Universidá Central del Ecuador
Esti artículu o seición necesita referencies qu'apaezan nuna publicación acreitada, como revistes especializaes, monografíes, prensa diaria o páxines d'Internet fiables. |
Universidá Central del Ecuador | |
---|---|
Situación | |
País | Ecuador |
Provincia | [[d:Special:EntityPage/Q272586|10px |
Cantón (es) | [[d:Special:EntityPage/Q2466472|10px |
Ciudá | Quitu |
Coordenaes | 0°11′59″S 78°30′20″W / 0.1998°S 78.5056°O |
Datos | |
Tipu | universidá |
Fundación | 1620 |
Fundador | Felipe IV d'España |
Web oficial | |
La Universidá Central del Ecuador, ye la universidá más antigua y la segunda más grande por númberu d'estudiantes de la República del Ecuador. Allugar nel centru-norte de la ciudá de Quitu, na llamada ciudadela universitaria, amás de cuenta con sedes nel sur de Quitu, na ciudá de Santo Domingo de los Coloraos, y nes Islles Galápagos. Afiliada dende 2012 a la Rede Ecuatoriana d'Universidaes pa Investigación y Posgraos.
Los sos oríxenes remontar a la Universidá Central de Quitu. La cual anicióse de la unión de les Universidaes: Seminariu de san Luis y San Gregorio Magno fundada en 1651 polos Xesuites y la Santu Tomás d'Aquino, fundada en 1681 polos Orde de Predicadores Dominicos.
Sobre la base de la Real Universidá Pública Santu Tomás fundóse la Universidá Central de Quitu. para nel añu 1836, por aciu decretu del presidente Vicente Rocafuerte camúdese la pallabra Quitu, por Ecuador y surde yá de forma definitiva la Universidá Central del Ecuador (UCE).
Historia
[editar | editar la fonte]Oríxenes
[editar | editar la fonte]La Universidá Central del Ecuador, remonta los sos oríxenes a la Universidá Central de Quitu. La cual anicióse de la unión de les Universidaes: San Fulgencio fundada en 1586 polos Agustinos, San Gregorio Magno fundada en 1651 polos Xesuites y la Santu Tomás d'Aquino, fundada en 1538 polos Dominicos.
El 4 d'abril de 1786 alcordóse la fusión de La Real y Pontificia Universidá de San Gregorio Magno (Xesuita) y La Real y Pontificia Universidá de Santu Tomás d'Aquino (Dominica), estableciéndose la Real Universidá Pública Santu Tomás d'Aquino de Quitu.
Una vegada constituyida la Gran Colombia, la educación cimera convertir n'asuntu d'Estáu, y el 18 de marzu de 1826 na Llei Xeneral sobre Educación Pública aprobada pol Congresu de Cundinamarca decretóse, ente otres coses, que "Nes capitales de los departamentos de Cundinamarca, Venezuela y Quitu van establecese Universidaes Centrales qu'abracen con más estensión la enseñanza de Ciencies y Artes".
Sobre la base de la Real Universidá Pública Santu Tomás fundóse la Universidá Central de Quitu. Para nel añu 1836, por aciu decretu del presidente Vicente Rocafuerte camúdese la pallabra Quitu, por Ecuador y surde yá de forma definitiva la Universidá Central del Ecuador (UCE).
Periodu Colonial
[editar | editar la fonte]La Universidá de San Fulgencio
[editar | editar la fonte]El 20 d'agostu de 1586 el papa Sixto V dispunxo la creación de la Universidá de San Fulgencio, na ciudá de Quitu, la cuarta que s'alzó n'América, dirixida pola comunidá agustina. La Bulda Papal nun surtió efeutos inmediatos, una y bones la Universidá empecipió los sos llabores 17 años dempués, en 1603.
La Universidá de San Fulgencio, foi'l primer centru d'estudios universitarios o superiores na Real Audiencia de Quitu, o lo que güei ye la República del Ecuador. Rexentada polos Hermanos Agustinos empezó a funcionar en 1586, y yá dictaba importantes cátedres como la de Derechu Canónicu y Civil, Teoloxía, y Filosofía. Años dempués la Universidá de San Fulgencio foi cerrada. Hasta'l día de güei nel cascu históricu de Quitu esiste l'edificiu que sirvía como sede de la universidá, y precisamente nel "Aula Magna" d'esta (Conocida como Sala Capitular de San Agustín) roblóse'l 10 d'agostu de 1809, la Carta d'Independencia d'España, depués del primer berru d'independencia en Quitu.
La Real y Pontificia Universidá de San Gregorio Magno de Quitu
[editar | editar la fonte]El 15 de setiembre de 1622, sobre les bases del Seminariu de San Luis, fundar en Quitu la Real y Pontificia Universidá de San Gregorio Magno, previa autorización del Rei Felipe IV.
El 19 de mayu de 1651, la Real y Pontificia Real de San Gregorio Magno recibe la orde de "Obedecimientu", ye dicir l'execútese empecipiando oficialmente de manera llegal los sos llabores. Esta Universidá algamó bultable prestíu hasta la clausura d'esta acaecida en 1769, por Cédula Real de 9 d'ochobre escastar la Universidá de San Gregorio. Dos años dempués clausúrase la Universidá de San Gregorio Magno los xesuites son espulsaos, en 1777. La Universidá otorgaba graos en Derechu Canónicu, Teoloxía y Arte.
La Real y Pública Universidá de Santu Tomás d'Aquino de Quitu
[editar | editar la fonte]Nel añu 1681 la Orde Dominicana crea'l Seminariu llamáu "Convictorio de San Fernando, alzáu a la categoría d'Universidá de Santu Tomás d'Aquino en 1688. Por Decretu Real de 1788 esta Universidá convertir en pública abriendo les sos puertes a los particulares.
La Universidá de Santu Tomás d'Aquino caltuvo'l so calter hasta 1822, impartiendo les cátedres de Derechu Públicu, Medicina, Filosofía Política y Gubernativa y Economía Pública.
El 4 d'abril de 1786 alcordóse la fusión de l'antigua Universidá Xesuita y la Dominica de Santu Tomás, estableciéndose la Real Universidá Pública, nel mesmu llocal de la Universidá Gregoriana, nel primer patiu a llau de \"La Compañía\". Nos sos claustros formáronse Eugenio de Santa Cruz y Espejo y José Mejía Lequerica, mentalizadores de la independencia. Na masacre del 2 d'agostu de 1810 ofrendaron la so vida Manuel Quiroga y Pablo Arenas, Vicerrector y Prosecretario de la Universidá, nel so orde, eminentes patriotes.
La Universidá de Quitu, foi la institución educativa de nivel cimeru única y más importante de la Real Audiencia de Quitu, mientres la segunda metá del sieglu XVIII. Foi productu de la fusión ente la Universidá de San Gregorio Magno dirixida polos Xesuites dende 1622, y la Universidá de Santu Tomás d'Aquino, rexentada polos Dominicos.
Depués de la espulsión de los xesuites de l'Audiencia de Quitu en 1766, por orde del rei d'España Carlos III, y executada pol Presidente de l'Audiencia Dr. José Diguja, la Universidá de San Gregorio fundir cola de Tomás d'Aquino, y años dempués tomaría'l nome d'Universidá de Santu Tomás d'Aquino de San Francisco de Quitu, que dempués en 1826, va tresformar na actual Universidá Central del Ecuador.
Ente les sos cátedres cuntaben les carreres de Medicina, Derechu Civil y Canónicu, y Filosofía y Teoloxía. Nel cascu colonial de Quitu, entá se caltién el so edificiu, onde anguaño funciona la Biblioteca Federico González Suárez, n'honor al gran historiador ecuatorianu.
Periodu Grancolombino
[editar | editar la fonte]Universidá Central de Quitu
[editar | editar la fonte]El 18 de marzu de 1826, el Congresu de Cundinamarca, expede la Llei estableciendo Universidaes Centrales nes capitales de los Departamentos de Cundinamarca, Venezuela y Ecuador.
Periodu Republicanu
[editar | editar la fonte]Universidá Central del Ecuador
[editar | editar la fonte]Primeros años
[editar | editar la fonte]N'Ecuador tomó fuercia la idea de crear un Estáu independiente de la Gran Colombia, y en 1830 los notables de Quitu axuntar nel Salón Máximu de la Universidá Central pa proclamar al Ecuador como un estáu independiente. Esti actu foi confirmáu pola Convención aconceyada en Riobamba qu'escribió la primera Constitución Nacional pa la naciente República del Ecuador. Seis años dempués, el presidente Rocafuerte el 20 d'avientu dictó una llei que tratando la educación cimera determinaba cuál sería l'escudu de la Universidá, y qu'amás ratificaba que “La universidá de Quitu ye la Universidá Central de la República del Ecuador”.
En 1836, na presidencia de Vicente Rocafuerte expédese'l Decretu Orgánicu d'Enseñanza Pública, que'l so Art. 7 diz: "La Universidá de Quitu ye la Central de la República del Ecuador".
De magar, la universidá tuvo momentos d'inestabilidá: en 1869 foi clausurada pol presidente García Moreno por seis años (nel so reemplazu creó la Escuela Politéunica Nacional). Foi reabierta, pero pocu tiempu dempués volvió ser clausurada en 1880 por Ignacio de Veintemilla. Una vegada más la Universidá abrió les sos puertes el 18 de marzu de 1883, y pola Revolución Lliberal de 1895, asumió los principios del llaicismu. N'ochobre de 1925, una llei de la educación cimera reconoció l'autonomía de cada universidá de la República, y cinco años más tarde, el 25 de xunetu, la bandera de la universidá foi creada.
Sicasí, la UCE foi de nuevu clausurada sol réxime del presidente Velasco Ibarra, n'avientu de 1934. Tamién foi clausurada mientres el gobiernu de Mosquera Narváez. En 1939 foi de nuevu reabierta, y el Dr. Julio E. Parés foi electu Rector. Parés, ente otres coses, adquirió los terrenes onde la universidá tien el so campus anguaño, y llogró la institucionalización de l'autonomía de la Universidá, que foi ratificada poles Asamblees Constituyentes de 1945 y 1946. El so socesor foi'l Dr. Alfredo Pérez Guerrero. Mientres el so mandatu, construyéronse los edificios de l'Alministración Central, la Facultá de Xurisprudencia y la Residencia Estudiantil, nos terrenes recién adquiríos d'entós.
Primer reforma universitaria
[editar | editar la fonte]El 11 de xunetu de 1963, una xunta militar tomó'l poder hasta 1966. Mientres esi tiempu les universidaes fueron permanentemente hostigadas, cuantimás la Central. El gobiernu realizó intervenciones; estudiantes, maestros y emplegaos fueron escorríos y encarcelaos. Amás, aules, biblioteques y llaboratorios fueron destruyíos. El 30 de xineru, la Universidá foi clausurada por dos meses, y cuando abrió les sos puertes, el gobiernu escoyó arbitrariamente autoridaes y profesores, quien en poco tiempu arrenunciaron en vista del descontentu de los estudiantes. En 1965 dexar a la Universidá escoyer los sos dignatarios, y Julio E. Parés foi reelecto como Rector. Sía comoquier, la UCE foi clausurada de nuevu, y esti actu causó'l descontentu popular y terminó cola cayida del réxime cuatro díes dempués. El mesmu añu dictóse otra llei de la educación cimera que garantizaba la inviolabilidad de los predivos de la Universidá y la so autonomía.
La Universidá Central foi clausurada per última vegada mientres el quintu mandatu de Velasco Ibarra, en 1970, hasta que se dictó otra llei de la educación cimera en 1971. Nel intre de seis años distinguíos decanos exercieron temporalmente'l rectoráu de la Universidá.
En 1976 el Dr. Camilo Mena foi electu Rector y empecipióse un periodu de regularización na alministración de la UCE hasta 1992, añu en que se llevó a cabu una reforma integral de la Universidá.
Segunda reforma universitaria
[editar | editar la fonte]Tercer reforma universitaria
[editar | editar la fonte]La Universidá Central nel sieglu XXI
[editar | editar la fonte]Eventos Históricos
[editar | editar la fonte]La Universidá Central y la Independencia de la República del Ecuador
Quema
Clausures
La muyer y la Universidá Central
El movimientu indíxena y la Universidá Central
Feches Clave
[editar | editar la fonte]- El 20 d'agostu de 1586 por aciu Bulda papal, el papa Sixto V dispunxo la creación de la Universidá de San Fulgencio, na ciudá de Quitu.
- El 15 de setiembre de 1622, sobre les bases del Seminariu de San Luis, fundar en Quitu la Real y Pontificia Universidá de San Gregorio Magno.
- El 19 de mayu de 1651, La Real y Pontificia Universidá de San Gregorio Magno recibe la orde de "Obedecimientu", ye dicir l'execútese empecipiando oficialmente de forma llegal los sos llabores.
- Nel añu 1681 la Orde Dominicana crea'l Seminariu llamáu "Convictorio de San Fernando, alzáu a la categoría d'Universidá de Santu Tomás d'Aquino en 1688.
- El 4 d'abril de 1786 alcordóse la fusión de La Real y Pontificia Universidá de San Gregorio Magno (Xesuita) y Santu Tomás d'Aquino(Dominica), estableciéndose la Real Universidá Santu Tomás.
- Por Decretu Real de 1788, La Real Universidá Santu Tomás convertir en pública abriendo les sos puertes a los particulares. y amestando el términu Pública al so nome oficial.
- El 18 de marzu de 1826, el Congresu de Cundinamarca, expede la Llei estableciendo Universidaes Centrales nes capitales de los Departamentos de Cundinamarca, Venezuela y Quitu (Ecuador).
- La Real Universidá Pública Santu Tomás, camuda'l so nome a Universidá Central de Quitu.
- En 1836, na presidencia de Vicente Rocafuerte expédese'l Decretu Orgánicu d'Enseñanza Pública, que'l so Art. 7 diz: "La Universidá de Quitu ye la Central de la República del Ecuador".
- Universidá Central del Ecuador, ye'l nome que caltién esta casa d'estudios hasta'l día de güei.
Clausures
[editar | editar la fonte]La Universidá siempres foi clausurada por motivos políticos, yá que el so espíritu amigu de la llibertá y la sabiduría, faciendo tributu al so lema "Omnium Potentior est Sapientia", nun dexó de condergar los atropellos, que dictadores y tiranos de les más diverses ideoloxíes, fixeron en contra del pueblu ecuatorianu, la llibertá d'espresión y los Derechos Civiles y Políticos
Hai qu'anotar que Gabriel García Moreno, Ignacio de Veintimilla, Aurelio Mosquera Narváez, fueron rectores de la universidá antes de ser Presidentes.
José María Velasco Ibarra clausuro a la UCE, por dos vegaes.
Pero'l que tien el récor ye la Xunta Militar que gobernó de 1963 - 1966, na tercer vegada que clausuraron la UCE, fueron derrocaos del gobiernu.
En total fueron ocho clausures, sol nome d'Universidá Central del Ecuador yá que nun se cunten les clausures so los otros nomes, ye importante mentar la clausura que recibió la Universidá en 1809, dempués de los eventos que desaguaron nel Primer Berru d'Independencia.
La clausura que más duró ye de nueve años, dende 1970 - 1979, mientres la dictadura del Xeneral Guillermo Rodríguez Lara y el Conseyu Supremu de Gobiernu y la de menor tiempu de cuatro díes 25 de marzu de 1966 al 29 de marzu del mesmu añu.
- Como Real Universidá Pública Santu Tomás.
- 1809, arriendes de los eventos que desaguaron nel Primer Berru d'Independencia.
- Como Universidá Central del Ecuador
- En 1869 foi clausurada pol presidente García Moreno por seis años. Foi reabierta, en 1875.
- En 1880 foi clausurada pol Presidente Ignacio de Veintemilla. La Universidá reabrió les sos puertes el 18 de marzu de 1883.
- En 1934 foi clausurada pol presidente Velasco Ibarra. reabierta esi mesmu añu.
- En 1939 foi clausurada pol Presidente Aurelio Mosquera Narváez. Reabierta esi mesmu añu.
- En 1964, La Xunta Militar de Gobiernu clausuró la Universidá Central, por dos meses.
- En 1965, La Xunta Militar de Gobiernu clausuró la Universidá, y cuando reabrió les sos puertes, Los militares, escoyeron arbitrariamente autoridaes y profesores, quien en poco tiempu arrenunciaron en vista del descontentu de los estudiantes.
- El 25 de marzu de 1966 la Xunta Militar de Gobiernu volvió clausurar a la Universidá, yera yá la tercer vegada que lo faíen. Esti actu causó'l descontentu popular y terminó cola cayida del réxime cuatro díes dempués. El mesmu añu dictóse una nueva llei de la Educación Cimera que garantizaba la inviolabilidad de los predivos de la Universidá y la so Autonomía.
- En 1970 La Universidá Central foi clausurada por Velasco Ibarra mientres el quintu y últimu mandatu so. Siendo reabierta a los nueve meses.
- En 1979, reábrense les puertes de la Universidá Central del Ecuador, so la estricta vixilancia del Triunviratu, quien imponen autoridaes y profesores.
Emblemes y Símbolos
[editar | editar la fonte]Lema
[editar | editar la fonte]Omnium Potentior Est Sapientia. Que significa "TOA PODEROSA YE LA SABIDURÍA", y puede trate na cinta del escudu de la Universidá.
Escudu y Bandera
[editar | editar la fonte]L'escudu de la Universidá Central, foi dau a la mesma pol Presidente Vicente Rocafuerte nel añu 1836, quien ordenó tamién, dota-y del so lema, y camudó-y el nome d'Universidá Central de Quitu al que lleva hasta güei como Universidá Central del Ecuador.
La bandera de la Universidá Central ye de colores coloráu escarlata y azul cobaltu, La franxa azul, asítiase diagonalmente nel campu colorao, teniendo de ser l'anchu de la faxa, la metá del anchu total de la bandera.
Alministración y Gobiernu
[editar | editar la fonte]Rector y Vicerrectores
[editar | editar la fonte]La Universidá Central del Ecuador alministrativamente ta rexida por:
- Rector
- Vicerrector Académicu y d'Investigación
- Vicerrector Alministrativu y Financieru
Cogobierno
[editar | editar la fonte]El cogobierno instauráu arriendes de la segunda reforma universitaria, instituyó a les instancies de cogobierno, como organismos rectores de: polítiques, planes y programes tantu de la universidá polo xeneral al traviés del Conseyu Universitariu, como de les facultaes al traviés de los respeutivos Conseyos Direutivos.
Estos organismos de cogobierno encargar de resolver tolos puntos inherentes a direutrices, polítiques educatives, llaborales, vinculación cola sociedá. En cierta forma constitúin un gobiernu parllamentariu al interior de la UCE.
Estamentos
[editar | editar la fonte]Arriendes de la implantación del cogobierno paritario nos años cincuenta del sieglu XX, la universidá entamar en tres estamento:
- Docentes
- Trabayadores
- Estudiantes
La división dio raigañu de la incorporación al Conseyu Universitariu (HCU) de representantes d'estudiantes y de trabayadores, de forma paritaria, anque na actualidá esa representación ta dada por porcentaxes 100% pa docentes, 50% estudiantes 10% trabayadores. Qu'en la realidá traducir en que al HCU van 30 docentes, 15 estudiantes y 3 trabayadores.
Namái'l representante estudiantil ye d'eleición direuta universal y secreta en caúna de les facultaes, polos docentes van el Decanu y Vicedecano de cada facultá y por trabayadores la so direutiva.
Facultaes
[editar | editar la fonte]La Universidá Central cuenta con 20 facultaes, que nes sos distintes escueles ufierten los cuarenta distintos carreres de pre-grau, como tamién los ciclos d'estudiu previu de post-graos (Ye la universidá pública con mayor númberu de post-graos del Ecuador). Nos sos entamos empezó cola Facultá de Medicina y de Xurisprudencia, siendo estes los dos facultaes más antigües, que funcionen hasta güei con más de trescientos años de tradición y hestoria, yá que nestes facultaes importantes abogaos, políticos y médicos del país educáronse.
La gran mayoría de les facultaes daten de la Segunda Reforma Universitaria, nacida arriendes de los eventos de Córdova n'Arxentina. Les Facultaes qu'ufierten carreres de pre grau y post grau como parte de la Universidá Central del Ecuador coles siguientes:
- Facultá d'Arquiteutura y Urbanismu.
- Escuela d'Arquiteutura y Urbanismu
Historia de la Facultá d'Arquiteutura y Urbanismu
En 1911, la Facultá de Matemátiques de la Universidá Central graduaba a los primeros arquiteutos ecuatorianos nes especializaciones d'agrimensura, inxeniería civil y arquiteutura. Dende 1911 a 1946 (35 años) graduáronse 16 arquiteutos, y un solu arquiteutu estranxeru. Gilberto Gatto Sobral, revalidara'l so títulu llográu na Universidá de Montevidéu pa poder exercer l'oficiu n'Ecuador y ser l'organizador, y depués el primer direutor, de la Facultá d'Arquiteutura y Urbanismu de la Universidá Central del Ecuador.
Como antecedente, en 1939, por xestiones del diplomáticu ya historiador José Gabriel Navarro, l'arquiteutu uruguayu Armando Acosta y Lara nesi entós decanu de la Facultá d'Arquiteutura de Montevideo, dictó na Universidá Central delles conferencies sobre'l desenvolvimientu de les ciudaes. De resultes el Conceyu de Quitu, interesáu en solucionar los problemes de crecedera de la ciudá, en 1942 contrata al arquiteutu uruguayu Guillermo Jones Odriozola por que realizara los estudios téunicos del Plan Regulador. Aprovechando la so estadía, les autoridaes de la Universidá Central, siendo Rector el Doctor Julio Enrique Parés, encargar la creación y organización de la Escuela d'Arquiteutura, que, ente los sos oxetivos, taba'l de formar y entrenar arquiteutos ecuatorianos por que se faigan cargu del Plan Regulador. En 1948, una vegada termina la construcción del pabellón alministrativu, teatru, biblioteca ya imprenta, na actual ciudadela universitaria de l'avenida América, foi la Escuela d'Arquiteutura la primera en treslladase y ocupar los locales de la imprenta. A midida que pasaron los años, aumentaron el númberu d'alumnos y de profesores nuevos cuntando col apurra de los arquiteutos Sixto Durán Ballén y Jaime Dávalos, Arq. Giovanni Rota graduáu en Milán; Inxenieros Leopoldo Moreno, Jorge Viera, Wilson Garcés, Jorge Casares; Doctor Juan Viteri, Antonio Jaen Morente y Sr. Sergio Guarderas, quien reforzaron la planta docente y dexaron formar a la primer promoción de 14 Arquiteutos. En 1959, considerando'l gran desenvolvimientu llográu pola Escuela d'Arquiteutura, el Conseyu Universitariu alzó-y a la categoría de Facultá. Hasta esi añu desempeñaren la Direición de la Escuela los arquiteutos Gatto (1946-1951) Durán (1951-56) y Dávalos (1956-59) siendo él el primer Decanu de la Facultá.
En 1971 creóse la Escuela de Planificación y Desenvolvimientu Urbanu, adscrita a la Facultá col calter de Posgráu. Nel añu 1995 concluyérase l'edificiu propiu de la Facultá que foi la resultancia d'un concursu de proyeutos realizáu en 1965 y que ganó'l Arq. Luis Oleas. A los 50 años, 1996 el llabor realizáu foi bultable dientro de les condiciones precaries de too orde, qu'afectaron al normal desenvolvimientu de les actividaes docentes non solo de la Facultá sinón de tola Universidá.
Lo qu'en 1946 empecipiar con 37 alumnos, 5 profesores y un Plan d'Estudios ellaboráu pol Arq. Gatto, bien similar al de la Facultá de Montevideo, que de la mesma tenía muncha influencia de la Escuela de Belles Artes de París. A lo llargo de los 50 años amóntase notable'l númberu d'alumnos, arriendes de la eliminación del exame d'ingresu se masificó la enseñanza, llegando a cuntase con 4.500 alumnos nel añu de 1982 que foi l'añu más críticu. Pal añu 2012 sicasí, se re-activó l'exame d'ingresu a la Universidá Central.[1]
Asina pa 1996, 14 Decanos tuvieren al mandu de la Institución, quien aquel día realizaren los esfuercios que dexaben atender con cierta normalidá a la demanda del estudiantáu. Revisáronse y actualizaron los planes d'estudiu, aumentáronse asignatures como se suprimieron otres, col enfotu de tar al día nes conocencies y meyores teunolóxiques. Pa los 50 años la Escuela d'Arquiteutura cunta con 1.500 alumnos y 170 profesores. El plan d'Estudios topar so la Reforma Integral que va aplicar la Universidá en toles Facultaes pa enfrentar al sieglu XXl. Nestos 50 años de vida la Escuela preparó, formáu y graduáu a 4.500 arquiteutos, provenientes de toles provincies y aquel día ellaborárense 1.600 tesis de grau. Estos 4.500 constitúin la resultancia d'un llabor, magar al empiezu duldosu, dura y incomprendida; güei yá s'afirmó en beneficiu de la formación de profesionales conscientes del so deber. Aquel día Arq. Boanerges Navarrete Direutor Escuela de la FAU.
De: Publicación/marzu/1997FAU. Pa mayor Información faiga CLIC nel enllaz: Hestoria de la Facultá d'Arquiteutura y Urbanismu. MATERIAL ARREXUNTÁU POR:Ing.Angela Tarco Docente FAU 2011 /(Creative Commons Compartir-Igual 3.0)
- Facultá d'Arquiteutura y Urbanismu
- Escuela d'Arquiteutura
- Facultá d'Artes
- Escuela d'Artes Plástiques
- Escuela d'Artes Escéniques y Teatru
- Facultá de Ciencies Alministratives
- Escuela d'Alministración d'Empreses
- Escuela d'Alministración Pública :Escuela de Contabilidá y
Auditoría
- Facultá de Ciencies de la Discapacidá :Escuela de Terapia Física :Escuela de Terapia Ocupacional
- Escuela de Terapia de Llinguaxe :Escuela d'Atención
Prehospitalaria
- Facultá de Ciencies Agrícoles
- Escuela d'Agronomía :Escuela de Turismu Ecolóxicu.
- Facultá de Ciencies Económiques
- Escuela d'Economía :Escuela d'Inxeniería en
Finances
- Escuela d'Inxeniería n'Estadística [[Ficheru:LA FACULTÁ DE MEDICINA UNU DE LES
PILASTRES DE LA UNIVERSIDÁ CENTRAL DEL ECUADOR (16570409321).jpg|miniaturadeimagen|269x269px|Facultá de Ciencies Médiques]]
- Facultá de Ciencies Médiques
- Escuela de Medicina :Escuela d'Enfermería :Escuela de Obstetricia
- Escuela de Teunoloxía Médica :Nel
cuadru siguiente amuésense les teunoloxíes médiques esistentes
- Llaboratoriu Clínicu y Histotecnológico
- Radioloxía :Terapia Física :Terapia del
Llinguaxe :Terapia Ocupacional
- Atención Prehospitalaria y Emerxencies
- Ciencies Biolóxiques y Ambientales.
- Facultá de Ciencies Psicolóxiques
- Escuela de Psicoloxía Clínica :Escuela de Psicoloxía Industrial
- Escuela de Psicoloxía Infantil y Psicorrehabilitación
- Facultá de Ciencies Químiques
- Escuela de Química :Escuela de Química Farmacéutica :Escuela de Bioquímica Clínica :Escuela de Química d'Alimentos.
- Facultá de Comunicación Social
- Escuela de Comunicación Social
- Escuela de Turismu Históricu Cultural
- Facultá de Cultura Física :Cultura Física Deporte y
Recreación.
- Facultá de Filosofía, Lletres y Ciencies de la Educación
- Escuela de Ciencies Naturales y del Ambiente, Bioloxía y Química
- Escuela de Ciencies Biolóxiques y Ambientales
- Escuela de Ciencies del Llinguaxe y Lliteratura
- Escuela de Matemática y Física
- Escuela d'Informática :Escuela de Ciencies
Sociales
- Escuela de Comerciu y Alministración
- Escuela de Diseñu y Cultura Estética :Escuela de Mecánica Automotriz
- Escuela de Mecánica Industrial
- Escuela de Lletricidá :Escuela d'Idiomes
- Escuela de Parvularia
- Escuela de Psicoloxía Educativa
- Facultá d'Inxeniería en Xeoloxía Mines, Petroleos y Ambiental
- Escuela d'Inxeniería en Xeoloxía :Escuela d'Inxeniería en
Mines
- Escuela d'Inxeniería en Petroleos
- Escuela d'Inxeniería Ambiental
- Facultá d'Inxeniería Química :Escuela d'Inxeniería Química.
- Facultá d'Inxeniería, Ciencies Físiques y Matemática
- Escuela d'Inxeniería Matemática :Escuela d'Inxeniería Civil
- Escuela d'Inxeniería Informática :Escuela d'Inxeniería en
Computación Gráfica :Escuela d'Inxeniería en Diseñu Industrial
- Facultá de Xurisprudencia, Ciencies Polítiques y Sociales
- Escuela de Derechu :Escuela de Socioloxía :Escuela de Politoloxía
- Escuela de Trabayu Social
- Facultá d'Odontoloxía :Escuela d'Odontoloxía.
- Facultá de Medicina Veterinaria y Zootecnia
- Escuela de Medicina Veterinaria y Zootecnia
Estes son les facultaes y escueles de la Universidá Central del Ecuador, na Ciudadela Universitaria, la universidá ufierta otres carreres nel Campus Sur de la universidá en Quitu, y nos campus de Santo Domingo de los Coloraos, y nes Islles Galápagos.
Decanos
[editar | editar la fonte]El decanu ye la máxima autoridá d'una facultá, la so eleición ye indireuta, anque esto puede camudar col nuevu estatutu de la universidá, pa ser una eleición Universal, direuta y secreta. Les funciones del decanu tán contemplaes nel estatutu universitariu, ente elles destacaría, presidir el conseyu direutivu, representar a la facultá.
Campus
[editar | editar la fonte]El Campus de la Universidá Central del Ecuador, entiende una serie d'inmuebles qu'empresten los servicios d'educación cimera d'esta Universidá. Toma la Ciudadela Universitaria, onde s'alluguen 14 de les 16 facultaes d'estudiu, según l'edificiu alministrativu y otros, la Facultá de Ciencies Médiques y de Ciencies Agrícoles, que s'alluguen fora de la Ciudadela nel nor-oriente de Quitu, el Campus Sur o Sede Sur de la Universidá Central, que s'atopa nel sur-occidente de Quitu, y les sedes de la Universidá Central del Ecuador na Provincia de Santo Domingo de los Tsáchilas, y nes Islles Galápagos.
Ciudadela Universitaria
[editar | editar la fonte]La Ciudadela Universitaria o Ciudá Universitaria de la Universidá Central del Ecuador, allugar na avenida América al centro-norte de la ciudá de Quitu, y entiende un ampliu predio nel cual allúguense 14 de les 16 facultaes d'estudios de la Universidá, l'edificiu alministrativu, l'estadiu universitariu, el coliséu universitariu, el teatru, l'hospital universitariu, y una serie de dependencies universitaries como l'institutu d'idiomes, la FEUE de Quitu, el ximnasiu, etc. La ciudadela ye obra del magno rector de la Universidá'l xurista, catedráticu y políticu Dr. Alfredo Pérez Guerrero, quien executó la construcción de los edificios más emblemáticos de la Ciudadela como la Facultá de Xurisprudencia, o l'edificiu alministrativu, que consten nel inventariu de patrimoniu cultural del Distritu Metropolitanu de Quitu. Foi obra del arquiteutu uruguayu Gatu Sobbral, que planió y diseñó los inmuebles qu'hasta güei sirven a les nueves xeneraciones d'estudiantes. Anguaño consta con decenes d'inmuebles forníos pa la enseñanza nes carreres qu'ufierta la universidá. Na ciudadela universitaria nun s'atopen les Facultaes de Ciencies Médiques (la cual allúgase detrás del Hospital Nacional "Eugenio Espejo") y Ciencies Agronómiques.
Actividá Política
[editar | editar la fonte]Sistema políticu
[editar | editar la fonte]L'actividá política nesta casa d'estudios ye un referente, ye una casi tradición que los políticos más importantes, cuantimás los serranos, sían estudiantes o catedráticos d'esta casa d'estudiu.
El mesmu sistema d'alministración y gobiernu de la universidá dexa una amplia participación política de los sos estamentos, cuantimás el de los estudiantes que la so representación gremial, la FEUE, adquirió amplia connotación na década de los setenta, que, al mandu del dirixente perteneciente al entós Partíu Socialista, impulsaron el llibre ingresu. Nos últimos años fixo presencia nes cais cada vez de forma menos prominente con postulaos como: la espulsión de la Oxy (Oxidental, transnacional petrolera norteamericana qu'esplotó mientres décades el recursu de l'Amazonia ecuatoriana destruyendo de forma irremediable l'ambiente, la gratuidá de la educación y la eliminación del TLC Tratáu de llibre comerciu. Dende la última clausura acaecida na década de los setenta, el sector estudiantil el FRIU (Frente Revolucionariu d'Izquierda Universitaria) apoderó en casi toles eleiciones estudiantiles de representación y de cogobierno, hasta hai aproximao trés años que se funda un nuevu movimientu estudiantil "Nueva Universidá".
La representación estudiantil agora ta dada por mozos pertenecientes a "Nueva Universidá" los cualos amosaron gran valentía al enfrentase a partíos políticos y ganalos nel so camín provocando cambeos necesarios na universidá y esta sía namái una universidá académica y non política. Y podemos dicilo con gran allegría qu'esto se llogró y puede demostrase colos fechos: como la creación del primer nucleu d'investigadores toos con un nivel académicu de PHD, que tán encargaos de faer la investigación científica más avanza nel país. Esti movimientu foi reemplazáu nel añu 2014 pola deficiente alministración, falta de xestión, pos tuvo que devolver al Estáu más de 250 millones de dólares per falta d'execución presupuestaria. Axudícase-y la perda de l'autonomía universitaria y la perda de la so categoría nel ranking internu d'Instituciones d'Educación Cimera.
Entós nesta Universidá pueden marcase delles etapes los últimos años: 1.-Surgimeinto del Friu per allá nos años sesenta, acopada por grupos identificaos col Partíu Conservador, Partíu Socialista y el Partíu Lliberal, toos n'abiertu bracéu ente ellos. 2.- Hai aproximao 3 años el surdimientu nel poder del movimientu "Nueva Universidá", un movimientu ensin intereses políticos por detrás, ensin nengún partíu políticu que lu financie y primero de too que vela por n'ámbitu académicu de la universidá y que llogró grandes cambeos a favor del fonduxe científicu na universidá, creando asina una nueva universidá central científica, plural y xusta.
Primero de too, cabo resaltar que na Facultá de Medicina'l FRIU nunca llogró enfusar nos sos estudiantes y esta facultá siempres se caltuvo alloñada de política dedicándose 100% al ámbitu científicu polo cual aportó a la Facultá de referencia nacional onde se formó grandes médicos reconocíos y premiaos a nivel internacional como ye'l casu del Dr. Manuel Calvopiña, catedráticu d'esta facultá y un referente de la investigación a nivel nacional. Y asina la Facultá de Medicina de la UCE sigue siendo la meyor facultá de medicina d'Ecuador, y sigue formando líderes nel ámbitu médicu.
Nel restu de facultaes l'actividá política tien ciertu grau d'intensidá, pero agora col mandatu de Samaniego y el desvanecimiento del Friu, estes atópense más enfocaes en redol a propuestes académiques y de bienestar universitario.
Eleiciones estudiantiles
[editar | editar la fonte]Alma Mater non solo de la ciencia y conocencia mientres la primer metá del sieglu XX, antes de la escura nueche del garroterismo, sinón tamién de la democracia, d'ende que les eleiciones a cogobierno y a representación estudiantil, sían bien valoraos na Universidá Central del Ecuador, por tolos sos estamentos, que les sofiten irrestrictamente.
En xunu en 2009 el Friu con Deysi Terán como candidata a la presidencia de la Federación d'Estudiantes, ganó les eleiciones, sicasí, se evidenció un notable fraude nesti procesu polo cual anulóse. Nel añu 2010, por cuenta de lo anterior convocar a eleiciones estudiantiles y como resultancia del procesu escoyer a les nueves autoridaes estudiantiles. Nes eleiciones ganó llargamente'l Partíu estudiantil "Nueva Universidá", en contra del FRIU-MPD, y del Partíu Socialista-Bolivariano.
Cabo resaltar que, nel últimu procesu eleutoral, el movimientu saliente "Nueva Universidá", precedíu pol movimientu "Actitú Central", cometió fraude nes eleiciones, y a pesar de les pruebes impuestes nun se llogró una anulación del procesu.
Amás, queda demostráu de los intereses políticos por detrás del gobiernu estudiantil, una y bones dellos dirixentes del movimientu gobernante tienen llazos direutos con representantes del gobiernu, esto desvirtúa a l'autonomía de la universidá.
Munchos presidentes de la República del Ecuador salieron de les aules de la Universidá Central del Ecuador:
Lenín Moreno Garcés
Un ensin fin de diputaos, alcaldes de delles ciudaes, ministros d'estáu, conceyales.
Hai persones que van fornir la eleición de representante de l'asociación escuela de Derechu, cola eleición d'alcalde nun cantón pequeñu, anque munchos nun crean pa ser presidente de l'asociación escuela precísense más votos que pa ser alcalde de Tabacundo, y el rectoráu ganar con diez mil votos más que l'alcaldía de Sangolquí.
Pa ser presidente de la FEUE precísense los mesmos votos que pa ser electu asambleísta nacional o conceyal de Quitu.
Rectores
[editar | editar la fonte]Sieglu XIX
[editar | editar la fonte]- Gabriel García Moreno
Sieglu XX
[editar | editar la fonte]- Dr. Aurelio Mosquera Narváez
- Dr. Julio Parés
- Dr. Isidro Ayora
- Dr. Alfredo Pérez Guerrero
- Dr. Manuel Agustín Aguirre
- Dr. José Moncada
- Dr. Camilo Mena
- Dr. Tiberio Jurado
- Ing. Víctor Olalla (y) (1996 - 2000)
Sieglu XXI
[editar | editar la fonte]- Ing. Víctor Olalla (2000 - 2009)
- Dr. Edgar Samaniego Rojas (2009 - 2014)
- Dr. Fernando Sempértegui (2014-..)
Rectores
[editar | editar la fonte][2] Dende 1640 a 1764: Rectores de la Universidá de San Gregorio Magno
- 1640 - Padre Juan Pedro Severino
- 1644 – Padre Gaspar Vives
- 1651 – Padre Rodrigo Barnuevo
- 1653 – Padre Juan Pedro Severino
- 1655 – Padre Bartolomé Pérez
- 1658 – Padre Antonio Ramón de Moncada
- 1669 – Padre Juan de Enebra
- 1670 – Padre Juan de Santiago
- 1673 – Padre Gaspar Vives
- 1678 – Padre Pedro de Rojas
- 1681 – Padre Pedro de Alcocer
- 1687 – Padre Juan Martínez Rubio
- 1689 – Padre Benedicto de Carvajal
- 1691 – Padre Isidro Foves
- 1697 – Padre Isidro Gallegos
- 1698 – Padre Diego Abal de Cepeda
- 1705 – Padre Isidro Gallegos
- 1709 – Padre Januario Antonio Garafalo
- 1713 – Padre Bartolomé Arauz
- 1718 – Padre Pedro Venegas
- 1721 – Padre Luis de Alderete
- 1725 – Padre José Gutiérrez
- 1730 – Padre Juan Bautista Mújica
- 1733 – Padre Marco Escorza
- 1736 – Padre Ignacio Ormaegui
- 1738 – Padre José Eslaba
- 1743 – Padre Pedro de Tobar
- 1745 – Padre Fernando Espinosa
- 1749 – Padre Andrés Cobo
- 1750 – Padre Tomás Nieto Polo
- 1757 – Padre Federico Antonio Conosciuti
- 1759 – Padre Ángel María Manca
- 1764 – Padre Miguel Manosalvas
- Dende 1769 foi clausurada por Carlos III, depués fíxose la refundición cola de Santu Tomás
Dende 1788 a 1965: Rectores de la Universidá de San Gregorio Magno
- 1788 – Doctor don Nicolás Carrión, doctor en xurisprudencia
- 1788 – Doctor don José Cuero y Caicedo, Canónigu Penitenciariu, Obispu de Popayán
- 1791 – Doctor don Pedro Gómez Medina, Arcedianu de Quitu
- 1793 – El Marqués de Villa Orellana
- 1795 – Doctor don Tomás Yépez, Canónigu de Quitu, Comisariu de la S. Inquisición
- 1797 – Doctor don Juan Ruiz de Santo Domingo
- 1799 – Doctor don Joaquín Anda, Canónigu de Quitu
- 1801 – Doctor don Juan Ruiz de Santo Domingo
- 1803 – Doctor don Manuel José Caicedo, Presbíteru
- 1805 – Doctor don Antonio Tejada
- 1807 – Doctor don Joaquín de Sotomayor y Unda, Presbíteru
- 1809 – Doctor don Juan Ruiz de Santo Domingo
- 1810 – Doctor don José Manuel Flores, Presbíteru
- 1813 – Fray Manuel Cisneros, dominicanu
- 1813 – Bernardo Lleón de Carcelén
- 1815 – Señor don José Camacho, Presbíteru
- 1817 – Señor don Mariano Miño
- 1819 – Señor don Nicolás Joaquín de Arteta, Presbíteru
- 1821 – Señor don José Félix Valdivieso
- 1827 – Señor don José Miguel Carrión, Canónicu de Quitu
- 1830 – Señor don Pedro José de Arteta, doctor en xurisprudencia
- 1835 – Señor don José García Parreño, doctor en teoloxía
- 1839 – Señor don Ramón Miño, doctor en xurisprudencia
- 1842 - Señor don Pedro Antonio Torres, Dean de Quitu, Obispu Electu de Cuenca
- 1845 – Señor don José Manuel Espinosa, doctor en medicina
- 1848 – Señor don José Manuel Espinosa
- 1851 – Señor don Antonio Gómez de la Torre, doctor en xurisprudencia
- 1855 – Señor don Manuel Espinosa
Dende 1857 a 1965: Rectores de la Universidá Central del Ecuador
- 1857 – Señor don Gabriel García Moreno, doctor en xurisprudencia
- 1860 – Señor don Manuel Espinosa
- 1863 – Señor don José María Mestanza
- 1869 – Señor don Manuel Espinosa
- 1878 – Señor don Miguel Egas
- 1880 – Señor don Ascencio Gándara
- 1883 – Señor don Camilo Ponce, doctor en xurisprudencia
- 1884 – Señor don Elías Laso
- 1884 – Señor don Carlos R. Tobar
- 1895 – Señor don Luis Felipe Borja Pérez (padre), doctor en xurisprudencia
- 1897 – Señor don Ascencio Gándara
- 1901 – Señor don Carlos R. Tobar
- 1903 – Señor don Alejandro Cárdenas
- 1903 – Señor don Emilio María Terán
- 1904 – Señor don Carlos Freire Z.
- 1905 – Señor don Modesto Peñaherrera
- 1906 – Señor don Lino Cárdenas
- 1907 – Señor don César Borja Lavayen, doctor en medicina
- 1908 – Señor don Francisco Andrade Marín
- 1910 – Señor don Ángel Modesto Borja
- 1911 – Señor don José Julián Andrade
- 1912 – Señor don Lino Cárdenas
- 1919 – Señor don Carlos M. Tobar y Borgoño
- 1923 – Señor don Manuel R. Balarezo
- 1925 – Señor don Isidro Ayora
- 1926 – Señor don Manuel Cabeza de Vaca
- 1928 – Señor don Aurelio Mosquera Narváez
- 1932 – Señor don Pablo Arturo Suárez
- 1934 – Señor don Luis F. Chávez
- 1934 – Ing. don Alberto Villacreses G.
- 1935 – Ing. don Pedro Pinto Guzmán
- 1936 – Doctor don Ángel Modesto Parés
- 1937 – Ing. don Manuel A. Navarro
- 1939 – Doctor Julio Enrique Parés C.
- 1951 – Doctor don Alfredo Pérez Guerrero
- 1964 – Doctor don Francisco Salgado
- 1964 – Ing. don Alejandro Segovia
- 1965 – Doctor don Julio Enrique Paredez
Ver tamién
[editar | editar la fonte]- bienal_de_arquiteutura_de_quito.asp Universidá Central recibe medaya d'oru na Bienal d'Arquiteutura de Quitu
- Universidaes d'Ecuador
- Escuela Politéunica Nacional
- Universidá de les Fuercies Armaes - ESPE
- Universidá d'Investigación de Teunoloxía Esperimental Yachay
- Universidá Teunolóxica Equinoccial
- Secretaría d'Educación Cimera, Ciencia, Teunoloxía ya Innovación
Referencies
[editar | editar la fonte]- ↑ http://hablandodetodohoy.blogspot.com/2013/04/mas-de-147-mil-jovenes-rindieron.html Más de 147 mil nuevos rindieron evaluación pa ingresu a universidaes
- ↑ Información arrexuntada del llibru "Bolívar Bravo A.Quitu Monumental y Pintoresca, 2ª. Edición Editorial Universitaria Quitu Ecuador 1965; Tema: Biografía de la Universidá Central del Ecuador; páx.425 - 436. Por. Dr. Alfredo Perez G." Información arrexuntada por Ing. Byron Valdivieso A. Dip. Sup. 10/2011