Saltar al conteníu

Virxe del Carmen

De Wikipedia

Plantía:Ficha de virxe

Santa María del Monte Carmelo, referida comúnmente como Virxe del Carmen o La nuesa Señora del Carmen, ye una de les diverses advocaciones de la Virxe María. La so denominación procede del llamáu Monte Carmelo, n'Israel, na ciudá de Haifa, un nome que deriva de la pallabra Karmel o Al-Karem y que podría traducise como 'xardín'. Esisten güei n'activu órdenes carmelites partíes per tol mundu, masculines y femenines, que xiren en redol a esta figura mariana.

N'España, Puertu Ricu y Costa Rica ye patrona del mar, tamién ye patrona de l'Armada Española. Ye considerada Reina y Patrona de Chile, de les sos Fuercies Armaes y de los Carabineros; ye patrona de la Policía Nacional, y del Exércitu Nacional de los colombianos, de los marineros y de los conductores en Colombia; en Bolivia ye la Patrona de la Nación y de les sos Fuercies Armaes; nel Perú ye “Patrona del criollismu" y "Alcaldesa Perpetua de la Ciudá de Lima", y en Venezuela ye la patrona del Exércitu y los conductores. Amás, foi la patrona del Exércitu de los Andes que lideráu pol xeneral José de San Martín, xestó la independencia d'Arxentina y Chile.

Esta advocación da nome a toes aquelles persones que se llamen Carmen, Carmela o Carmelo, y que celebren la so onomástica na festividá de La nuesa Señora del Carmen, el 16 de xunetu, que la Ilesia católica conmemora con calidá de memoria facultativa.[1]

Orixe de la devoción

[editar | editar la fonte]

La veneración remonta al grupu d'ermitaños que, inspiraos nel profeta Elías, retirar a vivir nel Monte Carmelo, consideráu'l xardín d'Israel ("Karmel" significa "xardín"). Estos devotos, dempués de les cruzaes, formaron n'Europa la Orde de La nuesa Señora del Monte Carmelo (carmelites). El Monte Carmelo, asitiáu na actual Israel, foi un sitiu de devoción relixosa dende l'antigüedá. Na Biblia Hebrea méntase-y col nome de Hakkarmel (llugar del xardín), nel llibru del profeta Isaías como un llugar de gran guapura y apaez tamién en rellación al profeta Elías. Nun apaez, sicasí, nel Nuevu Testamentu.

Según la tradición carmelita, el 16 de xunetu de 1251, la imaxe de la Virxe del Carmen apaecióse a San Simón Stock, superior xeneral de la Orde, a quien-y apurrió los hábitos y l'escapulariu, principal signu del cultu marianu carmelita. Según esa tradición moderna, la Virxe prometió lliberar del Purgatoriu a toles almes que vistieren l'escapulariu mientres la so vida, el sábadu siguiente a la muerte de la persona y llevalos al cielu. Esta veneración recibió reconocencia papal en 1587 y foi sofitada polos Pontífices posteriores, cuantimás lo referente al escapulariu.

La devoción mariana escontra la Virxe del Carmen estender a munchos países d'Europa, ente ellos a España y dende ésti a numberosos países d'América, destacando ente ellos Arxentina, Bolivia, Chile, Colombia, Costa Rica, Nicaragua, Guatemala, Méxicu, Panamá, Perú, Puertu Ricu y Venezuela.

Devoción n'Europa

[editar | editar la fonte]
Procesión marítima n'honor a la Virxe del Carmen na Ría de Vigo mientres el so pasu pela Ponte de Rande.

España ye unu de los países onde más enraigonada atópase esta advocación. Los pescadores nomaron a la Virxe del Carmelo la so fiel proteutora y, amás, la Marina Española concedió-y el títulu de Patrona. Por esta razón, la Virxe del Carmen ye conocida como "la estrella de los mares" (Stella Maris).

El primer conventu carmelita de la Península Ibérica apaecería en Perpiñán (Francia), entós ciudá de la Corona d'Aragón, estableciéndose la so fecha fundacional ente 1265 y 1269. El so espardimientu foi rápida por tola península ibérica, llegando a Sevilla en 1358, ciudá dende la que se va impulsar la creación de la destacada Provincia Bética Carmelitana, en 1499. Nesta dómina van empezar a surdir les primeres comunidaes femenines de relixoses carmelites en tol territoriu. Santa Teresa de Jesús y San Xuan de la Cruz, tamién mientres el sieglu XVI, introducieron fondes reformes nel senu de la Orde dando orixe a los "Carmelites Descalzos", una nueva congregación más austera que se dixebra de la orde matriz, que pasó a llamase "Carmelites Calzaos" o de la "Antigua Observancia". A pesar d'esta división, siguieron en sieglos socesivos el so camín espiritual per tol mundu.

Práuticamente tolos pueblos y ciudaes de la mariña española rinden cultu relixosu a la Virxe del Carmen, entamándose procesiones y vistoses romeríes marítimes portando la so imaxe cada 16 de xunetu. Destaquen les celebraciones d'Almería, Roquetas de Mar (Almería), Adra (Almería), Garrucha (Almería), Aguilas (Murcia), Alxecires (Cádiz), La Alfoquía (Almería), Arminza (Vizcaya), Amorebieta-Etxano (Vizcaya), Barbate (Cádiz), (Isla Mayor (Sevilla), Cádiz, Camariñas (La Coruña), Ciñu (La Coruña), Cee (La Coruña), Chiclana de la Frontera (Cádiz), Corralejo (Les Palmes de Gran Canaria), Corcubión (La Coruña), El Perelló-Sueca (Valencia), El Puerto de Santa María (Cádiz), Estepona (Málaga), Isla Cristina (Huelva), Rincón de la Victoria (Málaga), Calar del Moral (Rincón de la Victoria, Málaga), La Isleta -Les Palmes de Gran Canaria, La Línea de la Concepción (Cádiz), La Orotava (Santa Cruz de Tenerife), Los Realejos (Santa Cruz de Tenerife), Los Urrutias (Murcia), Málaga, Marbella (Málaga), Marín (Pontevedra), Mazagón-Palos de la Frontera (Huelva), Molina de Aragón (Guadalaxara), Puente Mayorga-San Roque (Cádiz), Puerto de la Cruz (Santa Cruz de Tenerife), Porto do Son (La Coruña), Punta Avesida (Huelva), Revilla de Camargo-Camargo (Cantabria), Rota (Cádiz), San Fernando (Cádiz), San Pedro del Pinatar (Murcia), Suances (Cantabria), Santander (Cantabria), Santurtzi (Vizcaya), Santa Cruz de Tenerife (Santa Cruz de Tenerife), Torrevieja (Alicante), Santa Pola (Alicante), Vigo, Zahara de los Atunes (Cádiz). Tamién ye significativu la guañadura d'esta advocación en determinaes llocalidaes del interior de la península ibérica, y por tanto ensin venceyar col mar, pero consagraes históricamente a la Virxe del Carmen, como ye'l casu d'Almodóvar del Campo (Ciudá Real), Asturianos (Zamora), Baeza (Xaén), Beniaján (Murcia), Cáceres, Córdoba, Cox (Alicante), Dúrcal (Granada), Guadix (Granada), Hinojosa del Duque (Córdoba), Xerez de la Frontera (Cádiz), La Cistérniga (Valladolid), Las Fraguas (Cantabria), Molina de Aragón (Guadalaxara), Peleas de Abajo (Zamora), Peñausende (Zamora), Rute (Córdoba), Cuevas de San Marcos (Málaga), San Fulgencio (Alicante) y Setenil de las Bodegas (Cádiz), ente otres.

Plantía:Plegable

La devoción a la Virxe del Carmen foi llevada polos misioneros españoles na dómina de la colonización española d'América, tando por tantu íntimamente xunida a la historia de Hispanoamérica.

Virxe del Carmen, Acquafondata (Italia)
  • Santuariu del Carmen, Acquafondata, Italia
    Nel sur d'Italia, nel pueblu d'Acquafondata, ríndese cultu a la Virxe de Monte Carmen nel pequeñu santuariu construyíu nel llugar de l'apaición de la Virxe María'l 16 de xunetu de 1841.
  • La ciudá de Palmi conmemora cada 16 de payares[2] el denomináu "milagru de la Virxe del Carmen". Nos sos oríxenes ta'l terremotu que, el 16 de payares de 1894, afaró la citada ciudá italiana y los dieciséis díes anteriores a la catástrofe, mientres los cualos pudo reparase como la estatua de la virxe del Carmen del Santuariu tenía ciertu movimientu nos sos güeyos y camudaba el color de la so cara. La prensa llocal y nacional fíxose cargu del casu y, finalmente, na nueche del 16 de payares los fieles improvisaron una procesión na que portaben a costazos la estatua de la virxe peles cais del conceyu. Cuando la procesión llegó a la fin de la ciudá, un violentu terremotu solmenó tol distritu de Palmi,[3] nel que quedó arruinada la mayor parte de les cases, pero nel que namái hubo nueve víctimes de los sos 15.000 habitantes, yá que casi tola población taba procesionando la estatua de la virxe. Dende entós celébrase una procesión na que la virxe del Carmen ye llevada a costazos poles mesmes cais qu'en 1894, acompañáu d'un ambiente festivo nel que se llancen de petardos ya instálense puestos pa la venta de diversos artículos. La Ilesia católica reconoció oficialmente'l milagru,[4] col decretu emitíu pola Santa Sede el 22 de setiembre 1895, siendo coronada la estatua'l 16 de payares 1896.

La Virxe del Carmen ye la patrona de la capital maltesa, la ciudá de La Valeta.

Devoción n'América

[editar | editar la fonte]

Arxentina

[editar | editar la fonte]
Procesión de la Virxe del Carmen en Nogoyá.

La Virxe ye venerada en numberoses ciudaes a lo llargo del país. Esta advocación mariana ye patrona del Exércitu de los Andes, fundáu pol Xeneral San Martín. y del Serviciu penitenciariu federal arxentín. Ye una de les advocaciones de la Virxe María que recibe'l tratamientu de Virxe Xenerala.

Ye patrona de les siguientes ciudaes de la provincia de Buenos Aires:

  • Cañuelas, la so parroquia principal lleva'l so nome: "La nuesa Señora del Carmen".
  • En Lobos.
  • Na Ciudá de Xeneral Rodríguez tolos 16 de xunetu rinde cultu a la Virxe del Carmen, Patrona de la Ciudá.
  • En Zárate tamién ye la so virxe patrona.
  • En Las Flores tamién ye la so patrona.
  • En Necochea, la so parroquia principal lleva'l so nome: "La nuesa Señora del Carmen".
  • En Lobería tamién ye la so patrona y celébrase la fiesta'l 16 de xunetu.
  • En Tres Arroyos.
  • En Benavídez tamién ye la Patrona.
  • En Xeneral Lamadrid.
  • Na Parroquia de Xeneral Villegas.
  • Na Ciudá de Carmen de Areco tolos 16 de xunetu rinde cultu a la Virxe del Carmen realicen actividaes relixoses n'honor a la Sta. Patrona, la pelegrinación a cuerpu xunto a la imaxe de la virxe hasta la parroquia que lleva'l so nome "La nuesa Señora del Carmen", ellí realízase la misa. 60 díes antes de la celebración cientos d'imáxenes salen a percorrer los llares y tornando el día antes de la celebración.
  • En Chivilcoy.
  • En Carlos Casares, patrona del pueblu y la so parroquia principal lleva'l so nome: "La nuesa Señora del Carmen".
  • En El Socorru Ye la patrona del pueblu.
  • Nel Colexu La nuesa Señora del Carmen de Suipacha.
  • Nel Colexu La nuesa Señora del Carmen de Lomas de Zamora (Buenos Aires) (www.inscarmen.com.ar Archiváu 2020-12-04 en Wayback Machine).

Na provincia de Córdoba:

  • Na Ciudá de Córdoba, en barriu Alta Córdoba na Parroquia La nuesa Señora del Carmen y nel Institutu La nuesa Señora del Carmen.
  • Na llocalidá de Villa Allende.
  • Na llocalidá de Capiya del Carmen.
  • Na llocalidá de Chaján.
  • Na llocalidá de Cruz de la Exa. (Patrona de la Diócesis de CRUZ DE LA EXA y Patrona de la ciudá).tamién la Ilesia Catedral de la Diócesis ye n'honor a la Stma. Virxe *

Na llocalidá d'Inriville, la ilesia del pueblu lleva'l so nome.

  • Na llocalidá de Pascanas, la ilesia del pueblu lleva'l so nome.
  • En La Llocalidá de Villa de les Roses (Valle de Traslasierra)

Na provincia de Tucumán ye patrona de:

  • El Barriu Villa 9 de xunetu, na capital tucumana.
  • La Ciudá de Famailla, onde la conoz como Virxe de los Pelos.
  • La Ciudá d'Aguilares, con amplia devoción.
  • De Tafí del Valle.
  • El Pueblu de La Madrid (departamento Granero).

En toes estes llocalidaes tucumanas celébrase la fiesta patronal el 16 de xunetu con grandes muestres de fe y devoción.

Na provincia de Santiago del Estero:

  • Ye patrona de la Ciudá de Santiago del Estero y la Catedral Basílica de dicha ciudá ufierta'l so altar mayor a esta imaxe, patrona del pueblu santiagueño.
  • Ye patrona de Villa la Punta, un pueblu allugáu nel sur de les Sierres de Guasayán.

Na ciudá de Nogoyá, provincia d'Entre Ríos, la virxe ye bien venerada y ye la patrona del pueblu; primeramente conocida como La nuesa Señora del Carmen de Nogoyá.

Na provincia de Corrientes:

  • Ye patrona na ciudá de Bella Vista.
  • Na ciudá de Sauce, la so imaxe tamién se venera con amplia devoción.

En Formosa ye patrona de la provincia, establecíu por llei del primer gobiernu constitucional y ellí hai una parroquia (Ilesia Catedral) col nome de la virxe, na cual ye venerada la imaxe que traxo'l fundador de la ciudá Coronel Luis Jorge Fontana.Cada 16 de xunetu realiza la tradicional procesión peles cais de la ciudá onde miles de fieles convocar pa rindir cultu a la patrona de la ciudá de formosa, patrona de tola diócesis y patrona de la provincia.cuando la santa imaxe llega a la catedral ye recibida por una agua de petalos y papelinos y por numberoses bombes d'estrueldu.

En Puerto Iguazú, provincia de Misiones, atópase la Parroquia Virxe del Carmen patrona de la ciudá y de los tabayones del Iguazú.

Na Ciudá d'El Carmen (provincia de Jujuy) tolos 16 de Julio tamién se rinde cultu a La Virxe del Carmen mentando la particularidá que dende'l 1ᵘ hasta'l 31 de xunetu realicen actividaes culturales, deportives y relixoses n'honor a la Sta. Patrona entamaos por distintes instituciones de la ciudá como asina tamién el conceyu llocal siendo la única ciudá del país que tien esta particularidá'l 15 de xunetu realiza la pelegrinación itinerante polos diques Les Maderes y La Barraquera depués percuérrese a cuerpu xunto a la imaxe de la virxe 7 km hasta la parroquia ellí a les 20 hs. realízase'l rezu de la misa depués serenata y a les 00:00 hs del 16 cántase-y les mañanines colos mariachis y tola población recibiendo'l so día con fueos artificiales el 22 llevar a cabu'l desfile cívico y militar na ciudá d'El Carmen.

Na Provincia de Salta:

  • Na Diócesis de la Nueva Orán, y la ciudá de San Ramón de la Nueva Orán (última ciudá fundada polos españoles n'América) ye copatrona xunto a San Ramón Nonato. Nesta diócesis dende l'añu 2001 realízase la Pelegrinación Xuvenil Mariana, que percuerre 24 km dende la ciudá de Pichanal hasta Orán. El lema qu'axunta a los mozos en redol a la Virxe del Carmen y el so escapulariu ye "María, nes tos manes la mio Esperanza".
  • En Xuramentu, partíu de Metan, el conventu de los Novicios Hermanos Discípulos de Jesús de San Juan Bautista, lleva'l so nome y atópense los Novicios sol so advocación.-
  • En Complexu Termal El Sauce, na paraxa del mesmu nome de la llocalidá d'El Bordu, tolos 16 de Julio o'l sábadu posterior al mesmu rexúntase a tola comunidá de l'Asociación de Xubilaos y Pensionados de la Provincia de Salta (AJPS) a rindir honores a la Virxe del Carmen y pidiéndo-y la so bendición de tolos llares.-

Na Provincia de Santa Fe:

  • En Helvecia, la parroquia lleva'l so nome yá que ye la patrona del pueblu.
  • Na ciudá de Santa Fe esiste la Basílica de La nuesa Señora del Carmen, ilesia que fuera alzada a esa categoría pol Papa Juan Pablo II.
  • Na ciudá de Funes la parroquia La nuesa Señora del Carmen foi inaugurada'l 10 de payares de 1912. Carmen Lejarza y Cercu Jaccuzzi, dambos presidentes honoraries de la comisión de dames, contribuyeron al sostenimientu de la qu'en principiu fuera una capiya. La señora Lejarza, por quien lleva'l nome la parroquia, traxo dende Europa la imaxe de la Virxe Del Carmen y asina resultó impuestu como Santa Patrona.

Na Archidiócesis de Rosario ye Patrona de les parroquies y de los siguientes pueblos: Soldini, Pérez, Pujato. Amás na ciudá de Rosario esiste una parroquia col so nome al cargu de los Padres Carmelites.

  • Ye la patrona de Carmen de Patagones, na provincia de Buenos Aires. La so imaxe atopar na parroquia de la nuesa señora del Carmen, que ye la primera y la más antigua construyida na Patagonia Arxentina. Al so llau tán Ceferino Namuncurá y Don Artémides Zatti y tamién hai 2 banderes, pertenecientes a l'armada Brasilana, por cuenta de que el 7 de marzu de 1827, Brasil intentó invadir Arxentina y foi ganada la so armada poles fuercies del fuerte de Patagones y los vecinos. Episodiu bien importante de la nuesa historia que nun ye bien conocida y que dexó que güei toos podamos siguir esfrutando del territoriu patagónico.
Virxe del Carmen - Villa Rivero

La devoción a la Virxe del Carmen traida polos misioneros españoles na dómina colonial, esta íntimamente xunida a la historia de Bolivia. Mientres el tiempu de les lluches pola independencia, los patriotes tomar como la so proteutora. El 16 de xunetu de 1809 producióse una revolución na ciudá de La Paz, encabezada por don Pedro Domingo Murillo en contra del gobiernu español, aprovechando la procesión na fiesta de la Virxe del Carmen. Dempués de destituyir a les autoridaes realistes, la Xunta Tuitiva proclamó la lliberación d'estes tierres del poder de la corona española. Díes dempués, los patriotes volvieron sacar en procesión a la imaxe de la Virxe del Carmen, n'aición de gracies pol trunfu del llevantamientu, pero esta vegada col gorru frigio de la llibertá en cuenta de la corona y con un sable na mano.

El Papa Pío IX proclamar "Patrona de Bolivia" por una Bulda Papal en 1851 y ratificada pol gobiernu de Bolivia en 1852. Darréu, por Llei del 11 d'ochobre de 1948 foi proclamada "Xeneral y Patrona de les Fuercies Armaes de la Nación". La so fiesta ye celebrada con muncha devoción y solemnidá en munchos pueblos y ciudaes del país, y cola participación de les Fuercies Armaes de la Nación col grau de Xenerala. La imaxe tien más de 206 años, foi intervenida pa una restauración el 2011 pol ministeriu de Cultura a insistencia de la Ilesia. Ye la Mesma Imaxe de La Revolución del 16 de xunetu de 1809 en La ciudá de La nuesa Señora de La Paz, que marco'l principiu de los distintos movimientos revolucionarios n'América del Sur. Los Paceños tienen una devoción especial a la Virxe del Carmen la "Revolucionaria" o llamada tamién en La Paz la "Llinda" imaxe que se venera na Ilesia del Carmen en plenu centru de la Ciudá Ballivian esquina Colón, ex Monesteriu de les Carmelites descalces.

En Punata Na llocalidá de Villa Rivero; una de les festividaes relixoses más importantes ye la de Virxe del Carmen, que se celebra dende'l 22 hasta'l 25 de xunetu. La imaxe de la Virxe tien más de 600 años d'antigüedá, foi fecha n'España y trayida a Bolivia mientres la colonia y darréu agasayada a la llocalidá de Villa Rivero

Chinita del Carmen de La Tirana

[editar | editar la fonte]
Salida a Procesión de la Imaxe de la Virxe del Carmen del Santuariu de La Tirana.
Imaxe de la Virxe del Carmen nel Santuariu de La Tirana.
Fotografia de la procesión d'antaño nel Santuariu de La Tirana.

Nel pueblu de La Tirana, al interior de Iquique, cada 16 de xunetu los fieles pelegrinen escontra'l Santuariu en busca de la so Madre. Equí ye onde se celebra con mayor devoción a esta advocación de la Madre de Dios, yá que ye nesti pobláu onde se cunta'l Rellatu Fundante referíu a la india Ñusta Huillac: Na seronda de 1535, salió del Cusco, camín de Chile, el conquistador Diego de Almagro, con unos 500 españoles y diez mil indíxenes. Ente ellos llevaba, como rehenes, a Huillac Huma, postreru Sumu Sacerdote del Cultu del Sol, cola so fía de 23 años, la Ñusta (princesa) Huillac. La moza llogró fuxir y abellugóse con dellos siguidores nun oasis de la Pampa del Tamarugal. Executaba ensin piedá a tou estranxeru o indíxena bautizáu que cayera nes sos manes. Llamar la Tirana del Tamarugal”. Pero un día apaeció un mozu bien apuestu, Vascu de Almeida. La Ñusta namoróse perdidamente ya inventó la forma de retrasar la so muerte. Vascu tresmitió-y la fe cristiana y la so devoción al Carmelo, y tal foi l'amor ente ellos, que la Ñusta al preguntar si yera ciertu qu'había un Dios supremu que daba vida eterna dempués de la muerte, asintiendo ésti, pidió que lu bautizara, y nesi momentu, cuando los sos siguidores afayaron la so traición, matar a dambos so una agua de fleches, arramando'l sangre sobre eses tierres. Años más tarde, un evanxelizador español, Fray Antonio Rondón, afayó ente les cañes de tamarugos una tosca cruz de madera. Enteráu de la traxedia, llevantó nel llugar una capiya n'honor a la Virxe del Carmen, que foi unviada por Dios pa convertir per siempres en Santuariu'l Tamarugal.

Dende entós celébrase la Fiesta, que güei ye Solemnidá de N. S. del Carmen, empezando'l día 10 de xunetu, y rematando el 17 de xunetu cola xubida de la Chinita al so camarín. Estos díes de Solemnidá tán marcaos pola llegada de bailles como la diablada, les cuyacas, el baille chinu, etc. a danzar a la Chinita, mientres 10 díes danzando día y nueche. El día 15 de xunetu realiza la Eucaristía de Víspores na Plaza del Santuariu, rexuntando millares de pelegrinos.

Llegada de la devoción a Santiago

[editar | editar la fonte]

Cuando llegaron los flaires de la Orde de San Agustín a Chile l'añu 1595, empecipiaron l'espardimientu de la Virxe del Carmen creando dellos años más tarde la primer cofradería d'ésta. La so imaxe ye usada como patrona del Exércitu Llibertador d'Arxentina y Chile. El 5 d'avientu de 1811 celébrase una misa d'aición de gracies per orde de José Miguel Carrera y Bernardo O'Higgins en nome de la Virxe, ente que el 5 de xineru de 1817 ye José de San Martín quien la declara oficialmente "Patrona del Exércitu de los Andes, asitiando'l cayáu de mandu na mano derecha de la imaxe relixosa. Nos víspores de la batalla de Chacabuco, O'Higgins proclama a la Virxe del Carmen como "Patrona y Xenerala de les Armes Chilenes".

Ante l'inminente desenllaz final de la guerra d'independencia tres diverses victories realistes, que les sos tropes averar a Santiago, realícense oraciones na catedral de la ciudá orando pola victoria de les tropes patriotes. Ellí, O'Higgins, Direutor Supremu del país, promete la construcción d'un templu n'honor a la Virxe naquel llugar onde s'asegure la independencia de Chile:

"Nel mesmu sitiu onde se dea la batalla y llógrese la victoria, va llevantase un Santuariu a la Virxe del Carmen, Patrona y Xenerala de los Exércitos de Chile, y los cimientos van ser asitiaos polos mesmos maxistraos que formulen esti votu, nel mesmu llugar del so misericordia, que va ser el de la so gloria."

La victoria patriota na batalla de Maipú, el 5 d'abril de 1818, aseguró la independencia chilena y, cumpliendo cola so promesa, O'Higgins ordenó la construcción del Templu Votivo na actual comuña de Maipú. La so festividá, el 16 de xunetu ye celebrada nel país dende 2007, reemplazando'l feriáu de Corpus Christi.[5]

Costa Rica

[editar | editar la fonte]

Nel añu de 1913, na pequeña ciudá de Puntarenas cuerre la tarrecible noticia de que'l «El Galileo», un barcu de concha perlla, con tola so tripulación a bordu, naufragara cerca de la Isla del Cañu. Don Hermenegildo Cruz Ayala, un chiricano panamiegu, que como tantos otros naquella dómina vinieron probar suerte al nuevu puertu costarricense, yera'l dueñu de la colapsada embarcación.

Don Hermenegildo, emburriáu pol dolor de los familiares de los tripulantes del so barcu, y ante la conmoción de los porteños, dirixir al templu de la ciudá a pidi-y a la Virxe del Carmen polos sos trabayadores.

El pueblu católicu, encabezáu pol padre Carmona -párrocu del llugar-, ora polos homes de los cualos nun se tenía noticia dalguna.

El milagru asocede dellos díes dempués, cuando llega la noticia de que los tripulantes del Galileo son treslladaos escontra Puntarenas, por un barcu que-yos rescató en tierra firme.

Metanes la sonadiella de los ciudadanos lleguen al puertu aquellos homes por quien s'orara, pa sorpresa de tolos creyentes. Ellos falen d'una muyer que, metanes la torbonada y la traxedia, alimentar y acompañó de cuenta que tuvieron abonda fuercia pa nadar a tierra onde fueron rescataos.

Aquel mesmu día presentar al templu, acompañaos de los sos familiares y amigos y xubiendo de rodíes la Ilesia llegaron al llugar onde taba la Virxe del Carmen, onde'l capitán y unu de los marineros narró'l milagru de l'apaición de la Virxe y el so inesperáu salvamentu metanes la nube.

De magar, los porteños, llamar la Virxe del Mar, y tolos pescadores salen pol Golfu de Nicoya a rindi-y honor. Dan-y gracies pol frutu del so trabayu y píden-y confiablemente por que los protexa cada vez que salen al mar a buscar el sustentu pa los sos fíos.

Cada añu, pal 16 de xunetu, costarricenses de tol país alleguen a Puntarenas[6] a da-y gracies.

Los tresportadores colombiaadoptar como la so patrona pola proteición y intercesión que se-y atribúi a la Virxe del Carmen en situaciones de peligru. Ye común ver nes carreteres colombianes santuarios llevantaos n'honor a la Virxe con decenes de veles alredor, y faroles de los carros puestes polos conductores que pasen pol llugar y detiénense a ora-y. Igualmente, los conductores manden bendicir escapularios ya imáxenes los cualos cuelguen y peguen nos sos vehículos a manera d'escudu proteutor.

L'orixe d'esta devoción asitiar na Región Caribe de Colombia; en casi tolos conceyos de los siete departamentos d'esa rexón del norte del país, pero sobremanera nos del d'antiguo llamáu Bolívar Grande (actuales Bolívar, Córdoba y Sucre), ríndense-y diversos homenaxes a la Virxe del Carmen nel so día y los conductores participen de les procesiones n'honor a la so patrona engalanando los sos vehículos y faciendo sonar les sos bocines. Nos pueblos riberanos del Gran Ríu de la Madalena, les xentes salen en procesión pel ríu, llevando la imaxe escoltada por centenar de chalupes. Depués, los tresportadores terrestres lleven la imaxe nuna xigantesca caravana na que faen sonar les bocines de los automóviles, faciéndose notar per cada pueblu que pasen. Unos de los conceyos onde se destacar la celebración del 16 de xunetu, día consagráu a la Virxe, son: Mompox Bolívar, Carmen de Bolívar) Bolivar y Guamal (Madalena).

Parroquia El Carmen de Viboral
Nuesa señora del carmen

Ye la Santa Patrona del conceyu de Puerto Colombia, Departamentu del Atlántico, onde según un rellatu unos navegantes dexaron escaecida una caxa nel puertu y col pasar de los díes llamó l'atención de los habitantes y al abrir vieron que yera la imaxe de Nuesa Señora del Monte Carmelo, dende esi momentu convertir na Santa Patrona d'esi conceyu; tamién nesi mesmu departamentu del Atlántico ye celebrada tantu na capital Barranquilla como en delles poblaciones como ye'l conceyu de Santu Tomás pasiando a la imaxe en caravana tolos 16 de xunetu.

Nel centru históricu de la capital de la República, Barriu La Candelaria, atópase'l Santuariu Nacional de la Virxe del Carmen, onde cada 16 de xunetu realícense distintos actos que rexunten a los conductores de la ciudá, sobremanera taxistes, que-y rinden homenaxe a la so patrona. Nel centru del país los conductores y dueños de tractomulas realicen un homenaxe nel autódromu de Tocancipá Cundinamarca. Con una eucaristía abre la fiesta de carreres d'estos vehículos que vienen de tolos rincones del país pa rindir tributu a la so benefactora.

Na ciudá de Cúcuta Norte de Santander, tamién s'efectúa una carrera de ciclismu tolos años n'honor a ella. Ellí asisten corredores de Colombia y Venezuela de categoríes menores, xuveniles, élites y másters. En 2008 cumplió la so ventena edición. El conceyu de Caicedonia nel Valle del Cauca al momentu de la so fundación en 1910 foi encamentáu a la Virxe del Carmen y depués en xunetu de 2012 anováronse estos votos per parte del señor alcalde Jorge Aldemar Arias Echeverry.

La Virxe del Carmen tamién ye la patrona de Salento (Quindío) polo qu'ellí se realiza les tradicionales Fiestes n'Honor a la Virxe del Carmen na cual realícense actividaes llitúrxiques y cadenes d'oración. Tamién se realiza una Cabalgata conmemorativa que parte del Valle de Cocora y llega al cascu urbanu de Salento. les fiestes terminen con un actu central na Plaza Principal de conceyu Quindiano na cual realízase'l día de la virxe, el 16 de xunetu.

En Honda Tolima celébrase una llacuada n'honor a la Virxe del Carmen díes previos a la fiesta con muestres culturales. Esti eventu foi empecipiáu pol Padre Josué Enciso Arbeláez en 1997 y, hasta la fecha, el 16 de xunetu celebren delles lliturxes y una misa campal con presencia de Monseñor José Miguel Gómez y sacerdotes de la ciudá nel parque El Carmen, unu de los más representativos de la ciudá.

Nel restu del departamentu del Tolima vívese una sola fiesta, una y bones el 16 de xunetu del añu 1992 declarar a la Virxe del Carmen de Apicalá, como patrona y reina de la provincia eclesiástica de Ibagué: (Arquidiocesis de Ibagué - Diócesis de Neiva - Diócesis de Florencia - Diócesis de Líbanu Fonda - Diócesis d'Espinal - Diócesis de Garzón - Vicariato Apostólicu de San Vicente Puerto Leguízamo) poro, como quedó decretáu nes actes, ye una fiesta relixosa cásique de preceptu pa estes ciudaes y pueblos, que de diverses formes rínden-y homenaxe a la so Santa Patrona d'una forma escepcional con alboraes, procesiones, desfiles y bendiciones de vehículos.

N'honor a esta Virxe tamién se festexa'l so día con honores en San Estanislao de Kostka (Arenal), Bolívar, onde ye la patrona de dichu llugar. Llevar a cabu unes fiestes patronales con prestíu en tola mariña colombiana alredor del 7 al 24 de xunetu. Ye la reina y patrona del conceyu d'El Carmen de Bolívar al igual qu'en La Ceya (Antioquia) y el so templu principal tien el rangu de basílica menor y nel conceyu de El Carmen de Viboral (Antioquia) la Parroquia La nuesa Señora del Carmen (Parroquia'l Carmen de Viboral) adquirió una imaxe Barcelonesa de felicidá advocación na década de 1930, dicha imaxe entá se caltién (Nuesa Señora del Carmen). Tamién cabo resaltar que la Virxe del Carmen ye Patrona y Reina de les Fuercies Armaes de Colombia, la Policía Nacional, la Infantería de Marina y la Fuercia Aérea. Tamién ye patrona del Cuerpu de Bomberos.

En Ascázubi, una parroquia perteneciente al Cantón Cayambe en Pichincha-Ecuador, atópase enraigonada una fe bien fuerte. Ésta empecipióse con un grupu de moradores de la parroquia quien, pola so fe católica, construyeron una ilesia, con un trabayu bien trabayosu. Depués de terminar, los moradores de Asczázubi fueron a pidir al Quinche, el conventu más cercanu, que celebraren mises na nueva ilesia y como nesi entós la distancia yera una torga nun podíen dir una y bones la única manera de llegar yera caminando o con un buseta que solo salía n'horarios especiales.

Al ver que nun se tuvo resultancies favorables decidieron unviar una carta pidiendo un sacerdote residente a la Curia en Quitu. Poco tiempu dempués llegaron a efectuar una inspeición, y depués d'un par de selmanes de pidilo, llegó un Cura con un Hermanu de la orde Franciscana, quien quedaron totalmente sorprendíos del trabayu realizáu polos moradores.

Al ver que yera una ilesia nueva, el cura decide poner un patronu de Ascázubi, entós ye onde naz la intriga nel pueblu, ellí entróse en votación.

Los moradores intrigrados nun sabíen quién sería'l so patrón, cada vez que podíen el padre cuntábalos distintu histories de Santos, pero llegó un día onde llegó a los sos oyíos la Historia de la Virxe del Carmelo, foi atanante esta historia.

Y dende ende toos escoyeron a la so patrona. Y adulces foi creciendo la fe nella. Los moradores, poco tiempu dempués, mercaron a la imaxe de la Virxe del Carmen.

Anguaño la Virxe del Carmen, ye responsable de munchos milagros fechos a los moradores de Ascázubi, como'l fechu de da-yos salú, dineru, estabilidá emocional, trabayu, y eso ye a lluz público yá que fieles dieron mantos a la so patrona.

Adicional mente, la Virxe del Carmen ye patrona de la ciudá de Zaruma, na provincia d'El Oro, onde, nel mes de xunetu, celébrase la eleición de la Reina de Zaruma, Reina Nacional del Café, a más de les procesiones nel día de la virxe (16 de xunetu).

Tamién remonta na actualidá la creencia de los sos devotos na Parroquia que lleva'l so nome allugáu nel Sur de la ciudá atenas del Ecuador Cuenca, falamos de La Parroquia'l Carmen de la Unión allugada nel cantón Santa Isabel mas conocíu polos turistes nacionales y estranxeros el Valle de Yunguilla 

Guatemala

[editar | editar la fonte]

La devoción a la Virxe del Carmen en Guatemala ye estendida, cuntando con dellos templos dedicaos al so advocación na Ciudá Capital, siendo'l principal el Santuariu del Cerrito del Carmen, llugar del asientu orixinal de la Capital de Guatemala nel so cuartu treslláu en 1776. La imaxe de la Virxe del Carmen foi traida a Guatemala nel sieglu XVII. La lleenda cunta que Santa Teresa d'Ávila quixo qu'esta imaxe fuera llevada al Nuevu Mundu, agorando qu'a los sos pies llevantaría una gran ciudá; la mesma foi apurrida poles carmelites d'Ávila (España) a Juan de Corz, quien venía al nuevu mundu como ermitañu.

Dempués de la so llegada a Méxicu dende España, a bordu de la nave “María Fortaleza”, Corz dirixir escontra Guatemala. Mientres el so pasu por un cuetu, nel Valle de les Vaques, la Virxe indicó-y al ermitañu que nesi llugar quería reposar, alzándose so esa voluntá una ilesia-fortaleza en 1620, sobre'l cume del cuetu que dende entós ye conocíu como Cerrito del Carmen.

Asina, la Virxe del Carmen, convertir na primer güéspede y patrona del Valle que pasó a llamase "Valle de la Virxe", onde más d'un sieglu dempués fundaríase la Nueva Guatemala de la Asunción, actual capital de la República de Guatemala.

Nuesa Señora del Carmen ye bien venerada en Ciudad del Carmen, en Campeche. La devoción d'esta llocalidá surdió a partir de la espulsión de los pirates de la isla na madrugada del 16 de xunetu de 1717, siendo atribuyíu'l trunfu a la Patrona de los Marineros. Dempués construyóse un fuerte pa defender la población y nel centru construyó una capiya n'honor a la Virxe del Carmen.

A principios de 1900, los pescadores de la ciudá regaláron-y a la Virxe una corona d'oru; al igual qu'una más pequeña al neñu, en 1956, añu en que tamién se celebró'l centenariu de la elevación de la Villa a Ciudá. Por iniciativa de Monseñor Faustino Rebolledo Blanco, coronóse pontificalmente a la imaxe por orde del Papa Pío XII; l'encargáu de coronala foi l'obispu de la diócesis de Campeche. La imaxe recibió una nueva corona, más estética y bella, que lleva al frente l'escudu de Ciudad del Carmen, enriba del escudu, una rosa de los vientos en forma d'estrella. El neñu lleva nes sos vidayes una versión más pequeña de la corona; los camaroneros regaláron-y una aureola que lleva nel so llombu.

Esi mesmu añu la Virxe foi pasiada pola badea de la ciudá a bordu de la embarcación camaronera "Centenariu del Carmen"; pero namái por esa ocasión, una y bones muncha xente considerólo como un sacrilexu y mientres 12 años nun se-y pasió, hasta qu'en 1968 foi llevada en procesión de nuevu. Curiosamente, l'añu siguiente, en marzu, fueron descubiertos pozos petroleros na zona marina aledaña, polo que s'atribuyó a la Virxe la bendición del suelu marín p'atopar el petroleu. Dende esi añu pásiase-y ininterrumpidamente. Esiste la lleenda de que cuando los furacanes o nubes averar a la isla, la Virxe camina alredor d'ésta p'alloñar a les torbonaes, quedando asina'l so hábitu llenu de sable y abrojos. Nel malecón de La Perla del "Golfu de Méxicu", como tamién se-y conoz a la Isla del Carmen, atópase'l monumentu relixosu mas alto nel mar, una estatua de La nuesa Señora del Carmen, con casi 25 metros d'altor, denominada Stella Maris. N'honor a ella realízase dientro del marcu de la Expo-Feria Internacional Carmen, Los Xuegos Florales Nacionales, premiando al Poeta Gallardoniáu,con una Rosa d'Oru. Ciudad del Carmen, ye l'arguyu de la nación azteca, siendo esta reconocida a nivel mundial como la Capital Mexicana del petroleu.

Tamién se venera na ciudá de Catemaco, n'estáu de Veracruz, onde esiste una basílica nel so honor y onde según lleendes fixo la so apaición en 1664 nun llugar de la ribera del llagu de Catemaco llamáu Tecalli o Tegal (Casa de Piedra). La so fiesta solemne ye'l 16 de xunetu y celébrase con una feria popular, que empecipia'l día 14 de xunetu cuando la Virxe sale en procesión poles principales cais de la ciudá pa darréu realizar un percorríu nel llagu, pasando pol llugar onde s'apaeció en 1664 al pescador Juan Catemaxca, ye acompañada por música de vientu y marimba, según pelegrinos veníos de toes partes del estáu y el país. Tamién en Gutiérrez Zamora (Veracruz) cada añu celebra la Feria de La nuesa Señora del Carmen empezando por un paséu de la Virxe pol ríu Tecolutla.

Coles mesmes, ye venerada en Playa del Carmen, Quintana Roo ciudá turística, nel Conceyu de Solidaridá, Quintana Roo y onde cada añu realizar nel so honor una feria que la so reina ye coronada nel marcu de diches celebraciones. Según la tradición, la Virxe del Carmen, apaecióse-y a un pescadores que s'atopaben perdíos en altamar y gracies a ella fueron rescataos. D'ende que'l nesi entós, pueblu de pescadores fuera bautizáu col nome de Playa del Carmen. Güei, nel destín turísticu, llevar a cabu mientres la Feria de la Virxe del Carmen, la convidada, la procesión “Cabeza de Cochino”, bailles independientes, cola tradicional jarana de Yucatán, el hipil de Quintana Roo, ternu yucateco, flores de colores, etcétera.

Tamién, en Perote (Veracruz) y pola so proximidá en Teziutlan (Puebla), la Virxe del Carmen fai'l so percorríu del so santuariu'l día 6 de xunetu escontra la Santa Catedral y torna al so santuariu'l día 16 de xunetu pa concluyir con confirmaciones, comuniones y bautizos. dizse que llegó en barcu, ye por eso que nel so percorríu siempres lu lleven nun "barcu" simuláu, el so guardia d'honor siempres lo acompaña. Díes próximos d'avientu de 2012 van cumplise 200 años de que foi nomada Xenerala de les Fuercies Teziutecas na so llucha contra los invasores austriacos.

D'igual manera venérase-y en Flores Magón, orixinal Facienda del Carmen de Peña Blanca, llocalidá de Bonaventura (conceyu) nel Estáu de Chihuahua, cola advocación de la Virxe del Carmen de Peña Blanca.

Na ciudá de Celaya nel estáu de Guanajuato, una de les festividaes relixoses más importantes ye la de la Virxe del Carmen el día 16 de xunetu, mientres la cual la imaxe de la Virxe ye baxada del so altar y recibe la visita de miles de fieles ente celebraciones relixoses y verbenes populares. El templu consagráu a la Virxe del Carmen ye unu de los edificios emblemáticos de la ciudá, construyíu de 1802 a 1807 d'estilu neoclásicu. Catalogáu como la maxestosa obra culminante d'Eduardo Tresguerras, na cual desenvuelve non yá les rellumances del diseñu sinón qu'espresa tamién les sos habilidaes d'escultor y pintor. D'ende que se convirtió'l so llamátigu nel «Miguel Ángel mexicanu», por cuenta de les sos obres de resalte mundial y la cúpula similar a la de Michelangelo Buonarroti.[7]

Nicaragua

[editar | editar la fonte]

La Virxe del Carmen ye venerada como patrona na ciudá y puertu de San Juan del Sur, y na ciudá de Río Blanco, dambos conceyos de Nicaragua son los únicos llugares en toa Nicaragua que celebra cada 16 de xunetu a la llamada "Reina del Mar y los Ríos" (Stella Maris) y como "Proteutora d'El Pescadores".

Les celebraciones empecipien el día 15 de xunetu con la víespora, pela nueche realízase una vixilia na sablera de la badea, entónense cantares n'honor a La Virxe, con bandes musicales filarmóniques o chicheros, marimbas y órganos.

Na Ciudá de Río Blanco, celebrar colos llamaos toros encuetados, onde s'afaten unes maquetes en forma de toros y asítiense-yos pólvores de too tipu. Depués, unos voluntarios asítiense la maqueta y anden peles cais de la ciudá siguiendo a toa persona qu'atopen. Igualmente faise una procesión nes cais de la ciudá, hasta llegar a la ilesia La nuesa Señora del Carmen, allugada al oeste del ríu La Ermita.

L'altar ye afatáu con accesorios alusivos al mar o ríos. El 16 de xunetu pela mañana realízase la diana al son de chicheros; darréu, la misa solemne n'honor a La Virxe del Carmen; de siguío, procesión poles principales cais de la ciudá hasta llegar a la terminal pesquera, onde permanez hasta les 3 de la tarde, que se realiza la procesión nel mar -esto dura aproximao una hora y media-, diverses embarcaciones afataes con banderinos de colores acompañen a la Reina del Mar nel so percorríu. Ye común que los delfines averar a la embarcación que lleva la imaxe de La Virxe pa rindi-y tributu. La fiesta patronal de Virxe de Carmen dar en Esteli en Nicaragua.

En Panamá, la devoción a esta advocación estender en tol territoriu. Na ciudá de Panamá ta la Ilesia del Carmen, na vía España, que ye'l centru escoyíu por un importante númberu de pareyes pa ser "bendichos" pola Virxe y onde se realicen numberoses bodes. Nel interior del país, les más grandes celebraciones realizar en Pocrí (Correximientu del Distritu d'Aguadulce), pos nesti pueblu atopa'l Santuariu Nacional Virxe del Carmen, onde miles de devotos asisten mientres tol añu, al igual que na histórica llocalidá de Natá de los Caballeros. Amás celébrase n'otres ciudaes como Aguadulce nel pueblu de Pocrí, renombrada procesión coles imáxenes de la Virxe del Carmen na que s'edificó'l so santuariu que lleva'l so nome, y en Llano Sánchez.

En Natá de los Caballeros contémplase una de les más antigües imáxenes de La nuesa Señora del Monte Carmelo nes Amériques. Tamién na Diócesis de David, na Provincia de Chiriquí, el cultu a la Virxe del Carmen ta bien estendíu gracies a la orde de los franciscanos, que construyó la Ilesia del Carmen na ciudá de David. En Sabana Grande de Pesé, celebrar con muncha fe'l cultu a la Virxe del Carmen.

Los pescadores artesanales de los poblaos costeros de los distritos de Chame y San Carlos nel sector oeste de la provincia de Panamá, en sablera El Puertu, nel distritu de Guararé y Sablera Monagre, na provincia de Los Santos, al igual que los del sector costeru de la provincia de Coclé (Farallón, Santa Clara, Juan Hombón ente otres), realicen una procesión acuática hasta un puntu determináu, onde s'atopen con pescadores otres comunidaes, onde ye venerada como la santa patrona de los pescadores y dediquen el día a honrar a quien, según ellos, protexer en cada salida al mar. En La Palma de Darién la Virxe del Carmen tamién ye bien venerada por dichu pueblo ye una celebración pergrande, al pueblu lleguen los barcos pesqueros que pasien a la virxe por tola desaguada del ríu Tuira. Otramiente, en Táboga celebrar con tolos méritos la patrona del mar.

Procesión de la Virxe del Carmen en Paucartambo - Perú. Al fondu nos balcones reparen los «sajras», representación de los demonios que nun pueden triar la tierra cuando la virxe sale en procesión.

Nel Perú, tamién esiste gran devoción, siendo importante en Lima, onde ye considerada Patrona de los Barrios Altos y de la Música Criolla. La festividá, nesta antigua zona de la ciudá colindante al Centru Históricu de Lima, data del sieglu XVI; llugar festivu, llenu de tradiciones culturales, musicales y culinaries. La fiesta n'honor a la Virxe celebrar nel mes de xunetu, siendo'l so día central el 16 de dichu mes; la so imaxe sale en procesión dende la so Ilesia en Barrios Altos y rexunta al pueblu limeñu, quien-y rinde honores a punta de jarana, comida y criollismu. Ye tradicional que los cantantes de música criolla ríndan-y honores a la Virxe. Amás, el Señor de los Milagros, una de les imáxenes más veneraes n'Hispanoamérica, va visitala na so procesión del día 18 d'ochobre, nel so percorríu tradicional peles cais limeñes de los Barrios Altos. Asina mesmu la Virxe del Carmen de Lima ye la depositaria de les Llaves de la Ciudá de Lima, foi dos veces condecorada cola Medaya cívica de la Ciudá tien la Orde del Sol de Perú en grau de Gran cru y foi-y impuestu por cuenta de la Coronación Canónica. Esta mesma orde foi de nuevu impuesta nel Añu de 1993 pero col Grau de Gran Cruz con Brillantes por cuenta de cumplir el Monesteriu los sos 350 años de fundación.

La Virxe del Carmen de Lima ye tamién l'Alcaldesa Perpetua de la Ciudá de los Reis y ye la Imaxe que llibremente puede abandonar el Centru de Lima y dirixise a otros distritos. Documentáu esta que la Imaxe al abandonar el Santuariu y la Ciudá de Lima en percorríos procesionales los tresportistes abandonen per curtios minutos les unidaes vehículares por que puedan rindir los sos saludos a la Patrona de Lima. Los policías afayen el gorru o kepi al pasu de la Señora y los comercios rindir en plegaries o homenaxes al pasu de la Virxe.

La Virxe ye tamién la Titular de la Hermandá de la Santísima Virxe del Carmen de Lima nos meses de Julio lleven cultos nel so honor y tien 20 cuadrielles d'hermanos Cargadores, 1 grupu d'hermanes Sahumadoras y 1 grupu d'hermanes Cantores, ente les que destaquen la Gloriosa Primer Cuadriella por ser la fundadora y la Décima Cuarta Cuadriella por ser trubiecu de los Hermanos Guardianes y ser la Cuadriella más apegada al Monesteriu por ser fundada dientro de la Sacristía del Carmelo de Lima.

Xunto col Señor de los Milagros son los patrones de Lima pero ye la Virxe la que más títulos y condecoraciones gubernamentales tien.

Nel El Callao, onde ye conocida como Virxe del Carmen de la Llegua. Datos históricos señalen que La Virxe del Carmen de La Llegua foi la primer imaxe traida d'España al Perú por Domingo Gómez de Silva y de Doña Catalina María Doria, quien foi salváu d'un naufraxu y n'agradecimientu a la Patrona de los navegantes traxo esta imaxe por que se-y rindiera cultu nel Perú.

Doña Catalina María Doria nació en Milán na segunda metá del sieglu XVI, posiblemente en 1556. Güérfana de Diego Doria y Blanca Vera, foi formada na escuela pa neñes d'esa condición fundada pol Cardenal San Carlos Borromeo (1538-1584) en Milán. Foi dama d'honor de doña Brianda Portocarrero de Guzmán, esposa de don Sancho de Guevara y Padilla gobernador de Milán nos años 1580-83. Nesa corte casar a Domingo Gómez de Silva con quién según la historia pasó al Perú trayendo la imaxe d'una Virxe del Carmen en 1605. Catalina María Doria semó la devoción a la Virxe del Carmen y a Santa Teresa de Jesús. Nesta pequeña ilesia que diríamos ermita de la Llegua empezó a dictar clases a neñes güérfanes que tuvieren una historia similar a la suya. Yá pa 1619 la historia alluga a Catalina Doria nos Barrios Altos en Lima, onde xunto col so maríu edificaron a les sos espenses una ilesia y recogimiento de La nuesa Señora del Carmen, nel cual les escolines teníen de vistir el hábitu Carmelitano. Tomó l'hábitu de novicia'l 17 d'avientu de 1643 y profesó como monxa de velu negru'l 29 de xunetu de 1646 col nome de Sor Catalina María de la Santísima Trinidá. L'oficiu monásticu foi un xestu simbólicu porque a los pocos meses de novicia pidió llicencia arzobispal pa vivir cual beata o beguina nunos aposentos axacentes al monesteriu. Finó'l 19 de febreru de 1648, a los 92 años d'edá.

Dende la so llegada al Perú siempres foi un suañu fundar un Monesteriu Carmelita, doña Catalina María, el so maríu Domingo, l'Obispu de Quito Dr. Agustín Ugarte y Saravia y un grupu d'hermanes relixoses empecipien el suañu fundar lo que na actualidá ye'l Monesteriu de Madres Carmelites Descalces de Lima nos Barrios Altos que se materializo'l 17 d'avientu del añu 1643. La imaxe de La Virxe del Carmen traida primeramente quedóse nel Callao. La Virxe del Carmen de La Llegua foi la primer imaxe del Carmelo Coronada Canónica y Pontíficia el 7 d'ochobre de 1951. La Virxe sale del so Santuariu'l 16 de xunetu de cada añu y visita al Callao instalándose na Ilesia Matriz hasta'l segundu Domingo del mes d'ochobre, fecha en que torna al so Santuariu. Conocida tamién por tolos Chalacos (orixinarios del Callao) como "La Cholita Llinda", la Virxe sale en procesión acompañada d'un ensame de fieles quien van anunciando la so llegada xunto col Arcánxel San Rafael, imaxe traida pola congregación de San Juan de Dios quien alministraron el Santuariu de La Llegua dende 1610 por casi 100 años, (Ref: Historias Chalacas, Martin Tokumori Neyra, 2004). La festividá de La Virxe del Carmen de La Llegua que se celebra nos meses de xunetu y ochobre foi declarada Patrimoniu Cultural de La Nación con Resolvimientu Viceministerial Númberu 065-2013-VMPCIC con fecha vienres 11 d'ochobre de 2013. Espediente presentáu pola Direición Desconcentrada de Cultura del Callao cuntando colos archivos de La Hermandá de Cultu y Cargadores de La nuesa Señora del Carmen de La Llegua na persona del Sr. Martin Tokumori Neyra, secretariu xeneral de la hermandá, quien sofitó les observaciones del proyeutu.

La Hermandá de Cultu y Cargadores de La nuesa Señora del Carmen de la Llegua foi fundada'l 30 de Setiembre de 1.923 primeramente cola 1ª., 2ª. 3ª y 4ª cuadriella; darréu fundáronse les demás cuadrielles; na actualidá cunta con 17 cuadrielles.

Cuadriella: Fecha de Fundación: Capataz Actual:
30 / 09 / 1923 Félix Solari Garay.
02 / 10 / 1923 Carlos Rojas Altamirano.
10 / 1923 Henry Rossel Rodríguez.
10 / 1923 Willian Monte Gutiérrez.
07 / 1925 Jose David Granda.
16 / 07 / 1926 Daniel Moreyra Echazu.
10 / 1928 Javier Romero Contreras.
30 / 09 / 1940 Ernesto Flores Soriano.
16 / 03 / 1941 Ángel Benítez Sotu.
10° 13 / 06 / 1947 José Rojas Mendoza.
11° 15 / 07 / 1949 Carlos Castro Arones.
12° 13 / 05 / 1953 Guillermo Quiroz Oré.
13° 20 / 05 / 1960 Alberto Cordero Ríos.
14° 20 / 05 / 1960 Alfredo Ramos Serrano.
15° 24 / 05 / 1975 Héctor Rojas Quesquén.
16° 01 / 07 / 1980 Juan Carlos Tito Mejía.
17° 19 / 06 / 1981 Edgar Cruz Uriarte.

Agora son tres festividad n'honor a la Virxe del Carmen fueron proclamaes "Patrimoniu cultural de la Nación", estes son les de los pueblos de Paucartambo, nel Cusco, y Chavín, en Ancash. Nel casu de Paucartambo, la imaxe de la virxe foi coronada pol Papa Juan Pablo II, en Sacsayhuamán, mientres el so primera visita al Perú en 1985.

Tamién les festividaes de la Virxe so esta advocación asoceden en delles otres zones del país, como en Chincha, onde mora gran cantidá de población afroperuana; en Huancavelica, nel Distritu de Lircay; en Ancash, Distritu de Llipa; en Huancabamba, capital de la provincia del mesmu nome y en Llata (Huánuco) col so santuariu na Capiya de la Virxe del Carmen, Patrona de la ciudá de Llata. Na ciudá andina de Abancay, ye la única que cunta cola so propia ilesia. Nel departamentu de Piura tamién celebren la festividá de la Virxe del Carmen, especificamente na Provincia de Huancabamba Onde ye patrona de la ciudá y que la so fiesta ye la más importante del añu. En Pasco, la Virxe del Carmen ye venerada nel pueblu de Huachón, distritu de Huachón, tamién nel pueblu de Michivilca, distritu de Tapuc provincia Daniel Carrión y en Colquijirca distritu de La Fundición de Tinyahuarco Provincia y Rexón Pasco; a esto súmase dos grandes instituciones que lleva'l so nome'l Colexu Nacional Industrial Non 31 Nuesa Señora del Carmen y la EPM Non 34045 Virxe del Carmen, dambos na provincia de Pasco. En Celendín, Cajamarca, los celendinos celebren nel so honor una fiesta de dellos díes, con corrida de toros y farta pómpara. Asina mesmu, en Bambamarca capital de la Provincia de Hualgayoc, na Rexón Cajamarca, La nuesa Señora del Carmen ye Patrona de la Festividá que nel so honor celebrar dende'l día 06 de xunetu hasta'l día 21 de xunetu de cada añu. Dicha celebración empecipiar coles novenes y mises n'honor a santísima virxe, siguen coles procesiones de la nuesa patrona poles diverses cais de la ciudá y rematen cola campanuda corrida de toros nel so honor. Nel departamentu de Piura, nel distritu de la Uniòn esiste un barriu col nome de Virxe del Carmen, onde rescampla la gran devoción a la so santa patrona.[8]

Puertu Ricu

[editar | editar la fonte]

En Puertu Ricu una de les devociones más populares ye la de la Virxe del Carmen. El centru de pelegrinación más importante ta allugáu na zona este de la isla y llámase el Santuariu Diocesanu Virxe del Carmen, allugáu nel conceyu de San Llorienzo, nel sector más conocíu como'l Monte Santu.

Sol patrociniu de La nuesa Señora del Carmen, foi alzáu como santuariu el 29 de setiembre de 1985 por Monseñor Enrique Hernández Rivera, Obispu de Caguas. Sicasí, el llugar yá yera visitáu per miles de persones mientres casi 100 años y yera consideráu un santuariu marianu pola xente relixosa de los llugares cercanos que de cutio pelegrinaben al Monte Santu.

Tamién se celebra tolos años nel mes de xunetu mientres les fiestes patronales en Cataño una procesión de Cataño hasta la Fortaleza en lancha cola imaxe de la Virxe del Carmen nuna llancha al frente. Ye bien guapu y cualquier católicu que tenga embarcación va poder participar na mesma tolos años.

Venezuela

[editar | editar la fonte]

En Venezuela una de les devociones más populares ye la de la Virxe del Carmen. Nel pueblu de San Joaquín de Carabobo, la devoción ye tan grande, que los sos fieles el primeru de xunetu remembren una gran caravana de carros p'anunciar a tol pueblu que'l mes de la so amada patrona llegó, el retruque de la imaxe orixinal que se venera pasia por toles instituciones públicu y priváu, llevando'l mensaxe de fe a los sanjoaquineros. Ella como humilde madre vio crecer esti pueblu pos la so formosa imaxe venerar dende hai yá 300 años[ensin referencies]; vía cuando'l so fíu, un humilde cura, diba construyendo, con tolos sos hermanos, el templu que-y daría abellu; dio-y esencia d'amor a les panelas, y son de baille a los pastores; y cuando pela cai real vio pasar a aquel home que nos daría la llibertá, fizo que se postrara ante la so imaxe a pidir clemencia y seguridá. Y asina, años dempués a esta tierra bendita por Dios llegaron los primeru flaires carmelites a tierres venezolanes.

El centru de pelegrinación más importante ta allugáu metros más arriba de la Plaza Bolívar na ciudá de Boconó del Estáu Trujillo y ye llamáu Ilesia de La nuesa Señora del Carmen (Boconó) na cual entámase una llarga romería poles distintes cais de la parroquia en víspores del 15 de xunetu pela rodiada de la ilesia na que se destacar bailles, serenata y presentación de conxuntos musicales y el día central ye'l 16 de xunetu nel que se celebra la solemnidá d'esta advocación Mariana; la misa siempres ye celebrada pol obispu de la diócesis y concelebrada por sacerdotes invitaos dicha parroquia eclesiástica lleva'l so nome.

Tamién se venera nel estáu de Trujillo, na ciudá de Carache y na parroquia Concepción, nel Conceyu Pampanito del estáu Trujillo. Nel conceyu Sucre, del mesmu estáu Trujillo tamién se celebra a La nuesa Señora del Carmen, más Específicamente na Parroquia Sabana de Mendoza y que la so Ilesia lleva por nome a La nuesa Señora del Carmen, que cunta con una gran perigrinacion de la Exa Panamericana del Estáu mientres les sos fiestes patronales.

Otramiente, celébrase nel Municipio Colina nel Estáu Falcón, na isla de Margarita, na ciudá de Petare, del Estado Miranda (onde s'atopa la Capiya La nuesa Señora del Carmen, actual centru d'evanxelización del Barriu El Campito), y nel sector El Calvariu, nel Hatillo, nel Barriu de Candeleru en Ocumare del Tuy del Estáu Miranda.

Coles mesmes, ye venerada nel estáu Zulia, específicamente en La Guajira Venezolana, onde yá dende los tiempos de la Colonia, los misioneros destinaos a la evanxelización de los pueblos indíxenes Añú y Wayuu inculcaron la devoción a la so patrona y proteutora.

Tamién ye venerada nel Conceyu Píritu (estáu Falcón) y ye la patrona de la parroquia d'Araira nel Estado Miranda.

Nel estáu Zulia celebrar nel Conceyu Mara, específicamente na población de Carrasquero, con una devoción que se-y profesa dende hai más de 70 años y en San Rafael del Mueyen con 22 años de devoción.

Nel estáu Mérida, nel conceyu Campo Elías celebren el 31 de mayu la Baxada y Coronación de la Virxe del Carmen na Ilesia Ntra. Sra. del Carmen de Montalbán de la ciudá de Ejido, tradición realizada dende l'añu 2010, y dempués de pelegrinar mientres dellos díes una imaxe pelegrina de menor tamañu la imaxe orixinal ye unviada en manes de los sos devotos a una parroquia vecina, ente que a la suya llega'l patrón d'esta parroquia vecina, esto ye, la ilesia Montalbán recibe a San Bonaventura, qu'amás de esto ye patrón de la ciudá de Ejido, y la so ilesies que ye de la Parroquia Matriz de Ejido, recibe a la venerada imaxe mariana y a tolos sos fieles. A otru día amabes axuntar na Cai Ayacucho (llinde de dambes parroquies) p'atopase y llevar devuelta les imáxenes a los sos respeutivos templos, dempués, siguen les pelegrinaciones y lleguen les tan esperaes fiestes patronales.

El 14 de xunetu la Ilesia y el pueblu ejidense celebra al so patrón San Bonaventura y a otru día vase dende les 7:00 p.m. pa la plaza Montalbán pa guardar l'espectáculu musical, pirotécnicu y folclóricu de la tradicional serenata a la Virxe del Carmen, amás de presentase agrupaciones de too tipu presentar so un cielu pintáu de fueos artificiales el xarré que llevara la imaxe de la virxe dende hores de la mañana d'esi día hasta'l día 17 d'esti mes.

El día 16 de xunetu la virxe recibe a tolos sos fieles quien lu acompañen con pólvora, otros xarrés qu'aluden a la advocación o otres, rosarios y cantaraes pasando ella poles principales cais de la ciudá de Ejido.

Depués de tolo celebrao nel mes y el pasáu, los fieles axuntar por última vegada na ilesia pa despidir la imaxe de la so patrona que va ser xubida al so altar y baxada el próximu añu pa ver dende cerca a los sos fieles que lu visiten añu tres d'añu. Tamién en delles partes del estáu ye común ver esta celebración viva, como en Los Andes merideños, na catedral del estáu y la ciudá y en diverses ilesies merideñas

Ye patrona de Barquisimeto dicha celebración proveniente dende los entamos de la colonización española, nel actual estáu Lara.

Otra celebración n'honor a la Virxe del Carmen llevar a cabu na ciudá de Guasdualito, nel estáu Apure, de la cual ye la patrona dende'l 16 de xunetu de 1835. Cada añu, mientres la selmana previa al 16 de xunetu, la imaxe de La nuesa Señora viaxa de casa en casa, nuna oración conxunta na que participa la comunidá con fe. El día 16, un pequeñu grupu de 50 a 60 persones dirixir al ríu y, en canoes, tresporten la imaxe pel ríu Salara escontra la casa d'otru parroquianu. Una vegada que la imaxe torna a la mariña, la procesión y la xente nes cais acompañándola termina na Ilesia de La nuesa Señora del Carmen, onde la fiesta sigue hasta l'anochar.

Otru importante llugar de Venezuela, onde la Virxe del Carmen ye'l centru de la devoción cada 16 de xunetu y celebra el tradicional percorríu que la santa imaxe realiza pola parroquia, Enaguada Grande, Conceyu Urdaneta del estáu Lara. Pa esi pueblu larense la Virxe del Carmen ye la patrona que intercede por ello nos sembradíos de cocuiza y maíz, bien común na zona; amás les muyeres solteres aprovechen a pidi-y un noviu.

Na ciudá de Piriapolis, allugada nun pedestal na metá del cuetu San Antonio, allúgase una estatua representando a la virxe. Ye conocida como la Virxe de los Pescadores.Tambien ye conocida como Stella Maris

Referencies

[editar | editar la fonte]
  1. Borobio, Dionisio (1996). Pastoral de los sacramentos. Salamanca: Secretariáu Trinitariu, páx. 329. ISBN 84-88643-26-8.
  2. Vea l'artículu na Wikipedia italiana (n'italianu) Festa della Beata Vergine del Carmelo (Palmi)
  3. Il terremotu del 16 novembre 1894 in calabria y sicilia, Roma, 1907. Archivu completu Tesot disponibles: Relazione scientifica sul terremotu
  4. Vea l'artículu na Wikipedia italiana (n'italianu) Miracolo della Madonna del Carmine di Palmi
  5. Cooperativa.cl (11 de xineru de 2007). «Los 16 de xunetu yá son oficialmente feriaos en Chile». Consultáu'l 1 de xineru de 2012.
  6. «Fiesta de la Virxe del Mar en Puntarenas». accionsocial.ucr.ac.cr. Archiváu dende l'orixinal, el 2013-09-28. Consultáu'l 3 de mayu de 2014.
  7. Martínez Álvarez, José Antonio (2008). «Templo del Carmen», Celaya. El so centru históricu, 1ª, Celaya: Impresos Profesionales del Centru (local), páx. 184-187.
  8. "Diccionariu xeográficu y históricu de Cajamarca (Toponimia departamental)" de Carlos Burga Larrea, Lima (1983)

Enllaces esternos

[editar | editar la fonte]