Tenge

De Wikipedia
Tenge
País Kazakstán
Entidá emisora Bancu Nacional de Kazakstán
Primer emisión 15 payares 1993
Símbolu
Códigu ISO 4217 KZT
Rublu soviéticu Tenge
Cambiar los datos en Wikidata

El tenge (cazacu: теңге, teñge) ye la moneda de Kazakstán. Estremar en 100 tyin (тиын, tamién treslliteráu como tiyin o tiın). Foi introducíu en payares de 1993 pa reemplazar al rublu rusu al cambéu de 1 tenge = 500 rublos. El códigu ISO-4217 pal tenge ye KZT.

La pallabra tenge en cazacu y en munches otres llingües túrquiques significa pesu, midida. L'orixe de la pallabra atopar nel chinu tengse, que significa "balanza". Les llingües túrquiques tomaron esta pallabra al traviés del mongol (tenkh(y). Coles mesmes, ta rellacionada la pallabra rusa деньги (dengi).

Historia[editar | editar la fonte]

El símbolu del Tenge, nun cartelu indicando'l preciu del pan.

Kazakstán foi unu de los primeros países miembros de la CIS en crear una unidá monetaria nacional. En 1991 creóse un grupu de diseñadores formáu por Mendybay Alin, Timur Suleymenov, Asimsaly Duzelkhanov y Khayrulla Gabzhalilov. El 12 de payares de 1993, publicóse un decretu del Presidente de Kazakstán, "sobre la puesta en circulación d'una moneda nacional". El 15 de payares, el tenge foi puestu en circulación. En 1995, inauguróse una fábrica nacional pa la impresión de billetes; hasta entós, los billetes fabricar nel Reinu Xuníu y les primeres monedes acuñar n'Alemaña.

El 20 de marzu de 2007, dos díes antes de la fiesta del Nauryz, el Bancu Nacional de Kazakstán aprobó'l símbolu del tenge: . El símbolu foi propuestu en marzu de 2008 por que se codificara nel sistema Unicode,[1] que foi aceptáu col códigu O+20B8.[2]

Monedes[editar | editar la fonte]

Primer serie, 1993[editar | editar la fonte]

En 1993, les monedes puestes en circulación yeren de 2, 5, 10, 20 y 50 tyin, y 1, 3, 5, 10 y 20 tenge. Les monedes de 20 tenge utilizáronse pa conmemorar acontecimientos. Tamién esisten monedes de 50 tenge de plata conmemorativas. Les carauterístiques d'estes monedes detállense de siguío.


Denominación Emisión Metal Diámetru
(mm)
Pesu
(g)
Anverso Aviesu Imaxe
2 Tyin 1993 Cu+Ni+Zn 17,27 2,26 Escudu d'armes - ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ - añu d'acuñamientu 2 ТИЫН - ceca: ҚҰБ
5 Tyin 1993 Cu+Ni+Zn 17,27 2,26 Escudu d'armes - ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ - añu d'acuñamientu 5 ТИЫН - ceca: ҚҰБ
10 Tyin 1993 Cu+Ni+Zn 19,56 3,48 Escudu d'armes - ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ - añu d'acuñamientu 10 ТИЫН - ceca: ҚҰБ
20 Tyin 1993 Cu+Ni+Zn 21,87 4,71 Escudu d'armes - ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ - añu d'acuñamientu 20 ТИЫН - ceca: ҚҰБ
50 Tyin 1993 Cu+Ni+Zn 25,00 7,43 Escudu d'armes - ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ - añu d'acuñamientu 50 ТИЫН - ceca: ҚҰБ
1 Tenge 1993 Cu+Al+Ni 17,27 2,26 Archal - ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ - añu d'acuñamientu 1 ТЕҢГЕ - ceca: ҚҰБ
3 Tenge 1993 Cu+Al+Ni 19,56 3,48 Bori - ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ - añu d'acuñamientu 3 ТЕҢГЕ - ceca: ҚҰБ
5 Tenge 1993 Cu+Al+Ni 21,87 4,71 Lleopardu de les nieves - ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ - añu d'acuñamientu 5 ТЕҢГЕ - ceca: ҚҰБ
10 Tenge 1993 Cu+Al+Ni 25,00 7,43 Ave mitolóxica - ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ - añu d'acuñamientu Escudu d'armes - 10 ТЕҢГЕ - ceca: ҚҰБ
20 Tenge 1993 Cu+Al+Ni 31,00 11,37 Al-Farabi - ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ - añu d'acuñamientu Escudu d'armes - 20 ТЕҢГЕ - ceca: ҚҰБ

Segunda serie, 1997-[editar | editar la fonte]

En 1997 acuñáronse nueves monedes, esaniciando los tyin por cuenta del so escasu valor. Añediéronse monedes de 50 y 100 tenge. Les carauterístiques téuniques de les monedes amuésense de siguío (imáxenes na ficha de la moneda):


Imaxe Denominación Emisión Metal Forma Diámetru
(mm)
Pesu
(g)
Cantar Anverso Aviesu
Aniellu Centru
1 Tenge 1997 Cu+Al+Ni Circular 15,00 1,63 Llisu |

align="left"|Escudu d'armes - ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ - añu d'acuñamientu

1 ТЕҢГЕ
2 Tenge 1997 Cu+Al+Ni Circular 16,00 1,84 Llisu |

align="left"|Escudu d'armes - ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ - añu d'acuñamientu

2 ТЕҢГЕ
5 Tenge 1997 Cu+Al+Ni Circular 17,27 2,18 Llisu |

align="left"|Escudu d'armes - ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ - añu d'acuñamientu

5 ТЕҢГЕ
10 Tenge 1997 Cu+Al+Ni Circular 19,56 2,81 Llisu |

align="left"|Escudu d'armes - ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ - añu d'acuñamientu

10 ТЕҢГЕ - ceca: ҚҰБ
20 Tenge 1997 Cu+Ni Circular 18,27 2,90 Llisu |

align="left"|Escudu d'armes - ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ - añu d'acuñamientu

20 ТЕҢГЕ - ceca: ҚҰБ
50 Tenge 1997 Cu+Ni Circular 23,00 4,70 Llisu |

align="left"|Escudu d'armes - ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ - añu d'acuñamientu

50 ТЕҢГЕ - ceca: ҚҰБ
100 Tenge 2002 Cu+Al+Ni Cu+Ni Circular 24,50 6,65 Estriáu
СТО ТЕНГЕ
ЖYЗ ТЕҢГЕ
Escudu d'armes - ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ - añu d'acuñamientu 100 ТЕҢГЕ - ceca: ҚҰБ

Billetes[editar | editar la fonte]

Primer serie, 1993[editar | editar la fonte]

En 1993, el Bancu Nacional de Kazakstán emitió billetes de 1, 2, 5, 10, 20 y 50 tyin, y de 1, 3, 5, 10, 20, y 50 tenge. De siguío detállense les sos carauterístiques.


Series de 1993
Denominación Efixe Color predominante Dimensiones Imaxe del anverso Imaxe del aviesu
1 Tyin
2 Tyin Rosa/Azul
5 Tyin
10 Tyin
20 Tyin
50 Tyin Marrón
1 Tenge Al-Farabi

62 x 124 mm

3 Tenge Suinbay

62 x 124 mm

5 Tenge Kurmangazy Sagyrbayuly

62 x 124 mm

10 Tenge Chokan Ualihanov

69 x 144 mm

20 Tenge Abay Kunanbayev Marrón 69 x 144 mm
50 Tenge Abulhair Khan

69 x 144 mm


Segunda serie, 1999-2003[editar | editar la fonte]

Mientres esti periodu los billetes de la serie anterior siguen en circulación, pero amás añedir denominaciones de 100, 200, 500, 1.000, 2.000, 5.000 y 10.000 tenge. Les sos carauterístiques son les siguientes.


Series de 1999-2003
Denominación Efixe Color predominante Dimensiones Imaxe del anverso Imaxe del aviesu
100 Tenge Ablay

69 x 144 mm

200 Tenge Al-Farabi

69 x 144 mm

500 Tenge Al-Farabi Azul 69 x 144 mm
1.000 Tenge Al-Farabi

69 x 144 mm

2.000 Tenge Al-Farabi Verde/Azul 69 x 144 mm
5.000 Tenge Al-Farabi

74 x 149 mm

10.000 Tenge Al-Farabi Azul 74 x 149 mm


Tercer serie, 2006-[editar | editar la fonte]

El Bancu Nacional de Kazakstán emitió les nueves series de billetes en 2006, nes mesmes denominaciones que los sos predecesores, quitando'l de 100 tenge que foi sustituyíu por una moneda.

El anverso de los billetes ye vertical y la denominación ta escrita en kazaco. En tolos billetes apaez el Baiterek d'Astaná, la bandera de Kazakstán, l'escudu d'armes, la mano y firma del Presidente Nursultan Nazarbayev y fragmentos del himnu nacional kazaco.

Otra manera, los aviesos estrémense más unos d'otros. La denominación escribir en rusu y cada billete tien representáu un monumentu o edificiu carauterísticu de Kazakstán.

Les primeres emisiones de 2.000 y 5.000 tenge impreses en 2006 tienen errores ortográficos na pallabra "bancu", yá que s'escribió en rusu en cuenta de en kazaco[3]

Estos billetes circulen xunto a los de la segunda serie. Amás, entá pueden camudase los billetes de la primer serie en monedes nel Bancu Nacional de Kazakstán y bancos privaos autorizaos. Les carauterístiques de los billetes amuésense de siguío.

Series de 2006
Denominación Color predominante Dimensiones Imaxe del anverso Imaxe del aviesu
200 Tenge

64 x 126 mm

500 Tenge Azul 67 x 130 mm
1.000 Tenge

70 x 134 mm

2.000 Tenge Verde/Azul 73 x 139 mm
5.000 Tenge

76 x 144 mm

10.000 Tenge

79 x 149 mm

Edición conmemorativa 2010[editar | editar la fonte]

Serie de 2010
Denominación Color predominante Dimensiones Imaxe del anverso Imaxe del aviesu
1000 Tenge

Cuarta serie, 2011 - 2014[editar | editar la fonte]

El Bancu Nacional de Kazakstán emitió una nueva serie de billetes de tengé de 2011, 2012, 2013 y 2014 en denominaciones de 1.000, 2.000, 5.000 y 10.000. El 1 d'avientu de 2015, introducióse un nuevu billete de 20.000 Tenge. Contién la fecha d'emisión de 2013 y ye una nota conmemorativa pa celebrar el 20 aniversariu de la introducción de la so moneda nacional, pero nun s'emitió hasta 2015.

2011-2014 Cuarta Serie
Valor Color Imaxe Fecha
Anverso Reverse
1000 tengé Mariellu, Marrón, Naranxa y Azul 2014
2000 tengé Verde |

2012
5000 tengé Colloráu, Azul y Mariellu 2011
10,000 tengé Azul y violeta 2012
20,000 tengé Gris 2013

Tasa d'inflación[editar | editar la fonte]

Añu Tasa d'inflación
2001     6.4%
2002     6.6%
2003     5.7%
2004     7.9%
2005     9%
2006     8.6%
2007     18.8%
2008     9.5%
2009     6.2%
Tasa actual de cambéu de KZT
En Google Finance: AUD CAD CHF EUR GBP HKD JPY USD
En Yahoo! Finance: AUD CAD CHF EUR GBP HKD JPY USD
En XE.com: AUD CAD CHF EUR GBP HKD JPY USD
En OANDA: AUD CAD CHF EUR GBP HKD JPY USD
En fxtop.com: AUD CAD CHF EUR GBP HKD JPY USD

Vease amás[editar | editar la fonte]

Referencies[editar | editar la fonte]

Enllaces esternos[editar | editar la fonte]