Llingües de Belice
L'idioma oficial de Belize ye l'inglés, llingua materna del 3,9% de la población. L'español ye l'idioma más faláu, por cuenta de que ye llingua materna del 52,1% de la población y llingua secundaria d'otru 35,8%.[1] Los diversos grupos mayes qu'habiten en Belice inda falen los idiomes orixinales del maya, la llingua indíxena más falada nel país ye l'idioma maya kekchi, sígue-y el maya mopán y depués el maya yucateco que ye llargamente faláu en Méxicu y en menor escala en Guatemala. La llingua creole del país, l'inglés criollu (similar a los dialeutos criollos de les islles del Caribe de fala inglesa) ye la llingua materna del 32,9% de la población.
L'inglés ye la llingua primaria de la educación pública, xunto al castellán que ye enseñáu nes escueles primaries y tamién nes escueles de nivel secundariu. Por esti motivu dacuando bona parte de los beliceños dicen que Belice ye un estáu billingüe (inglés y español).
| Competencia llingüística n'Inglés y Español | ||||
|---|---|---|---|---|
| Idioma | Fala "perbién" | Fala "daqué" | Total | |
| Inglés | 54% | 26% | 80% | |
| Español | 52% | 11% | 63% | |
| Falantes
como llingua materna !Porcentaxe !Falantes como primer llingua !Porcentaxe | ||||
|---|---|---|---|---|
| Español | 94.422 | 46,0% | 88.121 | 43,0% |
| Criollu beliceño | 67.527 | 32,9% | 75.822 | 37,0% |
| Maya quekchí | 10.142 | 4,9% | 9.314 | 4,5% |
| Inglés | 7.946 | 3,9% | 11.551 | 5,6% |
| Maya Mopan | 6.909 | 3,4% | 6.093 | 3,0% |
| Garífuna | 6.929 | 3,4% | 4.071 | 2,0% |
| Plautdietsch | 6.783 | 3,3% | 6.624 | 3,2% |
| Chinu | 1.607 | 0,8% | 1.529 | 0,7% |
| Maya Yucateco | 1.176 | 0.6% | 613 | 0,3% |
| Hindi | 280 | 0,1% | 193 | 0,1% |
| Otros / ensin respuesta |
align="right" | 1.402 ||align="right" | 0,7% || align="right" | 1.192 ||align="right" | 0,6% |
Principales idiomes por distritu[editar | editar la fonte]
Según el censu de 2010, l'Inglés ye l'idioma oficial de Belice, y el más faláu nel distritu más pobláu Distritu de Belize. L'español ye l'idioma más utilizáu nos distritos fronterizos de Cayo, Orange Walk y Corozal. El criollu beliceño ye l'idioma principal nel distritu de Stann Creek, y les llingües mayes apoderen nel sureñu distritu de Toledo.
| Distritu |
Población |
Inglés |
Español |
Criollu |
Maya |
|---|---|---|---|---|---|
| Belize | 95,292 | 72.5% | 34.1% | 63.6% | 1.2% |
| Cayo | 75,046 | 66.7% | 71.5% | 39.9% | 6.2% |
| Orange Walk | 45,946 | 62.2% | 85.6% | 16.8% | 2.3% |
| Corozal | 41,061 | 54.4% | 84.7% | 18.9% | 2.5% |
| Stann Creek | 34,324 | 52.0% | 39.3% | 67.4% | 16.3% |
| Toledo | 30,785 | 47.9% | 28.2% | 47.2% | 68.4% |
| Total | 324,528 | 62.9% | 56.6% | 44.6% | 10.5% |
Belice en Llatinoamérica[editar | editar la fonte]
Belize, tradicionalmente un país aislláu del restu d'América Llatina, buscó apocayá un acercamientu a los sos vecinos, solicitando l'almisión na Organización d'Estaos Iberoamericanos y nes Cumes Iberoamericanes. Sicasí, debíu a la non reconocencia del español como idioma oficial per parte de Belice, la integración nun se llevó a cabu inda. Nel sieglu XV cola llegada de los conquistadores Geraldo y Villagra (en xunto col toqui Martin Diaz)l'idioma paso de ser la nativa llingua maya a falase gregorianu.
Ver tamién[editar | editar la fonte]
Referencies[editar | editar la fonte]
