Saltar al conteníu

Yahya Jammeh

Esti artículu foi traducíu automáticamente y precisa revisase manualmente
De Wikipedia
Yahya Jammeh
2. Presidente de Gambia

29 setiembre 1996 - 19 xineru 2017
Dawda Jawara - Adama Barrow
Vida
Nacimientu Kanilai (en) Traducir25 de mayu de 1965[1] (59 años)
Nacionalidá Bandera de Gambia Gambia
Residencia Mongomo
Familia
Madre Asombi Bojang
Casáu con Zeineb Jammeh (es) Traducir [2]
Tuti Faal [3]
Estudios
Estudios Instituto del Hemisferio Occidental para la Cooperación en Seguridad (es) Traducir
Llingües falaes inglés
Oficiu políticu, oficialviolador en serie (es) Traducir
Premios
Graduación Coronel
Creencies
Relixón sunismu
Partíu políticu Alianza patriótica para la reorientación y la construcción (es) Traducir
statehouse.gm…
Cambiar los datos en Wikidata

Yahya Abdul-Aziz Jemus Junkung Jammeh (25 de mayu de 1965Kanilai (en) Traducir), más conocíu como Yahya Jammeh, ye un militar y políticu gambianu. Foi Presidente de la República del Gambia dende'l 22 de xunetu de 1994, hasta'l 18 de xineru de 2017. Mientres la so llongura y revesosu mandatu, foi acusáu de numberoses violaciones a los derechos humanos, d'acutar la llibertá de prensa, y reprimir violentamente a la comunidá LGBT.[4]

El 19 y 20 de xineru de 2017 exerció como presidente "de facto" negándose a dexar el poder al nuevu presidente Adama Barrow, que ganar nes eleiciones presidenciales de 2016, que tuvo d'asumir el so cargu nel exiliu. Tres hores de negociación y ante la presión internacional y l'amenaza d'una intervención militar pa desalluga-y per parte de la CEDEAO anunció la so decisión d'abandonar el poder nuna declaración sopelexada'l 21 de xineru. Esi mesmu día pela nueche abandonó Gambia pa exiliase a Guinea Ecuatorial vía Guinea.[5]

Biografía

[editar | editar la fonte]

Primeros años

[editar | editar la fonte]

Jammeh nació'l 25 de mayu de 1965, na ciudá de Kanilai, na frontera con Senegal, tan solo un par de meses dempués de la independencia del so país, en febreru. Xunir al Exércitu Nacional de Gambia con 19 años, en 1984, y foi nomáu Teniente segundu en 1989.[6] Aportó a comandante de la Policía Militar de los Cuarteles de Yundum n'agostu de 1992.[7] Jammeh recibió un estensu entrenamientu militar el país vecín, Senegal,[8]y recibió formación pa la policía militar en Fort McClellan, Alabama.[9] Estudió nel Institutu del Hemisferiu Occidental pa la Cooperación en Seguridá.

Golpe d'Estáu en Gambia de 1994

[editar | editar la fonte]

El 22 de xunetu de 1994, el teniente Jammeh, con un grupu de mozos oficiales del Exércitu Nacional de Gambia, perpetaron un golpe d'estáu incruento contra Dawda Jawara, que gobernaba'l país democráticamente dende la independencia. El golpe peracabóse rápido depués de que los golpistes tomaren el control de dellos puntos importantes de la capital, Banxul.[10] El golpe foi recibíu con bien poca resistencia, y Jawara partió al exiliu en Senegal.[10] El grupu golpista identificar a sigo mesmu como Conseyu Provisional de Gobiernu de les Fuercies Armaes (AFPRC), y designó a Jammeh, con ventinueve años d'edá, como xefe d'estáu interín.[10]

En llegando al poder, el AFPRC suspendió la constitución, selló les fronteres, ya implementó un toque de queda. Ente que el nuevu gobiernu de Jammeh xustificó'l golpe al desacreditar la corrupción y la falta de democracia sol réxime de Jawara, la verdá yera que'l personal del exércitu tamién taba insatisfechu colos sos salarios, condiciones de vida y perspectives d'ascensu.[10] Tres el golpe, l'actividá política foi severamente acutada, y práuticamente tolos partíos políticos fueron suprimíos momentáneamente.[11] El golpe foi recibíu con sorpresa na escena internacional, y la mayoría de los países europeos atayaron la so ayuda económica a Gambia.[12]

En 1996, Jammeh anunció la torna a un gobiernu civil, tres la redaición d'una nueva constitución.[11] A pesar de qu'esta prometía un réxime multipartidista, na práutica la mayor parte de los poderes yeren apurríos al Presidente, que tenía un númberu ilimitáu de mandatos.[11] La constitución foi aprobada por aciu un referéndum col 70.36% de los votos.[11] Les eleiciones presidenciales celebráronse en setiembre d'esi mesmu añu.[11] A pesar de que primeramente nun tenía la intención de participar, Jammeh finalmente facer, fundando'l so partíu políticu, l'Alianza pa la Reorientación y la Construcción Patriótica, arrenunció al so rangu militar, y resultó ganador col 55.77% de los sufraxos.[13] El procesu eleutoral foi impugnáu pola oposición y asocedió ensin presencia d'observadores de Comunidá Británica de Naciones (Commonwealth) y la Xunión Africana que se negaron a participar nel procesu.[12][14]

Presidente de la República del Gambia: 1996-2017

[editar | editar la fonte]

Eleiciones

[editar | editar la fonte]
Propaganda eleutoral de Jammeh en 2005.

Jammeh foi reelixíu el 18 d'ochobre de 2001 con aproximao'l 53 % de los votos, siendo estes eleiciones consideraes xeneralmente llibres por observadores internacionales, salvo dellos acontecimientos concretos.[15] Jammeh espulsó a un diplomáticu del Reinu Xuníu del país qu'asistiera a una xunta de los partíos opositores.[16] Volvió presentase como candidatu del so partíu en 2006, ganando nuevamente col 67.3% de los votos, nuna participación del 58% del eleutoráu. El so principal contrincante, Ousainou Darboe, acusar d'amedranar a los votantes.[17]

El so última victoria eleutoral foi en 2011. Antes de les eleiciones, Jammeh reclamara que "Nunca se debe poner en peligru la paz y la estabilidá nel altar de la llamada democracia",[18] y afirmó que "nun hai manera na que yo pueda perder, nun siendo que toles persones en Gambia volviérense lloques", y afirmó que los periodistes reprimíos representaben solo'l 1% de la población, y que nun podíen falar pol otru 99%.[19] Cuando se dio a conocer la so cuarta victoria, col 72% de los votos, Jammeh anunció que, si Alá deseyar, gobernaría por "mil millones d'años".[20][21][22]

Política esterior

[editar | editar la fonte]
Jammeh mientres un cume de la Xunión Africana en 2008.

Depués del golpe d'estáu y d'equí p'arriba, les polítiques autoritariu y represivu de Jammeh contribuyeron al aislamientu internacional del país, tantu para coles potencies Europees y Estaos Xuníos, como dientro de la Comunidá Económica d'Estaos d'África Occidental. Jammeh caltuvo rellaciones diplomátiques con otros países aisllaos, como la República de China (Taiwán), Cuba y la Libia de Gadafi. Sicasí, en 2013, cortó rellaciones con Taiwán alegando interés estratéxicu nacional, a pesar de recibir una ayuda de 6,6$ millones de dólares per parte del país asiáticu, y estableció rellaciones diplomátiques cola República Popular China[23] Tres la Guerra de Libia de 2011, Gambia foi'l primer estáu africanu en reconocer al Conseyu Nacional de Transición como representante llexítimu de Libia, y el sestu país a nivel internacional.[24]

Acordies con el Daily Observer, el 10 d'avientu de 2012, Jammeh llogró la lliberación de los soldaos senegaleses que fueren calteníos como rehenes polos rebeldes na rexón vecina de Casamance, mientres el conflictu separatista en dicha rexón.[25] Unvióse una delegación p'axuntase col presidente de Senegal, Macky Sall a principios d'avientu de 2012. L'oxetivu de la delegación yera aldericar una resolución al baturiciu civil en cursu na rexón de Casamance.[26] Ente los miembros de dicha delegación atopaben el Ministru d'Asuntos de la Presidencia, l'Embaxador d'Estaos Xuníos en Gambia, y miembros de la Cruz Roja y de la Media Lluna Colorada.[26]

El 2 d'ochobre de 2013, Jammeh anunció que Gambia retirar de la Mancomunidá Británica de Naciones, dempués de cuarenta y ocho años como Estáu miembru, alegando que la institución afalaba al "neocolonialismu", y que por aciu dichu abandonu reafitaría la soberanía gambiana.[27] El socesor de Jammeh, Barrow, tamién prometió consiguir que'l país fuera readmitido en dicha organización.[20]

Declaraciones escéntriques

[editar | editar la fonte]

En xineru de 2007, Jammeh afirmó que podía curar el VIH/SIDA y el asma con yerbes naturales.[28][29] El so programa de tratamientu reinvindicaba la necesidá de dar instrucciones a los pacientes de que dexaren de tomar melecines anti-retrovirales.[30][31] Les sos afirmaciones fueron criticaos por promover un tratamientu non científicu que podría tener resultancies peligroses, incluyendo la infeición d'otros polos que pensaben que fueren curaos pola so téunica.[28][29] N'avientu de 2011, Jammeh aseguró mientres una entrevista que'l so programa de cura del VIH "diba perbién".[32]

A Fadzai Gwaradzimba, representante del Programa de les Naciones Xuníes en Gambia, obligóse-y a abandonar el país dempués de qu'espresó les sos duldes sobre les afirmaciones y dixo que'l remediu podría afalar conductes de riesgu.[33] N'agostu de 2007, Jammeh afirmó desenvolver un fervinchu de yerbes única que podría tratar la presión arterial alta.[34] Con posterioridá, Jammeh tamién confirmó públicamente'l desenvolvimientu d'un tratamientu pa la infertilidad nes muyeres como parte de lo qu'él llamaba Programa de Tratamientu Alternativu del Presidente (PATP).[35][36][37]

Presuntes violaciones a los derechos humanos

[editar | editar la fonte]

Jammeh foi acusáu d'acutar la llibertá de prensa nel país. Promulgó una serie de lleis restrictives na materia y, darréu, n'avientu de 2004, producióse l'asesinatu entá non resueltu d'un reporteru, Deyda Hydara, que fuera bien críticu con elles.[38] Jammeh, sicasí, negó cualquier conexón de los axentes de seguridá col asesinatu del reporteru.[39] Según fontes oficiales, albortóse un golpe d'Estáu contra Jammeh el 21 de marzu de 2006. Jammeh, que s'atopaba en Mauritania nesi momentu, volvió rápido al so país. Ndure Cham, xefe del exércitu y supuestu instigador del golpe,[40] al paecer fuxó a la vecina Senegal, ente qu'otros supuestos conspiradores fueron arrestaos[41] y fueron xulgaos por traición.[42] N'abril del añu 2007 diez de los oficiales acusaos d'haber tomáu parte na revuelta fueron condergaos a prisión, cuatro d'ellos a cadena perpetua.[43]por cuenta de les crítiques en 2016 anuncia la retirada de Gambia de la Corte Penal Internacional.[44] L'actual presidente, Adama Barrow, anunció la interrupción de la salida de Gambia y la so permanencia en dichu organismu.[20]

Jammeh ante les Naciones Xuníes en 2006.

Unu de los principales puntos que fixeron conocíu a Jammeh na escena internacional foi la so declarada homofobia.[45] El 15 de mayu de 2008, Jammeh anunció que'l so gobiernu introduciría una nueva llexislación en contra de les rellaciones homosexuales (yá illegales nel país) que sería "más estricta que la d'Irán", y que diba a "cortar la cabeza" de cualesquier homosexual o lesbiana afayáu nel país.[46] Los informes de prensa gambianos confirmaron que'l gobiernu pretendía executar a los homosexuales dientro del país.[46] Nun discursu pronunciáu en Tallinding, Jammeh dio un "ultimátum" a cualquier gai o lesbiana presente en Gambia, alvirtiéndo-yos que teníen d'abandonar el país nos siguientes meses o morreríen.[46] Nun discursu ante les Naciones Xuníes el 27 de setiembre de 2013, Jammeh dixo que "la homosexualidá en toles sos formes y manifestaciones, anque bien malvada, inhumana, y anti-Alá, ta siendo promovida como un derechu humanu por dellos poderes, que quieren poner fin a la esistencia humana".[47] El 18 de febreru de 2014, describió a los grupos LGBT como "alimañes infeicioses" y afirmó que combatiría la homosexualidá nel so país de la mesma qu'a los mosquitos que provoquen la malaria, sinón con más roxura, y espresó que "no qu'a mi respecta, LGBT (Lesbiana, Gai, Bisexual, y Transexual) nun significa otra cosa que: Llepra, Gonorrea, Bacteries, y Tuberculosis, toos males perxudiciales pa la humanidá".[48][49] Tamién anunció qu'espulsaría del exércitu a cualquier soldáu que fuera sospechosu de cometer actos homosexuales.[50] Sicasí, la llexislación que condergaba a los gais a pena de muerte enxamás se dio y na actualidá la pena por homosexualidá en Gambia sigue siendo cadena perpetua, anque los asesinatos a persones LGBT son comunes.[51]

Jammeh prohibió la mutilación xenital femenina (MGF) en Gambia, etiquetando la práutica de la MGF como "ensin nel Islam o na sociedá moderna", y polo tanto incompatible col so gobiernu. Tres el fin del Ramadán y el Eid ul-Fitr en xunetu de 2016, Jammeh anunció amás la prohibición de los matrimonios infantiles. En Gambia, el 46% de les muyeres cásense cuando tienen menos de 18 años y la mayoría sometiéronse a la MGF.[52] En marzu de 2009, Amnistía Internacional informó de qu'hasta 1.000 gambianos fueren secuestraos por "bruxos" o "bruxes", siendo estos secuestros patrocinaos pol gobiernu. Fueron acusaos de bruxería y llevaos a centros de detención nos que se vieron obligaos a beber beberaxos venenosos.[53] El 21 de mayu d'esi mesmu añu, The New York Times informó de que la supuesta campaña de caza de bruxes fuera provocada pol presidente Jammeh, quien creía que la muerte del so tida principios d'esi añu podría atribuyise a la bruxería.[54]Tamién acometió contra los pantalones vaqueros apertaos y la ropa interior d'estilu occidental, al afirmar que provoquen la infertilidad a les muyeres gambianes.[55]

Intentos de derrocamientu

[editar | editar la fonte]

Mientres el so llargu mandatu, Jammeh sufrió diversos intentos de golpe d'estáu que terminaron en fracasu. Con frencuencia, Jammeh tendía a acusar a los Estaos Xuníos y al Reinu Xuníu d'intentar derrocalo.[56] El descontentu escontra Jammeh na escena internacional amontar en payares de 2014 depués d'un fregáu cola Xunión Europea poles sos cada vez más violentes declaraciones sobre la comunidá LGBT, lo que provocó que tanto la XE como los Estaos Xuníos atayaren proyeutos de desenvolvimientu con Gambia.[57][58]

El 30 d'avientu de 2014, mientres Jammeh atopar en Francia o en Dubái (les fontes difieren al respeutu),[59] un grupu d'homes armaos contrataos por militares contrarios a Jammeh y exiliaos: el Teniente Coronel Lamin Sanneh, Papa Faal y Banka Manneh, ente otros, entraron a la Casa del Estáu, en Banxul, con mires de tomar el control del país pola fuercia. Los medios locales identificar rápido dempués d'entrar nel país dende la vecina Senegal sol mandu de Lamin Sanneh.[60] Los homes armaos entraron en combate coles fuercies gubernamentales. Los solados bloquiaron dellos puntos de la capital.[61] Mientres l'intentu de golpe, cuatro persones, ente elles Sanneh y Njaga Jagne, morrieron y dellos más resultaron mancaos.[62] Como los homes armaos nun llograron consolidar el control, el golpe fracasó. Jammeh volvió a otru día al país y reorganizó el so gabinete'l 10 de xineru.[63]

Cayida del poder

[editar | editar la fonte]

Derrota eleutoral d'avientu de 2016

[editar | editar la fonte]

N'avientu de 2016 foi ganáu nes urnes nes eleiciones presidenciales a les que Jammeh optaba a la so quinta reelección por Adama Barrow, candidatu d'una coalición de siete partíos de la oposición.[64]

La Comisión Eleutoral declaró'l trunfu de Barrow primeramente por 263.515 votos (un 45,5 per cientu de les papeletes) a favor frente a los 212.099 (un 36,7 per cientu).[65]Tres la so derrota la organización Amnistía Internacional (AI) pidió que lo lleve ante la xusticia poles violaciones de derechos humanos cometíes mientres los sos 22 años de poder, asesinatos, desapaiciones y tortures d'opositores al so réxime.[66]

Díes dempués la Comisión Eleutoral revisó la resultancia por irregularidaes y anunció que la resultancia final era: Barrow vencedor con 222.708 votes (43.34%), segundu llugar pa Jammeh con 208.487 (39.6%) y tercer llugar pal candidatu Mama Kandeh, con 89.768 (17.1%).[67]

Negativa a abandonar la presidencia

[editar | editar la fonte]

Jammeh reconoció primeramente la so derrota, felicitó públicamente al presidente electu y aseguró que yera la "voluntá de Alá" y "como musulmán" aceptar y retiraríase a una granxa en Kanilai, la so ciudá natal.[64] Sicasí'l 9 d'avientu, tres la revisión de la Comisión Eleutoral, al conocese los nuevos datos anunció que nun dexaría'l poder considerando que l'escrutiniu tuvo llaráu d'irregularidaes. Les resultancies de la revisión de la Comisión Eleutoral nun camudaben el fechu de la so derrota.[67]

Representantes de países de la CEDEAO (Comunidá Económica d'Estaos del áfrica Occidental) como Nixeria, Ghana, Liberia y Sierra Lleona viaxaron a Gambia n'avientu pa intentar convencer a Jammeh de qu'abandonara'l poder, pero la misión terminó entós ensin resultancies. La CEDEAO anunció entós qu'unviaría tropes si l'actual presidente negar a dexar el poder al candidatu vencedor. Amás d'ésti organismu rexonal, la ONX, Estaos Xuníos, la Xunión Europea y la Xunión Africana pidieren a Jammeh qu'aceptara los resultaos y garantizara una transición pacífica.

El 1 de xineru de 2017 Jammeh caltenía la so posición de nun dexar el poder y dixo que consideraba una "declaración de guerra" l'anunciu d'unviada de tropes per parte de la CEDEAO.[68]

Intervención militar de la CEDEAO y arrenunciu

[editar | editar la fonte]

El 17 de xineru declaró l'estáu d'emerxencia.[69] El 18 de xineru el Parllamentu de Gambia autorizó oficialmente a Yahya Jammeh a permanecer tres meses más en Gobiernu en víspores de la invistidura del opositor Adama Barrow y ante un posible esplegue militar rexonal lideráu per Nixeria pa garantizar el trespasu de poderes. La resolución ye consecuencia llegal del sofitu de la Cámara al estáu d'emerxencia declaráu por Jammeh.[70]

El 19 de xineru de 2017 Barrow asumió'l poder como presidente nel exiliu na embaxada de Gambia en Dakar. Una hora dempués el Conseyu de Seguridá de les Naciones Xuníes sofitó nun resolución aprobáu por unanimidá al nuevu presidente. Les tropes de la CEDAO esplegar na frontera con Gambia a la espera de la orde d'invadir el país pa sacar del poder al presidente Yahya Jammeh. El xefe del estáu mayor de les fuercies armaes de Gambia, el xeneral Ousman Bargie, declaró que les tropes nun s'enfrentaríen a les fuercies de la CEDEAO.[71][72] Dende Dakar Barrow, pidió al Exércitu del so país llealtá y que nun ufiertara resistencia ante la posible intervención d'una coalición militar rexonal conxunta pa desallugar a Jammeh.[73] El 20 de xineru de 2017 el nuevu presidente anunció que Jammeh finalmente aceptara dexar el poder y abandonar el país tres una intensa xornada de negociación con mediadores rexonales qu'evitaron la intervención militar prevista pa forzar la so salida.[74]

El 21 de xineru radiar Televisión Gambiana (GRTS) emitió una declaración de Jammeh anunciando'l so abandonu del poder "Decidí na mio alma y concencia arrenunciar a la direición d'esta gran nación", dixo. L'alcuerdu establecía que tenía d'abandonar el país. Finalmente salió de Banxul el 21 pela nueche escontra'l so exiliu en Guinea Ecuatorial.[75]

Tres la so salida del país, Jammeh fixo una escala en Guinea,[75] y finalmente llegó a Guinea Ecuatorial el 22 de xineru.[76] La oposición ecuatoguineana emitió una declaración en contra de la presencia de Jammeh nel país, acusando al Presidente Teodoro Obiang (gobernante dende 1979), de recibilo en contra de los deseos del pueblu.[77] El gobiernu ecuatoguineanu nun s'asitió con al respective de la llegada de Jammeh y guardó silenciu.[77] Denuncióse que dos selmanes antes recoyó tolos bienes y dineru que habia podíu. Jammeh encargóse d'unviar al Chad nun avión varios artículos de luxu, ente los qu'había coches.[78]

Tres la partida del ex-presidente de Gambia, Barrow anunció qu'una "comisión pa la verdá y la reconciliación" sería designada pa rexistrar los posibles crímenes de lesa humanidá cometíos mientres el llargu mandatu de Jammeh. Sicasí, alvirtió que nun va procesar al ex-presidente, sinón qu'a cencielles va investigar los presuntos crímenes,[79] anque los líderes de la CEDEAO anunciaron que nun garantizaben nenguna inmunidá pa Jammeh tres el so exiliu.[80] Les Naciones Xuníes, la Xunión Africana y la mesma CEDEAO declararon que nun impondríen sanciones a nengún país por dar abellugu al ex-mandatariu, y que esti sería llibre de tornar a Gambia una vegada qu'esti volviera estabilizase. La declaración tamién añadió que va trabayar col gobiernu de Gambia p'asegurase de que los activos y propiedaes que pertenecen llegalmente a él o a la so familia, y a los miembros del so gabinete, nun van ser utilizaos por funcionarios del gobiernu o partidarios del anterior réxime.[81]

Dende'l so exiliu en Guinea Ecuatorial, Jammeh espresó la so intención d'empezar a dedicase a l'agricultura.[82] El miércoles 22 de marzu, fueron publicaes diverses fotografíes de Jammeh comprobando l'estáu d'unos campos de cultivu en Mongomo,[83] acompañáu supuestamente por Teodoro Obiang Nguema.[84]

Vida personal

[editar | editar la fonte]
Jammeh y la so esposa Zeinab col Presidente de los Estaos Xuníos Barack Obama y la so Primer Dama, Michelle Obama, en 2014.

Jammeh pertenez al grupu étnicu de los Jola.[85] El so primer matrimoniu terminó en divorciu.[86] Jammeh casóse cola so segunda esposa Zeinab Suma Jammeh, en 1999.[86] Tienen dos fíos a partir de 2007, una fía, Mariam Jammeh, y un fíu, Muhammed Yahya Jammeh. Esti postreru nació a finales de 2007, cuando la so fía tenía ocho años.[87]

El 30 de setiembre de 2010, Jammeh anunció'l so matrimoniu con una moza de 21 años d'edá (o, posiblemente, 18 años d'edá)[88] llamada Alima Sallah, fía de Omar Gibril Sallah, Embaxador de Gambia n'Arabia Saudita, y Zahra Sallah.[86][89] La so nueva esposa foi llamada "Señor Alima", nun recibiendo'l cargu protocolar de Primer Dama, siendo que la única "Primer Dama" oficial de Gambia mientres el mandatu de Jammeh foi Zeinab Suma.[89]

Acordies con siquier una fonte, el so matrimoniu con Sallah foi un shock pa Zeinab Suma, y el matrimoniu adicional dio llugar a tensiones na so rellación ya inclusive planes pal so divorciu.[90] Zeinab Jammeh yá tuviera viviendo según los informes, nos EE.XX. dixebrada del so home dende diba dalgún tiempu.[90] Tamién se reportó que Sallah abandonó Gambia en 2010,[90] poco dempués del matrimoniu, y acordies cola mesma fonte, divorciar de Jammeh a principios de 2011.[88][91]

Cuenta con un patrimoniu netu envaloráu en 1.800 millones de dólares, tien casones de 10 millones de dólares caúna en cinco países d'Europa oriental y dos países d'Europa occidental, amás d'una casona de 30 millones de dólares en Marruecos. Tien negocios en tol país, en diversos sectores, dende la venta de cebolla hasta'l serviciu de tresporte.[92]


Predecesor:
Él mesmu socesor= Adama Barrow

Presidente de la República de Gambia

1996 - 2017
Socesor:
 
Predecesor:
Dawda Kairaba Jawara
Xefe d'Estáu de la República de Gambia
(Conseyu del Gobiernu Provisional de les Fuercies Armaes)

1994 - 1996
Socesor:
Él mesmu

Ver tamién

[editar | editar la fonte]

Referencies

[editar | editar la fonte]
  1. Afirmao en: Enciclopedia Brockhaus. Identificador de Brockhaus Enzyklopädie en línea: jammeh-yahya. Apaez como: Yahya Jammeh. Data de consulta: 9 ochobre 2017. Llingua de la obra o nome: alemán.
  2. URL de la referencia: https://allafrica.com/stories/200711210269.html.
  3. URL de la referencia: https://web.archive.org/web/20200424140712/https://www.freedomnewspaper.com/2016/01/15/6586-2/.
  4. U.S. slams Gambia president's anti-gai comments, Washington Blade, 16 May 2015
  5. Banjul, Matina Stevis in (22 de xineru de 2017). Gambian Longtime Leader Jammeh Leaves Capital on Guinea President's Plane. Wall Street Journal. ISSN 0099-9660. http://www.wsj.com/articles/gambias-president-yahya-jammeh-steps-down-1484981837. Consultáu'l 22 de xineru de 2017. 
  6. «Copia archivada». Archiváu dende l'orixinal, el 6 d'agostu de 2016. Consultáu'l 2 d'agostu de 2016.
  7. «Index J». Consultáu'l 24 de marzu de 2015.
  8. «Yahya Jammeh, President of Gambia – World Leaders in History». Archiváu dende l'orixinal, el 2016-07-25. Consultáu'l 9 de xunu de 2016.
  9. Stuart A. Reid. «The Dictators Who Love America». Consultáu'l 9 de xunu de 2016.
  10. 10,0 10,1 10,2 10,3 Wiseman, John A., Africa South of the Sahara 2004 (33rd edition): The Gambia: Recent History, Europa Publications Ltd., 2004, page 456.
  11. 11,0 11,1 11,2 11,3 11,4 Country Profile: The Gambia Foreign & Commonwealth Office
  12. 12,0 12,1 «GAMBIA: Líder d'oposición impugna resultancia eleutoral | IPS Axencia de Noticies» (castellanu). Consultáu'l 19 de xineru de 2017.
  13. Military Ruler in Gambia Defeats Rivals in Election. 28 de setiembre de 1996. http://www.nytimes.com/1996/09/28/world/military-ruler-in-gambia-defeats-rivals-in-election.html. 
  14. Background Note: The Gambia, U.S. Department of State, marzu de 2006.
  15. Country Report on Human Rights Practices for The Gambia, U.S. Department of State, 4 de marzu 2002.
  16. Gambia kicks out British diplomat BBC News, 23 August 2001
  17. Gambian opposition claims fraud BBC News, 25 September 2006
  18. «Gambians vote in election condemned as unfair». Los Angeles Times. 24 de payares de 2011. http://latimesblogs.latimes.com/world_now/2011/11/gambians-vote-in-election-condemned-by-rexonal-body-ecowas.html. Consultáu'l 26 de payares de 2011. «'I will never compromise peace and stability at the altar of so-called democracy,'». 
  19. «BBC News - Gambia's Yahya Jammeh wins fourth presidential term». BBC News. 25 de payares de 2011. https://www.bbc.co.uk/news/world-africa-15897134. Consultáu'l 26 de payares de 2011. 
  20. 20,0 20,1 20,2 «Gambia's Jammeh loses presidential election to Adama Barrow in shock election result». BBC News. 2 d'avientu de 2016. http://www.bbc.com/news/world-africa-38183906. Consultáu'l 5 d'avientu de 2016. 
  21. Finally, a Victory for Democracy in 2016. 2 d'avientu de 2016. http://www.slate.com/blogs/the_slatest/2016/12/02/yahya_jammeh_defeated_in_gambia_election.html. Consultáu'l 6 d'avientu de 2016. 
  22. «Jammeh announces cure for breast cancer, others». The Point. 20 de xineru de 2014. http://thepoint.gm/africa/gambia/article/jammeh-announces-cure-for-breast-cancer-others. Consultáu'l 9 d'avientu de 2016. 
  23. Diplomat, Jessica Drun, The. «China-Taiwan Diplomatic Truce Holds Despite Gambia». Consultáu'l 2 de xineru de 2017.
  24. Gambia: Government recognises Libya's Transitional National Council. allAfrica.com. 26 d'abril de 2011. http://allafrica.com/stories/201104270710.html. Consultáu'l 7 de mayu de 2011. 
  25. "Gambia Secures Release of Eight Senegalese Soldiers From MFDC", The Daily Observer (Banxul), 10 December 2012
  26. 26,0 26,1 "Gambia to Discuss with Senegal Over Cassamance Conflict," Xinhua, 10 December 2012
  27. «The Gambia Leaves the Commonwealth» (inglés). BBC News (2 d'ochobre de 2013). Consultáu'l 3 d'ochobre de 2013.
  28. 28,0 28,1 "President's 'HIV cure' condemned", BBC News, 2 February 2007.
  29. 29,0 29,1 President Jammeh discharges 41 HIV/AIDS treated patients Archiváu 2011-07-27 en Wayback Machine, The Daily Observer (Banxul), 12 July 2010.
  30. Gambian president's claim of AIDS cure causes alarm, USA Today, 20 February 2007.
  31. Dibba, L. M., Jammeh starts curing HIV/AIDS patients today, The Daily Observer (Banxul), 18 January 2007.
  32. "Gambia President Yahya Jammeh: Critics 'can go to hell'", BBC News, 12 December 2011
  33. "Country profile: The Gambia", BBC News, 4 March 2008.
  34. Gambia television, 20 August 2007.
  35. «Gambia President Yahya Jammeh Continues 'Fertility Treatment'». PanaPress (1 d'ochobre de 2011).
  36. More Barren Women Seek President Jammeh's Treatment, All Africa Global Media, 2 October 2011.
  37. Fadera, H., President Jammeh Discharges Ninth Batch of Infertility Patients, The Daily Observer (Banxul) – All Africa Global Media, 17 October 2011.
  38. "Thousands protest peacefully at murder of journalist", IRIN, 22 d'avientu 2004.
  39. "Gambian opposition claims fraud", BBC News, 25 de setiembre 2006.
  40. "Attempted coup averted, government says", IRIN, 22 de marzu 2006.
  41. "Arrests over Gambia 'coup plot'", BBC News, 28 de marzu 2006.
  42. "Suspected Gambian coupists before court martial", Afrol News, 6 d'ochobre 2006.
  43. "Gambia jails army coup plotters", Reuters (IOL), April 20, 2007.
  44. https://www.abc.es/internacional/abci-gambia-anuncia-retirada-corte-penal-internacional-tres-sudafrica-y-burundi-201610261054_noticia.html
  45. «"President plans to kill off every single homosexual", Afrik-News, 19 May 2008». Archiváu dende l'orixinal, el 2010-05-04.
  46. 46,0 46,1 46,2 President Jammeh Gives Ultimatum for Homosexuals to Leave Archiváu 2012-03-15 en Wayback Machine, Gambia News, 19 May 2008.
  47. Gambian president says gais a threat to human existence-20130928, Reuters, 28 September 2013.
  48. «Gambia's Jammeh calls gais 'vermin', says to fight like mosquitoes». Consultáu'l 20 de febreru de 2014.
  49. Tainting love. 11 d'ochobre de 2014. http://www.economist.com/news/briefing/21623667-many-places-attacking-rights-gay-people-can-still-be-politically-useful-and. Consultáu'l 17 d'ochobre de 2014. 
  50. "Jammeh Threatens To Sack Gay And Lesbian Soldiers In Gambia", Freedom Press, reported by M. Faye, and Ebrima Jallow, 7 December 2009
  51. https://www.theguardian.com/world/2014/sep/09/gambia-passes-bill-life-imprisonment-homosexual-acts
  52. «Gambia and Tanzania outlaw child marriage» (8 de xunetu de 2016). Consultáu'l 26 de payares de 2016.
  53. «"The Gambia: Hundreds accused of "witchcraft" and poisoned in government campaign"» (18 de marzu de 2009). Archiváu dende l'orixinal, el 23 d'avientu de 2014. Consultáu'l 4 de payares de 2014.
  54. «Witch Hunts and Foul Potions Heighten Fear of Leader in Gambia». The New York Times. 21 de mayu de 2009. http://www.nytimes.com/2009/05/21/world/africa/21gambia.html. Consultáu'l 26 de payares de 2016. 
  55. «Un presidente que quixo mandar "mil millones d'años"». RT español. 22 de xineru de 2017. https://actualidad.rt.com/actualidad/228995-gambia-presidente-yahya-jammeh-tropes. Consultáu'l 21 de xineru de 2017. 
  56. The Gambia accuses UK and US of 'relentless efforts' to arrange a coup. 9 d'ochobre de 2013. https://www.theguardian.com/world/2013/oct/09/the-gambia-accuses-us-uk-coup-attempts. Consultáu'l 30 d'avientu de 2014. 
  57. Gambia condemns EU pressure on anti-gai law, says to break ties. 30 de payares de 2014. http://www.reuters.com/article/2014/11/30/us-gambia-eu-idUSKCN0JE0SE20141130. Consultáu'l 30 d'avientu de 2014. 
  58. Gambia dropped from U.S. trade program. 24 d'avientu de 2014. http://www.washingtonblade.com/2014/12/24/gambia-dropped-o-s-trade-program/. Consultáu'l 30 d'avientu de 2014. 
  59. Gambia rocked by shooting while Jammeh abroad. 30 d'avientu de 2014. http://www.bbc.com/news/world-africa-30632515. Consultáu'l 30 d'avientu de 2014. 
  60. Gambia Deaths As 'Coup' Foiled. 30 d'avientu de 2014. Archivado del original el 1 de xineru de 2015. https://web.archive.org/web/20150101174343/http://www.jollofnews.com/index.php/national-news/politics/629-gambia-deaths-as-coup-foiled. Consultáu'l 30 d'avientu de 2014. 
  61. Gunshots Reported at President's Residence in Gambia Capital. 30 d'avientu de 2014. http://www.bloomberg.com/news/2014-12-30/gunshots-reported-at-president-s-residence-in-gambian-capital.html. Consultáu'l 30 d'avientu de 2014. 
  62. «A US Veteran Died Trying To Topple An African Dictatorship Last Month». Business Insider. 17 de xineru de 2015. http://www.businessinsider.com/the-story-of-njaga-jagne-2015-1. Consultáu'l 21 de xunetu de 2015. 
  63. Gambia reshuffles cabinet after coup attempt
  64. 64,0 64,1 El presidente saliente de Gambia felicita a Adama Barrow pola so victoria nes eleiciones. lainformacion. http://www.lainformacion.com/politica/elecciones/presidente-Gambia-Adama-Barrow-eleiciones_0_977602273.html. Consultáu'l 3 d'avientu de 2016. 
  65. (en castellanu) L'opositor Adama Barrow, ganador d'unes históriques eleiciones presidenciales en Gambia. europapress.es. 2 d'avientu de 2016. https://www.europapress.es/internacional/noticia-opositor-adama-barrow-ganador-historicas-eleiciones-presidenciales-gambia-20161202141416.html. Consultáu'l 3 d'avientu de 2016. 
  66. https://www.lavanguardia.com/politica/20161203/412372935374/ai-pide-xulgar-al presidente-de-gambia-derrotáu-poles violaciones-de-ddhh.html
  67. 67,0 67,1 (n'inglés) Gambia leader Yahya Jammeh rejects election result. BBC News. 10 d'avientu de 2016. http://www.bbc.com/news/world-africa-38271480. Consultáu'l 2 de xineru de 2017. 
  68. Jammeh considera una declaración de guerra la unviada de tropes a Gambia. La Vanguardia. https://www.lavanguardia.com/politica/20170101/413033092659/jammeh-considera-una-declaracion-de-guerra-el-envio-de-tropes-a-gambia.html. Consultáu'l 2 de xineru de 2017. 
  69. «presidente-de-gambia-yahya-jammeh-declara-estáu-de/ El presidente de Gambia Yahya Jammeh declara estáu d'emerxencia». Consultáu'l 19 de xineru de 2017.
  70. (en castellanu) parllamentu-de-gambia-autoriza-a-jammeh-siguir-tres-meses-como-presidente/10001-3152094 El Parllamentu de Gambia caltién a Jammeh en víspores de la invistidura de Barrow. http://www.efe.com/efe/espana/mundo/el parllamentu-de-gambia-autoriza-a-jammeh-siguir-tres-meses-como-presidente/10001-3152094. Consultáu'l 19 de xineru de 2017. 
  71. (en castellanu) Tropes africanes, llistes p'aprucir en Gambia. Terra. https://noticias.terra.es/tropes-africanes-llistes-pa-aprucir-en-gambia,735d785530ed7b2ddb131695c2924dd4dldvcsft.html. Consultáu'l 19 de xineru de 2017. 
  72. El día en que Gambia va tener dos presidentes. La Vanguardia. https://www.lavanguardia.com/internacional/20170119/413469767105/gambia-presidentes.html. Consultáu'l 19 de xineru de 2017. 
  73. 20Minuto. La ONX sofita a Barrow como presidente de Gambia - 20minutos.es. 20minutos.es - Últimes Noticies. http://www.20minutos.es/noticia/2938600/0/onu-respaldabarrow-transicion-gambia/. Consultáu'l 19 de xineru de 2017. 
  74. (en castellanu) El ex-presidente de Gambia Yahya Jammeh acepta dexar el poder y abandonar el país - RTVE.es. 20 de xineru de 2017. https://www.rtve.es/noticias/20170120/ex-presidente-gambia-yahya-jammeh-acepta-dexar-poder-abandonar-pais/1477025.shtml. Consultáu'l 20 de xineru de 2017. 
  75. 75,0 75,1 (en castellanu) El ex-presidente Jammeh anuncia na televisión gambiana qu'abandona'l poder. eldiario.es. https://www.eldiario.es/politica/ex-presidente-Jammeh-television-gambiana-abandona_0_604039622.html. Consultáu'l 21 de xineru de 2017. 
  76. Aliyekuwa rais wa Gambia Yahya Jammeh amewasili Equatorial Guinea. http://www.bbc.com/suaḥili/habari-38709818. 
  77. 77,0 77,1 «Unease in Equatorial Guinea over exiled Gambian leader Yahya Jammeh».
  78. http://irispress.es/2017/01/23/ex-presidente-gambia-exiliu/
  79. «Adama Barrow pledges truth commission over Yahya Jammeh». Al-Jazeera. https://www.aljazeera.com/news/2017/01/adama-barrow-yahya-jammeh-leaving-guinea-170121175618203.html. Consultáu'l 22 de xineru de 2017. 
  80. «Non immunity deal agreed for Gambia's Jammeh, Senegal minister says». Reuters. 22 de xineru de 2017. http://www.reuters.com/article/us-gambia-politics-idUSKBN1560LF?il=0. Consultáu'l 22 de xineru de 2017. 
  81. «Gambia's defeated leader Yahya Jammeh goes into exile». The Telegraph. http://www.telegraph.co.uk/news/2017/01/22/gambias-defeated-leader-yahya-jammeh-goes-exile/. Consultáu'l 22 de xineru de 2017. 
  82. Jamé afirma qu'entama dedicase a l'agricultura en Guinea Ecuatorial, según 'Jeune Afrique'. 10 de marzu de 2017. Archivado del original el 2021-09-18. https://web.archive.org/web/20210918234524/https://www.cuatro.com/noticias/internacional/Jame-Guinea-Ecuatorial-Jeune-Afrique_0_2336775066.html. Consultáu'l 11 de marzu de 2017. 
  83. Salen a la lluz les primeres fotografíes de Jamé dende la so salida del poder en Gambia
  84. Exiled Yahya Jammeh works on Equatorial Guinea farm 'for the cameres'
  85. «A shock victory for the underdog in Gambia». The Economist. 9 d'avientu de 2016. http://www.economist.com/news/middle-east-and-africa/21711208-old-style-african-despot-does-right-thing-and-goes-shock-victory. Consultáu'l 9 d'avientu de 2016. 
  86. 86,0 86,1 86,2 President Jammeh Marries Second Wife Archiváu 2011-07-27 en Wayback Machine, Daily Observer, 4 October 2010.
  87. Christening of Baby Muhammed Yahya Jammeh Archiváu 2009-06-21 en Wayback Machine, Office of the Gambian President website, 31 December 2007.
  88. 88,0 88,1 Breaking News: Gambia – Jammeh Divorces First Lady Alima Sallah Archiváu 2011-04-30 en Wayback Machine, Freedom Now Newspaper online, 26 April 2011.
  89. 89,0 89,1 Gambian president takes 21 year old Alima Sallah as second wife Archiváu 2012-03-15 en Wayback Machine, Gambia News, 3 October 2010.
  90. 90,0 90,1 90,2 M'Bai, P. N., Breaking News: Gambia: Second First Lady Alima Sallah Arrives in O. S. – Amidst Mounting Tensions in Kanilai Archiváu 2010-07-02 en Wayback Machine Freedom Newspaper, 28 June 2010.
  91. Breaking News: Gambia – First Lady Jammeh to Visit us Next Week Archiváu 2011-08-23 en Wayback Machine, Freedom Now Newspaper online, 18 June 2011. HE reportedly tied the knot with a 22-year-old charming Ghanaian lady in Kumasi last weekend. Mrs. Nora Jammeh, formerly called Munira Yahaya, a graduate of Sunyani Polytechnic, was engaged to the Gambian president two weeks ago in the Gambia, which was followed by the secret wedding at the Golden Tulip Hotel in Kumasi in 2012.
  92. https://actualidad.rt.com/actualidad/228995-gambia-presidente-yahya-jammeh-tropes

Enllaces esternos

[editar | editar la fonte]