Saltar al conteníu

Pablo Arosemena

De Wikipedia
Pablo Arosemena
Presidente de Panamá

5 ochobre 1910 - 1r ochobre 1912
Vida
Nacimientu Ciudá de Panamá24 de setiembre de 1836[1]
Nacionalidá Bandera de Panamá Panamá
Muerte Ciudá de Panamá19 d'agostu de 1920[1] (83 años)
Estudios
Llingües falaes castellanu
Oficiu políticuperiodista
Creencies
Partíu políticu Partido Liberal (Panamá) (es) Traducir
Cambiar los datos en Wikidata

Pablo Arosemena Alba (24 de setiembre de 1836Ciudá de Panamá – 19 d'agostu de 1920Ciudá de Panamá) foi un políticu panamiegu, quintu presidente de la República de Panamá (1910-1912).

Al terminar los sos estudios en Colombia, tornó a Panamá en 1853 cuando los estauxunidenses construyíen el ferrocarril. En 1856 fundó'l periódicu "La Centinela" xunto con Gil Colunje. Tamién escribió en "L'Observador" y "El Combate". Dende los 19 años participó nel gobiernu colombianu con diversos cargos, ente ellos secretariu del Tribunal Cimeru de Panamá y diputáu. Foi representante a l'Asamblea Llexislativa del Estáu Soberanu de Panamá en 1858, 1859, 1869, 1870, 1873 y 1885. Tamién foi fiscal de la Cámara de Representantes y presidente del Estáu Federal por dos vegaes. Foi acusador ante'l senáu colombianu de Tomás Cipriano de Mosquera.

En 1872 foi nomáu Secretariu de la Llegación Colombiana ante Inglaterra y Francia. Dos años dempués foi escoyíu senador de la República. Tamién ocupó la Secretaria de Facienda y Ayalga, del Interior y de Rellaciones Esteriores, y foi ministru nel Ecuador, Bolivia, Perú y Chile. En 1880 foi escoyíu tercer designáu del poder executivu de los Estaos Xuníos de Colombia y Senador.

Tres la independencia del ismu de Panamá foi unviáu con Manuel Amador Guerrero y Federico Boyd a Estaos Xuníos a axustar el nuevu Tratáu de la Canal, atopándose col Tratáu yá robláu por Phillipe Bunau-Baniella. Al tornar, presidió l'Asamblea Constituyente qu'escoyó a Amador Guerrero como primer presidente, y exerció diversos cargos públicos antes de sirvir como presidente.

Casóse'l 27 de payares de 1858, na Ilesia de La Mercé, con Matilde Esperanza Picón Herrera, nacida en Panamá'l 17 d'avientu de 1837, fía del coronel Francisco Picón Gonzalez de Venezuela y de Josefa Herrera Perez Dávila de Panamá. D'esti matrimoniu nacieron cinco fíos, el postreru en 1870 y pocu tiempu dempués morrió la so esposa a los 33 años y quedó vilbu colos sos fíos, el mayor d'once y la postrera d'un añu y dos meses.

En 1888 conoció a Ramona Forte Zapata, nacida en Panamá en 1871, cola cual tuvo seis fíos. Ramona finó en 1908.

Eleición como presidente

[editar | editar la fonte]

Mientres los curtios meses del mandatu de Carlos A. Mendoza ximelgáronse aspiraciones na Asamblea Nacional. El Partíu Lliberal que la controlaba pensó n'escoyer a Mendoza nuevamente como Primer Designáu pal bieno 1910-1912, pero'l Partíu Conservador allegó a buscar sofitu d'Estaos Xuníos.

Les presiones estauxunidenses fáense demasiaes contra Mendoza y por encamientu del ministru de Panamá en Washington, Carlos Constantino Arosemena, suxúrese la eleición de Pablo Arosemena, quien s'atopaba en Chile como Ministru, como Primer Designáu pa reemplazar a Mendoza.

Perfil de la so xestión

[editar | editar la fonte]

Asumió la presidencia cola promesa de que nun intentaría reelixise, pos tenía un pactu de caballeros con Belisario Porras pa sofitalo nes eleiciones de 1912. Casi de momentu empezáronse a acusaciones de nepotismu, manexu desordenáu de l'ayalga y malu usu de los fondos públicos, al estremu que l'Asamblea Nacional prohibió-y al Executivu contratar emprestos n'Estaos Xuníos. A mediaos de 1911, fíxose evidente que Arosemena aspiraba a la reelección en 1912.

Ente los llogros del so gobiernu sobresalió la conclusión de los edificios del Institutu Nacional, obra empecipiada por Obaldía y siguida por Mendoza, del cual dictó reglamentos d'estudiu.

Vida Post-Presidencial

[editar | editar la fonte]

Retirar a la vida privada col cargu d'abogáu de la compañía del Ferrocarril de Panamá.

Intereses

[editar | editar la fonte]
  • Nun foi parte de los conspiradores del 3 de payares de 1903 y de fechu taba opuestu a la independencia. L'eventu foi-y informáu apenes hores antes y tomar por sorpresa, pero aceptar y ufiertó los sos servicios a la República de Panamá.[ensin referencies]
  • Foi unu de los defensores de la intervención d'EU n'asuntos panameños. Arosemena sofitó l'artículu 136 de la Constitución de 1904. EL formuló la solicitú en marzu de 1912 de qu'EU supervisara'l procesu eleutoral cola esperanza d'imponer al País una candidatura oficial. La oposición, pela so parte tamién sofito esta solicitú. Arosemena volvió formular la solicitú d'intervención na campaña eleutoral de 1916, que foi negada pol Secretariu d'Estáu d'EU.[ensin referencies]

Bibliografía

[editar | editar la fonte]
  • Ministeriu de la Presidencia. Los presidentes de Panamá. Estudiu Cronolóxicu y analís estadísticu.
  • Castillero, Ernesto J. Galería de Presidentes de Panamá. Panamá, 1935
  • Caxa d'Aforros. Forxadores de La nuesa Nación. 1999
  • Plasmu Lara, J.A. Galería de Gobernantes de Panamá(1821-1971) Imprenta Litho Garzo S.A. Payares de 1971.
  • Zentner Jr, Federico. Nomes y apellíos de forxadores de la patria. Panamá, 1984.

Referencies

[editar | editar la fonte]
  1. 1,0 1,1 Afirmao en: Roglo. Identificador Roglo: p=pablo;n=arosemena+de+alba. Apaez como: Pablo Arosemena de Alba.

Enllaces esternos

[editar | editar la fonte]


Predecesor:
Federico Boyd
Presidente de Panamá
1910-1912
Socesor:
Belisario Porras Barahona
Predecesor:
Gregorio Miró
Presidente del Estáu Federal de Panamá
1875
Socesor:
Rafael Aizpuru
Predecesor:
Ramón Santodomingo Vila
Presidente del Estáu Federal de Panamá
1885
Socesor:
Rafael Aizpuru