu social[editar | editar la fonte]
Gilford empezó'l so activismu nos sos primeros años. Foi la organizadora del National Student Union na Walton High School del Bronx, motivu pol cual foi espulsada del centru.[3] Gilford conoció al so futuru home, l'actor Jack Gilford, nuna xunta política de calter izquierdista en 1947.[4] Anque dambos taben casaos nesa dómina, divorciáronse de les sos cónyuges respeutivos y casáronse en 1949, permaneciendo xuníos cuarenta años, hasta'l fallecimientu d'él en 1990.[4][3]
Yera McCarthy[editar | editar la fonte]
Tanto Madeline como Jack fueron incluyíos na llista negra de Hollywood mientres la era del Macarthismo, en gran parte de la década de 1950.[4] Dambos fueron específicamente nomaos pol coreógrafu Jerome Robbins mientres el so testimoniu ante'l Comité d'Actividaes Antiestauxunidenses,[4][3] y ella foi citada a declarar nel Comité en 1953.[3] Un artículu de 1953 del New York Times afirmaba qu'ella s'acoyó a la Primer, Cuarta, Quinta y Octava enmiendes de la Constitución de los Estaos Xuníos como razones en contra del interrogatoriu.[3] Na mesma audiencia, a Gilford preguntáron-y pol Día del Trabayu de 1942, eventu nel cual ella participara.[3] Según el New York Times, Gilford darréu retrucó al Comité qu'ella yera una comediante, y non Xuana d'Arcu, y que les pallabres 'retratase', 'confesar', 'usté ye una herexe', nun yeren del so gustu.[3]
Jack Gilford tamién testificó na mesma audiencia que la so esposa.[3] Dambos tuvieron problemes p'atopar trabayu nel mundu del espectáculu mientres el restu de los años cincuenta y de la Era McCarthy, yá que pasaron a formar parte de la llista negra de Hollywood.[3] A pesar d'ello Madeline pudo atopar dalgún trabayu mientres esi tiempu, davezu fora de la pantalla,[3] y nuna entrevista nel añu 2003 col periódicu The Forward esplicaba que "nun había llista negra en Broadway".[3] Pa poder salir alantre, el matrimoniu n'ocasiones hubo de pidir dineru emprestao a les sos amistaes.[3]
Últimos años de carrera[editar | editar la fonte]
Madeline Llei Gilford siguió col so papel como activista social tres el final de la Era McCarthy. Participó de forma destacada en manifestaciones a favor del Movimientu polos derechos civiles n'Estaos Xuníos,[3] y tuvo cerca de la tribuna nel discursu de 1963 Yo tengo un suañu, lleváu a cabu por Martin Luther King Jr. nel Monumentu a Lincoln.[3] Munchos años dempués, en 1999, foi arrestada por desobediencia civil mientres protestaba pola muerte d'Amadou Diallo asocedida en Nueva York por disparu de la policía.[3]
Gilford escribió en 1978 unes memories[3] con Kate Mostel, esposa de Zero Mostel, titulaes 170 Years in Show Business.[4] El llibru trataba sobre la vida profesional y personal de los dos pareyes, incluyendo les sos rellaciones con otres celebridaes del espectáculu, dende Dorothy Parker a Lotte Lenya.[4][3]
Nos años ochenta Gilford trabayó como productora teatral en Broadway, según direutora de casting.[4] En 1982 foi co-productora[3] de la obra The World of Sholom Aleichim, que protagonizó'l so home, y en 1986 fixo lo mesmo col musical de Broadway Rags.[4][3] A pesar d'estes actividaes, siguió actuando hasta poco primero del so fallecimientu. Ente les sos últimes intervenciones pa la televisión figuraba la serie Law & Order,[4] y ente les sos actuaciones cinematográfiques destaquen The Birdcage, The Savages, Cocoon: The Return y The Old Feeling.[4]
Una de les sos últimes actuaciones pa la pantalla foi la que fizo pa la película de 2008 Sex and the City,[4][3] adautación pa la televisión de la serie televisiva de la HBO.
Fallecimientu[editar | editar la fonte]
Madeline Lee Gilford finó en 2008 nel so apartamentu de Greenwich Village,[3] na ciudá de Nueva York. Tenía 84 años d'edá.[4] El so funeral celebrar na Capiya Riverside Memorial, nel Upper West Side de Manhattan, siendo soterrada nel Campusantu Mount Hebron en Flushing, Queens, Nueva York.[4]
Referencies[editar | editar la fonte]
- ↑ Afirmao en: Internet Movie Database. Identificador IMDb: nm0497797. Data de consulta: 11 xineru 2016. Llingua de la obra o nome: inglés.
- ↑ Afirmao en: SNAC. Identificador SNAC Ark: w6xx3btj. Apaez como: Madeline Lee Gilford. Data de consulta: 9 ochobre 2017. Llingua de la obra o nome: inglés.
- ↑ 3,00 3,01 3,02 3,03 3,04 3,05 3,06 3,07 3,08 3,09 3,10 3,11 3,12 3,13 3,14 3,15 3,16 3,17 3,18 3,19 3,20 3,21 3,22 Miller, Stephen (18 d'abril de 2008). «Madeline Lee Gilford, 84, Actress and Activist». New York Sun. http://www.nysun.com/obituaries/madeline-llee-gilford-84-actress-and-activist/74950/. Consultáu'l 28 d'abril de 2008.
- ↑ 4,00 4,01 4,02 4,03 4,04 4,05 4,06 4,07 4,08 4,09 4,10 4,11 4,12 4,13 4,14 «Actress Madeline Lee Gilford dies, Veteran thesp became a Broadway producer». Variety. 15 d'abril de 2008. http://www.variety.com/article/VR1117984097.html?categoryId=25&cs=1. Consultáu'l 28 d'abril de 2008.
