Badea Cook

Badea Cook
Situación
Tipu	Badea
Coordenaes	55°03′S 70°08′W / 55.05°S 70.13°O
	Badea Cook Badea Cook (Chile)
Datos

Badea Cook^{[Nota 1]} ye un estensu brazu de mar que s'interna escontra'l NE ente la islla Londonderry pel oeste, y les islles Hoste, Whittlebury y Hamond, pel este. La entrada oceánica de la badea atopar ente'l grupu Sandwich, señalizáu por un faru y el cabu Carford, estremu occidental de la islla Hammond.^[1]

Alministrativamente pertenez a la Rexón de Magallanes y Antártica Chilena, Provincia de l'Antártica Chilena, comuna Cabo de Hornos.^[2] La canal queda dientro del Parque Nacional Alberto de Agostini^[3]

Dende hai aproximao 6000 años hasta metá del sieglu xx les sos costes fueron habitaes polos pueblos kawésqar y yamana. A empiezos del sieglu xxi estos pueblos fueren práuticamente escastaos pola aición del home blancu.^[4]

Allugamientu[editar | editar la fonte]

Mapa de la badea

Pertenez al archipiélagu de Tierra del Fueu. Ta asitiada ente la islla Londonderry pol occidente y les islles Hoste, Whittlebury y Hamond pol oriente. Ye llimpia y fonda.

La entrada sur de la badea ta ente'l grupu Sandwich y el cabu Carfort, extremidad oeste de la islla Hamond. La badea tien 12 milles de llongura en direición NE y una boca d'aproximao 8 milles. Nel so llau NE desagua'l brazu Suroeste de la canal Beagle. Nel so llau NE desagua la canal Barros Merino y pel llau NO la canal Thomson, dambos comunicar col senu Darwin.^[5]

Historia[editar | editar la fonte]

Dende hai unos 6000 años les sos agües yeren percorríes polos pueblu kawésqar y yámanas, nómades canoeros, pañadores marinos. Esto duró hasta mediaos del sieglu XX en que práuticamente yá fueren escastaos pola aición del home blancu.

El 17 d'avientu de 1774 el comandante James Cook col HMS Resolution, nel so segundu viaxe, recaló na entrada de la badea, la que darréu foi llamada asina na so memoria y reconocencia.

A fines del sieglu XVIII, a partir del añu 1788 empezaron a llegar a la zona los balleneros, los lloberos y cazadores de foques ingleses y estauxunidenses y finalmente los chilotes. ^[6]

Mientres los meses de febreru y marzu de 1830 el comandante Robert Fitzroy col HMS Beagle tuvo fondiáu en caleta Doris y en puertu March restolando una embarcación que-y foi robada polos indíxenes, tiempu qu'aprovechó pa trabayar nel llevantamientu de la zona.^[7]

Mientres l'añu 1903 la cañonera Magallanes de l'Armada de Chile sol mandu del comandante Baldomero Pacheco efectuó trabayos de llevantamientu hidrográficu nel sector del grupu de los Timbales. ^[8]

Dende xunetu de 2011 l'Armada de Chile abrió la ruta comercial a l'Antártica dende y escontra el continente al traviés de la canal Thomson, pa ello habilitó una estación de tresferencia de práuticos na Alcaldía de Mar Timbales ya instaló un faru n'unu de los castros del grupu Sandwich nel estremu SE de la islla Londonderry.^[9]

Islles[editar | editar la fonte]

Islla Thomson[editar | editar la fonte]

Asitiada ente'l llau SE de la islla Darwin y la banda occidental de la islla Gordon, Tien 9 milles de llongura na so exa NE-SO y 3½ milles na so exa a 90°. Nel so centru alza'l picu Robinson.

Frente a la so mariña occidental, dixebraes pola canal Thomson, atópense les islles Cook y Kelvin. Pol so costáu sur la canal Trés Amigos dixebrar de les islles Dos Cumbre de 300 metros d'altor, Puexu de 400 metros y Redonda. Pol so costáu norte cuerre una canal inexplorado que la dixebra de la islla Darwin y pola banda esti cuerri la parte norte de la canal Barros Merino que la dixebra de la islla Gordon. ^[10]

Islla Kelvin[editar | editar la fonte]

Emplazada al sur de la islla Cook y separada pola so banda oriental de la islla Thomson pola canal del mesmu nome y que nesi sector tien unes 2 milles d'anchu. La islla ye de porte pequeñu. ^[10]

Islla Cook[editar | editar la fonte]

Alcontrada al occidente de la islla Thomson de la que la dixebra la canal Thomson, tien pol so costáu oeste la mariña oriental de la islla Londonderry y pol so costáu sur a curtia distancia la islla Kelvin. Tien 8 nmi en direición xeneral NE-SO por 4 nmi de mayor anchu. ^[10]

Islla Delta[editar | editar la fonte]

Allugada a ¼ de milla al oeste del llau occidental de la islla Gordon y ¼ de milla del llau este de la islla Olga dixebraes pol pasu Occidental. Ye de forma triangular col so vértiz agudu apuntando escontra'l norte. Tien 4 milles na so exa N-S y 2 milles na so exa E-O. Na so parte SO álzase'l picu Daroch de 500 metros d'altor.

Pol so costáu oriente cuerre parte de la canal Barros Merino que la dixebra de la islla Gordon. Pol so costáu sur atópase la entrada occidental del brazu del Suroeste y pol so costáu oeste cuerre'l yá mentáu pasu Occidental. ^[11]

Islla Olga[editar | editar la fonte]

Asitiada a ¼ de milla del llau oeste de la islla Delta tien 4 milles de llongura por 2 milles d'anchu a 90°, Dende'l so estremu NO a 4½ milles de distancia atopa un cadena d'islles y castros de les cualos destaquen la islla Puexu de 400 metros d'altu y la islla Dos Cumbre de 500 metros.^[11]

Islles Christmas[editar | editar la fonte]

Alcontraes nel llau oriental de la entrada sur de la Badea Cook son un estensu grupu d'islles siendo les principales les islla Whitterbury, Hammond y Waterman. Estos trés islles formen el senu Christmas pol SO y O. ^[12]

Canales[editar | editar la fonte]

Canal Thomson[editar | editar la fonte]

Cuerre ente les les islles Thomson y Darwin pola so banda esti y les islles Cook, Kelvin y Londonderry pol so costáu oeste xuniendo la badea Cook col senu Darwin al altor del grupu Timbales. Tien alredor de xxx milles de llargu y unes 2 milles d'anchu. Ye fondu y llimpiu.

Ye una de les rutes emplegaes pa navegar escontra l'Antártica proviniendo del norte o escontra Punta Arenas y norte de Chile recalando dende'l continente xeláu. ^[13]

Canal Trés Amigos[editar | editar la fonte]

Flúi ente la mariña sur de la islla Thomson y la mariña norte de la islla Olga y les islles Puexu y Dos Cumbre. Na so entrada atopa'l castru Verde y delles manches de sargazos. ^[11]

Pasu Occidental[editar | editar la fonte]

Formáu ente la mariña oeste de la islla Delta y l'este de la islla Olga. Mide 4 milles de llargu. ^[14]

Canal Barro Merín[editar | editar la fonte]

Mover ente la mariña oeste de la islla Gordon y les costes esti de les islles Thomson y Delta. Xune la badea Cook col senu Darwin. Mide 9 milles de llargu y el so anchu varia ente ½ milla y ¼ de milla. El so cursu ye tropezosu y a media canal ye fondu.

Nel so entrada norte, al altor de la punta Abellugo de la islla Gordon, hai un castru y una roca. Na salida sur hai una roca que cubre y afaya. ^[14]

Ver tamién[editar | editar la fonte]

Notes[editar | editar la fonte]

↑ Encamiéntase lleer esti artículu teniendo a la vista un atles y/o les cartes de navegación de les zones que se menten.

Referencies[editar | editar la fonte]

↑ Institutu Hidrográficu, 1958, páxs. 189,259.
↑ Magallanes, 2018.
↑ Ministeriu de Bienes Nacionales (1985). «Parque Nacional Alberto de Agostini» (castellanu).
↑ Chapman, 2012, páxs. 29,30,31.
↑ Institutu Hidrográficu, 1958, páxs. 189,259,260.
↑ Chapman, 2012, páxs. 88-100.
↑ King, 1839, páxs. 406-408-417.
↑ Institutu Hidrográficu, 1958, p. 12.
↑ «Armada instala faru en Badea Cook y encurtia viaxe a l'Antártica Chilena». El Mostrador. 6 de xunetu de 2011. http://www.elmostrador.cl/noticias/pais/2011/07/16/armada-instala-faru-en-bahia-cook-y-encurtia-viaxe-a-la-antartica-chilena/.
↑ ^10,0 ^10,1 ^10,2 Institutu Hidrográficu, 1958, páxs. 189,190.
↑ ^11,0 ^11,1 ^11,2 Institutu Hidrográficu, 1958, p. 190.
↑ Institutu Hidrográficu y 1958, p261.
↑ Institutu Hidrográficu, 1958, p. 189.
↑ ^14,0 ^14,1 Institutu Hidrográficu, 1958, p. 191.

Bibliografía utilizada[editar | editar la fonte]

Institutu Hidrográficu, Armada de Chile (1958). Carreru de la Mariña de Chile Volume V, 4 (en castellanu), Institutu Hidrográficu de l'Armada.
Institutu Hidrográficu de l'Armada de Chile (1974). Atles Hidrográficu de Chile. Valparaíso - Chile - Institutu Hidrográficu de l'Armada. Primer edición.
FitzRoy, Robert, ed., Narrative of the surveying voyages of His Majesty's Ships Adventure and Beagle between the years 1826 and 1836, describing their examination of the southern shores of South America, and the Beagle's circumnavigation of the globe. Proceedings of the first expedition, 1826-30, under the command of Captain P. Parker King, R.N., F.R.S., I, London, http://darwin-online.org.uk/content/frameset?itemID=F10.1&viewtype=text&pageseq=1
Yaganes del cabu de Fornos. Alcuentru colos europeos antes y dempués de Darwin., Santiago de Chile
CONAF, Chile (2013). «Parque Nacional Alberto de Agostini».
Magallanes, Rexón (2018). Gobierno de Chile - Rexón de Magallanes. https://www.gob.cl/rexones/region-de-magallanes/. Consultáu'l 11 d'abril de 2018.

Enllaces esternos[editar | editar la fonte]

Directemar - Armada de Chile
Reglamentu de practicaje y pilotaje - Armada de Chile.
Armada instala faru en badea Cook

[1] Encamiéntase lleer esti artículu teniendo a la vista un atles y/o les cartes de navegación de les zones que se menten.

[FOOTNOTEInstitutu_Hidrográficu1958{{{c}}}189,259-2] Institutu Hidrográficu, 1958, páxs. 189,259.

[FOOTNOTEMagallanes2018{{{c}}}-3] Magallanes, 2018.

[Parque_Nacional-4] Ministeriu de Bienes Nacionales (1985). «Parque Nacional Alberto de Agostini» (castellanu).

[FOOTNOTEChapman2012{{{c}}}29,30,31-5] Chapman, 2012, páxs. 29,30,31.

[FOOTNOTEInstitutu_Hidrográficu1958{{{c}}}189,259,260-6] Institutu Hidrográficu, 1958, páxs. 189,259,260.

[FOOTNOTEChapman2012{{{c}}}88-100-7] Chapman, 2012, páxs. 88-100.

[FOOTNOTEKing1839{{{c}}}406-408-417-8] King, 1839, páxs. 406-408-417.

[FOOTNOTEInstitutu_Hidrográficu1958{{{c}}}12-9] Institutu Hidrográficu, 1958, p. 12.

[10] «Armada instala faru en Badea Cook y encurtia viaxe a l'Antártica Chilena». El Mostrador. 6 de xunetu de 2011. http://www.elmostrador.cl/noticias/pais/2011/07/16/armada-instala-faru-en-bahia-cook-y-encurtia-viaxe-a-la-antartica-chilena/.

[FOOTNOTEInstitutu_Hidrográficu1958{{{c}}}189,190-11] 10,0 ^10,1 ^10,2 Institutu Hidrográficu, 1958, páxs. 189,190.

[FOOTNOTEInstitutu_Hidrográficu1958{{{c}}}190-12] 11,0 ^11,1 ^11,2 Institutu Hidrográficu, 1958, p. 190.

[FOOTNOTEInstitutu_Hidrográficu1958p261{{{c}}}-13] Institutu Hidrográficu y 1958, p261.

[FOOTNOTEInstitutu_Hidrográficu1958{{{c}}}189-14] Institutu Hidrográficu, 1958, p. 189.

[FOOTNOTEInstitutu_Hidrográficu1958{{{c}}}191-15] 14,0 ^14,1 Institutu Hidrográficu, 1958, p. 191.

[Nota 1]

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]