Casla
Esti artículu o seición necesita referencies qu'apaezan nuna publicación acreitada, como revistes especializaes, monografíes, prensa diaria o páxines d'Internet fiables. |
Casla | |||
---|---|---|---|
| |||
Alministración | |||
País | España | ||
Autonomía | Castiella y Lleón | ||
Provincia | provincia de Segovia | ||
Tipu d'entidá | conceyu d'España | ||
Nome oficial | Casla (es)[1] | ||
Códigu postal |
40590 | ||
Xeografía | |||
Coordenaes | 41°09′57″N 3°39′23″W / 41.165833333333°N 3.6563888888889°O | ||
Superficie | 17.59 km² | ||
Altitú | 1084 m | ||
Llenda con | Prádena, Ventosilla y Tejadilla, Santa Marta del Cerro, Santo Tomé del Puerto y Robregordo | ||
Demografía | |||
Población |
155 hab. (2023) - 85 homes (2019) - 80 muyeres (2019) | ||
Porcentaxe | 0.1% de provincia de Segovia | ||
Densidá | 8,81 hab/km² | ||
Más información | |||
Estaya horaria | UTC+01:00 | ||
casla.es | |||
Casla ye una llocalidá y conceyu d'España, na provincia de Segovia, comunidá autónoma de Castiella y Lleón. Tien una superficie de 17,59 km² con una población de 167 habitantes (2014) y una densidá de 9,38 hab/km².
Ta asitiáu xunto a la carretera N-110 y próximu a l'A-1.
Historia
[editar | editar la fonte]Casla ye unu de los pueblos más antiguos de la Comunidá de Villa y Tierra de Sepúlveda. Asítiase nel piedemonte de la Sierra de Somosierra, al pasu de la carretera N-110 de Soria a Plasencia, la so esistencia remontar a antes de la conquista de los árabes, yá que s'atoparon na redoma dellos restos arqueolóxicos del Calcolítico.Ello ye que'l so topónimu ye d'orixe visigodu, anque nun foi hasta l'añu 1247 cuando se noma al pueblu per primer vegada nel so documentu escritu.
Casla ye un pueblu que vivió históricamente venceyáu a la ganadería, y más concretamente al llendo trashumante. Enriba del pueblu pela falda de la sierra, trescurre la Cañada Real Soriana Occidental, y pol puertu de Somosierra la Cañada Real Segoviana. Los viaxes na seronda y en primavera marcaben el ritmu vital del pueblu, dáu'l númberu de vecinos que se dedicaben a l'alzada. Nesta zona serrana yera amás bien habitual l'actividá del esquileo. En 1850 Casla cuntaba con 321 habitantes y la so actividá mayoritaria yera la cría de ganáu lanar. Según constata Pascual Madoz nel so Diccionariu Xeográficu d'España.
Por cuenta de la so situación xeográfica, mientres los primeros sieglos de Reconquistar, quedó incluyida na denomada Estremadura castellana. Anque la despoblación foi un fechu xeneralizáu en toa esta rexón, según Luis Miguel Villar, esta zona de les cuenques del Duratón y el Caslilla nun llegó a despoblarse totalmente, y caltúvose una cierta continuidá tres el paréntesis de la invasión. Esta afirmación la autentifican los afayos arqueolóxicos y los topónimos prerromanos, romanos y visigodos calteníos.
Atribúin el nome de Casla a que tenía una sola casa na dómina medieval y de ende caltúvose la so denominación. Y tien l'honor de dar nome a otru nucleu, Caslilla, como Prádena fai con Pradenilla. Tamién da nome al ríu Caslilla que naz nel altu de la sierra y pasa pol pueblu pa desaguar nel Duratón. Los vecinos cuntaben con una bona fonte que s'atopaba a 400 pasos del cascu urbanu, amás de diversos manantiales que formaben el regueru Cabrerizu y Sepúlveda. Pero Casla tuvo por anexu a Sigueruelo (con ilesia dedicada a San Sebastián), que güei pertenez a Santo Tomé del Puerto. La rellación comercial y alministrativa que calteníen los vecinos de Casla yera fundamentalmente con Sepúlveda, anque tamién ye bien probable que se viviera bien de cerca'l día ente día cola vecina Prádena.
Lleendes
[editar | editar la fonte]Una de les lleendes más conocíes de Casla ye la que cunta l'apaición de la Virxe de la Estrella a un pastor. La so imaxe apaecióse-y al pastor nuna estepa y intentar treslladar; pero cuando trespasa les llendes del términu municipal la imaxe sume. El pastor torna de nuevu al llugar de l'apaición y ellí volver a atopar. Los nuevos intentos pa treslladar la imaxe tienen les mesmes resultaos, y nel llugar onde apaeció construyóse la ermita. Nun se sabe cuándo se produció esta apaición, pero tuvo que ser dempués del sieglu XI, esto ye, cuando los árabes abandonaren esta zona de la Sierra y, como mui tarde, antes del sieglu XVl, yá que hai noticies ciertes de que la Ermita yá esistía a finales d'esti sieglu. La advocación so la que seveneraba a la Virxe, La nuesa Señora del Estepar, taba rellacionada precisamente col arbustu onde tuvo llugar l'apaición, una estepa. Ye aproximao hacia l'añu 1665 cuando se produz el cambéu de advocación, pa pasar a ser Nuesa Señora de la Estrella. Cuenta, amás, una lleenda local que nes nueches de Gran Lluna -probablemente refiriéndose a les nueches de superluna-, la muyer más maraviyosa qu'esiste sale a contemplar les estrelles; y a ser rondada a la Lluz de la Lluna.
Llugares d'interés
[editar | editar la fonte]El pueblu de Casla xube formando cais estreches, dientro del so cascu urbanu, l'edificiu más destacáu ye la ilesia parroquial de San Pedro, una senciella, pero monumental construcción de tres naves, cola cabecera empobinada escontra'l sur. La nave central ye la más alta y rematar col presbiteriu. Nel interior de la ilesia, destaquen dellos retablos barrocu y neoclásicu. D'ente toos sobresal el retablu mayor, que ye barrocu y de trés calles. N'el so forniques allúguense les imáxenes de San Pedro, San Antón y de la Virxe del Carmen. Amás la ilesia de San pedro cuenta con una custodia de sol realizada en Segovia a mediaos del sieglu XVIII.
- Ermita de San Roque: Alcontrar no que d'antiguo teníen de ser les contornes del pueblu. Trátase d'un humilladero edificáu nel sieglu XVIII nun estilu senciello y austero y nel que se guarda la imaxe de San Roque.
- Ermita de La nuesa Señora de la Estrella: Al pie de la sierra, arrodiáu de sabines y llameres, atópase la ermita de Ntra. Señora de la Estrella. Nella esiste un cuadru que recuerda que los fieles Alejandro Ramos, Tomás Sanz, Gabriel Vega y Marcos Martín invocaron a la virxe ante una gran nube, de la cual pudieron salir ilesos al descargar un tafaríu, que, sicasí mató a un perru que s'atopaba con ellos. Esti templu foi restauráu por aciu les llimosnes ufiertaes nel añu 1669. Yera costume que na viéspora de l'Asunción, a los dolce de la nueche, tolos mozos y restu del pueblu diben a la ermita a rezar el rosariu, cantar la salve y, los más nuevos, con preseos de cuerda, cantaben unes coplillas, pa depositar depués un ramu de flores nel bistechu del teyáu de la puerta.
- La Fragua y el Potru de Ferrar: Pueblu de gran tradición ganadera, Casla caltién el so potru de ferrar y la so fragua. Dambos son mudos testigos de formes de vida yá escastaes y yeren bien importantes pal desenvolvimientu de los llabores cotidianos. El primeru ye de enebro, madera d'escelente calidá bien abondosa nel términu. La segunda convirtióse n'almacén.
- Cueves de Casla: Cueva de la Carretera, de la Cocinilla y de la Curva. Puede consultase más información nel llibru -Catálogu de cuévanos de Arcones, Pradena, Casla y Sigueruelo-.
Demografía
[editar | editar la fonte]1991 | 1996 | 2001 | 2004 | 2006 | 2008 | 2010 | 2012 | 2014 | 2016 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
150 | 155 | 151 | 167 | 153 | 173 | 162 | 171 | 167 | 148 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
(Fonte: INE) |
Alministración
[editar | editar la fonte]Llexislatura | Nome | Partíu |
---|---|---|
1979-1983 | Ignacio Aranguren Cristóbal | UCD |
1983-1987 | Francisco Bermejo San Juan | AP- PDP-UL |
1987-1991 | Francisco Sanz Lázaro | PDP |
1991-1995 | Ángel Carretero Heras | PP |
1995-1999 | Ángel Carretero Heras | PP |
1999-2003 | Jesús María Sanz Martín | PP |
2003-2007 | Carlos Municio Sanfabio | PP |
2007-2011 | Jesús María Sanz Martín | PP |
2011-2015 | Jesús María Sanz Martín | PP |
2015-2019 | Óscar San Juan García | PP |
2019-2023 | n/d | n/d |
2023- | n/d | n/d |
Fiesta
[editar | editar la fonte]- San Pedro - 29 de xunu.
- Virxe de la Estrella Segundu domingu de setiembre.
- Santa Águeda - Primer fin de selmana de febreru.
Caslarock
[editar | editar la fonte]Festival de rock ensin ánimu d'arriquecimientu qu'entama'l Conceyu de Casla, en busca d'un espaciu de cultura nel qu'atraer a la xente de la zona y a visitantes del restu de la xeografía española. La primer idea cuayar nel añu 2009, como una mera ilusión, lo qu'a la fin y gracies al esfuerciu de toos convirtióse nuna realidá visible pal pueblu y pa la redolada.
El formatu escurríu pal festival ye senciellu pero d'una eficacia comprobada. Entrada gratuita y zona d'acampada llibre habilitada mientres tol fin de selmana del festival.
El sábadu 18 de xunetu de 2009 en Casla naz nel campu de fútbol de les Canteres la 1ª edición del Caslarock. Los qu'actuaron na 1ª edición fueron les bandes Stafas, Delitu y mediu, Encrudo, JennyJames y Excómunion.
La 2ª edición celebró'l sábadu 10 de xunetu de 2010, tamién nel campu de fútbol de Les Canteres. El formatu del festival caltúvose por cuenta del so bon funcionamientu na edición anterior. El cartelu de la edición 2010 componer les bandes Luter, Conmora, El viciu del duende, Encrudo, Kaxta, N'espera.
La 3ª edición celebró'l sábadu 2 de xunetu de 2011, nel campu de fútbol de Les Canteres. El cartelu formar les bandes Sinkope, Debruces, Memoria de Pexe, Stafas, A Tiru, La Linga.
Bibliografía
[editar | editar la fonte]- Casla. La ermita de La nuesa Señora de la Estrella y el sieglu XVII. Tomás Ramos Hernanz. Añu 1994.
- Casla. Sieglu XVIII. La población y el Catastru del Marqués d'El Ensenada. Tomás Ramos Hernanz. Añu 2004.
- Orixe y vida de Casla hasta'l sieglu XVI. José Antonio Fuentes Heras. Añu 2006.
- Casla. Sieglu XIX. La población y l'antigua Ilesia de San Pedro Apóstol. Tomás Ramos Hernanz. Añu 2013
- Barrocu en Casla. Retablos na ilesia de San Pedro. José Antonio Fuentes Heras. Añu 2016
Referencies
[editar | editar la fonte]- ↑ Afirmao en: Llista de Conceyos y los sos Códigos por Provincies a 1 de xineru de 2019. Data d'espublización: 8 febreru 2019. Editorial: Institutu Nacional d'Estadística.
Enllaces esternos
[editar | editar la fonte]- Conceyu de Casla Archiváu 2016-10-09 en Wayback Machine