Saltar al conteníu

Reinu de Bornu

Coordenaes: 13°02′50″N 12°13′40″E / 13.047222°N 12.227778°E / 13.047222; 12.227778
Esti artículu foi traducíu automáticamente y precisa revisase manualmente
De Wikipedia
Imperiu de Kanem
Reinu de Kotoko
Reinu de Bornu
(de 1387 a 1893)
estáu desapaecíu
Alministración
Capital Ngazargamu (es) Traducir
Xeografía
Coordenaes 13°02′50″N 12°13′40″E / 13.047222°N 12.227778°E / 13.047222; 12.227778
Superficie 50000 km²
Demografía
Población 5 000 000 hab. (1892)
Densidá 100 hab/km²
Cambiar los datos en Wikidata

El reinu o imperiu de Bornu (1380-1893) foi un estáu africanu asitiáu no qu'anguaño ye'l nordeste de Nixeria ente 1380 y 1893. El reinu de Bornu foi unu de los territorios que constituyiríen más tarde l'imperiu de Bornu-Kanem, y cuando esta entidá sumió'l reinu de Bornu siguió esistiendo mientres delles décades más tarde.

Como tal el reinu de Bornu surdió como la continuación del reinu de Kanem fundáu sieglos antes pola dinastía Sayfawa. Col tiempu l'imperiu de Bornu-Kanem basáu principalmente en -y territoriu de Bornu llegó ser mayor que'l reinu de Kanem, y nel so apoxéu incluyó partes de lo qu'anguaño son Chad, Níxer y Camerún.

Orixe y fundación

[editar | editar la fonte]

Exilio de Kanem

[editar | editar la fonte]

Tres décades de conflictu internu, rebeliones y la invasión dende Bulala, la n'otru tiempu poderosa dinastía Sayfawa foi espulsada de Kanem y volvió al estilu de vida nómada qu'abandonara sieglos antes. Escontra 1380, los kanembu finalmente impunxéronse a grupos árabes, bereberes y ḥauses y formaron un nuevu estáu estable en Bornu. Col tiempu, y por aciu los matrimonios interétnicos de los kanembu y los bornu formóse una nueva identidá étnica, los kanuri.

Periodu inicial

[editar | editar la fonte]

Inclusive en Bornu, los problemes de la dinastía Sayfawa siguieron. Mientres los primeros trés cuartos de sieglu XV, por casu, 15 mais ('reis') distintos ocuparon el tronu. Pero, alredor de 1455, el mai Alí Dunamami ganó a los sos rivales y empezó l'afitamientu de Bornu. Construyó una capital fortificada en Ngazargamu (anguaño en Nixeria), al oeste del llagu Chad. Esta foi la primer sede permanente d'un mai Sayfawa. Poco dempués el mai Ali Gaji (1455-1487) foi capaz de ganar a los bulala y recuperar la ciudá de Njimi, l'antigua capital de Kanem. Sicasí, entá dempués de recuperar esta ciudá, los líderes de Bornu, permanecieron en Ngazargamu porque les sos tierres yera más granibles dende'l puntu de vista agrícola y más fayadices pa criar ganáu.

Periodu Kanem-Bornu

[editar | editar la fonte]

Col control sobre los dos capitales Njimi y Ngazargamu, la dinastía Sayfawa algamó'l cumal del so poder. Los dos estaos Kanem y Bornu fueron fundíos nuna única entidá, anque l'autoridá política siguió asitiada en Bornu. L'imperiu de Bornu-Kanem algamó la so máxima estensión sol mai Idris Alooma (c. 1571-1603).

Idris Alooma

[editar | editar la fonte]

Idris Alooma ye recordáu pola so habilidá militar, les sos reformes alministratives y la so piedá relixosa. Los sos principales adversarios fueron los estaos ḥausas nel oeste, los tuareg y los Tubu en -y norte y los bulala nel este. Les sos reformes incluyeron l'empléu de cuarteles militares fixos (arrodiaos de murios), asedios permanentes y la so táctica "tierra quemada", onde los soldaos quemaben cualquier cosa nel so camín. Tamién usó caballeros y caballos con armadures, según camellos bereberes, mnarineros kotoko, y mosqueteres provistos de cascos metálicos entrenaos por asistentes militares otomanos.[1] La so diplomacia foi bien activa y estableció rellaciones con Trípoli, Exiptu y l'imperiu otomanu, qu'unvió una llegación diplomática de 200 miembros al traviés del desierot hasta la corte de Alooma en Ngazargamu. Alooma tamién robló lo que probablemente foi'l primer tratáu robláu d'alto'l fueu de la historia de Chad.

Alooma introdució un ciertu númberu de reformes llegales y alministratives basaes nes sos creencies relixoses y la llei islámica (xaria). Patrocinó la construcción de numberoses mezquites y fixo una pelegrinación (hajj) a la Meca, onde axustó'l establecimineto d'un alojamineto que sería usáu polos pelegrinos procedentes del so reinu. Como otros políticos reformadores, los sos llogros lleváronlu a buscar aliaos y asesores lleales y competentes. Alooma regularmente buscaba l'asesoramientu d'un conseyu formáu polos xefes de los clanes más importantes. Amás pidía a les figures polítiques más prominentes que vivieren na corte, y promovió aliances polítiques por aciu matrimonios fayadizos. El mesmu Alooma yera fíu d'un padre kanuri y una madre bulala.

Referencies

[editar | editar la fonte]
  1. Lange, Chronicle, 38.

Bibliografía

[editar | editar la fonte]

Enllaces esternos

[editar | editar la fonte]