Mariano Paredes y Arrillaga
Mariano Paredes y Arrillaga | |||
|---|---|---|---|
 | |||
31 avientu 1845 - 28 xunetu 1846 ← José Joaquín de Herrera - Nicolás Bravo → | |||
| Vida | |||
| Nacimientu | Ciudá de Méxicu, 7 de xineru de 1797[1] | ||
| Nacionalidá |
 Méxicu | ||
| Muerte | Ciudá de Méxicu, 7 de setiembre de 1849 (52 años) | ||
| Familia | |||
| Casáu con | Josefa Cortés | ||
| Estudios | |||
| Llingües falaes | castellanu | ||
| Oficiu | políticu, ministru, militar | ||
| Graduación | xeneral | ||
| Creencies | |||
| Partíu políticu |
Partido Conservador (Mexico) (es)  | ||
 | |||
José Mariano Epifanio Paredes y Arrillaga (7 de xineru de 1797, Ciudá de Méxicu – 7 de setiembre de 1849, Ciudá de Méxicu) políticu y militar conservador mexicanu que, en dando un golpe d'Estáu en 1845, ostentó'l cargu de Presidente Interín de Méxicu hasta 1846. Tuvo al frente del país de primeres de la Intervención d'Estaos Xuníos en Méxicu. Pol so reciu calter y severa disciplina, foi consideráu como unu de los mayores xefes del exércitu mexicanu.
Paredes pudo ser xulgáu por traición a la patria; pero a naide importólu que, disponiendo de la meyor división del exércitu mexicanu, indispensable pa enfrentar a Estaos Xuníos si intentaben invadir Méxicu; y apostando la debilidá de Herrera como presidente, utilizara les tropes sol so mandu pa derrocalo y apoderase de la presidencia al berru de "orde y monarquía". Pa llogralo, Paredes convocó a un congresu constituyente que tenía d'entamar el país so la forma monárquica de gobiernu y na convocatoria llindó'l votu solu a les persones qu'acreditaren disponer de recursos económicos. El presidente Paredes foi incapaz d'entamar la defensa frente a la invasión d'Estaos Xuníos y al sobrevenir les primeres derrotes mexicanes un cuartelazo acabó col so gobiernu.
Primeros años y formación[editar | editar la fonte]
Mariano Paredes nació na ciudá de Méxicu, naquel tiempu capital del virreinatu de la Nueva España, el día 7 de xineru del añu de 1797. Foi'l quintu de nueve fíos concebíos nel matrimoniu del español Francisco Xavier Pared Fernández-Rochel y la mexicana María Josefa Arrillaga Larrión, quien se casaron el 4 de xunu de 1790.
A principios de 1791, tres nueve meses de matrimoniu, la pareya tuvo'l so primer fíu, José María. Dos años dempués nació María Loreto, en 1795 Mariano José, un añu dempués siguió José Joaquín, en 1797 nació'l futuru presidente de Méxicu, que foi bautizáu'l 10 d'abril de 1798; a fines de 1799 vieno la nacencia de José Luis, en 1803 nació María Juana, en 1805 Carlos Agustín y el 26 d'ochobre de 1808 l'hermanu menor, Agustín José Paredes y Arrillaga.
La familia Paredes y Arrillaga establecer na ciudá de Méxicu, onde'l patriarca yera Oficial Mayor nel Conceyu de la ciudá. Mariano Paredes recibió instrucción particular na so casa y estudió na Amiga (como se conocía a les escuelitas de párvulos), onde aprendió a lleer y a escribir. Como munchos mozos de la so dómina, a los 15 años de edad Mariano tomó la carrera de les armes enlistándose nel exércitu realista como cadete d'infantería'l 6 de xineru de 1812.
Carrera militar y política[editar | editar la fonte]
Al llau del exércitu realista, mientres la guerra d'Independencia, Paredes participó en 22 aiciones militares en contra del movimientu insurxente. Foi arrestáu por criticar y nun amosar llealtá al rei Fernandu VII y foi exiliáu n'España. Sicasí, llogró fuxir y caltúvose en Méxicu. Xunir al Exércitu Trigarante, onde participó n'otres 11 aiciones militares. Sofitó la promulgación del Plan d'Iguala y tocó-y secundar lo en Zitácuaro; participó entós en delles aiciones de guerra nes que demostró'l so valor. En dalguna d'elles llogró una condecoración cola divisa “30 contra 400”. En xunu de 1821, a les órdenes del imperiu de Iturbide, Paredes recibe'l cargu de teniente coronel. El 11 de febreru de 1823, siendo mayor de la plaza de Puebla, pronunciar en contra del imperiu d'Agustín de Iturbide y secundó el Plan de Casa Mata, siguiendo'l lideralgu d'Antonio López de Santa Anna, pero al poco tiempu camudó de paecer y dixebróse d'este.
Siguió cola so carrera militar, foi designáu Mayor de Méxicu y Comandante Xeneral de San Luis Potosí, Sonora y Jalisco. N'abril de 1826, siendo Comandante de Jalisco, Paredes casóse con una dama tapatía de rica y respetable familia Josefa Cortés (1810-1880), tuvieron siete fíos. El 21 d'avientu de 1829 vuelve llevantase n'armes, esta vegada en Guadalaxara sofitando a Anastasio Bustamante nel Plan de Jalapa pa derrocar al presidente Vicente Guerrero. Bustamante asumió'l poder el 1 de xineru siguiente. En 1832 Paredes foi xubíu a xeneral de brigada. Ingresó nel ámbitu políticu en 1835; ocupó de volao n'avientu de 1838 la secretaría de guerra na alministración de Bustamante y en 1839 ayudó al Gobernador de Jalisco Antonio Escobedo a reprimir la rebelión federalista del 18 de mayu. Este El 8 d'agostu de 1841, Paredes encabezó una revuelta contra'l gobiernu de Bustamante, a quien acusó de nun lluchar pa recuperar Texas y vencer a la invasión francesa na Guerra de los Pasteles. Xunto con Santa Anna y otros rebeldes; Paredes obligó a Bustamante a dimitir el so cargu. Esti lo fixo, Francisco Javier Echeverría foi escoyíu Presidente Interín y tres selmanes dempués, Santa Anna ocupó la presidencia.
Paredes nun figuró nel gabinete santanista, polo cual sintió que nun fuera abondo compensáu pol so sofitu y servicios emprestaos. Fuerte adepto santanista antes d'esta situación, retiró prontamente el so sofitu a la causa del xeneral Santa Anna. Paredes foi Gobernador de Jalisco del 3 de payares de 1841 al 28 de xineru de 1843. Depués, ostentó'l cargu de gobernador del Departamentu de Méxicu del 6 al 8 de marzu de 1843. N'ochobre del mesmu añu, en Celaya dexó de reconocer como presidente al xeneral Santa Anna, quien tamién perdió'l sofitu de diversos sectores y el Congresu optó por designar a José Joaquín de Herrera en llugar d'a Paredes, presidente en 1844.
Golpe d'Estáu (1845)[editar | editar la fonte]
Cuando la guerra ente Méxicu y Estaos Xuníos fíxose inminente, en 1845 a Paredes encamiéntase-y la defensa del país y ye puestu al mandu d'una tropa de 6000 homes. Llegó hasta San Luis Potosí, onde alegando la falta de parque y otros suministros de guerra, tornó a la ciudá de Méxicu n'avientu de 1845 y cola ayuda de les sos tropes, derrocó al presidente Herrera y obligar a dimitir el so cargu. El 30 d'avientu de 1845 el xeneral Gabriel Valencia, al cargu de la guarnición de la ciudá de Méxicu, primió a José Joaquín de Herrera, quien arrenunció ante'l Congresu. Gabriel Valencia pronuncióse a favor de Paredes, quien entró victoriosu a la ciudá de Méxicu'l 31 d'avientu y foi nomáu Presidente Interín de Méxicu por una Xunta de Notables qu'él formara a partir de los xefes de los departamentos gubernamentales el 3 de xineru de 1846.
Presidencia (1845-1846)[editar | editar la fonte]
El 1 de xineru de 1846 l'estáu de Yucatán declaró la so independencia de Méxicu y la so neutralidá na guerra colos Estaos Xuníos. El xeneral Pedro Ampudia foi ganáu poles tropes d'Estaos Xuníos sol mandu de Zachary Taylor nel Frontón de Santa Isabel el 5 de marzu de 1846. Ampudia foi sustituyíu por Mariano Aresta, a quien Taylor ganó primero en Matamoros y depués en Monterrey. Mentanto, el coronel Stephen Kearny tomó Santa Fe, Nuevu Méxicu y dirixióse escontra l'oeste pa tomar San Diego y Los Angeles. El 12 de xunu de 1846, Paredes foi oficialmente escoyíu presidente pol Congresu. Escoyó como vicepresidente a Nicolás Bravo. El 20 de xunu Paredes foi nomáu comandante del exércitu mexicanu. La so alministración siguió hasta'l 28 de xunetu de 1846, cuando dexó'l gobiernu en manes de Bravo pa salir a combatir al enemigu.
El país taba en total bancarrota política, moral y económica cuando Paredes decidió dir faer frente a les tropes. El presidente Paredes pensaba que la meyor forma de salvar a Méxicu yera convertilo nuna monarquía con un soberanu español. Un partíu monárquicu entamar na ciudá de Méxicu a favor d'Enrique de Borbón, primu y cuñáu de la reina d'España. N'oposición a esto, españó una revuelta en Jalisco al mandu del xeneral José María Yáñez el 21 de mayu y otra n'agostu na capital al mandu de José Mariano Salas.
Nos seis meses que duró'l so gobiernu, Paredes aldericar nuna incertidume y contradicción constante, asegurando tanto a monarquistas como a republicanos que taba con ellos. Por esto, esta actitú nun foi de lo más afecha pa enfrentar a Estaos Xuníos. Ingenuamente, Mariano Paredes supunxo que'l gobiernu de James K. Polk nun se diba llanzar a la guerra por cuenta de l'anexón de Texas. Salas depunxo a Paredes, reivindicó'l sistema federal el 4 d'agostu, proclamóse la torna de Santa Anna y la convocatoria d'un congresu constituyente.
El proyeutu monárquicu nun espolletó, pos Paredes foi incapaz d'enfrentar el retu de defender el país de la invasión d'Estaos Xuníos. L'exércitu Mexicanu foi ganáu nos dos primeres batalles de la guerra, y el descontentu apoderar de los mandos militares. Un nuevu cuartelazo, promovíu polos federalistes, valtamientu a Paredes.[2]
Últimos años y muerte[editar | editar la fonte]
Pared llogró fuxir, pero foi arrestáu. N'ochobre d'esi mesmu añu ye exiliáu a Francia. Tornó a Méxicu en 1848, pa oponese al Tratáu de Guadalupe-Hidalgo que terminó la guerra con Estaos Xuníos; xuniéndose al padre Celedonio Doménico Jarauta y al lliberal Manuel Dobláu, pero fueron ganaos en Guanajuato por Bustamante el 18 de xunetu de 1848. Foi exiliáu de nuevu, pero foi incluyíu nuna amnistía xeneral n'abril de 1849. Tornó a Méxicu; Jarauta foi fusiláu y él foi confináu a un conventu na ciudá de Méxicu, onde morrió na probeza'l 7 de setiembre de 1849 a los 52 años d'edá.
Referencies[editar | editar la fonte]
- ↑ URL de la referencia: https://pantheon.world/profile/person/Mariano_Paredes_(President_of_Mexico). Apaez como: Mariano Paredes. Data de consulta: 9 ochobre 2017.
- ↑ Villalpando, Juan Manuel (2001). Presidentes de Méxicu (en castellanu). Planeta, páx. 97.
- Diccionariu Porrúa d'historia, biografía y xeografía de Méxicu, 5th ed. rev. Ciudá de Méxicu: Editorial Porrúa, 1986, v. 3, p. 2203.
- Enciclopedia universal ilustrada europea-americana, 1st ed. Madrid: Espasa-Calpe, 1958, v. 42, p. 14.
- "Paredes y Arriaga, Mariano" Enciclopedia de Méxicu, v. 11. Ciudá de Méxicu, 1996, páxs. 6206-07, ISBN 1-56409-016-7.
- García Puron, Manuel, Méxicu y los sos gobernantes, v. 2. Ciudá de Méxicu: Joaquín Porrúa, 1984, páxs. 35-36.
- Orozco Llinares, Fernando, Gobernantes de Méxicu. Ciudá de Méxicu: Panorama Editorial, 1985, páxs. 274-76, ISBN 968-38-0260-5.
- Musaccio, Humberto. Diccionariu enciclopédicu de Méxicu. Mexico: Andrés León, 1989, v. 3, p. 1466.
- Rivera, Manuel. Los gobernantes de Méxicu. Mexico: Imprenta de J.M. Aguilar Ortiz, 1873, v. 2, páxs. 286-298.
Enllaces esternos[editar | editar la fonte]
Wikimedia Commons acueye conteníu multimedia sobre Mariano Paredes y Arrillaga.
| Predecesor: Gabriel Valencia |
Presidente de los Estaos Xuníos Mexicanos 1846 |
Socesor: Nicolás Bravo |
Datos: Q440461- Multimedia: Mariano Paredes (President of Mexico)
