Tiempu gramatical

En gramática, el tiempu gramatical referise al tiempu referencial d'una oración, y pue estremase en dos tipos principales:

a) el tiempu absolutu, que ye midíu dende'l falante y en rellación col momentu de la enunciación.

b) el tiempu relativu, que se mide en rellación col yá mentáu tiempu absolutu.

Los tiempos absolutos de la mesma suelen dixebrase informalmente en trés momentos: pasáu, presente y futuru. Estos trés posibles valores retraten les idees intuitives d'antes/anterior, agora/simultáneu, dempués/posterior. Daos dos sucesos el tiempu gramatical espresa si l'unu asocedi primero que l'otru (el primeru ye pasáu respectu al segundu), dambos son simultáneos (el primeru ye presente respectu al segundu y viceversa) o si unu d'ellos asocede dempués que l'otru (el primeru ye futuru respectu al segundu).

Delles llingües identifiquen dacuando presente y futuru como un únicu tiempu gramatical (pasáu/non pasáu) y otres introducen diferencies ente pasáu alloñáu, pasáu recién o futuru inmediatu y futuru recién.

Tiempu absolutu

Los sistemes de tiempu absolutu son formes de clasificar los eventos según sían anteriores, simultáneos o posteriores col momentu de la enunciación. Según esto, suelen clasificase informalmente en trés momentos: pasáu, presente y futuru.

Pasáu

El pasáu gramatical suel utilizase pa espresar aiciones que son anteriores al momentu de la enunciación. Recueye tolos sucesos que yá tuvieron llugar.

Presente

El presente gramatical suel utilizase pa espresar aiciones qu'asoceden nel tiempu actual, esto ye, aiciones que nun correspuenden nin al pasáu nin al futuru.

Futuru

El futuru gramatical suel utilizase pa espresar aiciones que son posteriores al momentu de la enunciación, y que por tanto entá nun tuvieron llugar.

Asina se dan los tiempos.