Saltar al conteníu

El Teixu

Esti artículu foi traducíu automáticamente y precisa revisase manualmente
De Wikipedia
El Teixu
Direición España
Historia
Fundación2007
Web oficial
Cambiar los datos en Wikidata

El Teixu, Rede pal Estudiu y Defensa de la Llingua Asturllionesa ye una asociación española dedicada al defender, conocer y dignificar l'idioma asturlleonés dende la so unidá y respetu a les sos variantes internes.[1] La so sede atopar na llocalidá d'Astorga.[1]

Actividá

[editar | editar la fonte]
Dende'l mes de xunetu de 2015, les llocalidaes pertenecientes al Conceyu de Trueitas amuesen en lleonés y castellán los lletreros d'entrada y accesu a les mesmes tres l'asesoramientu toponímicu d'esta asociación.

Normalización llingüística

[editar | editar la fonte]

En payares de 2013 empecipió una campaña de normalización llingüística del asturlleonés, llamada Na llingua de casa, consistente na repartida por diversos establecimientos de llocalidaes nos que l'idioma sigue siendo una realidá viva de lletreros p'asitiar en puertes d'entrada o accesu a cuartos de bañu col correspondiente avisu afiguráu na variante dialeutal propia de la zona.[2] La iniciativa empezó na llocalidá lleonesa de Toreno para darréu faese estensiva a Ḷḷaciana, Cabreira ya inclusive la Provincia de Zamora.[3]

En 2014 y xunto a les asociaciones Faceira y Furmientu, implicaes tamién na defensa del lleonés, presentó un infome ante'l Conseyu d'Europa nel que denunciaba tanto a la Xunta de Castiella y Lleón como al Estáu Español pol incumplimientu de la Carta Europea de les Llingües Rexonal y Minoritariu y la supresión unillateral ya illegal de la llingua lleonesa dientro del marcu de proteición d'esti tratáu internacional, según l'incumplimientu, igualmente, del artículu 5.2[4] del Estatutu d'Autonomía de Castiella y Lleón, con referencia esplícita a tomar de midíes pa la promoción, proteición y regulación del usu del lleonés.[5]

Toponimia

[editar | editar la fonte]

El 27 de xunetu de 2015 y a por iniciativa del Conceyu de Trueitas, fueron instalaos los primeros cartelos billingües pa la señalización de les direiciones y la entrada de los pueblos d'esti conceyu respetándose la nomenclatura tradicional previu asesoramientu toponímicu de l'asociación.[6]

En febreru de 2015 presentó un mapa cola toponimia tradicional del asturianu Conceyu de Tinéu,[7] para d'igual manera y cinco meses dempués, en collaboración cola Asociación Cultural Faceira, editar otru mapa de la La Cabrera na qu'apaecíen tamién reflexaos tolos topónimos autóctonos de la contorna n'asturlleonés.[8]

Otres actividaes

[editar | editar la fonte]

Dende la so fundación nel añu 2007 hasta güei, diverses fueron les actividaes pa la promoción, estudiu y dignificación del asturlleonés qu'esta asociación llevó a cabu, como conferencies[9] alrodiu de toponimia y concursos[10] de recoyida de la mesma, o diverses xornaes de patrimoniu llingüísticu[11][12] nes qu'al pie de charres informatives avera del idioma dar# en la presentación d'obres n'asturlleonés tantu de calter lliterariu[13] como llingüísticu.[14][15]

Ver tamién

[editar | editar la fonte]

Enllaces esternos

[editar | editar la fonte]

Referencies

[editar | editar la fonte]
  1. 1,0 1,1 El Teixu. «Web d'El Teixu». Consultáu'l 7 de xineru de 2015.
  2. campana-de-normalizacion-del usu-del-asturleones 'El Teixu' empecipia en Toreno una campaña de "normalización" del usu del asturlleonés. iLeon.com. 7 de payares de 2013. http://www.ileon.com/actualidad/034232/el-teixu-empecipia-en-toreno-una campana-de-normalizacion-del usu-del-asturleones. Consultáu'l 7 de xineru de 2016. 
  3. ¡Pasai, ta abiertu!. elbierzonoticias.com. 22 de xunetu de 2014. Archivado del original el 2018-11-30. https://web.archive.org/web/20181130071512/https://www.elbierzonoticias.com/frontend/bierzo/Pasai-Esta-Abiertu-vn20074-vst199. Consultáu'l 7 de xineru de 2016. 
  4. Art. 5.2 El lleonés va ser oxetu de proteición específica per parte de les instituciones pol so particular valor dientro del patrimoniu llingüísticu de la Comunidá. La so proteición, usu y promoción van ser oxetu de regulación.
  5. ileon.com (29 d'avientu de 2014). «incumplimientos-sobre-la llingua lleonesa Trés asociaciones denuncien n'Europa los incumplimientos sobre la llingua lleonesa» (castellanu). Consultáu'l 8 de xineru de 2016.
  6. Truchas recupera la toponimia tradicional nos sos cartelos. iLeon.com. 27 de xunetu de 2015. http://ileon.com/actualidad/provincia/053659/truchas-recupera-la-toponimia-tradicional-en-sus-carteles. Consultáu'l 22 d'avientu de 2015. 
  7. El Teixu (26 de febreru de 2015). «mapa-cola-toponimia-tradicional-del-conceyu-de-tineu/ El Teixu presenta un mapa cola toponimia tradicional del conceyu de Tinéu» (asturlleonés). Consultáu'l 8 de xineru de 2016.
  8. Arguyu de ser (y falar) cabreirés. La Nueva Crónica. 29 de xunetu de 2015. http://www.lanuevacronica.com/arguyu-de-ser-y-falar-cabreires. Consultáu'l 7 de xineru de 2016. 
  9. Caboalles de baxo celebra esti vienres un magosto cultural. ileon.com. 18 de payares de 2015. http://www.ileon.com/actualidad/056980/caboalles-de-abajo-celebra-este-viernes-un-magosto-cultural. Consultáu'l 8 de xineru de 2016. 
  10. Institutu d'Estudios Bercianos. «El El Teixu convoca un concurso de recogida de toponimia oral en el Bierzo». Consultáu'l 8 de xineru de 2016.
  11. Gancedo, Emilio (25 d'agostu de 2015). Oseya de Sayambre asómase'l sábadu al so patrimoniu llingüísticu. Diario de León. http://www.diariodeleon.es/noticias/cultura/oseja-sajambre-asoma-sabado-patrimoniu-linguistico_1003368.html. Consultáu'l 8 de xineru de 2016. 
  12. 'El Teixu' entama en Lleón les II Xornaes de Patrimoniu Llingüísticu. ileon.com. 5 de xunetu de 2012. http://www.ileon.com:81/?n=http://www.ileon.com//cultura/020008/el-teixu-entama-en-leon-les-ii-xornaes-de-patrimoniu-linguistico. Consultáu'l 8 de xineru de 2016. 
  13. Lleón acueye unes xornaes sobre llingua y lliteratura asturlleoneses. asturnews. 4 de juanio de 2012. http://asturnews.com/lleon-acueye-unes-xornaes-sobre-llingua-y-lliteratura-asturlleoneses/. Consultáu'l 8 de xineru de 2016. 
  14. La gramática del lleonés. leonoticias.com. 8 de xunetu de 2012. http://leonoticias.com/frontend/leonoticias/La-gramatica-Del-Leones-vn101564-vst240. Consultáu'l 8 de xineru de 2016. 
  15. El Teixu lleva a Oseya la 'V Xornada de Patrimoniu Llingüisticu y Cultural'. leonoticias.com. 27 d'agostu de 2015. http://www.leonoticias.com/frontend/leonoticias/El-Teixu-Lleva-A-Oseya-La-V-Xornada-De-Patrimoniu-Llinguist-vn182791-vst240. Consultáu'l 8 de xineru de 2016.