Dialeutu bercianu

Variedá dialeutal falada n'El Bierzu y güei cuasi desaniciada, resultáu del alcuentru ente'l gallegu y un llionés enforma veneyáu coles fales asturianes ocidentales.

Coxitárase siempres a El Bierzu como una ponte ente'l Gallegu y el Llionés; pero con cálteres propios mui estremaos que llevaron a encartichar esi falaxe d'El Bierzu como dialeutu bercianu nel sieglu XIX, siendo encuadráu dientro'l dominiu llingüísticu gallegu por Antonio Fernández y Morales en 1861 y dientro'l dominiu llingüísticu llionés por Ramón Menéndez Pidal, manifestando ésti que la llinia divisoria ente'l llionés y'l gallegu allugaríase ente les cuenques del ríu Cúa y del Sil . En 1934, Verardo García Rey, recueye'l vocabulariu'l Dialeutu bercianu na espublización: "Vocabulariu d'El Bierzu", onde l'autor desplica que tres el so llabor de campu, resituaría la estaya divisoria ente les fales astur-llioneses y les galaico-pertueses axustándola dafechu al tabazáu dibuxáu pol cursu'l ríu Sil. Jesús García y García, en 1994, asitia dicha franxa dende l'Altu Cúa fasta parte'l conceyu de Ponferrada (Dehesas, Fuentesnuevas).

Los primeros referimientos escritos refiriéndose a esti falaxe llariegu como dialeutu bercianu, los afayamos metanos del sieglu XIX nel trabayu d'Isidoro Andrés de Llano, "Recuerdo a Puentedeume en dialecto berciano". 1860. Espublizáu na Revista Esla. En 1861, Antonio Fernández y Morales escribe a istacies de Mariano Cubí, co-autor, en dialeutu bercianu: "Ensaios Poéticos en Dialecto Berciano".

Anguañu cuasi desaniciara, perviviendo en munches espresiones d'usu de cutio. Recoyérase espresiones y vocabulariu propiu n'estremaos trabayos siendo unos de los más interesantes los realizaos por Luís A. Pastrana y David López, a entamos de la década de los 70 del sieglu XX que consintió n'amuesa de nociones de la morfoloxía y sintasis del dialeutu y un interesante dicionariu d'espresiones y pallabres y la tesís doctoral de Manuel Gutiérrez Tuñón, "El Habla de El Bierzo", espublizada en 1975.

Enllaces esternos

Ensayos poeticos en dialecto berciano Autor Antonio Fernandez y Morales, Mariano Cubí y Soler . Google books

Artículo de la asociación Fala ceibe sobre el Dialecto Berciano