Macroeconomía

Movimientu circular en macroeconomía

La macroeconomía ye l'estudiu global de la economía en rellación a la cantidá total de bienes y servicios fechos, el total d'ingresos, el nivel d'emplegu, de recursos, y el comportamientu xeneral de los precios. La macroeconomía pue emplegase pa pescanciar cuala ye la meyor miente d'influyir n'obxetivos políticos como por exemplu; facer espoxigar la economía, estabilidá de precios y trabayu asina como p'apurrir una balanza de pagos equillibrada.

Conceutos básicos

Hai tres conceutos centrales na macroeconomía: producción, inflación y desemplegu.

Producción y renta

La producción nacional ye'l valor total de tou lo que produz un país nún períodu de tiempu. Tou lo producíu y vendíu creya renta, polo tanto producción y renta considérense davezu iguales ya intercambiables. La producción pué se midir como la renta total o pue se considerar dende'l puntu vista de la producción y se midir como'l valor total de los bienes y servicios finales o tamién como la suma de tou'l valor enantáu núna economía.

La producción macroeconómica mídise davezu a través del Productu Interior Brutu (PIB) o della otra cuenta nacional. Los economistes interesaos nos espoxigues nel llargu plazu estudien l'espoxigue económicu. Les meyores teunolóxiques, l'atropamientu de máquines y otres formes de capital, una meyor educación y capital humanu aporten, en suma, a un medru económicu a lo llargu'l tiempu. Sicasí, la producción nun medra siempres con vezu; los ciclos económicos puen faer qu'heba cayíes a curtiu plazu, les cuales conócense como recesiones. Los economistes peterrien por catar polítiques macroeconómiques qu'evitan a les families cayer en recesiones y qu'aporten a un crecimientu mayor nel llargo plazu.

Inflación y deflación

L'inflación ye un aumentu xeneral de los precios en toa l'economía. Cuando los precios abaxen, entós hai deflación. Los economistes midin estos cambeos nos precios col usu d'índices. L'inflación pué asoceder cuando una economía s'ambura y crez mui rápido. Pela cueta, una economía en cayimientu aporta a la deflación.

Los bancos centrales, que controlen l'ufierta dineru nun país, esfrónense porque nun heba cambeos usando pa ello polítiques monetaries. Xubir los tipos d'interés o abaxar l'ufierta dinero nuna economía reducirá l'inflación; ésta pué xenerar incertidume y otres consecuencies negatives. La deflación pué reducir la producción económica. Estabilizar los precios pa protexer les economíes denante cambeos nos precios ye l'envís de los banqueros centrales.

Los cambeos nos precios puén se deber a munches causes. La teoría cuantitativa del dineru diz que los cambeos xúncense a cambeos na ufierta monetaria. Munchos economistes camienten que esa rellación desplica los cambeos nel llargo plazu. Nel curtiu, les fluctuaciones puén tar rellacionaos a factores monetarios, pero les variaciones na ufierta y demanda enantaes puen influir tamién nel nivel de precios. Por exemplu, una abaxada na demanda pola mor d'una recesión conduz a menores precios y per ende a deflación. Un impautu na ufierta, como una crisis enerxética, abaxa l'ufierta y trái inflación.

Desendolcamientu de la teoría macroeconómica

El primer emplegu asoleyáu del términu macroeconomía fíxolu l'economista noruegu Ragnar Frisch en 1933 y denantes d'esto, ya hebo un esfuerciu pa pescanciar munchos de los elementos xenerales del campu.

Economía clásica y teoría cuantitativa del dineru

Dica l'entamu del sieglu venti, la teoría cuantitativa del dineru foi un modelu perimportante ente los economistes clásicos. Esta teoría dá la ecuación de cambeu:

$M\cdot V=P\cdot Q$

Esta ecuación deprende que la ufierta de dineru que midi la velocidá de circulación del mesmu ye igual a la cantidá nominal d'output (los precios midin la cantidá de bienes y servicios fechos). Los economistes clásicos, comu Irving Fisher, pensaben que los ingresos reales y la velocidá del dineru yeren estáticos nel cortu plazu. Asina, la causa d'un cambeu no nivel de precios ye que l'ufierta monetaria espoxigare.

Keynesianismu

Dica 1930, la mayoría de los análisis económicos nun dixebraben el comportamientu individual del comportamientu enantau. Cola Gran Depresión de los años 1930 y el desenvolvimientu del conceutu de renta nacional, el campu de la macroeconomía entamó a enantase. Denantes d'esa dómina, les cuentes públiques d'anguaño nun yeren feches comu güei. Les idees del economista John Maynard Keynes fueron de gran importancia y porgüeyu.

Tres el keynesianismu

Una de les desafiadures de la economía foi la engarradiella p'amestar los modelos microeconómicos y macroeconómicos. Entamando nos años 50 del sieglu venti, los macroeconomistes apuxaron modelos macroeconómicos con raigañu microeconómicu, tal como la función de consumu. L'economista neerlandés Jan Tinbergen apuxó'l primer modelu macroeconómicu nacional, fixéndolu nun entamu pal gobiernu neerlandés y enantando'l so emplegu dempués a los Estaos Xuníos y al Reinu Xuníu tres la Segunda Guerra Mundial. El primer modelu macroeconómicu global, el proyeutu Wharton Econometric Forecasting Associates LINK, entamólu Lawrence Klein y foi ñomáu cuando bitó'l Nobel d'Economía en 1980.

Teóricos como Robert Lucas Jr xorrasquiaron (nos 70) que dellos modelos keynesianos podríen ser un gazapiu porque nun debalaben del comportamientu individual, sinón de correllaciones ente variables macroeconómiques d'acolumbramientos pasaos. Sicasí, la nuea macroeconomía keynesiana asoleyó modelos microeconómicos pa la so teorización macroeconómica, y dellos keynesianos retrucaron cola idea de que la microeconomía ye necesaria si el modelu ye aguxáu.

Les numberoses escueles económiques nun tan siempres acutiando ente elles, mesmamente si dacuando algamen conclusiones diferentes. La macroeconomía ye un área de contínuu d'apuraciamientu. El cumal nun ye ser "correutu", sinón aguxáu. Un modelu económicu, acordies con Friedman, habría amosar acolumbramientos.

Averamientu analíticu

El típicu estremu ye ente dos averamientos distintos: economía keynesiana, dende la demanda; y los llaos de la ufierta, dende la ufierta. Dala perspeutiva fíncase dica ignorar a les otres, pero la mayoría de les escueles acostumen facer calcón n'una o n'otra.

Economía keynesiana

Ye una teoría económica ñacía de les idees del economista británicu John Maynard Keynes. L'estáu, acordies cola economia keynesiana, pue aidar al espoxigue económicu y la estabilidá nuna economía amestada, na que'l seutor públicu y privau xueguen perimportantes papeles. El keynesianismu cata afayar igües a dellos erros del lliberalismu económicu laissez-faire, el cualu quier que'l mercáu y el seutor priváu furrulen ensin l'estáu.