Choga Zanbil

Choga Zanbil
Patrimoniu de la Humanidá — UNESCO
	Les ruines de la Ciudá Santa del reinu de Élam.
Llugar	Irán
Criterios	Cultural: iii, iv
Referencia	113
Inscripción	1979 (III Sesión)
Área	Asia y Oceanía

Choga Zanbil ( en persa, چغازنبیل) ye un complexu elamita asitiáu na provincia del Juzestán, n'Irán. Atopar a unos 25 quilómetros al oeste de Dezful, a unos 45 quilómetros al sur de Susa y a 230 quilómetros al norte d'Abadán.

Les ruines de Choga Zanbil fueron declaraes Patrimoniu de la Humanidá pola Unesco nel añu 1979.

Historia[editar | editar la fonte]

Choga Zanbil yera un centru relixosu del Imperiu elamita, fundáu escontra 1250 e.C. pol rei Untash-Naprisha na ruta ente Anshan y Susa, col nome de Dur-Untash-Naprisha (fortaleza de Untash-Naprisha). Arrodiada de tres muralles concéntriques, la ciudá santa foi consagrada al dios nacional de Susa, Inshushinak.Chogha en lori Bakhtiari significa llomba.

El monumentu más importante ye un estraordinariu zigurat, construyíu según un métodu únicu: en llugar de tar formáu por terraces superpuestes, los cuatro pisos tán encaxaos verticalmente. El zigurat ocupa dafechu la cortil interior, y foi construyíu sobre un templu cuadráu anterior, tamién alzáu por Untash-Naprisha. Ye unu de los dos zigurats que se caltuvieron hasta los nuesos díes fora de Mesopotamia, y unu de los meyor calteníos.

Na zona entemedia atópense once templos dedicaos a dioses menores. Créese los planes orixinales incluyíen la construcción de ventidós templos, pero la muerte del rei atayó les obres.

Na zona esterior, al sureste, construyóse un barriu real con palacios; los cinco baltes reales soterrañes descubiertes so unu de los palacios contienen restos encenraos según una práutica similar a les de los hitites y hurritas, pero que nun s'atopa na tradición elamita. Ye posible que se tratara d'una dinastía d'orixe estranxeru, quiciabes en rellación con grupos primitivos indoeuropeos. Cerca de los palacios afayóse un templu dedicáu a Nusku, dios mesopotámicu del fueu.

Aparentemente, la ciudá puramente dicha nun aportar# a construyida nin habitada; el sitiu foi abandonáu rápido, quiciabes por cuenta de la estinción de la dinastía de Untash-Naprisha. La mayor parte de les obres d'arte realizaes pa la ciudá fueron tresportaes a Susa. El zigurat, sicasí, caltúvose activu mientres dellos sieglos, hasta la so destrucción pol rei asiriu Asurbanipal en 640 e.C. Dellos historiadores cunten que el gran númberu de templos y santuarios construyíos en Choga Zanbil significa que Untash-Naprisha pretendía crear un nuevu centru relixosu pa reemplazar a Susa y unificar los dioses del altu y el baxu Elam.

Referencies[editar | editar la fonte]

Enllaces esternos[editar | editar la fonte]

Sitiu oficial
Choga-Zanbil guía de viaxes y tours
Tchogha Zanbil (UNESCO) (n'inglés)