Organización territorial d'Arxelia

Arxelia ye una república semipresidencial. L'executivu ta encabezáu pol presidente y xefe d'Estáu (Abdelaziz Buteflika, reelixíu en 2004) que ye escoyíu cada cinco años, por sufraxu universal, a dos vueltes, o solo a un si dalgún candidatu consigue más del 50% de los votos na primer vuelta. El xefe de gobiernu ye'l Primer Ministru, nomáu pol presidente, al igual que'l gabinete ministerial.

Arxelia estremar en 48 provincies (wilayah), 553 distritos (daerah/daira) y 1.541 conceyos (baladiyah). Cada provincia, distritu y conceyu ta alministráu pola so capital, que suel ser la ciudá más grande.

Esisten 48 provincies (wilayas, singular: wilaya)dende 1983;

Mapa de les provincies d'Arxelia ordenaes según la numberación oficial.

1. Adrar
2. Chlef
3. Laghouat
4. Oum El Bouaghi
5. Batna
6. Béjaia
7. Biskra
8. Béchar
9. Blida
10. Bouira
11. Tamanrasset
12. Tébessa
13. Tlemcen
14. Tiaret
15. Tizi Ouzou
16. Arxel
17. Djelfa
18. Jijel
19. Sétif
20. Saïda
21. Skikda
22. Sidi Bel Abbès
23. Annaba
24. Guelma
25. Constantine
26. Médéa
27. Mostaganem
28. Msila
29. Mascara
30. Ouargla
31. Orán
32. El Bayadh
33. Illizi
34. Bordj Bou Arreridj
35. Boumerdès
36. El Tarf
37. Tinduf
38. Tissemsilt
39. El Oued
40. Khenchela
41. Souk Ahras
42. Tipasa
43. Mila
44. Ain Defla
45. Naâma
46. Ain Temouchent
47. Ghardaia
48. Relizane

La máxima instancia xudicial ye'l Tribunal Supremu. El llexislativu ta compuestu por un parllamentu bicameral que consta de l'Asamblea Nacional Popular (al-Maylis al-Sha'abi al-Watani/Assemblée populaire nationale) con 380 miembros, escoyíos cada cinco años en circunscripciones plurinominales por representación proporcional (ocho asientos na Asamblea Nacional tán acutaos pa los arxelinos residentes fuera del país), y pol Conseyu de la Nación (al-Maylis al-Umma/Conseil de la Nation), que ta compuestu por 144 miembros, 96 escoyíos polos conseyos comunales y 48 escoyíos direutamente pol presidente. Alministrativamente, el país, que la so capital ye Arxel (Al-Yaza´dir), estremar en 48 wilayas o provincies.

La relixón del Estáu ye l'islam sunní, y la llingua oficial ye'l árabe, anque'l francés ye llargamente utilizáu, y el tamazight, llingua bereber falada fundamentalmente na rexón de Cabilia, aspira a la condición de llingua oficial. Igualmente esisten otres llingües d'orixe bereber menos espublizaes, como'l chaoui y el tuerghi.

Arxelia independizar de Francia en 1962, tres ochos años de guerra. Francia colonizara a Arxelia dende 1813 y Arxelia foi considerada alministrativamente parte de la mesma Francia, de la que yera un departamentu. La llucha pola independencia foi empecipiada y llevada a cabu pol FLN (Front de libération nationale, Frente de Lliberación Nacional) y pola ALN (Armée de libération nationale, Exércitu de Lliberación Nacional). Esto va marcar la futura historia del país, una y bones el FLN foi'l partíu únicu hasta 1989, y l'exércitu va tener un poder decisivo na direición del país.

1954-1962

Mientres la Guerra d'Independencia d'Arxelia, el FLN adoptó un sistema organizativo estremáu en 6 wilayas numberaes:

1. Aurés
2. Constantine
3. Kabylie
4. Arxel
5. Orán
6. Sáḥara

siendo Francia llamada, dacuando, "wilaya 7".

1962-1974

Tres la independencia, Arxelia retuvo les sos 15 antiguos departamentos franceses, que se convirtieron en wilayas, con dellos cambeos de nome:

1. Arxel
2. Annaba
3. Aurés
4. Constantine
5. El Asnam
6. Médéa
7. Mostaganem
8. Oasis (El Wahat)
9. Orán
10. Saïda
11. Saoura
12. Setif
13. Tiaret
14. Tizi-Ouzou
15. Tlemcen

1974-1983

Les 15 wilayas reorganizar pa formar 31:

• Adrar
• Chlef
• Laghouat
• Oum el-Bouaghi
• Batna
• Béjaïa
• Biskra
• Béchar
• Blida
• Bouira
• Tamanghasset
• Tébessa
• Tlemcen
• Tiaret
• Tizi Ouzou
• Algiers
• Djelfa
• Jijel
• Sétif
• Saïda
• Skikda
• Sidi Bel Abbès
• Annaba
• Guelma
• Constantine
• Médéa
• Mostaganem
• M'Sila
• Mascara
• Ouargla

Enllaces esternos

• Wikimedia Commons tien conteníu multimedia tocante a Organización territorial d'Arxelia.

• Datos: Q6721654