Idioma mogholi

De Wikipedia
Mogolí
Mogholi'
Faláu en Bandera d'Afganistán Afganistán
Cerca d'Herat
Falantes Desconocíu (Delles decenes).
Familia Altaico (apostáu)

 Llingües mongoles

Estatus oficial
Oficial en Nengún país
Reguláu por Nun ta reguláu
Códigos
ISO 639-1 nengún
ISO 639-2
ISO 639-3 mhj

L'idioma Mogolí (Mogholi') pertenez a la familia de les Llingües mongóliques. Falar na rexón d'Herat, Afganistán, por poques persones pertenecientes a la comunidá hazara.[1] Nos años 1970, Michael Weiers fixo un trabayu de campu sobre'l llinguaxe y vio que poques persones falar. La mayoría de les persones que la conocíen teníen más de 40 años.

Fonoloxía[editar | editar la fonte]

Vocales[editar | editar la fonte]

Anterior Central Posterior
Zarrada i o
Media e o
Abierta a
  • El mogolí presenta un sistema vocálicu particular:[2]

Les vocales mongoles ø y y sumieron.

  • foles-, (mongol lliterariu ölüs-)
  • nidun, güeyu (mongol lliterariu, nidün)

De los diptongos correspondientes a les secuencies /-VgV-/, /VγV-/, /-VyV-/[3] del mongol lliterariu.

  • toa, nome (mongol lliterariu toγa)
  • doun, (mongol lliterariu degün)

Consonantes[editar | editar la fonte]

    Billabial Dental Llateral Palatal Velar Uvular
Oclusives Sordes p t k q
Sonores b d g ɢ
Fricatives s ʃ x
Africaes Sordes t͡ʃ
Aspiraes d͡ʒ
Nasales m n   ŋ
Líquides r l
Semivocales j

Númberos[editar | editar la fonte]

Castellán Mongol Clásicu Mogolí
1 "Unu" "Nigen" "Nika"
2 "Dos" "Qoyar" "Qyor"
3 "Trés" "Ghurban" "Qurbun"
4 "Cuatro" "Dorben" "Durbon"
5 "Cinco" "Tabun" "Tuwan"
6 "Seis" "Jirghughan" "Jurghan", "Shish"
7 "Siete" "Dologhan" "Jolan", "Huft"
8 "Ocho" "Naiman" "Hushtu"
9 "Nueve" "Yisun" "Non"
10 "Diez" "Arban" "Arbon", "Da"

Ver tamién[editar | editar la fonte]

Referencies[editar | editar la fonte]

  1. Raymond G. Gordon, Jr, ed. 2005. Ethnologue: Languages of the World. 15th edition. Dallas: Summer Institute of Linguistics.
  2. Exemples tirés de Kuzmenkov, 1997, p.92.
  3. Où / V / significáu vocal.

Bibliografía[editar | editar la fonte]

  • G. Ramstedt. 1906. "Mogholica," JSFOu 23-4.
  • Louis Ligeti. 1954. "Le lexique moghol de R. Leech," AOH 4.
  • Л. Лигети. 1954. "О монгольских и тюркиских языках и диалектах Афганистана," AOH 4.
  • Sh. Iwamura and H. F. Schurmann. 1954. "Notes on Mongolian Groups in Afghanistan," Silver Jubilee Volume of the Zinbun-Kagaku-Kenkyusyo, Kyoto University. Kyoto University.
  • Shinobu Iwamura. 1961. The Zirni Manuscript: A Persian-Mongolian Glossary and Grammar. Kyoto University.
  • H. F. Schurmann. 1962. The Moghols of Afghanistan. Mouton & Co.
  • Michael Weiers. 1972. Die Sprache der Moghol der Provinz Herat in Afghanistan (Sprachmaterial, Grammatik, Wortliste). Opladen: Westdeutscher Verlag.
  • Michael Weiers. 2003. "Moghol," The Mongolic Languages. Ed. Juha Janhunen. Routledge Language Family Series 5. London: Routledge. Pages 248-264.