Unidaes básiques del Sistema Internacional
El Sistema Internacional d'Unidaes (SI) define siete unidaes básiques o unidaes físiques fundamentales, que son descrites por una definición operacional y son independientes dende'l puntu de vista dimensional. Estes unidaes básiques del SI y les sos magnitúes físiques son el metru para'l llargor, el quilogramu para la masa, el segundu para'l tiempu, l'amperiu para la intensidá de corriente eléctrica, el kelvin para la temperatura, la candela para la intensidá lluminosa y el mol pa la cantidá de sustancia.
El restu d'unidaes utilizaes para espresar magnitúes físiques puen derivase d'estes unidaes básiques y conócense como unidaes derivaes. La derivación llevase a cabu por mediu del analís dimensional.
Magnitúes
[editar | editar la fonte]Llargor
[editar | editar la fonte]Un metru (m) defínese como la distancia que percuerre la lluz nel vacíu en 1/299 792 como {{[nowra]/s}}.[1]
Masa
[editar | editar la fonte]Un quilogramu (kg) defínese tomando'l valor numbéricu fixu de la constante de Planck, h, igual a 6.626 070 15 x 10-34 cuando s'espresa en J·s, unidá igual a kg·m2·s-1, siendo'l mididor y el segundu definíu acordies con c y Cs.
Tiempu
[editar | editar la fonte]Un segundu (s) ye'l tiempu riquíu por 9 192 631 770 ciclos de la radiación correspondiente a la transición ente los dos niveles hiperfinos del estáu fundamental del átomu de cesiu 133.
Temperatura
[editar | editar la fonte]Un kelvin (K) defínese como la 1/273,16 de la temperatura termodinámico del puntu triple de l'agua.[1]
Intensidá de corriente eléctrica
[editar | editar la fonte]Un amperiu (A) defínese como la intensidá d'una corriente eléctrica constante que, calteniéndose en dos conductores paralelos, rectillinios, de llargor infinitu, de sección circular despreciable y asitiaos a una distancia d'un metru unu d'otru nel vacíu, produciría una fuerza igual a 2×10-7 newton por metru de llargor.[1]
Cantidá de sustancia
[editar | editar la fonte]Un mol (mol) ye la cantidá de sustancia d'un sistema que contién tantes entidaes elementales como átomos hai en 0,012 kg de carbonu 12, aproximao 6,022 141 29 (30) × 1023.
Cuando s'usa'l mol, les entidaes elementales tienen de ser especificaes y pueden ser átomos, molécules, iones, electrones, otres partícules o grupos específicos de tales partícules.
Defínese la cantidá de sustancia como una unidá fundamental que ye proporcional al númberu d'entidaes elementales presentes.[1]
Intensidá lluminosa
[editar | editar la fonte]Una candela (cd) ye la intensidá lluminosa, nuna dirección dada, d'una fonte qu'emite radiación monocromática con frecuencia de 540 × 1012 Hz 1012 540 × 1012 Hz de forma que la intensidá de radiación emitida, na dirección indicada, ye de 1/683 W por estereorradián.[1]
Posible redefinición futura de les unidaes
[editar | editar la fonte]Una comisión, del Comité Internacional de Peses y Midíes (CIPM) propunxo revisar les definiciones formales de les unidaes básiques del SI, propuestes que tán siendo esaminaes per este, y que podríen ser consideraes pola 26ª CGPM en 2018. Los cambeos propuestos son:
- «Va Siguir habiendo les mesmes siete unidaes básiques (metru, segundu, quilogramu, amperiu, kelvin, mol y candela). D'estos, el quilogramu, l'amperiu, el kelvin y el mol van redefinise d'alcuerdu al cálculu de los valores numbéricos exactos de la constante de Planck, de la carga eléctrica elemental, de la constante de Boltzmann y de la constante de Avogadro, respectivamente. El segundu, el metru y la candela yá tán definíes por constantes físiques y solo ye necesariu reeditar les sos definiciones actuales. Les nueves definiciones van ameyorar el SI ensin camudar el tamañu de les unidaes, asegurando asina la continuidá coles midíes actuales».
Más detalles atopanse nel proyeutu de capítulu del Novenu Folletu d'unidaes del SI[2].
Hubo numberoses crítiques a les definiciones revisaes dende la so propuesta inicial, y argumentóse que la propuesta de reforma del SI riqué un discutiniu francu y abiertu primero que se tomen decisiones al respeutu.
Referencies
[editar | editar la fonte]- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 «Base units» (inglés). Bureau International des Poids et Mesures. Consultáu'l 2 de setiembre de 2015.
- ↑ «On the future revision of the SI» (inglés). Consultáu'l 2 de setiembre de 2015.
Enllaces esternos
[editar | editar la fonte]- Oficina Internacional de Pesos y Midíes
- El SI para descargar dende'l Centru Nacional de Metroloxía de Méxicu
- El SI, d'un cursu interactivo de física n'español
- El Sistema Internacional d'Unidaes (SI) nel Institutu Estadounidense de Normes y Tecnoloxía (NIST), n'inglés