Referendu estatutariu en Cataluña de 2006

Mapa de Cataluña.

El Referendu sobre l'Estatutu d'autonomía de Cataluña celebróse nesti territoriu, con calter venceyante, el 18 de xunu de 2006, pa decidir alrodiu de la entrada a valir o non del nuevu Estatutu d'autonomía de Cataluña aprobáu poles Cortes Xenerales d'España, en sesión del Senáu, el 10 de mayu de 2006. La resultancia foi, con una participación del 48,85%, de 73,90% votos a favor, 20,76% en contra y 5,34% votos en blancu.

El referendu de ratificación foi convocáu pol presidente de Cataluña, Pasqual Maragall, el 18 de mayu de 2006, pocos díes dempués del cese de los conseyeros d'Esquerra Republicana de Catalunya del Gobiernu, so la entruga: "¿Aprueba'l proyeutu d'Estatutu d'autonomía de Cataluña?" redactada nos dos llingües oficiales del territoriu.

Antecedentes

Esta ye la tercer vegada en 75 años que los ciudadanos de Cataluña son llamaos a les urnes pa pronunciase sobre una propuesta d'Estatutu d'autonomía. La primera foi'l 2 d'agostu de 1931, cuando la propuesta d'Estatutu de Núria foi aprobada con un 99,49% de votos favorables y una participación del 75,13%, pa ser dempués aldericada pol Congresu de los Diputaos y definitivamente aprobada nel añu 1932.

La segunda foi'l 25 d'ochobre de 1979, avera'l testu surdíu de les Cortes Xenerales tres la presentación de la propuesta d'Estatutu de Sau, aprobada pola Asamblea de Parllamentarios de Cataluña. Nesta ocasión, con una participación del 59,3%, el 88,15% de los votos foi a favor y un 7,76% dir en contra, habiendo un 3,55% de votos en blancu.

Ye, xunto col Estatutu de Castiella-La Mancha, l'únicu Estatutu d'Autonomía aprobáu ensin una mayoría de siquier 3/5 nes Cortes Xenerales.

Campaña

Posición de los partíos

Los cinco partíos parllamentarios catalanes discreparon nel so allugamientu respeuto al referendu del Estatutu. Trés partíos fixeron campaña a favor del "Sigo" (el Partíu de los Socialistes de Cataluña, Convergència i Unió ya Iniciativa per Catalunya Verds-Esquerra Unida i Alternativa) y 2 a favor del "Non" (Esquerra Republicana de Catalunya y el Partíu Popular de Cataluña).

Convergència i Unió

Convergència i Unió, lideráu por Artur Mas, pidió'l "sí". Magar nun formar parte del gobiernu de la Xeneralidá, y ser el principal partíu de la oposición, participó viviegamente nel redactáu final del Estatutu, incorporando propuestes propies. Amás, el presidente de CiU, Artur Mas, apautó col presidente del gobiernu español José Luis Rodríguez Zapatero la versión definitiva del testu, y declaró consiguir les máximes contrapartidas pa Cataluña, de manera que'l testu final yera'l meyor que podía consiguise. CiU fixo una campaña eleutoral comparando imáxenes del añu 1979 (añu del que databa l'Estatutu vixente) con imáxenes del 2006 pa ilustrar les diferencies ente les faltes del pasáu y les virtúes del presente. El eslogan de la campaña foi "Sí al futur a Catalunya!" (en castellán, "Sí al futuru en Cataluña").

Partíu de los Socialistes de Cataluña

El Partíu de los Socialistes de Cataluña, lideráu por Pasqual Maragall, pidió'l "sí" a la ciudadanía. Yera'l partíu qu'ostentaba'l gobiernu qu'impulsara'l nuevu Estatutu, y fixo campaña col eslogan "Sí: guanya Catalunya. Non: guanya el PP" (en castellán, "Sí: gana Cataluña. Non: gana'l PP").

Esquerra Republicana de Catalunya

Esquerra Republicana de Catalunya, liderada por Josep Lluís Carod-Rovira, pidió'l "non" a la ciudadanía, non ensin antes un gran discutiniu internu. ERC, como miembru del gobiernu de la Xeneralidá presidíu por Pasqual Maragall, fuera unu de los partíos más activos na redaición del nuevu estatutu. Sicasí, ERC consideró que'l proyeutu final d'Estatutu aprobáu nel Congresu de los Diputaos español taba demasiáu recortáu respectu al aprobáu pol Parllamentu de Cataluña'l 30 de setiembre de 2005. Por ello, la postura d'ERC respeuto al proyeutu final d'estatutu foi camudando a midida que averóse la fecha del referendu. ERC votó "non" na votación inicial del Congresu de los Diputaos, abstúvose nel so pasu pol Senáu. La direición d'ERC entendió que nun podía votar a favor del proyeutu final d'Estatutu porque se quedaba curtiu: les razones fundamentales remanaes pola direición del partíu yeren que non se explicitaba de forma clara que Cataluña yera una nación, que'l capítulu relativu al financiamientu nun yera abondo positivu pa Cataluña, y que nun se vencía a la Xeneralidá la xestión d'infraestructures como l'aeropuertu de Barcelona. Tres un ampliu bancia ente los sos dirixentes, finalmente la direición d'ERC propunxo a los sos militantes que'l partíu postulara'l votu nulu na campaña pol referendu, pero los militantes forzaron que'l partíu asitiárase pol "non". Asina, ERC pidió'l "Non" na campaña eleutoral. El eslogan de la so campaña foi «Ara toca non: Catalunya mereix més» (en castellán, «Agora toca non: Cataluña merez más»), en clara alusión a la cita de Pujol «Llabra nun toca» (en castellán, «Agora nun toca»).

Iniciativa per Catalunya Verds-EUiA

Iván Nieto (Coordinador xeneral de Joves d'EUiA) faciendo campaña pol sí al estatut.

Iniciativa per Catalunya Verds-Esquerra Unida i Alternativa, liderada por Joan Saura, pidió'l "sí" a la ciudadanía. Como miembru del gobiernu de la Xeneralidá de Cataluña, participó nel redactáu del testu del Estatutu, que consideraba una gran meyora respeuto al Estatutu vixente dende 1979. El eslogan de la campaña foi curtiu: "Sí a l'Estatut" (en castellán, "Sí al Estatutu"). La mayoría de medios de comunicación coincidieron en señalar que ICV-EUiA foi'l partíu que fizo una campaña eleutoral más constructiva, centrada n'esplicar a los ciudadanos les diferencies ente'l nuevu Estatutu y l'anterior. Ye significativu apuntar que'l líder de la formación, Saura, dio'l sí al testu apautáu ente Zapatero y Más antes de tener oportunidá de lleelo.

Partíu Popular de Cataluña

El Partíu Popular de Cataluña, lideráu por Josep Piqué, pidió'l "non" a la ciudadanía. Dende casi'l principiu del redactáu del nuevu estatutu, el Partíu Popular se autoexcluyó de la comisión redactora denunciando que'l redactáu que taben faciendo los otros cuatro partíos catalanes yera inconstitucional. Los dirixentes nacionales del Partíu Popular entamaron diversos actos contra'l nuevu estatutu. Dixeron que yera un caprichu de los políticos que nun respondía a un pidimientu de la ciudadanía de Cataluña, que ponía en peligru la unidá d'España, que rompía la solidaridá ente les distintes rexones d'España, y que yera descomanadamente regulador de la vida de los ciudadanos. Por ello, empecipiaron una recoyida de firmes en toa España (consiguieron 4.000.000) coles mires de que l'Estatutu de Cataluña fuera sometíu a referendu en toa España, non yá en Cataluña. Amás, tamién presentaron un recursu ante'l Tribunal Constitucional, al envís de frenar la tramitación y l'entrada a valir del nuevu Estatutu. Cuando se dio a conocer la resultancia del pactu ente Zapatero y Más, Josep Piqué declaró que s'impunxera'l sentíu común y la resultancia final nun yera bien distinta de les propuestes populares; siendo rápido desacreditado por Acebes. Esti fechu provocó rumores d'una posible dimisión. Hai que dicir que Rajoy meses tras aceptara una propuesta de llei orgánica de Piqué non bien distinta del financiamientu descritu nel estatutu final. El Partíu Popular de Cataluña foi l'únicu partíu que fizo campaña tantu en catalán como en castellán. El so eslogan de campaña foi "Di non al Estatutu".

CUP

La Candidatura d'Unitat Popular (CUP), entós ensin representación parllamentaria, sofitó'l NON nel referendu.

Prohibición d'incentivar la participación

La Xunta Eleutoral Central, n'acorde al artículu 50.1 de la Llei Orgánica de Réxime Eleutoral, prohibió que la Xeneralidá afalara la participación al traviés de los medios de comunicación. La decisión foi tomada entendiendo que l'astención, yera una posibilidá de los votantes, asina la campaña de promoción del votu violaba la llei eleutoral de 1994. La Generalitat apeló ante'l tribunal supremu, magar esti caltuvo la decisión de la Xunta eleutoral, remanando amás l'artículu 23 de la Constitución p'argumentar la necesaria neutralidá de los poderes públicos.

La decisión de la Xunta Eleutoral Central" foi consecuencia d'un recursu presentáu por Esquerra Republicana de Catalunya y el Partíu Popular.

Mensaxe institucional del presidente de la Xeneralidá

El 16 de xunu de 2006 el presidente de la Xeneralidá, Pasqual Maragall, dirixó un mensaxe institucional, televisáu por Televisió de Catalunya y Televisión Española, en que recordó la trescendencia histórica del referendu aludiendo a los presidentes Francesc Macià, Lluís Companys, Josep Dila, Josep Tarradellas y Jordi Pujol, según al primera conseyeru Carles Pi Sunyer, al empar que convocó a los catalanes a les urnes pa tener la oportunidá d'espresase llibremente. El mensaxe institucional, retresmitíu poques hores antes del fin de la campaña eleutoral, foi duramente criticáu por Esquerra Republicana de Catalunya y el Partíu Popular, que pidieron a la Xunta Eleutoral Central que nun lo autorizara. El Partíu Popular pidio igualmente al Conseyu Audiovisual de Cataluña. La Xunta Eleutoral, nun resolución adoptáu pocos minutos antes de la so retresmisión, declaróse incompetente pa censurar al presidente de la Xeneralidá.

Resultaos

Votu per corréu

El departamentu de Gobernación y Alministraciones Públiques de la Xeneralidá anunció'l 16 de xunu de 2006 que 31.873 ciudadanos yá unviaren el so votu al traviés de Correos pa participar nel referendu. Comparáu cola última xornada eleutoral d'ámbitu catalán, les eleiciones al Parllamentu de Cataluña de 2003, representen 4.972 persones más que naquella ocasión.

Datos xenerales

• Censu: 5.310.103
• Meses: 8.227
• Votantes: 2.594.167 (48,85%)
• Astención: 2.715.936 (51,15%)
• Votos:

• Válidos: 2.570.846 (99,10%)
• A opciones: 2.433.639 (93,81%)

• Sí: 1.899.897 (73,24%)
• Non: 533.742 (20,57%)

• En blancu: 137.207 (5,29%)
• Nulos: 23.321 (0,90%)

Referencies

• Datos: Q3782632