Xardín de cultivu
| Patrimoniu de la Humanidá — UNESCO | |
|---|---|
 Pabellón de la dinastía Ming. | |
| Llugar |
 China |
| Criterios | Cultural: i, ii, iii, iv, v |
| Referencia | 813bis |
| Inscripción | 1997 (XXI Sesión) |
| Estensiones | 2000 |
| Área | Asia y Oceanía |
 | |
El Xardín de cultivu (chinu: 艺圃; pinyin: Yì Pǔ) ye un destacáu xardín chinu en Suzhou, provincia de Jiangsu, China que, xunto a otros xardinos clásicos de Suzhou, foi proclamáu Patrimoniu de la Humanidá pola UNESCO. Atopar nel nᵘ 5 de Wenya Nong (文衙弄5号).
Ye unu de los exemplos meyor calteníos de xardinos de la dinastía Ming. "Por cuenta de la so especial hestoria, esti xardín foi virtualmente desconocíu antes de ser incluyíu como un llugar patrimoniu cultural de la humanidá."[1]
Historia[editar | editar la fonte]
El "Xardín de cultivu" foi construyíu en 1541 por Yuan Zugeng (袁祖庚, 1519-1590),,[2] llamándose daquella la Sala de les delicies. En 1620 foi adquiríu por Wen Zhenheng (1574-1638), nietu de Wen Zhengming, el diseñador del "Xardín del alministrador humilde", "un célebre maestru pintor na historia de China, y [que] desempeñó'l cargu de primer ministru a finales de la dinastía Ming".[2] Wen Zhenheng foi un destacáu diseñador de xardinos y críticu por derechu propiu. Reconstruyó'l xardín pa demostrar les sos teoríes estétiques y lo rebautizó como'l Xardín de yerbes ppor les numberoses yerbes qu'incorporó nel diseñu. En 1659, foi de nuevu reconstruyíu por Jiang Cai, "un respetáu eruditu y ministru d'asuntos esteriores na dómina final de la dinastía Ming, quien protestó contra la corrupción exiliándose"[2] y lo rebautizó como Villa de monte de Jingting. Jiang Cai añadió un bosquecillo de figales. El so fíu Jiang Shijie ´heredó'l xardín y ye quien-y dio'l nome pol que se-y conoz güei, Xardín de cultivu dempués d'añader la capiya de Guanyin. En 1839 foi tresferíu a la oficina de Qixiang de la compañía del santu y la seda. En 2000 foi inscritu na llista del patrimoniu de la Humanidá pola UNESCO.[3]
El xardín foi bien emponderáu mientres la dinastía Qing porque "los trés dueños... fueron eruditos conocíos pola so integridá".[2] Wang Wan escribió que "les cortiles zarraes caltienen el clamor del mundu fora; la reclusión convierte l'interior de la casa a daqué paecíu a una villa nel campu; les cañes de los árboles añosos bazcuyen, pesaes y llenes de frutu, sobre la casa; la superficie del estanque ta decorada con verdes llenteyes d'agua y lotos coloraos."[4]
Diseñu[editar | editar la fonte]
Esti jardin, que tien una superficie de 3.967m², ta estremáu nuna seición oriental, de residencia, y otra occidental, dedicada a xardín.[3] En xunto el xardín tien 13 pabellones 17 tablilas y 8 cercos.[5]
La seición occidental ta formada por dellos pabellones alredor del principal estanque de lotos, una rocalla y la adición d'un jardón menor llamáu "El xardín de les yerbes duces". El xardín s'estructura en redol a una exa norte-sur qu'unifica los trés elementos principales de rocalla, estanque y sala, tou xuntu. Esti estilu compositivo utilízase tamién na "Villa del monte abrazáu pola guapura". El diseñu xeneral ye la espresión más simple d'un xardín clásicu. Hai una composición dominante, el Salón de la Llonxevidá, y la vista rellacionada con él. L'estanque del lotu, con 700 m², ye de forma cuadrada y tien dos coles d'agua que dan la ilusión d'un tamañu infinitu.[4] Estes coles tán cerraes por una "Ponte pa ver a los pexes" y la "Ponte de la guapura que tresporta". El primeru ye una ponte con arcos axacente al "Pabellón del esquil". El segundu ye una ponte de piedra natural a la entrada del "Xardín de les yerbes duces". Esti últimu xardín ye una versión a escala del xardín principal y ta formáu pola "Casa de la yerba duce" y el "Estanque de la gavilueta bañándose" según una rocalla más pequeña. Esta zona ye'l xardín de yerbes añadíu por Wen Zhenheng. Pretende consiguir que "los residentes siéntanse llibres d'esmoliciones, que los inquilinos nun deseyen dise, y puedan los visitantes desaposiase del so cansanciu".[4] El xardín ye bien típicu del diseñu estéticu de la dinastía Ming por cuenta de la so clara composición sobre'l planu y l'elegancia y simplicidá de los sos elementos.[4]
Ver tamién[editar | editar la fonte]
- Xardín chinu
- Suzhou
- Patrimoniu de la Humanidá en China
- Bibliografía sobre los xardinos en China: fontes n'idiomes occidentales
Referencies[editar | editar la fonte]
Notes[editar | editar la fonte]
Bibliografía[editar | editar la fonte]
- Suzhou Mingcheng Information Port Co., LTD. The Garden of Cultivation. Consultáu'l 2009.
- Yuan (袁), Xuehan (学汉); Gong Jianyi (2004). The Classical Gardens of Suzhou (苏州古典园林). CIP, páx. 217. ISBN 7-214-03763-7.
- «The Garden of Cultivation». UNESCO. Consultáu'l 2009.
Enllaces esternos[editar | editar la fonte]
Wikimedia Commons acueye conteníu multimedia sobre Xardín de cultivu.- Terebess Hungary LLC. «The Garden of Cultivation». Consultáu'l 2009..
- Classical Gardens of Suzhou, páxina web oficial de la UNESCO sobre esti llugar Patrimoniu de la Humanidá.
| Control d'autoridaes |
|
|---|
Datos: Q5522381- Multimedia: Garden of Cultivation