Llingües bereberes
Faláu en | |||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Númberu de falantes | |||||||||||
| |||||||||||
Datos | |||||||||||
Familia | llingües afroasiátiques | ||||||||||
Códigos | |||||||||||
ISO 639-2 | ber | ||||||||||
Les llingües bereberes[1] (Tamazight o Tamaziɣt) constitúin una familia de la macrofamilia de llingües afroasiátiques, falaes polos grupos bereberes nel norte d'África, por unos venticinco millones de persones, de los cualos 12 a 13 millones viven en Marruecos, y ente 7 y 8 millones n'Arxelia. Esiste un alfabetu autóctonu esclusivu, el tifinagh, atestiguáu arqueolóxicamente dende'l sieglu III e.C., utilizáu tradicionalmente polos tuareg y alicáu en dómina recién por instituciones y movimientos culturales berberistas, como'l CMA. Úsase tamién l'alfabetu llatín n'Arxelia (con delles lletres griegues como γ) y l'alfabetu árabe n'otros llugares, como Marruecos, anque anguaño la enseñanza adopta oficialmente'l tifinagh.
Variedaes llingüístiques
[editar | editar la fonte]Les llingües amazighes, estendíense orixinalemente dende la marina Atlántica hasta la zona de los oasis occidentales d'Exiptu. Anguaño son la llingua cotidiana d'alredor de 12 millones de persones espardíes per Marruecos, Mauritania, Malí, Chad, Níxer, Burkina Fasu, Arxelia, Libia, Tunicia y Exiptu: Hai cuatro grupos principales de variedaes diatópiques, que reflexen más qu'una clasificación llingüística, la dispersion xeográfica de los imazighen:
- fales del noroeste de Marruecos, Arxelia, Tunicia y Libia: taixelhit o xluh (3.000.000), tamazight (3.000.000) , tarifit o rifeñu(2.000.000), taqbaylit o cabil (3.074.000) y taixawit o xàwia .
- fales de Libia oriental (awjilah, 2.000) y del oasis de Siwa n'Exiptu (siwa, 5.000).
- dialeutos de los nómades de la rexón Sahara-Sahel (qu'abarca zones d'Arxelia, Níxer, Mali y Burkina Fasu): tamahaqt o tamajeq, llingua tuaregs (25.000-76.000).
- la llingua de los zenaga (25.000), en Mauritania.
Tamién formaben parte de les llingües bereberes les distintes variedaes guanches nes Islles Canaries con anterioridá a la so conquista.
Referencies
[editar | editar la fonte]- ↑ Esti términu apaez nel Diccionariu de l'Academia de la Llingua Asturiana. Ver: bereber