Aristotelia chilensis

De Wikipedia
Aristotelia chilensis
Clasificación científica
Reinu: Plantae
División: Magnoliophyta
Clas: Magnoliopsida
Orde: Oxalidales
Familia: Elaeocarpaceae
Xéneru: Aristotelia
L'Hér.
Especie: A. chilensis
(Molina) Stuntz 1914
Distribución
Consultes
Royal Botanic Gardens, Kew Royal Botanic Gardens, Kew
World Flora Online World Flora online
[editar datos en Wikidata]

Aristotelia chilensis ye una especie botánica de planta fanerógama de la familia de les elaeocarpacees, mesma de Chile y zones axacentes del sur d'Arxentina[1]

Vista xeneral
Detalle de les fueyes

Carauterístiques[editar | editar la fonte]

Ye un pequeñu árbol dioicu, qu'algama un altor d'ente 4-5 m, siempres verde, con tueru estremáu que tien una corteza llisa desprendible nes sos partes íntimes. Les sos cañes son abondoses, delgaes y flexibles.

Les sos fueyes perennifolies, simples, opuestes, decusaes, péndulas, oval-llanceolaes, con cantu serrucháu, glabres, semicoriacees, y de nervadura marcada, peciolu llargu y acoloratáu. El so flores pequeñes, axilares sobre corimbos curtios, hermafrodites o unisexuales (col otru sexu atrofiáu), blanques o marielles, de 5 pétalos. El Frutu ye una pequeña baga carnosa comestible (verde cuando ye inmadura y negru moráu cuando madura), que amás ye comida pa dellos páxaros, quien la esvalixen. Floria en payares xineru, fructifica en fin del branu.

Usos[editar | editar la fonte]

El frutu ye comestible y enantes de la llegada de los españoles yá yera consumíu polos mapuches. Claudio Gay documentó amás, que los nativos usar pa preparar chicha; según comenta en 1844 nel so "Atles d'Historia Física y Política de Chile". Anguaño, tamién se suel utilizar pa faer mermelada y zusmiu. Amás, ye emplegáu como astringente. Tamién s'utiliza pa preparar curanto. Amás, les sos fueyes nueves son totalmente comestibles y puede inxerise en forma d'ensalada, al estilu de la llechuga.

Les sos fueyes sirven pa quemadures; el zusmiu de les fueyes pa enfermedaes de gargüelu; el fervinchu de fueyes utilizar pa firíes, tumores, gargüelu engafáu, foria; y como analxésicu y febrífugo. Les fueyes seques sirven pa curar firíes y como vulnerarias.

llantóse-y n'España.[2]

Taxonomía[editar | editar la fonte]

Aristotelia chilensis describióse por (Molina) Stuntz y espublizóse en Stirpes Novae aut Minus Cognitae 31. 1785.[3]

Etimoloxía

Aristotelia: nome xenéricu dau n'honor del filósofu griegu Aristóteles.[4]

chilensis: epítetu xeográficu qu'alude a la so llocalización en Chile.

Sinonimia
  • Aristotelia glabra Miers
  • Aristotelia glandulosa Ruiz & Pav.
  • Aristotelia llucida Salisb.
  • Aristotelia macqui L'Hér.
  • Aristotelia macqui var. alpestris Reiche
  • Aristotelia macqui var. andina Phil.
  • Aristotelia macqui var. brachystyla Kurz.
  • Aristotelia macqui var. leucocarpa Dimitri
  • Beaumaria macqui Deless. ex Steud.
  • Cornus chilensis Molina[5]

Ver tamién[editar | editar la fonte]

Referencies[editar | editar la fonte]

  1. Datos en sib.gov
  2. «Plantes de la flora de Chile cultivaes n'España». José Manuel Sánchez de Lorenzo-Cáceres. Consultáu'l 16 de xunetu de 2010.
  3. «Aristotelia chilensis». Tropicos.org. Missouri Botanical Garden. Consultáu'l 8 de xineru de 2013.
  4. Genaust, Helmut (1976). Etymologisches Wörterbuch der botanischen Pflanzennamen ISBN 3-7643-0755-2
  5. Aristotelia chilensis en PlantList

Enllaces esternos[editar | editar la fonte]

«Aristotelia chilensis». Enciclopedia de la Flora Chilena. Consultáu'l 30-032010.