Mairena del Aljarafe
Mairena del Aljarafe | |||||
---|---|---|---|---|---|
| |||||
Alministración | |||||
País | España | ||||
Autonomía | Andalucía | ||||
Provincia | provincia de Sevilla | ||||
Tipu d'entidá | conceyu d'España | ||||
Alcalde de Mairena del Aljarafe (es) | Ricardo Tarno Blanco | ||||
Nome oficial | Mairena del Aljarafe (es)[1] | ||||
Códigu postal |
41927 | ||||
Xeografía | |||||
Coordenaes | 37°20′40″N 6°03′55″W / 37.344444444444°N 6.0652777777778°O | ||||
Superficie | 17 km² | ||||
Altitú | 85 m | ||||
Llenda con | Almensilla, Bollullos de la Mitación, Bormujos, Tomares, San Juan de Aznalfarache, Gelves y Palomares del Río | ||||
Demografía | |||||
Población |
47 541 hab. (2023) - 22 428 homes (2019) - 23 661 muyeres (2019) | ||||
Porcentaxe | 2.43% de provincia de Sevilla | ||||
Densidá | 2796,53 hab/km² | ||||
Más información | |||||
Estaya horaria | UTC+01:00 | ||||
mairenadelaljarafe.es | |||||
Mairena del Aljarafe ye un conceyu español de la provincia de Sevilla, Andalucía. Nel añu 2017 cuntaba con 45 471 habitantes. La so estensión superficial ye de 17,7 km² y tien una densidá de 2569 hab/km².
Ciudá del área metropolitana de Sevilla asitiada nel Aljarafe sevillanu, de calter residencial y con unu de los más modernos parques industriales d'Andalucía, el Parque Industrial y de Servicios Aljarafe (PISA).Amás cunta cola Biblioteca Ortega Cano la cual ta considerada una de los meyores de Sevilla.
Cuenta con barrios residenciales como Ciudá Aljarafe y Ciudá Expo,una urbanización con perfiles socioeconómicos altos.[2] y delles urbanizaciones con perfiles socioeconómicos altos, como Simón Verde. La llinia 1 del Metro de Sevilla con salida na urbanización Ciudá Expo ameyoró la conexón cola capital, coneutando Mairena del Aljarafe en pocos minutos con Sevilla. Al pie de la terminal de la Llinia 1 del Metro de Sevilla atópase'l centru comercial Metromar. Ente les sos obres más inmediates cúntense:
- Nuevu Conceyu.
- Entamu de les obres del bulevar del Aljarafe pol que va dir la tranvía Metropolitanu del Aljarafe.
- Intercambiador de Tresportes, estación d'autobuses y del futuru Tranvía del Aljarafe.
- Construcción del Parque Central.
Llocalización
[editar | editar la fonte]Los sos coordenaes xeográfiques son 37º 20' N, 6º 04' O. Asítiase a una altitú de 85 metros y a 9 quilómetros de la capital de provincia, Sevilla. El so términu municipal, llinda al oeste col de Bollullos de la Mitación, al norte col de Bormujos, al nordeste con Tomares, al este con San Juan de Aznalfarache y con Gelves, con quien tamién llinda al sureste, y al sur con Palomares del Río, siendo en munchos casos les llendes ente estos términos municipales una cai común a dos pueblos, formando ente delles d'elles una conurbación
Bollullos de la Mitación | Bormujos | Tomares |
Bollullos de la Mitación | San Juan de Aznalfarache Gelves | |
Bollullos de la Mitación | Palomares del Río |
width ="33%" align="left" | Gelves |
Alministración política
[editar | editar la fonte]L'alministración política de la ciudá realízase al traviés d'un conceyu de xestión democrática que los sos componentes escoyer cada cuatro años por sufraxu universal. El censu eleutoral ta compuestu por tolos residentes empadronaos en Mairena del Aljarafe mayores de 18 años y nacionales d'España y de los otros países miembros de la Xunión Europea. Según lo dispuesto na Llei del Réxime Eleutoral Xeneral,[3] qu'establez el númberu de conceyales elegibles en función de la población del conceyu, la Corporación Municipal de Mairena ta formada por 21 conceyales. Desque se celebraron les primeres eleiciones municipales democrátiques en 1979, gobernaron el Conceyu 6 alcaldes distintos, produciéndose gobiernos municipales del PCE, del PSOE y del Partíu Popular que resultó ganador nes últimes eleiciones celebraes nes 2011. Nes citaes eleiciones, el Partíu Popular (PP) llogró 10 concejalias, el Partíu Socialista (PSOE) llogró 8 Izquierda Xunida (España)]] (IX) 2 y el Partíu Andalucista (PA) 1, gobernando'l Partíu Popular col sofitu del Partíu Andalucista, anque ensin qu'esti entrara a formar parte del gobiernu municipal.
Llexislatura | Nome | Partíu |
---|---|---|
1979-1983 | Francisco León Temblador | PCE |
1983-1987 | José Lorca Martínez | PCE |
1987-1991 | Valeriano Ruiz Hernández | PSOE |
1991-1995 | Antonio Martínez Flores | PSOE |
1995-1999 | Antonio Martínez Flores | PSOE |
1999-2003 | Antonio Martínez Flores | PSOE |
2003-2007 | Antonio Martínez Flores Antonio Conde Sánchez (dende 2006) |
PSOE |
2007-2011 | Antonio Conde Sánchez | PSOE |
2011-2015 | Ricardo Tarno Blanco | PP |
2015-2019 | Antonio Conde Sánchez | PSOE |
2019-2023 | n/d | n/d |
2023- | n/d | n/d |
Historia
[editar | editar la fonte]Los Oríxenes
[editar | editar la fonte]De la dómina romana nun hai datos, asina que se cree que Mairena del Aljarafe naz en dómina musulmana col nome de Maharana que significa 'hato de pastores'. Los primeros pobladores d'esta zona de Sevilla habría que buscalos en dómina prehistórica. Yá en dómina protohistórica la población autóctona interactuaba cola población inmigrante/colonizadora fenicia, y más palantre na hestoria los romanos tamién tuvieron asentamientos nesta contorna atraíos pola fertilidá de la tierra pal cultivu d'olivar y pa tou tipu d'esplotaciones agrícoles.
Edá Media
[editar | editar la fonte]Los musulmanes ocuparon Mairena hasta mediaos del sieglu XIII, sieglu nel cual el rei Fernandu III, más conocíu como'l rei San Fernando, conquista tola contorna aljarafeña, convirtiéndose entós en territoriu baxu dominiu cristianu. El términu municipal pertenecía naquellos entós a la vecina llocalidá de Palomares del Río, dependencia qu'esistió hasta mediaos del sieglu XVII y que traxo consigo disputes ente los vecinos de dambes poblaciones.
Edá Moderna
[editar | editar la fonte]En 1639 Mairena del Aljarafe ye yá una llocalidá independiente del términu municipal palomareño, y los sos terrenes son vendíos al Conde-duque d'Olivares. Cuándo ésti morrió pasó a la propiedá de la Casa d'Alba. A pesar de considerase entós daquella una villa con entidá propia, el bracéu ente los habitantes de los dos conceyos caltener hasta'l sieglu XIX, cuando supera en númberu d'habitantes a Palomares del Río.
Mientres el sieglu XVIII, Mairena va tar fundamentalmente en manes de delles comunidaes relixoses, al igual qu'asocedió n'otros pueblos del Aljarafe. La Ilesia Parroquial de San Ildefonso foi antes una capiya d'estilu mudéxar, a la qu'en 1661 Juan de Lora y Juan de León, alcaldes de la cofradería del Rosario y Francisco de Lora, mayordomu de la mesma y l'alcalde ordinariu y rexidores de la villa, en nome de la cofradería y de los vecinos del pueblu pidieron permisu p'añader una nave a la ilesia en terrenes d'ésta, porque yera bien pequeña y nun cabíen los fieles cuando se celebraben los oficios.
Edá Contemporánea
[editar | editar la fonte]A principios del sieglu XIX Mairena del Aljarafe convocó una comisión pa pidir a la Corona la concesión de villazgo en cuenta de un donativo de 1500 ducaos. Nun va ser hasta 1840 cuando'l Conceyu de la villa adquiera delles competencies, pasando entós a tener un Conceyu independiente. "Mairena del Aljarafe" va ser el topónimu qu'adquiera'l conceyu darréu y el que perdura hasta los nuesos díes. El segundu nome d'esta ciudá, Aljarafe, procede tamién de la semántica árabe y ye un topónimu que significa: "Tierres altes".
Demografía
[editar | editar la fonte]Númberu d'habitantes nos últimos quince años.
1998 | 1999 | 2000 | 2001 | 2002 | 2003 | 2004 | 2005 | 2006 | 2007 | 2008 | 2009 | 2010 | 2011 | 2012 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
31,793 | 33,005 | 33,914 | 35,429 | 36,232 | 37,464 | 37,941 | 38,770 | 39,065 | 40,371 | 40,700 | 40,700 | 41,510 | 42,186 | 42,784 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
(Fonte: INE [Consultar]) |
Relixón
[editar | editar la fonte]En Mairena del Aljarafe realícense 10 procesiones a lo llargo del añu. Esisten trés hermandad de gloria na llocalidá: Hermandá de la Virxe del Rosario, Hermandá de la virxe del rocio y hermandá de la virxe de les Mercedes. En xineru, tienen llugar los cultos y la salida procesional de San Ildefonso, titular de la parroquia, la Hermandá de la Rosada qu'empecipia la so romería escontra l'aldea d'El Rocío'l miercoles antes de pentecostés; la Hermandá de la Virxe del Rosario fundada en 1615, realiza una salida col so titular el tercer domingu de mayu, y otra nel penúltimu fin de selmana d'ochobre. Cuando tienen llugar los sos cultos principales y el so besamanos (día 7 del mes), les cais afatar con arcos y íguase una cúpula con papelucos. La virxe del Rosario realiza la so procesión con un mantu realizáu por Juan Manuel Rodríguez Ojeda, y enseres obra del orfebre Fernando Marmolejo Camargo. La Hermandá Sacramental de la Virxe de les Mercedes, ye la encargada d'entamar la procesión del Corpus, col Neñu Jesús, el Simpecado de la Virxe de les Mercedes y el Santísimu Sacramentu, el domingu del Corpus Christi pela mañana. Y esi mesmu día pela tarde sale la Virxe de les Mercedes nun templete de plata, obra de Manuel de los Ríos. Anque los sos cultos principales realizar nel mes de setiembre, incluyendo amás el besamanos de la Santísima Virxe que se realiza'l 24 del mesmu mes, festividá de la Virxe. La so salida peles cais del pueblu celebra l'últimu Domingu de setiembre, pa felicidá salida la Virxe porta un mantu obra d'Esperanza Elena Caro. Amás, el Vienres de Dolores, el Cristu de la Vera Cruz percuerre les cais circundantes a la Parroquia de San Ildefonso nel rezu del Vía Crucis.
Nos últimos años, na barriada de Lepanto surdió una asociación cofrade que, anque nun tean entá reconocíes pola ilesia, surdió al amparu de mozos cofrades. Como asocede yá en numberosos barrios sevillanos cada últimu fin de selmana d'ochobre, y única asociación en tola provincia de Sevilla en procesional so paliu como se trata de María Stma. de l'Amargura.
Parroquia de San Ildefonso
[editar | editar la fonte]L'orixe de l'actual Parroquia de San Ildefonso foi una primitiva capiya de traza mudéxar, qu'al traviés de los sieglos foi modificando la so estructura y fisonomía. Los primeros documentos de los que se tien constancia son los de les regles de la Hermandá de la Transfixión y Soledá de María Santísima, que daten del añu de 1565, dómina na cual yá taba allugada na Parroquia y gracies a ellos podemos afirmar que ye un edificiu que data, como bien próximu, del sieglu XVI. Amás, los primeros llibros d'enterramientos calteníos nel Archivu Parroquial consten de 1580.
L'orixe del templu yera una capiya de la ilesia de Palombares, yá que naquella dómina Mairena, o Mairenilla, como yera conocida, pertenecía a la xurisdicción de la vecina llocalidá. Tou esto conozse por datos apuntaos nuna visita del Arzobispáu a esta villa de Mairena del añu 1683, por cuenta de una disputa que surde ente los cures de dambos pueblos del añu 1670 por motivos d'alministrar los sacramentos a les persones que viven nos despoblaos d'esta villa.
Por un pleitu d'enterramientos nel sieglu XVII, confírmase que la ilesia hacia 1620 fuera fecha de nuevu, y nél especifícase qu'inda la ilesia nun tenía los trés naves, una y bones éstes van apaeciendo nel periodu entendíu ente 1640-1674. Nos llibros d'enterramientos de la parroquia podemos ver en 1668 persones soterraes na nave del Evanxeliu y en 1674 na nave de Ntra. Sra. del Rosario o de la epístola.
Poles descripciones que se dexaron escrites tres una visita en 1683 del arzobispu, sábese que'l Sagrariu taba nel altar mayor y que ye l'únicu qu'hai. La pila bautismal, de xaspe, taba nuna capiya no último de la ilesia. Tenía cuatro altares, el mayor con retablu y nel nichu principal taba la Virxe de les Mercedes, al so llau derechu un Neñu Jesús y al esquierdu San Ildefonso, titular de la parroquia. Dientro de la capiya mayor otru altar con un Cristu Crucificáu. Fora de la capiya mayor, nel colateral del llau del Evanxeliu siguía-y otru altar cola imaxe del Cristu de la Vera Cruz, imaxe de muncha devoción y tamién la Virxe de la Soledá. Nel colateral del llau de la Epístola taba l'altar de Ntra. Sra. del Rosario. La sacristía taba al llau de la epístola y yera pequeña.
La ilesia yera de tres naves con abondo desafuego, dos puertes que dan una al mediudía y otra al occidente: campanariu con tres campañes y la puerta principal abre pa esta parte.
Por posteriores documentos tamién se conoz que la ilesia tuvo distintes reformes. La primera en 1725, mientres la cual construyóse una nueva güesera, y una escalera de cascoxu que dexara xubir al campanariu. Otra obra tuvo llugar en 1781, na que s'iguar les columnes, yá que taben en bien mala traza. Mientres los dos sieglos siguientes fixéronse nueves reformes, nes que se consigue una ampliación de la parroquia, hasta aportar a tal que la conocemos na actualidá.
En mayu de 1997 cerrar al cultu, pasándose les imáxenes a un edificiu allegante, antigua escuela d'oficios, y que la so última utilidá fuera d'asilu, y que mientres dos años sirvió como parroquia. Mientres esti tiempu la ilesia foi reconstruyida, cuntando pa ello cola collaboración del arzobispáu, del conceyu, y sobremanera, cola xente del pueblu que s'entornó pa consiguir tener de nuevu la so parroquia. A lo último el 20 de marzu de 1999 la parroquia de San Ildefonso inaugurar de nuevu.
Personaxes pernomaos
[editar | editar la fonte]- Valeriano Ruiz Hernández (Higuera la Real (Badayoz), 1943), físicu, científicu termosolar. Fíu adoptivu de Mairena del Aljarafe y ex-alcalde de la ciudá
- Jesús y Daniel Oviedo del grupu (Gemeliers)
- Marina Alabau, windsurfista española. Medaya d'oru nos Xuegos Olímpicos de Londres 2012.
Referencies
[editar | editar la fonte]- ↑ Afirmao en: Llista de Conceyos y los sos Códigos por Provincies a 1 de xineru de 2019. Data d'espublización: 8 febreru 2019. Editorial: Institutu Nacional d'Estadística.
- ↑ «Ciudad Expo». www.ciudadexpo.com.
- ↑ Xefatura del Estáu. BOE nᵘ 147/1985 (España) (ed.): «Ley Orgánica 5/1985, de 19 de xunu, del Réxime Eleutoral Xeneral. Art. 169.» (1985). Consultáu'l 14 d'avientu de 2008.
Enllaces esternos
[editar | editar la fonte]