Papiru d'Ahmes
 | |
| Tipu | manuscritu |
|---|---|
| Llingua orixinal | exipcianu |
| Epónimu |
Alexander Henry Rhind (es)  |
| Tema | matemátiques |
| Material | papiru |
| Publicación | sieglu XVI edC |
 | |
.png)
El papiru d'Ahmes, tamién conocíu como papiru matemáticu Rhind, ye un documentu de calter didácticu que contién diversos problemes matemáticos. Ta redactáu n'escritura hierática y mide unos seis metros de llargor por 32 cm d'anchor. Atopar en bon estáu de caltenimientu. El testu, escritu mientres el reináu d'Apofis I, ye copia d'un documentu del sieglu XIX e. C. de dómina d'Amenemhat III.[1]
L'exiptólogu alemán August Eisenlohr (1832-1902) publicó la primer trescripción y estudiu del papiru Rhind.[2] Publicáronse dempués dellos llibros y artículos sobre'l papiru matemáticu Rhind[3] siendo'l mesmu papiru publicáu en 1923 por Peet, con un estudiu de Griffith del testu destacáu de los Llibros I, II y III.[4] Chace publicó un compendiu en 1927/29 qu'incluyía fotografíes del testu.[5] Una revisión más recién del papiru Rhind foi publicada en 1987 por Robins y Shute.[6]
Historia[editar | editar la fonte]
Foi escritu pol escriba Ahmes (A'h-mosè) a mediaos del sieglu XVI e. C., a partir de testos de trescientos años d'antigüedá, según rellata'l mesmu Ahmes de primeres del testu.[1] El papiru foi atopáu nel sieglu XIX, ente les ruines d'una edificación próxima al Ramesseum, y adquiríu por Henry Rhind en 1858.[1] A la so muerte en 1864, el papiru foi donáu xunto col rollu de cueru matemáticu exipciu al Muséu Británicu de Londres.[7] Lamentablemente, el papiru atopábase estremáu en dos partes, y faltaba dafechu una seición central d'unos 18 cm. La corte pudo ser realizáu por lladrones en dómina moderna col fin d'aumentar el valor de venta. En 1922 atopar por casualidá dellos fragmentos d'esta parte del papiru na coleición de la New York Historical Society, que resultaron claves pa entender aspeutos de la obra completa.[8][9]
El documentu componer de 14 llámines, d'unos 40 por 32 cm, y atópase estremáu en delles partes: los papiros EA 10057 y EA 10058 atopar nel Muséu Británicu anque nun tán espuestos al públicu.[10] Los fragmentos recuperaos de la seición perdida (37.1784Y) guardar nel Muséu de Brooklyn.[11]
Testu[editar | editar la fonte]
El papiru contién 87 problemes matemáticos con cuestiones aritmétiques básiques, fracciones, cálculu d'árees, volumen, progresiones, reparties proporcionales, regla de trés, ecuaciones lliniales y trigonometría básica.[12]
Pueden clasificase en:[1]
- operaciones con númberos enteros y fraccionarios (1 a 23, 47, 80, 81).
- resolución d'ecuaciones de primer grau (24 a 27, 30 a 38).
- problemes de "pensar un númberu..." (28, 29).
- progresiones aritmétiques (39, 40 y 64).
- volumen, capacidaes y poliedros (41 a 46, 56 a 60).
- árees de figures planes (48 a 55).
- regla pa llograr los 2/3 de númberos pares (61 y 61B).
- proporciones (62, 63, 65 a 68).
- progresiones xeométriques (79).
- dellos (80 a 87).
Nél atopamos el tratamientu de les fracciones. Los antiguos exipcios nun realizaben el cálculu de fracciones como la conocemos güei, pos escribíen los númberos fraccionarios como suma de fracciones unitaries (les de la forma 1/n con n natural) distintes. Esti tipu de sumes son conocíes güei como fracciones exipcies.[13]
Referencies[editar | editar la fonte]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 (Sánchez Rodríguez , 2000, pp. 144-145)
- ↑ Eisenlohr, August (1877). Ein mathematisches Handbuch der alten Aegypter (Papyrus Rhind des British Museum). Leipzig: J. C. Hinrichs. Consultáu'l 13 d'ochobre de 2011.
- ↑ Anthony Spalinger, The Rhind Mathematical Papyrus as a Historical Document, Studien zur Altägyptischen Kultur, Bd. 17 (1990), pp. 295-337, Helmut Buske Verlag GmbH
- ↑ Peet, Thomas Eric. 1923. The Rhind Mathematical Papyrus, British Museum 10057 and 10058. London: The University Press of Liverpool limited and Hodder & Stoughton limited
- ↑ Chace, Arnold Buffum. 1927-1929. The Rhind Mathematical Papyrus: Free Translation and Commentary with Selected Photographs, Translations, Transliterations and Lliteral Translations. Classics in Mathematics Education 8. 2 vols. Oberlin: Mathematical Association of America. (Reprinted Reston: National Council of Teachers of Mathematics, 1979). ISBN 0-87353-133-7
- ↑ Robins, R. Gay, and Charles C. D. Shute. 1987. The Rhind Mathematical Papyrus: An Ancient Egyptian Text. London: British Museum Publications Limited. ISBN 0-7141-0944-4
- ↑ «www.egiptologia.org». Consultáu'l 15 d'abril de 2015.
- ↑ «The Rhind Mathematical Papyrus». British Museum. Consultáu'l 13 d'abril de 2014.
- ↑ (Newman , 2000)
- ↑ «Highlights. Rhind Mathematical Papyrus». British Museum. Archiváu dende l'orixinal, el 13 d'abril de 2014. Consultáu'l 13 d'abril de 2014.
- ↑ «Fragments of Rhind Mathematical Papyrus». Brooklyn Museum. Consultáu'l 13 d'abril de 2014.
- ↑ Plantía:PlanetMath
- ↑ Weisstein, Eric W. «Papiru d'Ahmes» (inglés). MathWorld. Wolfram Research.
Bibliografía[editar | editar la fonte]
- Sánchez Rodríguez, Ángel (2000). Astronomía y Matemátiques nel Antiguu Exiptu. Aldebarán. ISBN 84-95414-08-2.
- Newman, James Roy (2000). The World of Mathematics 1. Courier Dover Publications. ISBN 9780486411538.
Enllaces esternos[editar | editar la fonte]
Wikimedia Commons acueye conteníu multimedia sobre Papiru d'Ahmes.- Egyptian Fractions
| Control d'autoridaes |
|
|---|
Datos: Q213540- Multimedia: Rhind Mathematical Papyrus