Saltar al conteníu

Reinu Zulú

Coordenaes: 28°18′S 31°25′E / 28.3°S 31.42°E / -28.3; 31.42
De Wikipedia
Reinu Zulú
(de 1816 a 1897)
estáu desapaecíu
Alministración
Capital Bulawayo
Ulundi
Forma de gobiernu sociedad de jefatura (es) Traducir
Llingües oficiales Idioma zulú
Xeografía
Coordenaes 28°18′S 31°25′E / 28.3°S 31.42°E / -28.3; 31.42
Demografía
Población 250 000 hab. (1824)
Cambiar los datos en Wikidata

El Reinu Zulú, dacuando llamáu'l Imperiu Zulú o a cencielles Zululandia, yera una monarquía nel África austral que s'estendía a lo llargo de la mariña del Océanu Índicu dende'l Ríu Tugela nel sur hasta'l Ríu Pongola nel norte.

El reinu llegó a apoderar gran parte de lo que ye güei KwaZulu-Natal y África meridional, pero cuando entró en conflictu col Imperiu Británicu na década de 1870 mientres la guerra anglo-zulú, foi ganáu a pesar d'una temprana victoria zulú na guerra. L'área foi absorbida darréu na Colonia de Natal y más tarde convirtióse en parte de la Xunión de Sudáfrica.

Shaka, fíu de Senzangakona y llugarteniente de Dingiswayo, se autoproclamó rei (Inggonyama) dempués d'asesinalo en 1818, xunto a Zwide, fíu de Dingiswayo y herederu llexítimu, gobernó hasta 1828. Entamó militarmente al pueblu zulú, anovando l'armamentu y les táctiques de combate. Formó un exércitu de 50.000 guerreros y apoderóse de Natal, Matabeleland y el sur de Mozambique.

Les espediciones qu'entamó causaron cerca d'un millón de muertos y l'éxodu de los clanes ndebele de Mzilikatzi y Zwangerdaba, dientro del marcu del periodu Mfecane. Unvió embaxadores a Ciudá del Cabu y dexó el comerciu estranxeru en Natal. El so reinu algamó una estensión de 30.000 km², con 250.000 habitantes y 25.000 guerreros. Finalmente, en 1828 foi asesináu por Dingane.

Dingane reinó dende 1828 hasta 1838, dempués de desfacer del so hermanu Mhlangana. En 1835 dexó les primeres misiones relixoses europees nel reinu, pero enfrentar a los bóeres que s'establecieron en Natal. En 1837 mató a traición a Piet Retief y a dellos bóeres más, tres los que Andries Pretorius ganó-y na Batalla del Ríu Sangrientu. En xineru de 1840, Pretorius y otros 400 bóeres ayudaron al xefe Mpande na so rebelión contra'l rei Dingane hasta'l so derrocamientu y la so muerte.

Mpande va ser rei de 1840 a 1872. Los bóeres proclamaron la República de Natal en 1840, que foi anexonada a la Colonia del Cabu el 1844. Los bóeres abandonaron el territoriu zulú, migrando escontra'l norte, mientres al sur establecieron británicu y trabayadores hindús y chinos. Zulús y europeos caltuvieron rellaciones estables y pacífiques mientres tol reináu de Mpande.

Cetshwayo foi rei zulú de 1872 a 1884, coronáu en Durban pol gobernador británicu de Natal. Cuntaba con un exércitu de 60.000 guerreros estremaos en 60 iviyo (reximientos), comandados por un induna enkula (xeneral). A partir del 1877 empezaron los primeros resfregones ente británicos y zulús, que desaguaron na Guerra Anglu-Zulú de 1878. Aquel mesmu añu 20.000 guerreros zulús masacraron a 1.800 miembros del exércitu británicu na batalla de Isandhlwana, lo que provocó la cayida del gobiernu de Benjamin Disraeli, pero 3.500 zulús nun pudieron amenorgar a un centenar de británicos en Rorke's Drift. Los británicos solicitaron refuerzos a la metrópolis, y en 1879 atacaron la capital zulú, Ulundi, onde 20.000 guerreros fueron vencíos por 6.200 soldaos británicos, armaos con doce cañones y dos ametralladores. El rei Cetshwayo foi prindáu y exiliáu ente 1880 y 1884, añu esti postreru en que se-y dexó volver.

Dinizulu foi proclamáu rei a la muerte de Cetshwayo, gobernando de 1884 a 1913, empecipiando una revuelta anti-británica en 1887, fracasando, ya incorporándose oficialmente'l territoriu del reinu zulú a la colonia de Natal en 1897. De resultes d'esta rebelión, Dinizulu foi en 1890 exiliáu a la islla de Santa Lena (la mesma a la que fuera exiliáu Napoleón Bonaparte) mientres siete años. Ente 1906 y 1910 producióse una nueva revuelta ente los zulús dirixida pol caudiellu Bambaata, fracasando. Dinizulu foi encarceláu en marzu de 1908, hasta 1911, como posible instigador de la revuelta.

Referencies

[editar | editar la fonte]