Xuanina

De Wikipedia

Plantía:Ficha de cultivarXuanin[1]a ye una variedá cultivar de pumar (Malus domestica) [2] Esta mazana ye orixinaria d'Asturies y ye una de les 76 variedaes de mazana que s'inclúin na D.O.P. Sidra d'Asturies. Ta cultivada na coleición de pumares asturianos del SERIDA.[3][4]

Sinónimos[editar | editar la fonte]

Característiques[editar | editar la fonte]

El pumar de la variedá 'Xuanina' tien una puxanza elevada. Figura de la estructura de ramificación (sistema de formación n'exa): 12 a 13. Tipu de fructificación: III-II.[5]

Dómina d'entamu de floriamientu (permediu periodu 2005-2009):Tardía a principios de la primer decena de mayu.[5][6]

La variedá de mazana Xuanina tien un frutu de diámetru pequeñu a medianu (66-70 mm), altor 66 mm; rellación altor-diámetru, abondo entemedia (0,86-0,95); posición diámetro máximu escontra'l pedúnculu o nel mediu; acostillao interior de la cubeta ocular ta ausente o ye bien débil a débil; coronamiento final de la mota (o perfil de la cubeta) llixeramente onduláu a onduláu.[3][5][6]

El frutu tien predominiu de forma globulosa o oblonga troncónica.[3][7]

Cuévanu del pedúnculu de fonda a bien fonda, col anchor de la cubeta peduncular ancha, siendo la rellación de la cubeta ocular-cubeta peduncular cilíndrica. Cantidá de "russeting" (pardeamiento aspru superficial que presenten delles variedaes) na cubeta peduncular bien alta a alta.[3][6]

Pedúnculu bien curtiu (≤10 mm) a curtiu (11-15 mm). Con espesura del pedúnculu medianu.[3]

Apertura de güeyu, zarráu y dalgún daqué abiertu. Tamañu de güeyu medianu. Fondura de la cubeta ocular media y l'anchor de la cubeta ocular ye media. Coronamiento final de la mota (perfil cubeta) llixeramente onduláu. y la cantidá de "russeting" na cubeta ocular ausente o bien baxa.[3]

La testura de la epidermis ye llisa, con estáu ceroso de la epidermis ausente o débil a moderáu, y la pruina de la epidermis ausente o débil; coloración de fondu mariellu verdosu o verde; siendo el color de superficie coloráu y naranxa amarronáu con estríes coloraes y coloráu púrpureas, con una intensidá de color media a escura; tipu del color de superficie son plaques continues con estríes. Siendo la cantidá de "russeting" nos llaterales baxa.[3][6]

Densidá de lenticelas ye de numberoses a medianamente numberoses; siendo'l tamañu de les lenticelas con predominiu de grande a medianu; con aureola blanca o gris; col color del nucleu de la lenticela marrón o blancu.[3]

Color de la magaya crema daqué verdosa y apertura de lóculos (en corte tresversal) zarraos y dalgunos daqué abiertos o abiertos.

Maduración produzse de finales d'ochobre a primer decena de payares.[5]

Variedá de sabor acedo, utilizase na producción de sidra.[5][6]

Rendimientos de producción[editar | editar la fonte]

Tien una entrada en producción bastante precoz. Algama un bon nivel granible >35 t/ha. Nivel d'alternanza bastante baxu a moderáu.[5]

Rendimientu en mostiu (l/100 kg): 64,3 ± 4,4. Azucres totales (g/l): 95,6 ± 8,9. Acidez total (g/l H2SO4): 5,1 ± 0,7. pH: 3,3 ± 0,3. Fenoles totales (g/l ac. Tánico): 1,1 ± 0,3. Grupu tecnolóxicu: ácidu.[5][8]

D.O.P. Sidra d'Asturies[editar | editar la fonte]

La Denominación d'Orixe Protexida (D.O.P.) sidra d'Asturies tien qu'ellaborase puramente con mazanes procedentes de parceles asturianes inscrites nel Conseyu Regulador de la Denominación d'Orixe”, que ye l'organismu oficial que según l'artículu 10 del reglamentu (CEE 2081/92) acreditáu pa certificar qu'una sidra cumpla los requisitos establecíos nel so reglamentu pa ser “Sidra d'Asturies”.[3]

Na actualidá (2018) cuenta con 31 llagares, 322 cosecheros y 843 hectárees rexistraes y auditadas.[3]

Sensibilidaes[editar | editar la fonte]

Sensibilidá a hongos: Bien baxa a monilia, y a motudu; baxa a chancro; media a oidio.[9][5][8]

Ver tamién[editar | editar la fonte]

  • Mazanes de sidra d'Asturies
  • Bancu Nacional de Germoplasma de la Estación de Villaviciosa
  • Fenología
  • Apomixia
  • Floriamientu, polinización y cuaye n'árboles frutales
  • 'Sidra'
  • Malla espaldera o para entutorar
  • Fruticultura
  • Inxertu
  • Portainjertos Malling

Referencies[editar | editar la fonte]

  1. ↑ mazana xuanina https://desidras.com/manzana/xuanina/
  2. ↑ D. Potter, T. Eriksson, R. C. Evans, S. Oh, J. E. E. Smedmark, D. R. Morgan, M. Kerr, K. R. Robertson, M. Arsenault, T. A. Dickinson & C. S. Campbell. «Phylogeny and classification of Rosaceae» (n'inglés, PDF). Plant Systematics and Evolution 266 (1-2):  páxs. 5-43. doi:10.1007/s00606-007-0539-9. http://biology.umaine.edu/Amelanchier/Rosaceae_2007.pdf.  Nótese que esta publicación es anterior al Congreso Internacional de Botánica de 2011 que determinó que la subfamilia combinada, a la que este artículo se refiere como Spiraeoideae, debía denominarse Amygdaloideae.
  3. ↑ 3,00 3,01 3,02 3,03 3,04 3,05 3,06 3,07 3,08 3,09 Variedades de manzanas D.O.P. Sidra de Asturias. http://www.sidradeasturias.es/catalogo.php?var=4.  Error de cita: La etiqueta <ref> ye inválida; el nome «dopsidraastu» ta definíu delles vegaes con distintu conteníu
  4. ↑ Digital.csic.es/bitstream/Coleición de cultivares autóctonos asturianos y del arco Atlántico de manzanos (Malus xdomestica) del Banco de Germoplasma de Villaviciosa Pág. 35. http://digital.csic.es/bitstream/10261/44503/1/S%C3%A1nchezC_TC_2007.pdf. 
  5. ↑ 5,0 5,1 5,2 5,3 5,4 5,5 5,6 5,7 Descripción de las variedades de manzana de la D.O.P. Sidra de Asturias Xuanina página 56. SERIDA D. L.: AS.- 5.480/09. http://www.serida.org/pdfs/4071.pdf. Consultáu'l 28 d'avientu de 2019.  Error de cita: La etiqueta <ref> ye inválida; el nome «dopsidraasturi» ta definíu delles vegaes con distintu conteníu
  6. ↑ 6,0 6,1 6,2 6,3 6,4 Desidras.com/manzana/xuanina, DOP sidra de Asturias. https://desidras.com/manzana/xuanina/. Consultáu'l 28 d'avientu de 2019. 
  7. ↑ Digital.csic.es/bitstream Tipos de la forma de los frutos de la manzana página 60. http://digital.csic.es/bitstream/10261/44503/1/S%C3%A1nchezC_TC_2007.pdf. Consultáu'l 28 d'avientu de 2019. 
  8. ↑ 8,0 8,1 Serida.org/publicacionesdetalle.. http://www.serida.org/publicacionesdetalle.php?id=5568. Consultáu'l 28 d'avientu de 2019. 
  9. ↑ Syngenta.es/moteado-en-manzano. https://www.syngenta.es/moteado-en-manzano. Consultáu'l 28 d'avientu de 2019. 

Bibliografía[editar | editar la fonte]

  • Dapena, Y., Blázquez, M.D. 2009. Descripción de les variedaes de mazana de la D.O.P Sidra d'Asturies. SERIDA. 69 pp. [disponible online: @http://www.serida.org/pdfs/4071.pdf].
  • Dapena, Y., Blázquez, M.D., Fernández, M. 2006. Recursos fitogenéticos del Bancu de Germoplasma de Pumar del SERIDA. Tecnoloxía Agroalimentaria 3: 34-39. [disponible online: @http://www.serida.org/pdfs/1524.pdf].
  • El manzano autóctono de Navarra. Universidad Pública de Navarra.
  • Rivera Núñez, Diego; Obón de Castro, Concepción. Frutos secos, oleaxinosos, frutales de güesu, almendrales y frutales de pebida . Volum 1. Editum, 1997, p.152–153. ISBN 8476847440 [Consulta: 19 febreru 2012].
  • Henri Kessler, Pomologie romande illustrée. -yos 50 meilleures variétés de fruits pour la culture avec reproduction en couleurs d'après échantillons cultivés au pays, 1949.[1]
  • Willi Votteler: Verzeichnis der Apfel- und Birnensorten, Obst- und Gartenbauverlag, München 1993, ISBN 3-87596-086-6
  • André Leroy, Dictionnaire pomologique, tomes 3 et 4, 1867.
  • Les deux tomes de « Le Verger Français », 1947, 1948.

Enllaces esternos[editar | editar la fonte]

  1. ↑ lire sur pomologie.com.
Sacáu de «https://ast.wikipedia.org/w/index.php?title=Xuanina&oldid=3953996»