Efeutu Foehn

Efeutu Foehn
	vientu
	fall wind (en) y fenómeno natural (es)

L'efeutu Foehn o efeutu Föhn (nome alemán tomáu d'un carauterísticu vientu del norte los Alpes) produzse en relieves montascosos cuando una masa d'aire templáu y húmedu ye forzada a xubir pa salvar esa torga. Esto fai que'l vapor d'agua esfrézase y sufra un procesu de condensación o sublimación inversa bastiándose nes fasteres de barloventu u se formen nubes y agües orográfiques. Cuando esto asocede esiste un fuerte contraste climáticu ente diches fasteres, con una gran humedá y lluvies nes de barloventu, y les de sotaventu nes que'l tiempu ta esteno y la temperatura aumenta pol procesu de compresión adiabática. Esti procesu ta motiváu porque l'aire yá seco y templáu baxa rápido pela fastera, calezse a midida qu'aumenta la presión al baxar y con una humedá por demás escaso. L'efeutu Foehn ye'l procesu descritu nes fasteres de sotaventu y resulta ser un vientu secu y bien caliente.
Con muncha frecuencia, tola humedá procedente de les fasteres de barloventu nun se convierte en nubes y agua, sinón que gran parte d'eses nubes pasa escontra'l llau de sotaventu, onde s'esparnen con un procesu totalmente inversu al qu'asocedió en barloventu. N'efeutu, les nubes orográfiques que baxen pel llau de sotaventu calécense y sumen al llegar a ciertu altor cuando se supera la temperatura del puntu de rosada. Fórmase, asina, un tipu de nubes estables que formen una especie de "techu" nel que los contrastes de temperatura pueden ser bien fuertes con una variación d'altor bien escasu.
N'Asturies y na zona occidental de Cantabria l'efeutu Foehn ye conocíu como "l'airín de les castañes" y ye de componente Suroeste. El so nome vien de qu'esti fenómenu ye bien común na Seronda, u entamen a cayer les castañes, anque puede dase a lo llargo de tol añu.

Referencies

Enllaces esternos

Wikimedia Commons tien conteníu multimedia tocante a Efeutu Foehn.