Vibráfonu
El vibráfonu, tamién llamáu vibraphone n'inglés o a cencielles vibes, ye un instrumentu musical de la familia de los idiófonos.
Ye un laminófonu similar al xilófonu, pero les llámines son d'aluminiu. Estes llámines son percutidas con baquetes o mazos con cabeza de filo, llana o nilón. El ejecutante dispón de maces de distintos tamaños y materiales que-y dexen llograr distintos soníos. Por casu, los tonos más duces llógrense usando maces delgaes de cabeza blanda.
El vibráfonu ye un instrumentu de soníu determináu pos dexa llograr notes musicales un altor determinada. Inclusive pueden xenerase acordes, si se percuten simultáneamente delles llámines usando de dos a cuatro baquetes.
El instrumentu modernu y estándar tien trés octaves, anque hai luthiers que fabriquen vibráfonos qu'algamen los cuatro octaves. Les llámines tán ordenaes como nun pianu, con dos teclaos: unu pa les notes naturales y otru pa les notes alteriaes. Ente los dos teclaos atopa'l mecanismu del pedal.
Debaxo de cada llámina hai un resonador consistente nun tubu resonante d'aluminiu, fibra o bronce que ta afináu d'alcuerdu al tonu de la llámina que s'atopa sobre el. La afinación establecer por aciu l'allugamientu d'un tapón nel estremu inferior de cada tubu.
El vibráfonu debe'l so nome a un mecanismu qu'apurre un tremolo. Ente los tubos resonadores y les llámines hai una serie de discos enllazaos ente sigo per una exa. Hai un discu pa cada tubu y la exa ye remanáu por un motor llétricu. La rotación de los discos fai que los tubos ábranse y cierren parcialmente, delles vegaes per minutu, lo que provoca un efeutu de trémolo (una oscilación nel volume sonoro) que ye, na mayoría de los casos, regulable en velocidá.
Amás d'esti mecanismu, el vibráfonu tien un sistema de pedal con efeutos similares al del pedal d'un pianu. Ente los dos conxuntos de llámines hai una barra metálica cubierta con fieltru que ta suxeta a presión por unu o más resortes. El contautu de les llámines col fieltru fai que les sos vibraciones se amortigüen rápido y el so soníu resulte apagáu, bien curtiu. Cuando'l pedal ta primíu, la barra col fieltru dixebrar de les llámines, polo que pueden cimblar llibremente. La duración del soníu d'una llámina col pedal primíu puede bazcuyar ente los 8 y los 20 segundos, dependiendo de la calidá del instrumentu.
Historia
[editar | editar la fonte]Ye similar n'apariencia al xilófonu, a la marimba y al glockenspiel, anque'l vibráfonu utiliza aluminiu en llugar de les llámines de madera de los dos primeros instrumentos. Cada llámina ta acoplada con un tubu resonador y con un motor que fai xirar unes aspes montaes sobre una exa común y que producen un efeutu de vibrato o trémolo mientres xiren. El vibráfonu tamién tien un pedal d'apagáu similar al utilizáu nos pianos. Cuando'l pedal ta pa enriba, les vibraciones de les llámines son amortiguadas y el soníu de cada llámina ye bastante curtiu; col pedal escontra baxo, les vibraciones caltener mientres dellos segundos.
Los usos comunes de la mayoría de los vibráfonos atópense dientro de la música jazz, onde de cutiu desempeña un papel destacáu, y como un componente normal de la seición de percusión.
El primer instrumentu musical llamáu "vibráfonu" foi comercializáu pola Compañía Manufacturera Leedy n'Estaos Xuníos en 1921. Sicasí, esti instrumentu difería nos detalles significativos del instrumentu qu'agora se llama vibráfonu. El vibráfonu Leedy algamó gran popularidá dempués de ser utilizaos nes grabaciones de "'Aloha Oe" y "Gypsy Love Song" de Vaudeville .
Foi na antigua sede de JC Deagan, Inc. en Chicago, onde Henry Schluter inventó'l vibráfonu. Agora (2008) ye la casa de instrumentos Century Mallet.
Esta popularidá llevó a JC Deagan, Inc. en 1927 a pidir a Henry Schluter, desenvolver un instrumentu similar. Sicasí, Schluter nun se llindó a copiar el diseñu Leedy, sinón qu'introdució delles meyores importantes: faer les llámines d'aluminiu en llugar d'aceru, y de un tonu básicu de forma más "nidiu”, amás d'axustes a les dimensiones y l'axuste de les llámines pa esaniciar los harmónicos disonantes nel diseñu Leedy (para mayor maduración del tonu), y l'introducción d'una barra d'amortiguador controláu por un pedal de pies, lo que-y dexa ser executáu con más espresión. El diseñu Schluter yera más popular que'l diseñu Leedy, y convirtióse na plantía pa tolos vibráfonos de güei. Sicasí, cuando Deagan empezó a comercializar el instrumentu Schluter, en 1928, llamar el vibraharp. Como la so popularidá crecía, otros fabricantes empezaron a producir instrumentos basaos nel diseñu de Schluter, comercializáu so una variedá de nomes, incluyendo Leedy, que comercializara'l so nuevu instrumentu como'l vibráfonu y abandonaron el so antiguu diseñu.
El tracamundiu del nome, continua hasta'l presente, pero col tiempu convertir en vibráfonu, significativamente más popular que vibraharp. En 1974, nel Directory of the D.C. Federation of Musicians figuraben 39 vibráfonistas y 3 músicos de vibraharp. A partir de 2008, el términu vibraharp sumió, sacante para usu anacrónicu. De cutiu, el vibráfonu encurtiar a "vibes” y los dos términos utilícense indistintamente. El propósitu inicial del vibráfonu foi amestalo al gran arsenal de soníos de percusión utilizáu por grandes orquestes. Esti usu foi rápido apolmonante en 1930 pol so desenvolvimientu nel jazz. Na actualidá, sigue siendo fundamentalmente, anque non puramente, un instrumentu de jazz.
La popularidá del vibráfonu como instrumentu de jazz en primer llugar puede acreditase a un home: Lionel Hampton. La hestoria, quiciabes apócrifa, ye que "Hamp", un batería d'esi momentu, taba tocando na NBC Radio estudios, y ende foi onde afayó un vibráfonu que se caltenía a la mano pa tocar la tema musical qu'identificaba a la cadena NBC, el " NBC bells ". Dempués del conciertu, el dedicó una cantidá considerable de tiempu a esplorar el instrumentu, y namoróse d'él. Más tarde (16 d'ochobre de 1930), Hampton taba grabando con Louis Armstrong y el so Sebastian New Cotton Club Orchestra, y nel estudiu taben trabayando nel pasu de tener un vibráfonu. Hampton amosó a Armstrong lo que podía faer, y decidió añader cimbles a una de les temes que taben programaos pa grabar, " Memories of You ", creando la conocida primer grabación de jazz col vibráfonu. Dempués d'esto, Hampton decidió concentrase nel vibráfonu, finalmente xunise al Benny Goodman Quintet, y más tarde al mandu de la so propia big band, llogrando una gran popularidá.Defi
Fabricantes
[editar | editar la fonte]El primer fabricante de vibráfonu na configuración moderna foi JC Deagan, Inc., de Chicago, Illinois , Estaos Xuníos, sicasí llamáronse vibraharps. Como'l mercáu pa vibráfonu considerar en primer llugar como un instrumentu novedosu de vodevil y depués como un instrumentu de jazz, dellos fabricantes intervinieron pa cubrir la demanda. Estos incluyeron la Leedy Manufacturing Company, d'Indianápolis, Indiana , que caltuvo'l nome del so productu, vibráfonu, pero abandonó'l so diseñu en favor de les innovaciones de Schluter, y la Compañía Jenco, de Decatur, Illinois, que primeramente comercializó los sos instrumentos como "vibrabells ". Fora de los Estaos Xuníos, la empresa Premier de Londres, Reinu Xuníu, dempués d'esperimentar con una variedá de instrumentos más estrechamente rellacionaos col glockenspiel, que fueron llamaos variaciones de "harpaphone", optó por producir el modelu del vibráfonu que Schluter diseñó. Bergerault, de Ligueil, Francia tamién fabricó vibráfonos na década de 1940.
A lo llargo de los años 1930 y 1940, cada fabricante, escontra los sos modelos coles sos distintes especialidaes, pero'l vibráfonu Deagan foi'l modelu preferíu por munchos músicos de la clase emerxente de jazz profesionales. Deagan llegó a alcuerdos de patrociniu con munchos de los protagonistes, incluyíos Lionel Hampton y Milt Jackson.
En 1948, la Compañía Musser foi fundada por Claire Omar Musser. Este yera un peracabáu músicu de marimba y xilófonu que salía frecuentemente de xira per Estaos Xuníos y Europa. Él aplicó la so esperiencia y observaciones colos diseños actuales de los instrumentos de mazu pa la so empresa homónima y la resultancia foi una llinia d'alta calidá de los instrumentos. El so vibráfonu surdió en calidá comparables al vibráfonu Musser Deagan y foi capaz de llograr una participación nel mercáu de gama alta.
La década de 1960 y 1970 vio un sacudión nel mercáu de vibráfonos. Leedy Jenco dexó de funcionar; Deagan foi mercáu pola Corporación Yamaha . Anque Yamaha aprovechó les conocencies de Deagan p'ameyorar los sos propios diseños pal vibráfonu, suspendióse l'usu del nome y el legáu de instrumentos Deagan, y a partir de 2008 nengún rastru de Deagan ye visible, a pesar de que Yamaha sigui utilizando'l nome Deagan pa una llinia de les campanes de la orquesta y los carillones. La compañía Musser foi mercada per primer vegada por Ludwig Drums y, de siguío, al traviés de Ludwig, foi mercáu por Conn-Selmer, Inc. A diferencia de la suerte de Deagan, la marca Musser y la so llinia de modelos fueron reteníos poles sociedaes compradores, y siguen siendo'l vibráfonu Musser el principal vibráfonu vixente nel mercáu.
Esti periodu tamién vio'l surdimientu de nuevos fabricantes de vibráfonos. Empreses notables inclúin: Instrumentos Musicales Adams de Ittervoort, La Netherland y Ross Mallet Instruments, agora propiedá de Xúpiter Instruments d'Austin, Texas , Estaos Xuníos.
A partir de 2008, el mercáu del vibráfonu ta bien activu, considerando la naturaleza de la especialidá del instrumentu. Los principales fabricantes son Musser, Yamaha, Adams y Ross. Bergerault, Premier, Studio 49 dende Gräfelfing , Alemaña y el Saito Gakki Company de Xapón siguen n'operación. Amás de los productores en masa de vibráfonos, los fabricantes d'encargusobremanera vanderPlas percusión de los Países Baxos, tamién tán actives.
Algame
[editar | editar la fonte]El instrumentu modernu estándar tien un rangu de trés octaves , dende'l F per debaxo de C media (F3 a F6 nel campu de la notación científica ). Modelos grandes de trés y mediu o cuatro octaves, dende la C per debaxo del Do central tamién se tán volviendo más comunes (C3 a F6 o C7). A diferencia del so primu, el xilófonu, ye un instrumentu de non transposición, xeneralmente escritu en tonu de conciertu. Sicasí, dacuando dellos compositores (por casu, Olivier Messiaen ) escribe les partes por que suenen una octava más alta. Na década de 1930 dellos fabricantes fixeron sopranu-vibráfonu con una gama C4-C7sobremanera la Ludwig & Ludwig B110 modelu y el modelu Deagan 144. Deagan tamién, con un modelu portátil que tenía un rangu de 1 / 2 hasta 2 octaves, y resonadores de cartón .
Construcción
[editar | editar la fonte]Los principales componentes d'un vibráfonu son les llámines, los resonadores, coxín amortiguador, el motor y un marcu pa caltener el conxuntu. El vibráfonu tócase xeneralmente colos mazos o baquetes.
Llámines
[editar | editar la fonte]Les llámines tán fabricaes d'aluminiu, que ye la manera más obvia d'estremar un vibráfonu de los otros miembros de la familia de percusiones. Les distintes aleaciones d'aluminiu tienen carauterístiques tonales llixeramente distintes. Los fabricantes tienen d'escoyer la so aleación con cuidu, permediando les carauterístiques tonales cola posibilidá de llograr un suministru estable al llargu plazu. Cada fabricante tien el so aleacción propia. Asina, por casu, Musser utilizó la aleacción 2024-T4# de Alcoa.
L'aluminiu adquirir en llámines llargues del anchor y espesura deseyaos y córtase nos llargores fayadizos. De siguío, taládrense furacos al traviés del anchor de les llámines nos dos puntos llamaos "nodales", que son los puntos de la llámina en vibración que presenten úna amplitú de vibración nula o casi nula. Los puntos nodales tán asitiaos cerca de los estremos de la llámina, a una distancia del 22,4% de cada unu de los sos estremos.[1]
Una vegada que la llámina llogró la so forma básica, ten de ser afecha con precisión. De normal, les dimensiones y tolerancies de la llámina del procesu de creación inicial establecer pa crear una llámina llixeramente picante. Si la llámina ye plana, la so estructura xeneral pue ser echada plantegaes por estrayer materiales de los estremos de la llámina. Una vegada qu'esta llámina llixeramente afílase, los tonos individuales puede afaese más planos por aciu la eliminación de material procedente de llugares específicos de la llámina .
Los vibráfonos calidable disponen llámines "graduaes". Esto ye, les llámines inferiores son más anches que les llámines cimeres, graduándose al traviés d'una serie de midíes d'amenorgamientu del anchor. Esto ayuda a permediar el volume y la afinación de les llámines del instrumentu en tola gama.
Les llámines pueden presentase nuna variedá de colores, xeneralmente platiaes o doraes, anque otros colores tán disponibles, según acabaos en mate o con rellumu, creaos por anodización de les llámines dempués de puestes a puntu. L'acabáu de presentación nun tien nengún efeutu sobre'l tonu de les llámines, anque dellos profesionales sostienen lo contrario.
Resonadores
[editar | editar la fonte]Reparar la diferencia esistente ente los resonadores fronteros de los dos vibráfonos. Esta diferencia ye puramente estética. Nel vibráfonu de Locke(a la derecha), los resonadores tan solo tienen el llargor necesariu; la tapa de cada tubu ta cerca de la parte inferior. Nel vibráfonu de Hutcherson (a la izquierda), los resonadores nel estremu cimeru son muncho más llargos de lo necesario pa producir un arcu fronteru como se vio en munchos instrumentos (y la tapa ta cerca de la parte cimera de los tubos). Dambos instrumentos inclúin tubos resonadores ensin función y ensin la correspondiente llámina percima pa evitar un vacíu de dientes.
Los resonadores son tubos de parés delgaes, xeneralmente d'aluminiu, pero cualquier material fayadizo sirve. Tán abiertos nun estremu y zarráu pol otru. Cada llámina ta empareyáu con un resonador, que'l so diámetru ye llixeramente mayor que l'anchu de la llámina , y que la so llargor ye'l zarru d'un cuartu del llonxitú d'onda de la frecuencia fundamental de la llámina . El resonador d'A3 (de menor a l'A nun vibráfonu) ye d'aproximao 15 pulgaes de llargu. [4] Cuando la llámina y el resonador tán bien en sintonía unu col otru, la vibración del aire per debaxo de la llámina baxa pol resonador y refléxase nel zarru na parte inferior, de siguío, vuelve de nuevu a la parte cimera y refléxase de vuelta pola barra, una y otra vez, creando una onda estacionaria muncho más fuerte y amplifica la frecuencia fundamental. Los resonadores, amás d'alzar l'estremu superior del rangu dinámicu de vibráfonu, tamién afecten el tonu xeneral del vibráfonu, yá que amplifiquen la fundamental, pero non los parciales superiores.
Si repara la diferencia nos conxuntos de resonadores delantre de los dos vibráfonos, la diferencia ye puramente cosmética. Nel vibráfonu de Locke, los resonadores son solo la llongura que precisen ser. El vibráfonu Hutcherson, los resonadores nel estremu cimeru son muncho más llargos de lo necesario pa ser producir un arcu fronteru como se ve en munchos instrumentos (y la tapa atópase cerca de la parte cimera de los tubos). Dambos instrumentos inclúin tubos resonadores non funcionales con nenguna llámina de riba pa evitar que correspuende un aspeutu desdentáu.
Tien De esistir un equilibriu ente l'efeutu amplificador del resonador y la duración de les vibración de la llámina. Básicamente, tola enerxía de vibración nuna llámina provién del golpe inicial que recibió del mazu. La duración de la percusión puede variar, tratándose d'una percusión fuerte pero bien curtiu o non tan fuerte pero más lenta. Esto nun ye un problema con marimbas y xilófonos nos que la duración de les vibraciones de les llámines de madera ye curtiu; pero les llámines de vibráfonu puede cimblar mientres enforma tiempu dempués de ser cutíes, efeutu bien deseable en munches circunstancies. Polo tanto los resonadores nun vibráfonu suelen ser sintonizado a tar llixeramente esviáu de camín pa crear un equilibriu ente la sonoridá y el la duración del soníu. [6]
Otra diferencia en resonadores ye la presencia d'un discu xiratoriu na parte cimera de cada resonador. Los discos pa un grupu de resonadores acoplaos a una sola exa son movíos en xunto por un motor llétricu. Cuando los discos tán abiertos (posición vertical) los resonadores tienen una función completa. Cuando los discos tán cerraes (en posición horizontal) la columna d'aire vibrante ta bloquiáu, lo qu'amenorga l'efeutu d'amplificación. Como los discos xiren, esto varia l'amplitú del instrumentu, creando un efeutu.
Dalgunos sostienen que llamar a esti efeutu vibrato ye incorreuta, diciendo que'l vibrato ye una variación nel tonu, non d'amplitú. El términu correutu tendría de ser el trémolo, una variación na amplitú, y polo tanto'l vibráfonu denominar incorreutamente, sinón que tien de ser llamáu un tremolófonu. Otros sostienen que l'usu común de vibrato y trémolo ye nin de lloñe tan precisu, inclusive ente los músicos con esperiencia que de xuru tienen de sabelo meyor. Podría dicise que, como'l instrumentu nun se llama un vibratofonu, la metáfora de la vibración nun s'espurre demasiáu sía comoquier. Amás, nesti contestu, ye la considerancia adicional de que les plaques de rotación interfieren colos frentes d'onda nos tubos resonadores al causar variaciones del efeutu doppler de camín. Esto pue ser reparáu usando un osciloscopiu.[2]
Coxín amortiguador
[editar | editar la fonte]El coxín amortiguador ye una franxa de madera cubierta de felpa , al igual que nel pianu, polo xeneral alredor d'una pulgada d'anchu y fondu, que cuerre pola metá del vibráfonu. Inxertar nos goncios nos estremos, y un pedal nel mediu. Cuando'l pedal ta pa enriba, les almadines d'amortiguación faen contautu coles llámines y, cuando se tría'l pedal, la barra d'amortiguación dixébrase escontra baxo, dexando que les llámines suenen llibremente.
El coxín amortiguador ye la fonte de munchos problemes de caltenimientu pa los vibráfonistas. La plataforma tien de tar perfectamente nivelada, tantu d'esquierda a derecha y d'alantre escontra tras, pa tomar contautu con toles llámines de forma simultánea. Cuando nun ta a nivel, delles llámines van dexar de sonar primero qu'otros, lo qu'enzanca l'articulación de manera llimpia. Dempués de dellos años d'usu, les llámines pueden faer mozquetes, estruyendo'l fieltru y causando dacuando un runfíu pol leve contautu de l'almadina coles llámines. Amás, cuando les llámines son cutíes, ente que'l coxín amortiguador ta en contautu con elles, l'almadina puede tresferir la fuercia del impautu nel marcu, solmenando tou lo que ta sueltu.
A principios de 1990, el vibrafonista John Mark Piper diseño un nuevu vibráfonu Musser que, ente otres innovaciones, incluyó un coxín amortiguador llenu d'agua. Más tarde esa década, el fabricante Nico van der Plas ameyora na idea por aciu l'usu de silicona en xel como'l rellenu. Estes almadines esanicien la tresferencia d'impautu y apurrir más durabilidá. Munchos vibráfonos fueron afechos con almadines de xel, anque la gran mayoría de los vibráfonos inda utilicen amortiguadores.
Motor
[editar | editar la fonte]Polo xeneral tienen un motor llétricu y polea montada nun llau o otru pa conducir los discos de los resonadores. L'usu de los motores ye faer xirar les aspes que tán nel interior de los resonadores. Entós daquella había poca o nenguna capacidá d'axuste de velocidá. Cualesquier posible axuste de velocidá facer al mover la correa de tresmisión ente un pequeñu númberu de polees (de normal trés) de distintos diámetros.
Más tarde, los motores CA de velocidá variable instalar a pidimientu con precios razonables. Estos motores dexen l'axuste de la velocidá de rotación al traviés d'un potenciómetro montáu nun panel de control cerca del motor. Polo xeneral les tases de rotación de sofitu son alredor de 1 Hz hasta alredor d'una docena Hz. Estos motores sigue siendo la solución preferida hasta la década de 1990, y hasta'l día de güei sigue siendo'l más utilizáu.
Mientres la década de 1990, dellos fabricantes empezaron a usar motores servo controláu por ordenador. Estos motores dexen velocidaes de rotación tan lenta que s'averen a 0 Hz. El control del ordenador tamién dexa que les operaciones que nun son posibles con un motor analóxicu, como la capacidá de sincronizar la rotación de los dos conxuntos resonador y detener la rotación nun estáu deseyáu (toos abiertos, zarraos, abiertos toles media, etc) .
Marco
[editar | editar la fonte]El marcu del vibráfonu ufierta una serie de retos a los diseñadores. Tien De ser lo suficientemente resistente pa soportar les fuercies de torsión creada pol amortiguador / resorte / pedales y los esfuercios repitíos de tresporte y d'usu, ensin dexar de ser lo suficientemente llixeru pa un fácil tresporte. Amás, les llámines tienen de tar firmemente suxetes al xasis, pero non rígidamente xuníes a él. Cada llámina tien de tener un pocu de xuegu independiente pa la so flexón al cimblar.
El marcu del vibráfonu consta de dos bloques d'estremu, de metal, madera o una combinación, xuníos polos miembros de sofitu. Polo xeneral, los bloques d'estremu son aproximao del mesmu tamañu que los dos chigres que tán nel mesmu fin, polo qu'un bloque ye significativamente más grande que l'otru.
El motor ta afitáu a la estructura nun estremu. Los goncios de la barra d'amortiguador axuntar en cada estremu, y l'asamblea de primavera y el pedal suelen inxertase nel mediu. Dos bancos de tubos resonadores estableciéronse nes ranuras nel marcu de cuenta que s'asitien nel chigre del amortiguador. Los resonadores nun tán bien xuntaes al marcu. Los estremos de les exes que la banda de los discos suxetar a la unidá del motor al traviés d'una correa de tresmisión similar a una xunta tórica.
Una cama pa les llámines facer por aciu la fixación de cuatro carriles de madera n'espigues nos bloques d'estremu. Al igual que los resonadores, estos carriles nun tán firmemente xuníos a la estructura. Cada tren tien una serie de pines con separadores de goma que va sofitar les llámines . Les llámines tán dispuestes en dos grupos, y una cuerda nidia pásase al traviés de los furos nodal nes llámines de cada grupu. Les llámines asitiar ente les patillas de sofitu, col cable de coneutar les clavíes. Los pines nos carriles esteriores tienen forma d'O, gabitos y la cuerda solo fuelga na curva. Los pines nel so interior tienen un gabitu que suxeta'l cable y tien les llámines nel so llugar contra la fuercia de l'almadina del amortiguador. Los dos estremos del cable xunir con un resorte nun estremu p'apurrir la tensión y flexón. Los dos files de llámines siguen la convención de pianu de tecles en blancu y negru, cola fila más cercana al xugador correspondiente a les tecles blanques. Al igual que col pianu, les notes más baxes tán a la izquierda del xugador. A diferencia de la marimba y el xilófonu, los dos files de llámines atopar nel mesmu planu horizontal por que la barra del amortiguador entren en contautu colos dos files, coles mesmes. Marcos vienen nuna variedá d'estilos, dende funcional a afatáu, pero, sacante forma negativa al traviés de vibraciones y ruios, qu'en realidá nun contribúin a les cualidaes tonales del vibráfonu. Dellos marcos dexen la distancia ente les llámines y los resonadores que tienen d'afaese, pa compensar les variaciones na temperatura del aire, presión y mugor que camudar la velocidá del soníu y polo tanto la afinación de la llámina de sistema de caxa de resonancia, pero esto ye más común nes marimbas de vibráfonos. Otros marcos dexen l'axuste del altor de la cama chigre. Ye común ver a los xugadores que nun tienen esta capacidá inclinaos sobre los sos instrumentos, mientres xueguen nel altor reglamentariu de los marcos non ajustable suel ser demasiáu baxa pa los homes d'estatura mediana.
Mazos
[editar | editar la fonte]Los mazos suelen consistir nun nucleu de pelota de goma envuelta en filo o gordón y xuníu a un palu delgáu, más comúnmente fechos de bejuco o abeduriu (otres materies, como'l nilón, utilícense delles vegaes) son los fayadizos pal vibráfonu tamién polo xeneral, y pa la marimba.
Los mazos utilizaos pueden tener un gran efeutu sobre les carauterístiques tonales del soníu producíu, que van dende un soníu metálicu de golpe duru, a un soníu nidiu ensin ataque inicial. Arriendes d'ello, una gran variedá de mazos ta disponible, ufiertando variaciones na durez, tamañu, pesu, llargor de la exa y la flexibilidá.
Polo xeneral, los músicos tienen de llevar y usar una amplia gama de tipos de mazu pa dar cabida a les demandes cambiantes de los compositores que busquen soníos particulares. Los músicos de jazz, sicasí, escueyen un mazu de propósitu xeneral del tipu únicu que funciona bien en tolos rangos dinámicos. De cutiu esta eleición convertir n'unu de los elementos que definen l'estilu personal del músicu. Munchos vibrafonistas de jazz alternen mazos disponibles nel mercáu pa consiguir el tonu que quieren.
Téunica
[editar | editar la fonte]El mundu de los vibráfonistas pueden estremase naquellos que toquen con dos mazos, y los que toquen con cuatro. En realidá, la división nun ye tan clara. Munchos músicos camuden ente dos, trés y cuatro mazos en función de les esixencies de la so situación musical actual. Per otra parte, concentrándose nel númberu de mazos qu'un músicu tien significa perder les diferencies más significatives ente los estilos de tocar dos y cuatro baquetes. A partir de 2008, estes diferencies nun son tan estenses como lo fueron cuando Gary Burton introdució per primer vegada al mundu al estilu de 4 baquetes de la década de 1960, pero entá esisten en gran midida.
Estilu de dos baquetes
[editar | editar la fonte]L'estilu de dos baquetes ye tradicionalmente llinial, como tocando una trompeta, por casu. Los músicos de 2 baquetes suelen concentrase en tocar una llinia melódica única y dependen d'otros músicos p'aprovir acompañamientu. La interpretación de dos notes tocaes simultáneamente utilízase dacuando, pero sobremanera como un refuerzu de la llinia principal melódica, similar al usu habitual de dobles cuerdes nun solu de violín. Nos grupos de jazz, dos baquetes son xeneralmente consideraos parte de la "primer llinia" colos trompetistas, contribuyendo solos de la so cuenta, pero qu'apurren bien pocu nel camín d'acompañamientu d'otros solistes. Músicos de Dos baquetes usen diversos agarres, y la más común ye un agarre coles palmes escontra baxo que ye básicamente'l mesmu que l'agarre empareyáu utilizaos por percusionistas. Los mazos llevar a cabu ente'l pulgar y el furabollos de cada mano, colos otros trés deos de cada mano primiendo les exes nes palmes escontra baxo, escontra riba. Trátase d'utilizar una combinación de movimientu de la muñeca y controlar colos deos el mazu.
Otru agarre popular ye similar al agarre de les baquetes de timbal. Los mazos son de nuevu ente'l pulgar y los furabollos y controlar colos otros trés deos, pero les palmes llevar a cabu en posición vertical, mirando escontra l'interior, una escontra la otra. La mayor parte de l'acción vien de tiempos el control de los deos la punta de les exes.
El músicu tien qu'emprestar muncha atención al usu del pedal col fin d'articular limpiamente y evitar delles notes sonando ensin querer, coles mesmes. Yá que les notes de timbre pa una fracción significativa d'un segundu cuando se cute cola almadina del amortiguador, y llámines de llamada nun dexa de sonar darréu cuando foi contactáu pola llibreta, una téunica llamada “pedaléu tardiegu" ye necesariu. Nesta téunica, el pedal prímese llixeramente dempués de que la nota suene, en curtia lo suficiente dempués de tantu que la nota sigue azotaron apocayá a sonar, pero'l tiempu abondu dempués de tantu que la nota anterior dexó de sonar. Otra téunica ye amortiguador "mediu" de pedaléu, onde se tríe'l pedal lo suficiente pa esaniciar la presión del resorte de les llámines , pero non lo suficiente por que'l tecláu nun pierda'l contautu coles llámines. Esto dexa que les llámines suenen un pocu más llargu que col tecláu por completu y puede utilizase pa faer un rápidu pasaxe mediu sonoru más legato ensin pedaliar cada nota.
Estilu de cuatro baquetes
[editar | editar la fonte]L'estilu de tocar cuatro baquetes ye multi-llinial, como un pianu. "Pensar como un pianista, arreglador, orquestador y, el vibrafonista averar al instrumentu como un pianu y céntrase nuna forma multi-llinial de tocar." Nos grupos de jazz, vibrafonistas de cuatro de cutiu considérense parte de la seición rítmica, polo xeneral en sustitución de pianu o guitarra, y apurrir l'acompañamientu d'otros solistes, amás de ser ellos solos. Per otra parte, l'estilu de cuatro baquetes dio llugar a un importante conxuntu de solistes acompañantes. Un exemplu notable ye'l rendimientu de Gary Burton de "Chega de Saudade (No More Blues)" del so álbum ganador del Grammy de 1971 "Alone at Last”.
Anque dellos músicos fixeron usu de cuatro mazos, especialmente Rede Norvo y, dacuando Lionel Hampton, l'enfoque pianístico de cuatro baquetes ye dafechu, y casi na so totalidá creación de Gary Burton. Munches de les téuniques fundamentales del estilu de cuatro baquetes, como tocar multi-llinial y les téuniques avanzaes d'amortiguación que se describen de siguío, aplíquense fácilmente a tocar con dos mazos y dellos músicos modernos de dos baquetes afixéronse estos dispositivos a la so forma de tocar, acabando coles diferencies ente los estilos modernos de dos y cuatro mazos.
El mangu más popular de cuatro baquetes pa vibráfonu ye la fuercia Burton, llamáu asina por Gary Burton. Un mazu asitiar ente'l pulgar y el furabollos y l'otru sostener ente los furabollos y mediu. Les exes crucien nel centru de la palma y estiéndense más allá de l talón de la mano. Pa intervalos d'anchu, el pulgar muévese de cutiu ente los dos mazos y el mazu nel interior llevar a cabu nel buecu de los deos. Tamién popular ye la fuercia Stevens, nomáu pa marimbista Leigh Howard Stevens. Munches otres empuñadures tán n'usu, delles variantes de les Burton o Stevens, otres creaciones idiosincrásicas de los xugadores vibraciones individuales. Una variante común de les garres Burton asitia'l mazu de fora ente los deos corazón y anular, en cuenta de ente l'índiz y mediu.
Munchos músicos afaen el "garre estándar" polos diversu graos p'afaese a la so propia fisioloxía y espresión musical. Vibrafonistas de cuatro baquetes suelen tocar esguilaos pasaxes lliniales bien similar a los vibrafonistas de dos baquetes, utilizando un mazu de cada mano (fora de la derecha y l'esquierda nel interior pa un meyor agarre, a lo Burton), sacante los cuatro baquetes”, que tienden a faer mayor usu de golpes dobles, non solo pa evitar cruciar les manes, sinón tamién p'amenorgar al mínimu'l movimientu ente los dos files de llámines . Por casu, una escala ascendente Y, podríen desempeñase LRRLLRRL, calteniendo la manzorga nes notes negres” y la mano derecha sobre les "blanques". Pa pasaxes lliniales con saltos, los cuatro mazos úsense de cutiu de forma secuencial. El vibráfonu introducir nel jazz (los sos principales intérpretes son Rede Norvo, Lionel Hampton, Milt Jackson, Gary Burton y Bobby Hutcherson) y, dende los Estaos Xuníos, pasó al París bohemiu, dende onde s'estendió por toa Europa.
Una téunica ocasional na llamada música contemporánea y nel jazz ye l'empléu d'un arcu de violonchelu pa faer que les llámines produzan soníos teníos.
Referencies
[editar | editar la fonte]- ↑ Acoustics of Bar Percussion Instruments; James L. Moore, Ph.D.; Permus Publications
- ↑ «Osciloscopiu la guía definitiva».
Enllaces esternos
[editar | editar la fonte]- Sitio de la laminista Taiko Saito (n'inglés, alemán o xaponés)
- Sitio de Gary Burton (n'inglés)
- MySpace de Jacques di Costanzo (n'español y francés)
- [1] (n'inglés)