Xéneru fluyíu
Entiéndese qu'un individuu ye de xéneru fluyíu cuando nun s'identifica con una sola identidá de xéneru, sinón que circula ente delles. Comúnmente manifiéstase como transición ente masculín y femenín o como neutralidá, sicasí puede entender otros xéneros, ya inclusive pue que identifíquese con más d'un xéneru al empar.
Les persones que s'identifiquen como de xéneru fluyíu pueden sentir el cambéu d'identidá a llargu o al curtiu plazu; ente años, meses, díes, etc. Tamién puede ser acomuñáu o confundíu col genderqueer.
Historia: antecedentes y busca d'oríxenes del términu
[editar | editar la fonte]Problemes pa una definición Una de les principales problemátiques p'afitar una historia del xéneru fluyíu ye l'usu ambiguu o erróneu que se-y dio al términu. Comúnmente ye confundíu o utilizáu como sinónimu de genderqueer, tresxéneru o polixéneru, quiciabes pola so crítica al binarismu de xéneru y la idea del xéneru como un espectru.
De siguío ufiértense dellos antecedentes de grupos non-binarios que, magar non pueden considerase puramente xéneros fluyíos, sí dexaron buelga na construcción d'identidaes fluyíes.
Influencia de movimientos non-binarios
[editar | editar la fonte]Travestismu
[editar | editar la fonte]Les comunidaes travestis, tantu nel espectáculu como na política, cuestionaron los roles de xéneru a lo llargo de la historia por aciu l'usu de vistimientes o'l montaxe de performance, que dexen n'entredichu l'absoluta masculinidad o femeneidad de los seres humanos. Les sos aiciones transgreden les normes sociales. Rellacionar col xéneru fluyíu, yá que busquen lo non-binario per mediu de la situación y la vistimienta. Sicasí, el travestismu solamente bazcuya ente lo masculino y lo femenino ensin tomar en cuenta otros xéneros como axéneru, bixéneru, trixéneru, polixéneru, ente otros.
Genderqueer
[editar | editar la fonte]Genderqueer, o xéneru non-binariu, ye'l términu que s'utiliza pa designar a dellos grupos ya identidaes que disienten del sistema de xéneru binariu y adopten otru tipu de modalidaes pa espresar el so xéneru ente les cualos atópense: axéneru, bixéneru, tercer sexu, tresxéneru y xéneru fluyíu.
Ye importante reconocer la relevancia que tuvieron activistes y teóricos del genderqueer na apertura y reconocencia del xéneru fluyíu, tales como Genderqueer: Voces más allá del binariu sexual, editáu por Riki Wilchins, Joan Nestle y Clare Howell y Gender Trouble[1] de Judith Butler, porque dexaron un espaciu pal discutiniu y la visibilización d'entidaes del espectru de xéneru.
Trayeutoria del términu xéneru fluyíu
[editar | editar la fonte]Coles mesmes destaca'l papel de les redes sociales y aplicaciones geosociales (Facebook, Tmblr, Twitter, Tinder, etcétera) na construcción de comunidaes fluyíes y l'espardimientu del términu xéneru fluyíu.
L'apaición de la entrada "genderfluid" nel Urban Dictionary ye del 2007.
En Live Journal, créase la comunidá sex-fluyíi en 2010.
Unu de los 56 xéneros a disposición en Facebook (n'inglés) ye "gender fluyíi" a partir del 2014, en Facebook n'español a día de güei inda nun esiste la opción de "xéneru fluyíu".
En 2015, la páxina Dictionary.com amestó la entrada "genderfluid".
N'ochobre de 2015 en Facebook créase'l grupu "Xéneru Fluyíu", un grupu n'español por que les persones de xéneru fluyíu puedan espresase y ayudar ente si.
Curtia perspeutiva antropolóxica
[editar | editar la fonte]Apocayá, los estudios d'antropoloxía tamién s'encargaron de faer una revisión histórica que da cuenta de les concepciones sexu-xenéricu en contestos socioculturales non hexemónicos, nos cualos nun son consideraos puramente como disidencies. Por casu, el curtiumetraxe A place in the middle, estrenáu en mayu de 2015, basar nos testimonios d'una neña de Hawaii p'amosar cómo nesta cultura les persones tienen tantu traces d'home como femeninos y ello ye parte de la so cotidianidá, de cuenta que'l xéneru o la categorización del mesmu nun ye tan relevante pa definir la identidá.
Otru exemplu, posiblemente'l más conocíu ye'l términu Dos espíritus, o Two-spirit. Dichu términu ye un abanicu usáu por dellos indíxenes norteamericanos pa describir, dientro de la so comunidá, a persones gay, lesbianes, bisexuales o de xéneros non binarios. El términu foi adoptáu en 1990, nuna xunta internacional indíxena gai y lésbica, col fin de reemplazar el términu antropolóxicu "bardache".
Esti conceutu nun ye equiparable a la gran mayoría de definiciones occidentales de sexualidá o identidá de xéneru, yá que nun se trata de con quién duerme la persona o con qué xéneru s'identifica. Ello ye que ye una identidá sagrao y espiritual, reconocida y confirmada polos Vieyos de la comunidá ceremonial de los Dos Espíritus (Elders of the Two Spirit's ceremonial community). Los roles de los que tradicionalmente ocúpense les persones identificaes como dos espíritus inclúin faer trabayos y usar vistimienta acomuñada tanto a homes como a muyeres.
Xéneros non binarios más comunes
[editar | editar la fonte]Xéneros binarios
[editar | editar la fonte]Llámase-y xéneru binariu a la clasificación que presupon dos estremos opuestos de concebir la identidá sexual y, derivada d'esta, la genitalidad de les persones. D'un llau atópase lo masculino y del otru, lo femenino. Según esti modelu de xéneros, dambos estremos son irreconciliables ente sigo. Amás, esti modelu asume que, en tou momentu, les carauterístiques xenitales coles que se suel identificar al home y a la muyer tán irremediablemente xuníes a la identidá de xéneru y a la so espresión esterna. Esto ye, un home llamáu cisexual siempres se siente, por norma, como home y amuésase ante'l mundu con actitú y apariencia masculina; ente que una muyer cisexual siempres se siente y amuésase al mundu como una muyer femenina. A pesar de qu'esti binarismu, munches vegaes les persones transexuales encaxen nél y el so procesu de transición consiste esautamente en pasar d'un estremu al otru, llegando al puntu de que faelo (o deseyalo) colos xenitales per mediu de la ciruxía reconstructiva. Pero, considerando que son solu dos les identidaes sexuales y encaxando nelles.
Xéneros non binarios
[editar | editar la fonte]El conceutu de xéneru non binariu propón una manera non llinial y non necesariamente dual de concebir la identidá y el sexu de les persones. Supón la rotura y diferenciación de ciertes categoríes qu'antes taben siempres xuníes, como lo ye'l xéneru biolóxicu, la identidá de xéneru y la espresión de xéneru. El xéneru biolóxicu equival a carauterístiques como xenitales, cromosomes y sistema reproductor de les persones. Per otru llau, la identidá de xéneru referir a l'actitú que cada quien toma frente al so xéneru, yá sía que se sienta a gustu col xéneru que tradicionalmente corresponder col so sexu, o asuma cualesquier otru col que se sienta cómodu. Coles mesmes, llámase-y espresión de xéneru a la manera en qu'una persona amuesa'l so xéneru al mundu, esto pue ser por aciu el so comportamientu, la so manera de vistir o de peñase, o inclusive'l llinguaxe qu'usa o pide qu'otros usen pa referi-y -y (puede optar por usar pronomes neutros en cuenta de tener qu'escoyer masculín o femenín). Esti modelu de xéneru toma una gran cantidá de términos usaos pa denominar más específicamente a los xéneros qu'apuerten de la combinación de los factores mentaos antes.
Cisxéneru
[editar | editar la fonte]Carauterística de les persones que la so identidá de xéneru ta alliniada col sexu que tuvieron al nacer. Tamién puede usase pa definir a aquelles persones qu'interpreten el papel de xéneru que la sociedá considera que ye apoderáu pal so sexu. Acordies con esto, puede considerase que la población cisxéneru son toos aquellos que nacieron dientro del sistema de xéneros binarios y que tán conformes cola so identidá y el papel que desenvuelven dientro del mesmu. Considérase l'opuestu de tresxéneru, na so connotación más amplia.
Xéneru queer
[editar | editar la fonte]Xéneru queer ye un términu que, polo xeneral, engloba toles identidaes que queden fora de lo puramente masculino o femenín, de manera que puede tomase como un sinónimu de la categoría de los xéneros non binarios. Sicasí, tamién puede ser utilizáu como una identidá de xéneru en sí mesma y de manera individual. Tou esto significa que nun hai correlación ente'l sexu biolóxico de la persona y el xéneru qu'asume y representa. Tampoco ye obligatoria la correlación ente'l xéneru qu'asume y la so orientación sexual; una persona xéneru queer pue ser heterosexual, homosexual, bisexual, etcétera. Esta clasificación refierse comúnmente a persones que cumplen con dalgún de les siguientes traces:
- Ye home y muyer coles mesmes (andróxinu).
- Nun ye nin home nin muyer (axéneru, neutral o ensin xéneru).
- Mover ente xéneros (xéneru fluyíu).
- Ye tercer xéneru o s'identifica con dalgún otru xéneru (inclúi a aquellos que s'asumen a cencielles como "non binarios" o "xéneru queer ").
- Presenta una superposición o ambigüedá de xéneru, orientación y/o sexu.
- Fai del so xéneru daqué "queer "; esto ye, que l'individuu puede, o non, ser cisxéneru, pero la so espresión de xéneru ye queer .
Axéneru
[editar | editar la fonte]Persona que nun s'identifica con nengún xéneru o siente que nun tien unu. El so cuerpu puede ser de cualquier sexu y non necesariamente reflexar la so falta d'identidá de xéneru.
Andróxinu
[editar | editar la fonte]Esti conceutu puede tener diverses acepciones, la más común refier a la persona que'l so xéneru ye malo de descifrar a güeyu.
Bixéneru
[editar | editar la fonte]Una persona qu'asume dos xéneros simultáneamente o que bazcuya ente dambos mientres periodos variables. Esta identidá nun se llinda a los xéneros binarios, sinón que puede ser una combinación de cualesquier xéneru non binariu.
Trixéneru
[editar | editar la fonte]Persones que nun s'identifiquen nin como home nin muyer, pero tampoco s'asumen andróxinos, de cuenta que constitúin el so propiu xéneru. Tamién puede usase pa definir a los individuos que conviven con tres xéneru coles mesmes o que se mueven ente los trés.
Perspeutiva médica y psicolóxica del xéneru fluyíu
[editar | editar la fonte]Dellos críticos de la teoría queer sostienen que los xéneros, les identidaes sexuales y les orientaciones sexuales, nun son la resultancia d'una construcción social, polo que nun se traten de fechos esencialmente inscritos na naturaleza humana. La bióloga Anne Fausto-Sterling señala que'l mieu al tracamundiu pola diversu esistencia de xéneros impulsó a la ciencia y a la medicina a buscar criterios qu'establecieren el sexu anatómico y el xéneru psicolóxicu.[2]
Concretamente, una persona de xéneru fluyíu naz coles carauterístiques morfolóxiques d'un sexu biolóxico determináu y decide non adscribirse a nengún xéneru binariu (home o muyer). D'esta forma, el xéneru fluyíu nun se determina pola presencia de determinaes carauterístiques sexuales o pola orientación sexual, sinón por una adhesión d'identidá a dambos xéneros convencionales.
Nel 2012, el neurólogu Vilayanur S. Ramachandran reportó los resultaos d'un estudiu onde persones de xéneru fluyíu sufríen d'una alternanza involuntaria ente los estaos d'identidá d'home y muyer, a esta condición dióse-y el nome d'Alternating gender incongruity (AGI). Ramachandran desenvolvió la hipótesis de qu'esta variación ente les identidaes de xéneru tien que ver con cambeos en delles zones del celebru; tamién podría tar rellacionáu con ciertos ciclos curtios del cuerpu que reflexen una permuta nel usu de los hemisferios, como ye'l casu del Ciclu Nasal.
Estos periodos carauterísticos del AGI pueden asoceder delles vegaes al día en momentos inoportunos, y pueden tar acompañaos cola sensación de tener pechos o xenitales del sexu biolóxico contrariu. Ésta propuesta permanez namái como una hipótesis[3] y ye importante que nun se-y confunda col Trestornu d'Identidá Disociativo o de personalidá múltiple, anque podríen atopase poques diferencies ente dichu trestornu (TID) y delles carauterístiques de les persones de xéneru fluyíu (inclusive anque estes nun tean incluyíes dientro de los parámetros dispuestos pol AGI).[4]
Impautu de los medios de mases
[editar | editar la fonte]Yá que se trata d'un términu recién, un factor qu'influyó na circulación d'este ye l'actividá creciente de redes sociales, según les declaraciones de personalidaes reconocíes, sobremanera del ámbitu artísticu, que s'asumieron como xéneru fluyíu. Un primer exemplu d'esti fenómenu ye Ruby Rose, quien algamó gran popularidá arriendes de la interpretación del so personaxe Stella Carlin na serie Orange is the New Black. Nuna entrevista pa la revista Elle,[5] Rose declaró qu'abarca'l xéneru fluyíu como nun sentise parte de nengún de los dos espectros y que, nel so casu, nun se siente realmente como una muyer. Tamién realizó un pequeñu curtiu, Break free que'l so tema ye la diversidá de xéneros. Miley Cyrus ye otra celebridá que tamién adoptó una postura al respective de la identidá de xéneru nos medios. Nuna entrevista concedida pa la revista "Out",[6] esclarió que nun quería ser un mozu, y qu'en sí, nun quería suxetar a lo que la xente diz que define a un home o a una muyer. Resaltó tamién l'esfuerzu que lu hai tomáu nun acatar roles tradicionales. Anque hai celebridaes que nun se declararon puramente nesta identidá, diverses publicaciones en llinia haber englobado apocayá dientro del xéneru fluyíu, como nos casos de Tilda Swinton o Steven Tyler.[7]
Per otra parte, plataformes como Instagram, Tumblr, Facebook, Twitter y YouTube dexaron una importante apertura sobre l'adopción y espresión d'esta identidá de xéneru. Nelles los usuarios pueden falar de la transición con que viven esta parte de les sos vides, compartiendo fotografíes o videos de los sos cuerpos y reflexones sobre la manera en que s'espresen fora del binarismu. Llei Luxion ye anguaño una figura popular en redes. Nun testimoniu artículu de la cadena CNN,[8] Luxion espresó que'l xéneru fluyíu engloba un cambéu físicu, mental ya inclusive emocional al respective de la manera d'interactuar col mundu.
Tamién la industria de la moda empieza a tomar una postura al respeutu. Apocayá la cadena de ropa Zara decidió llanzar una coleición "Ungendered" que se recibió con entusiasmu na capital d'España. Pa Rubén López, voceru de l'asociación LGTB Arcópoli de les universidaes Complutense y Politéunica de Madrid, esta incursión nel mercáu impulsa la visibilización del xéneru fluyíu. López espresóse[9] sobre'l xéneru fluyíu como una forma de englobar a aquellos que nun se sienten identificaos con un xéneru concretu o que creen qu'esta categoría nun tien relevancia pa definir a les persones.
Referencies
[editar | editar la fonte]- ↑ Butler, Judith (1990). El xéneru en disputa: El feminismu y la subversión de la identidá. Routledge. ISBN 9782707142375.
- ↑ Extebarría, Lucía (2016). Más peligrosu ye nun amar: Poliamor y otres munches formes de rellación sexual y amorosa nel sieglu XXI.. Penguin Random House. ISBN 8403515715.
- ↑ Alternating Gender Incongruity causes Rapid Shifts Of Gender, Scientist Claims. The Huffington Post. 20 d'abril de 2012. http://www.huffingtonpost.com/2012/04/19/alternating-gender-incongruity_n_1438911.html. Consultáu'l 24 d'ochobre de 2016..
- ↑ Ana Muñoz. «Trestornu d'identidá disociativo (Personalidá múltiple)». Consultáu'l 24 d'ochobre de 2016..
- ↑ Mooney, Jessie (15 de xunu de 2015). OITNB's Ruby Rose Schools Us on Gender Fluidity. Elle. http://www.elle.com/culture/movies-tv/a28865/ruby-rose-oitnb/?src=spr_FBPAGE. Consultáu'l 22 d'ochobre de 2016.
- ↑ Krochmal, Shana (5 de mayu de 2015). Exclusive: Miley Cyrus Launches Anti-Homelessness, Pro-LGBT ‘Happy Hippie Foundation'. Out. http://www.out.com/music/2015/5/05/exclusive-miley-cyrus-launches-anti-homelessness-pro-lgbt-happy-hippie-foundation. Consultáu'l 22 d'ochobre de 2016.
- ↑ Estos famosos son xéneros fluyíos. L'Universal. 15 de marzu de 2016. http://www.eluniversal.com.mx/articulo/espectaculos/farandula/2016/03/15/estos-famosos-son-xenero-fluyíos. Consultáu'l 23 d'ochobre de 2016.
- ↑ Booker, Lauren (13 d'abril de 2016). What it means to be gender-fluyíi. CNN. http://edition.cnn.com/2016/04/13/living/gender-fluyíi-feat/. Consultáu'l 23 d'ochobre de 2016..
- ↑ López, María (9 de marzu de 2016). Zara xunir al movimientu gender fluyíi con una coleición unisex. El país. https://elpais.com/elpais/2016/03/09/estilo/1457527629_009081.html. Consultáu'l 22 d'ochobre de 2016.
Enllaces esternos
[editar | editar la fonte]- Urban Dictionary
- Non binary-Wiki Archiváu 2016-12-08 en Wayback Machine cuenta con una entrada sobre Genderfluid. Archiváu 2017-11-09 en Wayback Machine Vease tamién la so entrada: History of nonbinary gender. Archiváu 2016-12-16 en Wayback Machine
- A place in the Middle. Documentary.
- se declararon--g%C3%A9nero-fluyíos Los famosos que se declararon xéneru-fluyíos. (enllaz rotu disponible n'Internet Archive; ver l'historial y la última versión). Revista Clase.
- "Nun soi un home nin me siento como muyer": Ruby Rose. Periódicu Mileniu.
- "Break free". A short filme about gender roles by Ruby Rose
- Zara. Coleición ungendered. Archiváu 2016-12-01 en Wayback Machine
- Portal de Arcópoli. Asociación LGTB+H de les Universidaes Complutense y Politéunica de Madrid.
- Nueves identidaes GSD: xéneru fluyíu y persones axéneru. (enllaz rotu disponible n'Internet Archive; ver l'historial y la última versión).
- The gender-fluyíi generation: young people on being male, female or non-binary. The guardian.