Stirling

Stirling
Alministración
País	Reinu Xuníu
Nación constitutiva	Escocia
Conceyu	Stirling (es)
Tipu d'entidá	ciudá
Códigu postal	FK7, FK8 y FK9
Xeografía
Coordenaes	56°07′00″N 3°56′13″W / 56.1166°N 3.9369°O
	Stirling Stirling (Reinu Xuníu)
Llenda con	Callander
Demografía
Población	37 610 hab. (2016)
Porcentaxe	100% de Stirling (es) ; 0.7% de Escocia; 0.06% de Reinu Xuníu
Más información
Prefixu telefónicu	01786
Estaya horaria	UTC±00:00
Llocalidaes hermaniaes	Óbuda-Békásmegyer (es)
	stirling.gov.uk

Stirling (n'escocés: Stirlin, Plantía:Lang-gd /ˈs̪t̪ruʝlə/) ye una ciudá na rexón central Escocia, nel Reinu Xuníu. Ye un antiguu burgu, asitiáu alredor del Castiellu de Stirling y l'antiguu centru medieval. Ye un centru pa les industries de gobiernu, comerciu y eletricidá. Cuenta con una población de 33 710 habitantes, según censu de 2008.

Una antigua capital del Reinu Escocés, Stirling foi conocida como Burgu Real hasta 2002, cuando, como parte del Golden Jubilee (Aniversariu Doráu, celebración que conmemora los 50 años d'un monarca nel tronu) de la Reina Isabel, dióse-y l'estatus de ciudá.

Historia[editar | editar la fonte]

Foi habitáu dende la Edá de Piedra, pero Stirling foi estratéxicamente importante dende (a lo menos) la invasión romana de Britania, en gran parte pela so llomba que ye bono de defender y la so posición al llau del ríu Forth. Esto traxo riqueces y poder a Stirling. La ciudá foi nomada como burgu real nel sieglu XII pol Rei David I d'Escocia, y depués confirmada por monarques que lu siguieron (entós daquella llamábase Strivelyn). Grandes batalles tomaron llugar en Stirling debíu al llargu conflictu ente Escocia ya Inglaterra.

La Ilesia de la Holy Rude (Santa Cruz), allugada al llau del Castiellu de Stirling ye una de les edificaciones de más importancia histórica na ciudá. Dicha ilesia, construyida a finales del sieglu XV, ye la única ilesia nel Reinu Xuníu, amás de l'Abadía de Westminster, en celebrar una coronación. El 29 de xunetu de 1567, siendo malapenes un ñácaru, el fíu de María, Reina de los Escoceses foi coronáu como Xaime VI d'Escocia. Inda pueden apreciase les marques de bales de les tropes d'Oliver Cromwell na torre y nel ábside.

Les fortificaciones siguieron siendo militarmente estratéxiques mientres les Protestes Jacobitas nel sieglu XVIII. En 1715, el Duque de Mar falló nel so intentu de tomar control del castiellu. En xineru 1746, l'exércitu de Carlos III d'Inglaterra y Escocia tomó control de l'aldega pero nun pudo prindar el castiellu. Mientres la retirada escontra'l norte, bombardearon la Ilesia St. Ninians, onde s'almacenaben municiones; solo una torre sobrevivió al ataque ya inda puede apreciase anguaño.

Economía[editar | editar la fonte]

Económicamente, los puertos nel ríu Forth sostuvieron el comerciu, incluyendo l'intercambiu de té cola India y madera con países Bálticos. La llegada del ferrocarril a la ciudá menguó'l comerciu fluvial, porque la ponte construyida pa tren resultaba una torga pa los barcos y la navegación resultaba más difícil. Pa mediaos del sieglu XX el puertu dexó de funcionar.

Mitos de Stirling[editar | editar la fonte]

Stirling tamién ye famosu poles sos munches pantasmes, como la Dama Rosa del Castiellu, quien foi vista por dellos soldaos, y el motel Settle Inn cerca del castiellu'l cual ye unu de los llugares fantasmales más famosos d'Escocia.

Curiosos turísticos[editar | editar la fonte]

Los principales elementos turísticos de Stirling son el Castiellu de Stirling, la ilesia de Holy Rude, la Ponte de Stirling y el Monumentu Nacional William Wallace, asitiáu pela rodiada del pueblu, sobre una llomba.