Llingües mordvíniques

Llingües mordvíniques
Distribución xeográfica	SO de Rusia
Países	Rusia
Filiación xenética	Urálicu
Subdivisiones	Erzya; Moksha; Muromiano
Códigu Glottolog	mord1256
	Ver tamién; Idioma - Families - Clasificación de llingües
	[editar datos en Wikidata]

Les llingües mordvínicas^[1] (tamién llamaes llingües mordvinas),^[2] son un subgrupu de llingües uráliques, qu'entiende dos llingües cercanamente emparentaes: el idioma erzya y el idioma moksha.^[3] Inicialmene consideróse que dambes llingües yeren una mesma llingua, denomada mordvino,^[4] anque anguaño toles sos variedaes llingüístiques trátense como pertenecientes a dos llingües distintes, por cuenta de les importantes diferencies a nivel fonolóxicu, léxicu y gramatical. Amás el erzya y el moksha nun son mutuamente intelixibles, a tal puntu que la comunicación ente falantes de dambes comunidaes frecuentemente faise en rusu.^[5] La llingua medieval llamada idioma muromiano falada polos merya podría ser una llingua mordvina o próxima a les llingües d'esti grupu.

Les dos llingües mordvinas modernes amás tienen estándares lliterarios totalmente distintos. El erzya lliterariu o estándar foi creáu en 1922 y el moksha lliterariu en 1923.^[6]

Les diferencies fonolóxiques ente les dos llingües inclúin:^[4]

El moksha caltién la distinción ente les vocales /ɛ, y/ ente qu'en erzya dambes hanse confundíu en /y/.
En sílabes átones, el erzya presenta harmonía vocálica como munches otres llingües uráliques, usando [y] en pallabres con vocales palatales y [o] en vocales con vocales posteriores. El moksha tien una simple schwa [ə] nel so llugar.
A principiu de pallabra, el erzya presenta una africada postalveolar /tʃ/ en posiciones onde'l moksha tien una fricativa /ʃ/.
Al pie de consonantes sordes, les consonantes líquides /r, rʲ, l, lʲ/ y la semivocal /j/ ensordar en moksha dando [r̥ r̥ʲ l̥ l̥ʲ ȷ̊].

Comparanza léxica

Los numberales en distintes llingües mordvinas son:^[7]

GLOSA	Moksha	Erzya	PROTO- MORDVIN
'1'	ikæ / ifkæ	ve /vejke	*vejk-
'2'	kafta	kavto	*kavto
'3'	kolma	kolmo	*kolma
'4'	nʲilʲa	nʲilʲy	*nʲilʲa
'5'	vetʲæ	vetʲy	*vetʲæ
'6'	koto	koto	*koto
'7'	sʲizsʲem	sʲizʲem	*sʲizʲem
'8'	kafksa	kavkso	*kavkso
'9'	vejksa	vejkse	*vejkse
'10'	kemenʲ	kemenʲ	*kemenʲ

Referencies

↑ Bright, William (1992). International Encyclopedia of Linguistics. Oxford University Press. ISBN 9780195051964.
↑ Mordvin languages @ google books
↑ Grenoble, Lenore (2003). [https://books.google.com/books?id=Nn3xDTiL0PQC&pg=PA80&dq=Mordvinic+languages Language Policy in the Soviet Union]. Springer, páx. A80. ISBN 9781402012983.
↑ ^4,0 ^4,1 Raun, Alo (1988). Sinor, Denis: [https://books.google.com/books?id=TM2NQ78dP2wC&pg=PA96 The Uralic languages: Description, history and foreign influences]. BRILL, páx. A96. ISBN 9789004077416.
↑ Minahan, James (2000). "Mordvin+language" One Europe, Many Nations. Greenwood Publishing Group, páx. A489. ISBN 9780313309847.
↑ Wixman, Ronald (1984). [https://books.google.com/books?id=WKrN10g4whAC&pg=PA137 The Peoples of the USSR]. M.E. Sharpe, páx. A137. ISBN 9780873325066.
↑ Uralic Numerals (Eugene Chan)

[1] Bright, William (1992). International Encyclopedia of Linguistics. Oxford University Press. ISBN 9780195051964.

[2] Mordvin languages @ google books

[3] Grenoble, Lenore (2003). [https://books.google.com/books?id=Nn3xDTiL0PQC&pg=PA80&dq=Mordvinic+languages Language Policy in the Soviet Union]. Springer, páx. A80. ISBN 9781402012983.

[UDH-4] 4,0 ^4,1 Raun, Alo (1988). Sinor, Denis: [https://books.google.com/books?id=TM2NQ78dP2wC&pg=PA96 The Uralic languages: Description, history and foreign influences]. BRILL, páx. A96. ISBN 9789004077416.

[5] Minahan, James (2000). "Mordvin+language" One Europe, Many Nations. Greenwood Publishing Group, páx. A489. ISBN 9780313309847.

[6] Wixman, Ronald (1984). [https://books.google.com/books?id=WKrN10g4whAC&pg=PA137 The Peoples of the USSR]. M.E. Sharpe, páx. A137. ISBN 9780873325066.

[7] Uralic Numerals (Eugene Chan)

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]