Idioma culina

Kulina, Culina
Faláu en	Perú Brasil
Rexón	Río Acre, Dto. de Ucayali
Falantes	~2900
Familia	Arauano   Madi-Dení-Kulina     Dení-Kulina       Culina
Estatus oficial
Oficial en	Nengún país
Reguláu por	Nun ta reguláu
Códigos
ISO 639-1	nengún
ISO 639-2	{{{iso2}}}
ISO 639-3	cul

El culina o kulina (tamién Corina, Kulyna y Madihá, Madija) ye una llingua indíxena de l'Amazonia suroccidental de la familia arauana falada ente la Provincia de Purús (Ucayali, Perú) y Acre (Brasil). Ye la llingua materna de cerca d'unes 2500 persones, cercana al dení.

Gramática

En Kulina los nomes y verbos son categoríes léxiques abiertes, sicasí namái tien un númberu llindáu d'axetivos puramente dichos, espresándose'l restu de calificativos como verbos estativos. El nome tien xéneru gramatical que se reflexa nos determinantes qu'acompañen a dichu nome y non na forma o terminación del nome (na so forma llibre). Tou nome tien una forma llibre o non tener y una forma tenida. La forma tenida de los nomes femeninos carauterizar pol sufixu -nin. Amás de nomes masculinos y femeninos, en kulina esisten la llamada clase ka- de nomes, qu'indica que dichu nome ta fechu de partes, o contién otros oxetos.

Toles oraciones consten a lo menos d'un predicáu o forma verbal complexa qu'inclúi na so configuración maximal:

1. Oxetu clíticu (obligatoriu con verbos transitivos).
2. Suxetu (prefijado si ye pronominal o como pallabra independiente)
3. Prefixu ka- pa nomes de la clase ka-.
4. Prefixu causativu #

Raigañu verbal

1. Verbu auxiliar
2. Sufixos direccionales-locativos
3. Sufixu de Negación (gramática)
4. Sufixos de tiempu y aspeutu.
5. Sufixos de manera.

N'oraciones onde apaecen un suxetu non pronominal y un oxetu non pronominal, l'orde constitutivu básicu ye Suxetu Oxeto Verbu.

Referencies

Bibliografía

• (1999). «11. Arawá», Alexandra Y. Aikhenvald & R. M. Dixon: [1], 1ª (n'inglés), Cambridge University Press, páx. 293-306. ISBN 0 521 57021 2.

Enllaces esternos

• Culina, en Perú Ecolóxicu.

• Datos: Q2475442