Idioma siux

Pa ver la familia de llingües homónima, llingües siux.

Siux, siux 'dakȟóta, lakȟóta, nakȟóta'
Faláu en	Estaos Xuníos d'América Canadá
Rexón	Norte de Nebraska, sur de Minnesota, Dakota del Norte, Dakota del Sur, nordeste de Montana y Canadá
Falantes	27.030
Familia	Llingües siux siux mesmu central valle del Mississippi Dakhota-Lakhota
Estatus oficial
Oficial en	Nengún país
Reguláu por	Nun ta reguláu
Códigos
ISO 639-1	nengún
ISO 639-2	`dak, sio`
ISO 639-3

L'idioma siux^[1] (tamién llamáu dacuando lakhota o dakhota) ye una llingua de la familia siuana, familia qu'inclúi amás otres llingües como'l Omaha-Ponca.

Variaciones rexonales[editar | editar la fonte]

La llingua siux tien trés bloques dialeutales rexonales principales:^[2]

Dakota del este (tamién conocíu como santee-sisseton, dakhóta)
- Santee (Bdewákhathuŋwaŋ, Waȟpékhute)
- Sisseton (Sisíthuŋwaŋ, Waȟpéthuŋwaŋ)
Dakota del oeste (tamién conocíu como yankton-yanktonai, dakȟóta)
- Yankton (Iháŋktȟoŋwaŋ)
- Yanktonai (Iháŋktȟoŋwaŋna)
  - Upper Yanktonai (Wičhíyena)
Lakota (tamién conocíu como lakȟóta, teton, teton siux)
- Lakota del norte (Húŋkpapȟa, Itázipčo, Mnikȟówožo, Oóhenuŋpa, Sihásapa)
  - Húŋkpapȟa/Standing Rock
- Lakota del sur (Oglála, Sičháŋǧo)

Tanto'l santee-sisseton como'l yankton-yanktonai son variedaes d (llamándose a sigo mesmos como dakhóta o dakȟóta). El lakota ye de la variedá l (llamándose a sí mesmos lakȟóta).

Referencies[editar | editar la fonte]

↑ Esti términu apaez nel Diccionariu de l'Academia de la Llingua Asturiana. Ver: siux
↑ Ullrich, Jan (2008). New Lakota Dictionary (Incorporating the Dakota Dialects of Yankton-Yanktonai and Santee-Sisseton). Lakota Language Consortium, páx. 2-6. ISBN 0-9761082-9-1.

Enllaces esternos[editar | editar la fonte]

Dakota/Lakota Siux Language
Lakota Language FORUM
Our Languages: Dakota, Nakota, Lakota (Saskatchewan Indian Cultural Centre)
Texts in Dakota and Lakota

Bibliografía[editar | editar la fonte]

DeMallie, Raymond J. (2001). Siux until 1850. In R. J. DeMallie (Ed.), Handbook of North American Indians: Plains (Vol. 13, Part 2, páxs. 718-760). W. C. Sturtevant (Xen. Ed.). Washington, D.C.: Smithsonian Institution. ISBN 0-16-050400-7.
Parks, Douglas R.; & Rankin, Robert L. (2001). The Siouan languages. In Handbook of North American Indians: Plains (Vol. 13, Part 1, páxs. 94-114). Washington, D.C.: Smithsonian Institution.
de Reuse, Willem J. (1987). One hundred years of Lakota linguistics (1887-1987). Kansas Working Papers in Linguistics, 12, 13-42. (Online version: https://kuscholarworks.ku.edu/dspace/handle/1808/509).
de Reuse, Willem J. (1990). A supplementary bibliography of Lakota languages and linguistics (1887-1990). Kansas Working Papers in Linguistics, 15 (2), 146-165. (Studies in Native American languages 6). (Online version: https://kuscholarworks.ku.edu/dspace/handle/1808/441).
Rood, David S.; & Taylor, Allan R. (1996). Sketch of Lakhota, a Siouan language. In Handbook of North American Indians: Languages (Vol. 17, páxs. 440-482). Washington DC: Smithsonian Institution.
Ullrich, Jan. (2008). New Lakota Dictionary. & Incorporating the Dakota Dialects of Santee-Sisseton and Yankton-Yanktonai (Lakota Language Consortium). ISBN 0-9761082-9-1.

[1] Esti términu apaez nel Diccionariu de l'Academia de la Llingua Asturiana. Ver: siux

[NLD-2] Ullrich, Jan (2008). New Lakota Dictionary (Incorporating the Dakota Dialects of Yankton-Yanktonai and Santee-Sisseton). Lakota Language Consortium, páx. 2-6. ISBN 0-9761082-9-1.

[1]

[2]