Yves Klein
Yves Klein | |
---|---|
Vida | |
Nacimientu | Niza[1], 28 d'abril de 1928[2] |
Nacionalidá | Francia [3] |
Muerte | París[4], 6 de xunu de 1962[2] (34 años) |
Sepultura | La Colle-sur-Loup |
Causa de la muerte | infartu de miocardiu |
Familia | |
Padre | Fred Klein |
Madre | Marie Raymond |
Casáu con | Rotraut Klein-Moquay (es) |
Fíos/es | Yves Amu Klein (es) |
Estudios | |
Estudios | Lycée Masséna (en) |
Llingües falaes | francés[5] |
Oficiu | |
Oficiu | pintor, escultor, fotógrafu, yudoca, dibuxante, artista de performance, artista conceptual (es) , diseñador de xoyes, compositor, artista visual |
| |
Participante
| |
Llugares de trabayu | París |
Miembru de |
Zero (arte) (es) nuevo realismo (es) |
Movimientu | nuevo realismo (es) [1] |
Xéneru artísticu |
Arte conceptual arte figurativo (es) arte astrauto |
yvesklein.com | |
Yves Klein (28 d'abril de 1928, Niza – 6 de xunu de 1962, París) foi un artista francés consideráu como una importante figura dientro del movimientu neodadaísta.
Biografía
[editar | editar la fonte]Klein nació en Niza. Los sos padres, Fred Klein y Marie Raymond, tamién fueron pintores. Dende l'añu 1942 hasta'l 1946 Klein estudió na "Escuela Nacional de la Marina Mercante", y na "Escuela Nacional de Llingües Orientales", empezó a prauticar yudu. Nesa dómina, empezó la so amistá con Armen Fernández y Claude Pascal, y empezó a pintar. A los diecinueve años, Klein taba na sablera nel sur de Francia colos sos dos amigos y decidieron estremar el mundu ente ellos: Armen, la tierra; Pascal, les pallabres, y Klein escoyó l'espaciu etéreo qu'arrodiaba'l planeta. Y, darréu, Klein robló:
«Con esti famosu xestu simbólicu de roblar el cielu, Klein antemanó, nun ensimismamiento, aquello que daría sentíu al so arte a partir d'esi momentu − la busca p'algamar l'alloñáu llau del infinitu.»[6]
Klein y Armen, dambos naturales de Niza, amás d'amigos, trabayaben de cutiu xuntos, dientro del nuevu realismu. Inclusive Armen dio nome al so fíu n'honor de Yves Klein, que yera'l padrín.
Nel 1947, Klein compunxo'l so primera Sinfonía monótona, que consiste nel soníu d'un acorde sosteníu mientres 20 minutos siguíu de 20 minutos de silenciu. Considerar un precedente de la música drone d'El Monte Young y de la obra 4'33'' de John Cage.[7]
Ente 1948 y 1952, viaxó a Italia, Gran Bretaña, España y Xapón. Mientres la so estancia en Xapón, con venticinco años, algamó'l 4º dan en yudu en Kodokan. El yudu tuvo un papel importante nel so arte yá que utilizaba les téuniques aprendíes pa pintar. Amás, escribió un llibru sobre'l yudu: Les Fondements du yudo.[8] Nel añu 1955 afitó la so residencia permanente en París, estableciéndose como artista.
Klein morrió en París d'un ataque al corazón pocu antes de la nacencia del so fíu.
Obres
[editar | editar la fonte]Monocromes
[editar | editar la fonte]La mayoría de los sos primeros trabayos yeren pintures monocromáticas nuna amplia variedá de colores. Ente ellos destaquen el rosa, el doráu y l'azul. La eleición d'esti colores nun yera arbitraria sinón que teníen un significáu particular. El rosa representaba a los Rozacruces. El doráu representaba la unión ente aquello material y lo espiritual. Amás, daba un gran valor al usu del pan d'oru porque daba una testura determinada y usaba el mesmu material pa representar el color. Y depués ta'l azul intensu, que patentó como'l International Klein Blue, (IKB) o Azul Klein (agora tamién llamáu azul style por grandes firmes de moda que decidieron tamién pone-y esi nomatu). Si'l denominador común d'estes obres yera'l ser monocromáticas, na aplicación del color, el pintor xugó muncho más. Primero, esperimentó con distintos rodiellos y esponxes anque, munches vegaes, a cencielles depositaba la pintura y dexaba qu'esta s'asitiara a sigo mesma por que el azul espresárase y atopara la so propia forma. Más palantre, utilizó cuerpos de muyer cubiertos de pintura como pinceles y a esti tipu de trabayu llamar "antropometría". Otres pintures que siguen este mesmu métodu de producción, inclúin les "grabaciones" d'agua que Klein faía conduciendo so l'agua a 110 quilómetros per hora con un llenzu.
La primer apaición pública de les sos obres foi en Yves Peintures en 1954. Nel llibru, Klein asonsañaba'l tradicional Catalogue raisonné, llibru carauterizáu por una serie de monocromes venceyaos nes distintes ciudaes que viviera. Yves Peintures antemanaba les sos dos primeres esposiciones de pintura al oleu nel Club des Solitaires, en París en 1955 y Yves: Proposition monochromes na Galería Colette Allendy, 1956. Nestes esposiciones había monocromes doraos, naranxes, colloraos, roses y azules y el públicu interpretó que toes elles formaben un mosaicu. Arriendes de esti fechu, Klein decidió centrase solamente nos monocromes azules.[9] Proposte Monocrome, Epoca Blu, la so siguiente esposición, tuvo llugar en Milán a principios de 1957 y consistía en 11 idéntiques obres azul ultramarín. Pa la ellaboración del Azul Klein utilizaba una resina sintética (Rhodopas) pa caltener el rellumu del pigmentu azul al entemecese col oleu.
Proposte Monocrome, Epoca Blu tuvo tanto ésitu que tamién s'espunxo en París, Düsseldorf y Londres. La esposición de París(1957) realizar na Galería Iris Clert y foi un gran acontecimientu.[10] Pa la so inauguración llanzáronse 1001 globos azules y Klein mandó postales azules con sellos, tamién, azules.[11]
Le Vide
[editar | editar la fonte]Pa la so próxima esposición na Galería Iris Clert (abril de 1958), Klein optó por amosar la nada, llamada La spécialisation de la sensibilité à l'état matière première en sensibilité picturale stabilisée, -y Vide (La Especialización de la Sensibilidá nel Estáu de les Materies Primes na Sensibilidá Pictórica Estabilizada, el Vacíu): quitó tou lo qu'había nel espaciu de la galería sacante un gran gabinete, pintó cada superficie blanca, y depués entamó un procedimientu d'entrada ellaboráu pa la nueche d'apertura. La ventana de la galería taba pintada d'azul y una cortina azul taba colgada nel antepar d'entrada, acompañada por guardias republicanos y cócteles azules. Gracies a una enorme campaña de publicidá, 3.000 persones poner en cola, esperando que les dexaren entrar nuna habitación vacida.
L'historiador de arte Olivier Berggruen asitia a Klein "como daquién que s'esforció pola lliberación total", formando conexones ente'l ritual perversu y el desdeñu de la convención. Klein había estudiáu yudu en Xapón ente 1952 y 1954, y tamién amosó un interés nel budismu Zen. Según Berggruen, utilizó'l ritual como un mediu pa nun creer, sinón como un foru al traviés del cual llegar a l'astracción, trescendiendo temporalmente les muertes mundanes y volviendo a la tierra como un nuevu ser.
Darréu, entá en 1958, Klein foi convidáu a decorar la ópera de Gelsenkirchen, Alemaña, con una serie de murales azules. L'edificiu foi inauguráu en dicimebre de 1959 y Klein celebrar viaxando a Cascia, Italia, pa realizar un ex-voto al Monesteriu de Santa Rita. La so ufrienda, afayada en 1980, yera una caxina tresparente de plásticu con trés compartimientu nos que depositó n'unu pigmentu azul, n'otru rosa y n'otru pan d'oru.
Los dos últimes esposiciones de Klein na Galería Iris Clert fueron Vitesse Pure et Stabilité Monochrome, payares de 1958, y Bas-Reliefs dans une Forêt d'Éponges, xunu de 1959. La primera consistía n'escultures cinétiques, una collaboración con Jean Tinguely, y la segunda yera una coleición d'esponxes usaes pa pintar les sos monocromes. Dambes montaes en barres d'aceru y roques qu'atopara l'artista nel xardín de los sos padres.
Antropometrías
[editar | editar la fonte]Anque Klein empieza trabayando colos monocromos a mediaos de los 50, acaba per refugar el pincel porque lu consideraba un mediu descomanadamente psicolóxicu, pasando a trabayar de forma direuta col cuerpu de les muyeres o, como él llamábalos, "pinceles vivos". Xeneralmente, les muyeres qu'utilizaba como pinceles teníen cuerpos bellos y nuevos. Klein intentaba tresmitir la vida de los cuerpos col azul.
Eses antropometrias calteníen la distancia ente'l creador y la so obra, pos Klein, dempués d'untar los cuerpos de los sos modelos con pintura del so famosu azul Klein, montaba enriba d'una escalera ya indicaba a les muyeres ónde ponese p'afigurase contra'l llenzu.
N'ocasiones, les antropometrias tresformar en performance: l'autor convidaba a un públicu amenorgáu y, vistíu él con traxe, empezaba a crear. Un bon exemplu ye la demostración téunica na Galerie Internacionale d'Art Contemporain de París del 9 de marzu de 1960, a la qu'asistieron unos cien persones.
Escultura
[editar | editar la fonte]Múltiples
[editar | editar la fonte]Amás de pintar llenzos planos, Klein produció una serie d'obres a lo llargo de la so carrera que fixeron que los cantos se desdibujaran ente la pintura y l'escultura. Apoderar d'escayoles d'escultures famoses, como la Victoria Alada de Samotracia y la Venus de Milo, pintándoles col so célebre Azul Klein. Pintó un globu terráqueo, relieves 3D d'árees de Francia y tacos que colgó del techu como agua. Tamién pegó esponxes a llenzos y pintó platos. Munches d'estes obres fueron, darréu, fabricaes como ediciones múltiples dempués de la so muerte.
N'Obeliscu Azul, un proyeutu que nun realizara en 1958, pero que finalmente asocedió en 1983, apoderar de la Plaza de la Concordia cola rellumada de focos azules qu'allumaben l'obeliscu central.
Trabayos inmateriales
[editar | editar la fonte]La esencia del arte inmaterial esprésalo él mesmu:
El mio trabayu colos colores conducióme, en contra de mi mesmu, a buscar adulces, con ayuda (de dalgún observador, de dalgún traductor), la realización de la materia, y tuvi que lluchar y dicir hasta'l final de la batalla. Les mios pintures agora son invisibles y gustaríame amosales d'una forma claro y positivo na mio siguiente esposición parisina na galería Iris Clert.[12]
Con tol protocolu d'una inauguración la "esposición du vide" de 1958 en Clert consistía nun espació vacíu.[13]
L'arte inmaterial ye conocíu na obra de Yves Klein. Encargar d'ufiertar ya intercambiar espacios vacíos na ciudá de París en cuenta d'oru. Nun se trataba d'una venta, sinón d'un intercambiu simbólicu ente'l máximu valor material y el mínimu. Yves deseyaba de los sos compradores la esperiencia "muda" d'adquirir un espaciu vacíu. Dende esta esperiencia puede entendese que la pureza del vacíu namái puede intercambiase por igual col más puru de los materiales: el oru. D'esta forma restablecíase'l "orde natural" que dexaba una transaición de venta d'un espaciu vacíu (que debaja tres la operación d'intercambiu non "vacida" nunca más). D'igual forma Klein llanzó oru al ríu Seine.
Aero trabayos
[editar | editar la fonte]Klein ye tamién conocíu como fotógrafu, Saut dans le vide (Leap into the Void),[14] nel qu'apaez saltando dende una paré, coles manes al aire, direutu al duru pavimentu de la cai. Klein emplegó la fotografía como evidencia de los sos intentos 'ficticios' de viaxar a la lluna. De fechu "Saut dans le vide" foi publicáu nos años 60 como parte d'una obra dedicada al espaciu consagrando a Klein como'l "artista del espaciu", obra na que denuncia les espediciones llunares de la NASA como daqué llenu de presunción y ensin sentíu.
Estilu y filosofía
[editar | editar la fonte]La obra de Klein muévese en redol a conceutos influyíos pola filosofía zen, qu'él mesmu describe como "-y Vide", "the Void" n'inglés (el vacíu). El "-y vide" de Klein ye una especie de nirvana que ye "mudu" o tien poques influencies de les pallabres; tratar d'una zona neutral onde unu mesmu ta inspiráu a poner atención namái a les sos propies sensibilidaes, y queda espuestu a la "realidá" como oposición de la "representación". Klein presenta la so obra en formes que son reconocíes como arte ―pintures, un llibru, una composición musical― pero encargar d'esaniciar el conteníu de tala forma que pueda realizase: cuadros ensin pintura, llibros ensin pallabres, composiciones musicales ensin música, permaneciendo tan solo el pulgu, tal que si tuviera ellí l'arte. D'esta forma Klein intentó crear pa l'audiencia les sos "Zones de Sensibilidá Pictórica ya Inmaterial" y evitaba representar los oxetos d'una forma suxetiva o artística. Klein deseyaba que les sos obres representar pola buelga qu'habíen dexáu: la imaxe de la so ausencia.
El trabayu de Klein tien referencies fuertes a los contestos teóricos/arte-históricu según a la filosofía metafísica, y el so trabayu de dalguna forma ayudó a combinar toos ellos. L'intentu foi claru: emburrió a l'audiencia y al públicu polo xeneral a esperimentar un estáu onde una idea pudiera simultáneamente ser "sentida" según "entendida".
Referencies
[editar | editar la fonte]- ↑ 1,0 1,1 Afirmao en: Artnet. Identificador Artnet de artista: yves-klein.
- ↑ 2,0 2,1 Afirmao en: Gemeinsame Normdatei. Data de consulta: 26 abril 2014. Llingua de la obra o nome: alemán. Autor: Biblioteca Nacional d'Alemaña.
- ↑ Afirmao en: coleición en llinia del Muséu d'Arte Modernu de Nueva York. Identificador MoMA de artista: 3137. Data de consulta: 4 avientu 2019. Llingua de la obra o nome: inglés.
- ↑ Identificador ULAN: 500005222. Afirmao en: Union List of Artist Names. Data d'espublización: 9 agostu 2021. Data de consulta: 13 febreru 2023. Llingua de la obra o nome: inglés.
- ↑ Biblioteca Nacional de Francia. «autoridaes BNF» (francés). Consultáu'l 10 ochobre 2015.
- ↑ Hannah Weitemeier (de), Yves Klein, 1928–1962: Internacional Klein Blue, traducíu por Carmen Sánchez Rodríguez (Cologne, Lisbon, Paris: Taschen, 2001), 8. ISBN 3-8228-5842-0.
- ↑ Gilbert Perlein & Bruno Corà (eds) & al., Yves Klein: Long Live the Immaterial! ("An anthological retrospective", catalog of an exhibition held in 2000), New York: Delano Greenidge, 2000, ISBN 978-0-929445-08-3, p. 226
- ↑ Yves Klein (1954) Les Fondements du judo, Grasset, Paris OCLC 604216312
- ↑ Hannah Weitemeier, Yves Klein, 1928–1962: International Klein Blue, Orixinal-Ausgabe (Cologne: Taschen, 1994), 15. ISBN 3-8228-8950-4.
- ↑ "Yves Klein (1928–1962)" Archiváu 2017-07-11 en Wayback Machine. Yves Klein Archives. 12 Mayu 2013.
- ↑ Held Jr., John. "The Terrible Blue Stamp of Yves Klein". Mailartist.com.
- ↑ Stich, Sidra. Yves Klein. Hayward Gallery. Londres, 1994.
- ↑ Bourriaud, Nicolas (2006). Estética relacional, páx. 43.
- ↑ Semeya de 'Saut dans le vide'