Ríu Sena
El ríu Sena (francés: Seine) ye un llargu ríu européu de l'aguada atlántica qu'escurre namái por Francia. Con un llargor de casi 776 km ye'l segundu más llargu del país —el Ródano ye más llargu, pero parte escurre por Suiza— y drena una cuenca de 78 650 km², la 3ª del país y casi un séptimu del territoriu francés. Tien les sos fontes en dellos manantiales a 470 msnm na pandu de Langres, nel departamentu de Côte-d'Or y desagua en forma d'ampliu estuariu en Le Havre, na badea del Sena.
Alministrativamente, percuerre cuatro rexones franceses —Borgoña-Francu Condáu, Gran Este, Île-de-France y Normandía]— y catorce departamentos —Côte-d'Or, Aube, Marne, Seine-et-Marne, Essonne, Val-de-Marne, París, Hauts-de-Seine, Seine-Saint-Denis, Val-d'Oise, Yvelines, Eure, Sena Marítimu y Calvados—, de los que cuatro lleven el so nome.
Traviesa delles ciudaes importantes —Troyes, Melun, Rouen— y especialmente la capital, París, que se desenvolvió sobre los sos dos márxenes, y na que los percorríos nos típicos bateaux mouches son una atraición turística. Hai trenta y siete pontes parisinos que traviesen el ríu, como'l Pont Louis-Philippe y el Pont Neuf, esti postreru alzáu yá n'añu 1607. Cerca del estuariu ta la ponte de Normandía, una de les más llargues pontes atirantaes del mundu, que xune Le Havre con Honfleur.
Xeografía
[editar | editar la fonte]Calce
[editar | editar la fonte]El cursu del Sena estrémase xeneralmente en cinco partes, dende la fonte hasta la desaguada:[1]
- el Pequeñu Sena (Petite Seine), dende la fonte hasta Montereau-Fault-Yonne (confluencia col Yonne);
- l'Altu Sena (Haute Seine), de Montereau-Fault-Yonne a París;
- la travesía a lo llargo de Paris;
- el Baxu Sena (Basse Seine), de Paris a Rouen;
- el Sena marítimu (Seine maritime), de Rouen a la canal de la Mancha.
El llagu artificial del monte d'Oriente, agües enriba de Troyes, y el llagu del Der-Chantecoq, agües enriba de Saint-Dizier crear nos años 1960 y 1970 pa regular el fluxu del ríu.
En Île-de-France y Normandía, el baxu gradiente del valle del Sena causó la formación de numberosos y fondos meandros, dacuando de gran sinuosidad a lo llargo de delles decenes de quilómetros. Pola mesma razón, los efeutos de la marea fáense sentir en más d'una centena de quilómetros, hasta la presa de Poses y manifestábense nel fenómenu del macareo, llamáu barre en Normandía. Dichu términu foi popularizáu pola novela La Barre-y-va de Maurice Leblanc perteneciente a les aventures d'Arsène Lupin.
Les rexones y departamentos travesaos
[editar | editar la fonte]Les rexones y departamentos trevesaos son los siguientes, dende la fonte hasta la desaguada:
- na rexón de Borgoña-Francu Condáu: Côte-d'Or;
- na rexón de Gran Este: Aube y Marne;
- na rexón d'Île-de-France: Seine-et-Marne, Essonne, Val-de-Marne,[2] París, Hauts-de-Seine, Seine-Saint-Denis, Val-d'Oise y Yvelines;
- na rexón de Normandía: Eure, Sena Marítimu y Calvados (asitiáu a la fin de la desaguada).
De Source-Seine (antigua-Saint-Germain-Source-Seine) a Honfleur, hai 164 comuñes riberanes del Sena, ente elles París, capital de Francia. Una d'elles, L'Île-Saint-Denis ta dafechu asitiada na isla homónima.
Cursu en Borgoña-Francu Condáu
[editar | editar la fonte]Les fontes del Sena
[editar | editar la fonte]Les fontes oficiales» del Sena tán asitiaes nel territoriu de la comuña de Source-Seine (llit., 'Fonte-Sena') na pandu de Langres a una altitú de 446 m.[3][4] Les fontes del Sena fueron propiedá de la ciudá de París dende 1864. Una cueva artificial foi construyida l'añu siguiente p'allugar la fonte principal y la estatua d'una ninfa que simboliza'l ríu. Sicasí, la capital se desinteresó d'ella y la parcela tendría de revenir a l'antigua rexón de Borgoña que deseyaba ameyorar el sitiu.[5] Tamién alluga los restos d'un templu galorromano (anguaño soterráu). Nel muséu arqueolóxicu de Dijon esíbense oxetos que testifiquen el cultu a les fontes del ríu (Dea Sequana).
Cursu borgoñón
[editar | editar la fonte]Nel so primer tramu'l Sena ye apenes un regatucu qu'escurre por una pradería en direición norte, pasando cerca de Chanceaux y depués por Billy-lès-Chanceaux (65 hab.), la primer llocalidá que traviesa. Sigue dempués pola abadía de Oigny, na La Chapelle, fundada en 1106 polos agustinos canónigos regulares nun momentu d'importantes fundaciones monástiques en toa Borgoña. Tres un curtiu tramu pocu pobláu algama Duesme (46 hab.) y Quemigny-sur-Seine (95 hab.), pasada la cual recibe pela derecha al regueru LE Revinson. Vira daqué escontra'l NNO, pasando por Bellenod-sur-Seine (77 hab.), Saint-Marc-sur-Seine (113 hab.) y Brémur (69 hab.). Recibe al poco, pela derecha, al ríu Brevon, que ta embalsado xusto un pocu percima de la confluencia. Sigue la so meyora'l Sena pasando peles pequeñes llocalidaes d'Aisey-sur-Seine (185 hab.), Nod-sur-Seine (213 hab.), Chamesson (290 hab.) y Ampilly-le-Sec (368 hab.), p'algamar la pequeña ciudá de Châtillon-sur-Seine (5478 hab.), la primera d'importancia nesti cursu altu.
Sigue dempués por Sainte-Colombe-sur-Seine (959 hab.), Étrochey (218 hab.), Montliot-et-Courcelles (299 hab.), onde recibe al ríu Courcelles, Pothières (214 hab.), Charrey-sur-Seine (170 hab.), Noiron-sur-Seine (81 hab.) y Gomméville (144 hab.), onde abandona Borgoña.
-
La primer ponte carretera sobre'l Sena en Billy-lès-Chanceaux
-
Ponte en Duesme
-
Ponte en Saint-Marc-sur-Seine
-
Ponte en Brémur
-
El ríu en Aisey-sur-Seine
-
La ponte Sully en Chamesson
-
Vista de Châtillon-sur-Seine, cola ponte del Pertuis-au-Loup y la ilesia Saint-Vorles
-
El Sena en Gommeville
Cursu en Gran Este Departamentu de Aube =
[editar | editar la fonte]Entra depués el Sena na rexón de Gran Este, nel departamentu d'Aube. Pasa aína por Mussy-sur-Seine (1058 hab.), Plaines-Saint-Lange (284 hab.), Courteron (110 hab.) y Gyé-sur-Seine (510 hab.). Continua por Neuville-sur-Seine (425 hab.), Buxeuil (143 hab.), Polisy (174 hab.), na confluencia col ríu Laignes (32,2 km), Ceis-sur-Ource (496 hab.), asitiáu n'alto, y Merrey-sur-Arce (311 hab.), asitiada ente un doble confluencia, dambes pela derecha, del ríu Ource (101,4 km) y del río Arce (26,1 km), asitiaes ente elles a menos de 500 m.
Bar-sur-Seine (3135 hab.), Bourguignons (285 hab.), Courtenot (234 hab.), Virey-sous-Bar (629 hab.), Fouchères (553 hab.), Villemoyenne (762 hab.), Clérey (1101 hab.), Saint-Thibault (502 hab.) Verrières (1842 hab.), y yá nel área urbana de Troyes, Buchères (1487 hab.), y en recibiendo pela marxe esquierda al ríu Hozain (24,6 km), llega a Bréviandes (2659 hab.). Saint-Parres-lès-Vaudes (1035 hab.), Saint-Julien-les-Villes (6904 hab.) y llega a Troyes (60 750 hab.). Aqui el ríu bordia la ciudá pel oeste, con un antigua cursu, Le Vieille Seine, y una seición na que recibe, pela derecha, al ríu Barse (50,1 km), anque la confluencia natural agora foi esviada por aciu una canal qu'evita la ciudá. y al ríu Ecorce ( km), tamién pela derecha.
-
Esclusa en Bar-sur-Seine
-
Ponte en Fouchères de la R06
-
Esclusa en Saint-Julien-les-Villes
A partir de aqui el Sena tien el típicu cursu d'enllanada, con munchos y fluctuantes meandros, con brazos abandonaos y pequeñes llagunes. L'anchu averáu d'esti llechu ye d'unos dos quilómetros, nel que'l ríu avanza escontra'l nororeste. Sigue por Barberey-Saint-Sulpice (1326 hab.), Saint-Benoît-sur-Seine (410 hab.) —xuníos pela ponte canal de Barberey-Saint-Sulpice, en desusu y güei inscritu como monumentu históricu—, Mergey (700 hab.), Villacerf (555 hab.), Chauchigny (259 hab.), Saint-Mesmin (861 hab.), Vallant-Saint-Georges (381 hab.) y Méry-sur-Seine (1464 hab.), onde'l ríu vira escontra l'este. Depués empieza un tramu nel que'l cursu del Sena va ser, mientres unos 15 km, la llende departamental con Marne, al norte. Nesti tramu fronterizu pasa por Clesles (Marne) (614 hab.), Romilly-sur-Seine (Aube) (14 352 hab.), Marcilly-sur-Seine (655 hab.), na confluencia col ríu Aube (248 km) pela marxe derecha. Continua por Conflans-sur-Seine (670 hab.), Pont-sur-Seine (1131 hab.) y Marnay-sur-Seine (223 hab.). Dexada tras algámase la central nuclear de Nogent-sur-Seine, propiedá d'EDF, con dos grupos de 2 x 1 300 MW que foi puesta en serviciu en 1988. Depués llega a la pequeña llocalidá de Nogent-sur-Seine (5955 hab.), pasada la cual el Sena abandona'l departamentu de Aube pa entrar en Marne y Sena pel so llau occidental.
-
Port de Méry-sur-Seine na canal de la Haute-Seine
-
Barrera móvil en Conflans-sur-Seine
-
Esclusa en Marnay-sur-Seine
-
Molín en Nogent-sur-Seine
Cursu en Île-de-France
[editar | editar la fonte]Cursu nel departamentu de Sena y Marne
[editar | editar la fonte]Entra depués el Sena na rexón de Île-de-France, nel departamentu de Seine-et-Marne, nun tramu conocíu como la Bassée —na qu'hai una pequeña área protexida, la Réserve Naturelle la Bassée—, una llanura aluvial na qu'hai solamente un rosariu de pequeñes llocalidaes que'l ríu va algamando, bien próximes ente sigo: Melz-sur-Seine (363 hab.), Noyen-sur-Seine (355 hab.), Grisy-sur-Seine (105 hab.), Jaulnes (372 hab.) y Bray-sur-Seine (2294 hab.), chef-lieu y mayor población del cantón de Bray-sur-Seine. Algama dempués el Sena Mouy-sur-Seine (363 hab.), Saint-Sauveur-lès-Bray (350 hab.), Bazoches-lès-Bray (841 hab.), Gravon (149 hab.), Châtenay-sur-Seine (968 hab.), La Tombe (221 hab.), Marolles-sur-Seine (1646 hab.) y Montereau-Fault-Yonne (17 173 hab.), onde acaba la seición del Pequeñu Sena na confluencia col ríu Yonne (292,3 km), pela esquierda, y llegando dende'l sureste.
-
Presa de Jaulnes (pasarela, esclusa)
-
Ponte de Bray-sur-Seine
-
Ponte en La Tombe
-
Ponte de Marolles-sur-Seine
-
Ponte de Montereau-Fault-Yonne
Da entamu'l tramu conocíu como Alto Sena, nel que'l ríu abandona la llanura aluvial y escurre pol fondu del valle describiendo meandros más marcaos. Algama llueu Varennes-sur-Seine (3416 hab.), Vernou-la-Celle-sur-Seine (2713 hab.) y Saint-Mammès (3181 hab.), emplazada na confluencia col ríu Loing (166 km). Aqui vira escontra'l noroeste, pasando depués por Champagne-sur-Seine (6289 hab.), Thomery (3468 hab.) y Samoreau (2325 hab.), mui cerca de Fontainebleau.
Depués el Sena llega a Vulaines-sur-Seine (2650 hab.), Samois-sur-Seine (2095 hab.) Fontaine-Le -Port (959 hab.), Bois-le-Roi (5617 hab.), Chartrettes (2602 hab.), Vaux-le-Pénil (10 764 hab.) y Melun (40 066 hab.).
-
Vista del Sena, en Varennes-sur-Seine
-
Ponte de Saint-Mammès
-
Esclusa nel ríu en Champagne-sur-Seine
-
Ponte en Vulaines-sur-Seine
-
El ríu en Samois-sur-Seine
-
El ríu en Samois-sur-Seine
-
Vista de Fontaine-Le -Port
-
A la izquierda, Le Mée-sur-Seine, a la derecha, Melun
Le Mée-sur-Seine (20 713 hab.), Boissettes (442 hab.), Boissise-la-Bertrand (1159 hab.), Boissise-le-Roi (3776 hab.), Saint-Fargeau-Ponthierry (13 497 hab.) y Seine-Port (1917 hab.). Nesta zona, bien próxima al ríu, atópase la Réserve naturelle régionale des bruyères de Sainte-Assise, una reserva declarada en 2009 de 87 hectareas qu'inclúi na zona de proteición una área d'antenes de telecomunicaciones.
-
El Sena vistu dende los altores de Saint-Fargeau ente les comuñes de Saint-Fargeau-Ponthierry y Seine-Port (a la izquierda: la vera derecha del Sena, del llau de Seine-Port; a la derecha: la vera esquierda del Sena, llau Saint-Fargeau
-
El Sena en Boissise-le-Roi
Cursu nel departamentu de Essonne
[editar | editar la fonte]Entra depués el Sena nel departamentu d'Essonne
Le Coudray-Montceaux (4730 hab.), Morsang-sur-Seine ( hab.), Saintry-sur-Seine ( hab.), Corbeil-Essonnes (47 632 hab.), [[Évry (Essonne)|Évry]] (53 237 hab.), Saint-Germain-lès-Corbeil (7473 hab.), Soisy-sur-Seine (6947 hab.), Ris-Orangis (27 312 hab.), Viry-Châtillon (31 132 hab.), na confluencia col ríu Orge ente Viry-Châtillon y Savigny-sur-Orge. Savigny-sur-Orge (37 206 hab.), Draveil (28 687 hab.), Juvisy-sur-Orge (15 545 hab.), Athis-Mons (30 094 hab.), Vigneux-sur-Seine (31 126 hab.),
-
Esclusa n'Évry
-
El ríu en Viry-Châtillon
-
El ríu en Draveil
Cursu nel departamentu de Val-de-Marne
[editar | editar la fonte]Entra de siguío el Sena nel departamentu de Val-de-Marne pela so parte meridional. Pasa por munches comuñes yá nos suburbios de París: Ablon-sur-Seine (5171 hab.), Villeneuve-le-Roi (20 481 hab.), Villeneuve-Saint-Georges (32 575 hab.), Choisy-le-Roi (42 769 hab.), Vitry-sur-Seine (90 075 hab.), Alfortville (44 818 hab.), Ivry-sur-Seine ( hab.) y Charenton-le-Pont (30 408 hab.), onde recibe, pola mano derecha y llegando dende l'oeste, al ríu Marne (525 km), el so afluente más llargu y el de la segunda mayor cuenca.
-
Ponte en Villeneuve-le-Roi
-
Ponte en Choisy-le-Roi
-
Confluencia del Marne y el Sena
-
Ponte colgante de Port à l'Anglais, nel Sena
-
Puertu de Alfortville
El Sena en París
[editar | editar la fonte]Entra depués el Sena en París Distritos XII, XIII, IV, V, I, VI, VII, VIII, XV y XVI
Cursu nel departamentu d'Altos del Sena
[editar | editar la fonte]En dexando tras los viaductos del boulevard Périphérique, entra depués el Sena nel departamentu de Hauts-de-Seine. Pasa peles comuñes de Boulogne-Billancourt (116 794 hab.), Issy-les-Moulineaux (65 662 hab.), Meudon (45 043 hab.), Sèvres (23 404 hab.) y Saint-Cloud (29 194 hab.).
-
París (izqda) y Boulogne-Billancourt (dcha.)
-
Ponte de Issy-les-Moulineaux
-
Ponte de Billancourt jambant el gran brazu del Sena ente Boulogne-Billancourt y Issy-les-Moulineaux. A la izda. tán los edificios baltaos de les antigües fábriques de Renault na punta agües arriba de la islla Seguin. A la derecha, la punta agües abaxo de la islla Saint-Germain.
-
Parque de Saint-Cloud
Sigue por Suresnes (48 066 hab.), Puteaux (43 891 hab.), Neuilly-sur-Seine (62 075 hab.), Courbevoie (85 523 hab.) y Levallois-Perret (65 264 hab.).
-
Ponte de Suresnes, el monte de Boulogne (drcha.) y al fondu les torres de la Défense (tomada dende la paserela del Avre)
-
La Défense, islla de Puteaux
-
Courbevoie
-
Ponte de Levallois, en Levallois-Perret
Pasa por Asnières-sur-Seine (86 020 hab.), Clichy (59 255 hab.), Gennevilliers (43 219 hab.), onde ta'l puertu de Gennevilliers, el mayor puertu fluvial del país y el 2º d'Europa. Sigue dempués por Villeneuve-la-Garenne (25 466 hab.), Colombes (84 577 hab.), Nanterre (93 509 hab.) y Rueil-Malmaison (79 762 hab.).
-
Ponte de Asnières (Clichy)
-
Pontes de Clichy
-
Ponte de Gennevilliers
-
Puertu fluvial de Gennevilliers
-
Riberes del Sena en Nanterre
Cursu nel departamentu de Sena-Saint Denis
[editar | editar la fonte]Entra depués el Sena nel departamentu de Seine-Saint-Denis
Saint-Ouen (47 534 hab.), L'Île-Saint-Denis (6982 hab.), nuna islla fluvial de 1,77 km², Saint-Denis (109 343 hab.), Épinay-sur-Seine (54 857 hab.).
-
La Defense vista dende St Ouen
-
L'árbol de la vida, na islla de Saint-Denis
-
Canal St Denis, Pont Tournant y Basilique, en Saint Denis
Cursu nel departamentu de Val-d'Oise
[editar | editar la fonte]Entra depués el Sena nel departamentu de Val-d'Oise
Argenteuil ( hab.), Bezons ( hab.), Cormeilles-en-Parisis ( hab.), La Frette-sur-Seine ( hab.), Herblay ( hab.), Vétheuil ( hab.), Haute-Isle ( hab.), La Roche-Guyon..
Cursu nel departamentu de Yvelines
[editar | editar la fonte]Entra depués el Sena nel departamentu de Yvelines
Houilles ( hab.), Carrières-sur-Seine ( hab.), Croissy-sur-Seine ( hab.), [[Le Vésinet]] ( hab.), Chatou ( hab.), [[Le Pecq]] ( hab.), Bougival ( hab.), Louveciennes ( hab.), [[Le Port-Marly]] ( hab.), Saint-Germain-en-Laye ( hab.), Sartrouville ( hab.), Maisons-Laffitte ( hab.), [[Le Mesnil-le-Roi]] ( hab.), Carrières-sous-Bois ( hab.), [[Achères (Yvelines)|Achères]] ( hab.), Conflans-Sainte-Honorine ( hab.), Andrésy ( hab.), Poissy ( hab.), Carrières-sous-Poissy ( hab.), Villennes-sur-Seine ( hab.), [[Médan (Yvelines)|Médan]] ( hab.), Triel-sur-Seine ( hab.), [[Vernouillet (Yvelines)|Vernouillet]] ( hab.), Vaux-sur-Seine ( hab.), Meulan ( hab.), Mézy-sur-Seine ( hab.), [[Leos Mureaux]] ( hab.), Flins-sur-Seine ( hab.), Juziers ( hab.), Aubergenville ( hab.), Épône ( hab.), Mézières-sur-Seine ( hab.), Gargenville ( hab.), Issou ( hab.), Porcheville ( hab.), [[Guerville (Yvelines)|Guerville]] ( hab.), Limay ( hab.), Mantes-la-Ville ( hab.), Mantes-la-Jolie ( hab.), Follainville-Dennemont ( hab.), Rosny-sur-Seine ( hab.), Guernes ( hab.), Rolleboise ( hab.), [[Méricourt (Yvelines)|Méricourt]] ( hab.), Saint-Martin-la-Garenne ( hab.), Mousseaux-sur-Seine ( hab.), [[Moisson (Yvelines)|Moisson]] ( hab.), [[Freneuse (Yvelines)|Freneuse]] ( hab.), Bonnières-sur-Seine ( hab.), [[Gommecourt (Yvelines)|Gommecourt]] ( hab.), Bennecourt ( hab.), Jeufosse ( hab.), Port-Villez ( hab.), Limetz-Villez..
Cursu en Normandía
[editar | editar la fonte]Cursu nel departamentu de Eure
[editar | editar la fonte]Entra depués el Sena nel departamentu d'Eure Vernon ( hab.), Saint-Marcel ( hab.), Port-Mort ( hab.), Saint-Pierre-la-Garenne (25 466 hab.), Courcelles-sur-Seine ( hab.), [[Le Val d'Hazey]] ( hab.), [[Leos Andelys]] ( hab.), Poses ( hab.), Pont-de-l'Arche ( hab.), Criquebeuf-sur-Seine ( hab.), Quillebeuf-sur-Seine ( hab.), Berville-sur-Mer..
Cursu nel departamentu de Sena Marítimu
[editar | editar la fonte]Entra depués el Sena nel departamentu de Seine-Maritime
Caudebec-lès-Elbeuf ( hab.), Elbeuf ( hab.), Oissel ( hab.), Saint-Étienne-du-Rouvray ( hab.), Amfreville-la-La mio-Voie ( hab.), Sotteville-lès-Rouen ( hab.), Rouen ( hab.), [[Le Petit-Quevilly]] ( hab.), Canteleu ( hab.), [[Le Grand-Quevilly]] ( hab.), Val-de-la-Haye ( hab.), Petit-Couronne ( hab.), Grand-Couronne ( hab.), La Bouille ( hab.), Saint-Pierre-de-Manneville ( hab.), Quevillon ( hab.), Saint-Martin-de-Boscherville ( hab.), Hénouville ( hab.), Duclair ( hab.), [[Le Mesnil-sous-Jumièges]] ( hab.), Jumièges ( hab.), [[Le Trait]] ( hab.), Saint-Wandrille-Rançon ( hab.), La Mailleraye-sur-Seine ( hab.), Notre-Dame-de-Bliquetuit ( hab.), Caudebec-en-Caux ( hab.), Villequier ( hab.), Port-Jérôme ( hab.), Tancarville ( hab.), Harfleur ( hab.), [[Le Havre]].
Cursu nel departamentu de Calvados
[editar | editar la fonte]Entra depués el Sena nel departamentu de Calvados
La cuenca hidrográfica del Sena
[editar | editar la fonte]La cuenca del Sena con una superficie de 79 000 km²[6] ta casi na so totalidá dientro de la Bassin parisien (cuenca parísina), que dende un puntu de vista xeolóxicu constitúi una cuenca sedimentaria qu'adopta la forma d'una cubeta abierta escontra la canal de la Mancha y l'Atlánticu. Esta cuenca ta constituyida por un apilamientu de formaciones xeolóxiques con una pronunciada pendiente que converxe escontra'l centru y ente les cualos interpónense importantes formaciones acuíferes.[7] El relieve de la cuenca del Sena xeneralmente nun s'alza percima de les 300 m, sacante nel so marxe sureste nel Morvan onde remata a 900 m. La baxa altitú media de la cuenca esplica les rimaes baxes de los cursos d'agua (ente 0,01−0,03 m/100 m) que flúin escontra l'oeste a midida que avancen al traviés de les cuestes que se proyeuten al este de la cuenca y depués incidiendo los pandos del centru de la rexón.[8]
Hidrografía
[editar | editar la fonte]La cuenca hidrográfica del Sena conoz un clima oceánicu con un apurra constante de mugor tresportáu polos vientos predominantes del oeste. La pluviometria atopar ente 800−1100 mm nes rexones costeres, hasta les 550 mm nes rexones centrales por falta de relieve (altitú inferior a 200 m en Ile-de-France) con un mínimu na Beauce pa remontar nos márxenes orientales con un máximu de 1300 mm nel Morvan.[9] El Sena y trés de los sos principales afluentes —el Aube, el Marne y el Oise— qu'escurren en rexones con carauterístiques similares (réxime oceánicu, so relieve y xeoloxía idéntica) comparten el mesmu réxime hidrográficu con un caudal máximu en xineru y un mínimu n'agostu. El Bassin Parisien entiende 9 acuíferos que s'entrepolen ente los distintos estratos xeolóxicos. La rede hidrográfica ta coneutada en dellos puntos direutamente al acuíferu menos fondu: en función del altor de les agües alimenta o ye alimentada pol Sena. Finalmente, la capa d'ábanu, presente nos valles con una grosez de menos de 10 m, constitúi una décima formación d'acuíferos bien granibles.[10]
Principales afluentes
[editar | editar la fonte]Sigue equí una llista de los afluentes direutos principales del Sena (llargor[11] de más de 100 km, o aguada[6] de más de 1000 km² o caudal mediu (módulu) conocíu más cerca de la confluencia[6] mayor de 10 m³/s) y asitiaos cola so confluencia pola distancia (km) col cantu occidental del estuariu del Sena (Plantía:Coor[11]) según el so fluxu agües abaxo, pola altitú (m) (del nivel de l'agua en caudal mediu, envaloráu nel meyor a partir d'un mapa topográficu), pol bancu, pol nome del departamentu (si inter llende agües enriba), pola comuña del puntu de confluencia, poles coordenaes depués con 3 datos comparables pal Sena (xusto agües enriba de la confluencia):
-
Confluence de l'Yonne à droite - avec la Seine à gauche et en bas.
-
Confluence de la Marne à gauche - avec la Seine à droite puis en bas.
-
Confluence de l'Oise (en bas) - et la Seine (en haut, de gauche à droite).
Diagrama comparativu de les cuenques hidrográfiques de los principales afluentes, de más de 1000 km²:
¿El Yonne o'l Sena?
[editar | editar la fonte]Según la definición de confluencia, el cursu d'agua qu'entra nuna confluencia col fluxu añal más altu (módulu) da'l so nome a la corriente que sale d'esa confluencia. Según esta definición, nun sería'l Sena, sinón el Yonne, el cursu principal de la cuenca parisina.[12] Ello ye que nel so confluencia en Montereau-Fault-Yonne, el Yonne tien un caudal y una cuenca cimera a los del Sena (respeutivamente, 93 m³/s y cerca de 10 800 km² pa Yonne, ente que'l Sena tien un caudal de 80 m³/s y 10 300 km²).[13] La mesma situación prevalez agües enriba col Aube que la so cuenca ye de 4700 km², con un caudal de 41 m³/s, frente a les 4000 km² y 33 m³/s pal Sena. Ye poro, por una cuestión cultural y histórica polo que se fala de la cuenca del Sena.[14][15] Esta situación atópase tamién ente'l Saona y el Doubs.
Aspeutos xeolóxicos
[editar | editar la fonte]Ye posible que'l Loira fuera, hasta'l Miocenu o'l Pliocenu, un afluente del Sena al que se xuniría pol cursu del actual Loing.[16] El Sena travesaba entós una vasta penillanura de naturaleza magriza so un clima subtropical. Fai tres millones d'años, la rexón sufrió un reenfriamiento y un llevantamientu debíu al emburrie de les cadenes pirenaicu y alpín nel sur. Les glaciaciones de la era cuaternaria provocaron la cayida de los niveles de los mares y océanos, de cuenta que'l Sena «se jetait alors au large de la Bretagne actuelle (la Enllordie était un fleuve».[17] Esti periodu carauterizar pola migración de los meandros del ríu, entá visibles en Normandía, y por una intensa erosión allanando los pandos y formando terraces aluviales. L'aspeutu actual del Sena remóntase a la fin de la última glaciación, escontra 12000 e. C..
Hidroloxía
[editar | editar la fonte]Anque les precipitaciones tán bien distribuyíes mientres l'añu, el Sena y los sos afluentes pueden esperimentar periodos de estiaje severos a la fin del branu o pela cueta importantes crecíes pel hibiernu. Les crecíes son de dos tipos: crecíes rápides nes partes agües arriba de la cuenca como resultáu de fuertes precipitaciones y crecíes lentes nos valles agües abaxo que siguen a episodios lluviosos enllargaos.[18] Col fin de controlar los hinchentes y los fluxos baxos, lleváronse a cabu importantes trabayos de regulación na parte cimera del cursu del Sena y los sos afluentes. El so caudal mediu en París ye d'unes 328 y puede superar les 1600 mientres los periodos de crecida. Cuatro grandes llagos reservorios fueron creaos ente 1960 y 1990 nel Sena (Llagu d'Oriente), nel Marne (llagu del Der-Chantecoq), l'Aube (llagu de Amance y llagu de Auzon-Temple) y el Yonne (lac de Pannecière ampliáu que yá alimentaba la canal du Nivernais nel sieglu XIX). Estos llagos, que constitúin una reserva de 800 millones de metros cúbicos, dexen absorber les crecíes y simultáneamente garantizar un fluxu mínimo d'agua baxo. Son alministraos por una institución pública, la institución interdepartamental de preses-banzaos de la cuenca del Sena.
Caudal mediu mensual del Sena na estación de Poissy (en m³/s. Datos calculaos pa una cuenca de 61 820 km² y a 17 m d'altitú, nel periodu de 36 años, 1975-2010)[6][19] |
Navegación
[editar | editar la fonte]El Sena drágase, y buques tresatlánticos pueden atracar en Rouen, a 120 quilómetros del mar. Les barques comerciales pueden utilizar el ríu dende Bar-sur-Seine, a 560 quilómetros de la so desaguada. En París, el ríu queda a solu 24 msnm, a 445 quilómetros de la so desaguada, faciéndo-y fluyir lentu y asina resulta fácilmente navegable. Tien 777 quilómetros de llargu y flúi escontra l'océanu Atlánticu.
La seición del ríu sensible a les marees, dende Le Havre hasta más allá de Rouen, ye siguida por una seición enriada con cuatro grandes esclusas múltiples hasta la desaguada del ríu Oise en Conflans-Sainte-Honorine. Entós otros dos esclusas múltiples en Bougival/Chatou y en Suresnes alcen los barcos al nivel del ríu en París, onde s'alluga la desaguada del ríu Marne. Corriente enriba de París más esclusas aseguren la navegación a Saint Mammès (onde desagua'l Loing). Al traviés d'una octava esclusa algámase'l ríu Yonne en Montereau. De la desaguada del Yonne, naves más grandes pueden siguir remontando'l Sena hasta Nogent-sur-Seine. Dende ellí d'equí p'arriba, el ríu solo ye navegables pa embarcaciones pequeñes. Toa forma de navegación acaba precipitadamente en Marcilly-sur-Seine, onde l'antigua canal del Altu Sena solía dexar que les embarcaciones siguieren hasta Troyes. Esta canal abandonóse mientres munchos años.[20]
Hasta que s'instalaron les esclusas p'alzar artificialmente'l nivel del ríu nos años 1800, el ríu yera muncho menos fondu, y consistía solo nuna pequeña canal de fluxu continuo bordiáu por riberes arenoses, representáu en munches ilustraciones de la dómina. Anguaño la fondura contrólase estrechamente, lo que dexa que tea'l calce llenu d'agua, de fluxu lento de normal, pero más rápidu tres periodos d'agua intenso. Hai unes preses especiales corriente enriba qu'ayuden a caltener un nivel constante del ríu al traviés de la ciudá, pero puede haber medríes del nivel del ríu en periodos d'estrema pluviosidá.
En xineru de 1910 asocedió una gran medría del nivel del ríu que produció amplies inundación al traviés de la ciudá. El Sena de nuevu alzar a niveles amenazantes nos años 1924, 1955, 1982 y 1999-2000.[21] Dempués d'una alerta d'hinchente de primer nivel en 2003, alredor de 100 000 obres d'arte fueron treslladaes fora de París, la mayor recolocación d'arte dende la Segunda Guerra Mundial. Gran parte del arte de París caltener n'almacenes soterraños que podríen anubrise.[22] Un estudiu de 2002 ellaboráu pol gobiernu francés afirmó que la peor de les posibilidaes en casu d'hinchente del Sena costaría 10 000 millones d'euros, cortar el serviciu telefónicu d'un millón de parisinos, dexar a 200 000 ensin eletricidá y a 100 000 ensin gas.[23]
Calidá de l'agua
[editar | editar la fonte]Dacuando, los sistemes d'alcantarelláu de París esperimenten un fallu conocíu como «llena d'alcantarelláu sanitario», de cutiu en dómines d'agua intensa. Nestes condiciones, les agües residuales ensin tratar arrámense direutamente al Sena.[24] Como resultancia produz un déficit d'osíxenu, causáu principalmente pola bacteria alóctona de tamañu más grande qu'un micrómetru. L'actividá específica d'esta bacteria d'agües residuales ye típicamente de trés a cuatro veces mayor que la de la población bacteriana autóctona. El nivel de pH del Sena midíu nel Pont Neuf algama 8,46.[25]
Historia
[editar | editar la fonte]Según la lleenda, dempués de que Xuana d'Arcu fuera quemada na foguera en 1431, les sos cenices llanzar al Sena, anque persisten lleendes en sentíu contrariu hasta l'actualidá.[26]
Según el so testamentu, Napoleón, que morrió en 1821 deseyaba ser soterráu nes veres del Sena, pidimientu que nun foi cumplida.
El ríu Sena foi unu de los oxetivos orixinales de la Operación Overlord en 1944. La intención de los Aliaos yera algamar el Sena pal día D+90 (esto ye, 90 díes dempués del Día D). Esi oxetivu cumplióse. Un asaltu antemanáu cruciando'l ríu nunca se materializó yá que la resistencia alemana en Francia se desmoronó a principios d'agostu de 1944. Sicasí, el Primer Exércitu canadianu atopó resistencia xusto al oeste del Sena y desencadenóse la llucha nel Forêt de la Londe al intentar les tropes aliaes cortar l'escape al traviés del ríu de parte del Séptimu Exércitu alemán nes fases finales de la Batalla de Normandía.
Dalgunes de les víctimes de la matanza de París de 1961 afogar nel Sena dempués de ser llanzaes dende'l Pont Saint-Michel y otros llugares de París.
El dragáu nos años 1960 esanició na so mayor parte los macareos del ríu o foles de marea, conocíes como Le mascaret.
El ríu ye un llugar popular pa los suicidios y pa disponer de los cuerpos de víctimes d'asesinatu.[27] En 2007, recuperáronse 55 cuerpos de les sos agües; en febreru de 2008, atopóse ellí'l cuerpu de la modelu convertida n'activista Katoucha Niane.[27]
Patrimoniu de la Humanidá
[editar | editar la fonte]El Sena ye conocíu a nivel mundial yá que ye'l ríu que traviesa París (Francia). Ye nuna de les sos islles (isla de Citar) onde la ciudá tuvo los sos entamos y en redol a ella y les sos riberes que la ciudá desenvolvióse al traviés de los sieglos. Dellos de los edificios y monumentos más importantes de la ciudá pueden apreciase pasiando pel ríu. Tal ye'l casu de la torre Eiffel, el Muséu del Louvre, la Défense, la Catedral Notre Dame de París, o la Biblioteca François Mitterrand. Precisamente por ello, dende l'añu 1991 «París, riberes del Sena» ye un Llugar incluyíu nel Patrimoniu de la Humanidá al considerar la Unesco que,
dende'l Louvre hasta la torre Eiffel, dende la Plaza de la Concordia hasta'l Grand y el Petit Palais, la evolución de París y de la so historia pueden trate dende'l ríu Sena. La catedral de La nuesa Señora y la Santa capiya son obres maestres de l'arquiteutura, ente que los amplios barrios y bulevares d'Haussmann influyeron nel urbanismu de tol mundu a finales del sieglu XIX y mientres el XX.[28]
El Sena y l'arte
[editar | editar la fonte]El ríu Sena inspiró a numberosos pintores, sobremanera de los sieglos XIX y XX: Richard Parkes Bonington, Joseph Mallord William Turner, Camille Corot, Eugène Isabey, Charles-François Daubigny, Eugène Boudin, Johan Barthold Jongkind, Claude Monet, Frédéric Bazille, Vuillard, Vallotton, Dufy, Othon Friesz, Albert Marquet, ente otros. El famosu bandoneonista Astor Piazzolla dedicó-y el tangu "Ríu Sena".
Na novela de Victor Hugo Los miserables, Jean Valjean escapa de les alcantarielles nes veres del Sena. Esperándo-y ellí ta l'inspector Javert, quien al so pesar déxa-y escapar. Javert, contemplando lo qu'acaba de faer, decide refundiase al ríu pa morrer.
Según la lleenda, la mázcara mortuoria del cuerpu d'una moza recuperáu del Sena inspiró a dellos artistes del sieglu XX, ente ellos Vladímir Nabokov y Rainer Maria Rilke.
Ver tamién
[editar | editar la fonte]- Sena (departamentu), abolíu en 1968
- Ríos de Francia
Referencies
[editar | editar la fonte]- ↑ Selon Projetlabel.org
- ↑ La Seine en amont de Paris. Région Île-de-France, service patrimoines et Inventaire.
- ↑ Pierre Gounand (21 de setiembre de 2003). «À qui appartiennent les sources de la Seine ?». Le Bien public..
- ↑ D'après le repère de nivellement Z.C.R3-7 Archiváu 2012-01-11 en Wayback Machine du service de géodésie et nivellement de l'IGN. L'altitude s'entend comme l'altitude normale dans le systèm'IGN69, elle est exactement de 446,765 m pour un repère à 0,75 m du sol. les coordonnées sont données dans le système WGS 84 et ont été obtenues par transformation depuis le système NTF en projection Lambert 2 grâce au logiciel Circé Archiváu 2011-07-20 en Wayback Machine fourni par l'IGN.
- ↑ Xavier Grizot (13 janvier 2004). «La Seine reviendrait enfin aux sources — La ville de Paris pourrait céder son terrain au département». Le Bien public. http://www.bienpublic.com/archives/article.php?a=art&num=000001791&aaaammjj=20040113&g.
- ↑ 6,0 6,1 6,2 6,3 «Archived copy». Archiváu dende l'orixinal, el 2015-02-19. Consultáu'l 22 de payares de 2013.
- ↑ 2009, p. 9-10
- ↑ 2009, p. 11
- ↑ 2009, p. 12
- ↑ 2009, p. 13-14
- ↑ 11,0 11,1 Error de cita: La etiqueta
<ref>
nun ye válida; nun se conseñó testu pa les referencies nomaessandre
- ↑ (2013) La Bourgogne Pour Les Nuls (en francés). First-Gründ. ISBN 2754054871.
- ↑ Service de Prévision des Crues : Seine moyenne-Yonne-Loing Archiváu 2012-11-03 en Wayback Machine.
- ↑ Service de Prévision des Crues : Seine amont-Marne amont Archiváu 2012-12-30 en Wayback Machine.
- ↑ Jean-François Bazin (2013). Les Compagnons du grand flot (en francés). Calmann-Lévy. ISBN 2702152120.
- ↑ «Contribution à l'étude des liaisons Loire-Seine : mise en évidence par l'étude des minéraux lourds de l'antécédence de la Loire en Sologne (Bassin Parisien, France)». Physio-Géo 5. 2011. doi: .. Lire notamment la section « Hypothèses des liaisons Loire-Seine ».
- ↑ Jérôme Chaib, «Vallée de la Seine : ente naissance et renaissance», dans Études normandes n° 2, 2007, ISSN 0014-2158, p. 40-41.
- ↑ 2009, p. 15-18
- ↑ Plantía:Hydro
- ↑ Base de datos «NoorderSoft Waterways»
- ↑ Cuenca del ríu Sena, Programa de les Naciones Xuníes pal Mediu Ambiente Departamentu d'Alertes y Evaluaciones tempranes (accesu 5 de xunu de 2007
- ↑ «Fearing a Big Flood, Paris Moves Art» por Alan Riding, The New York Times, 19 de febreru de 2003
- ↑ «Paris flood warning» por Rory Mulholland, BBC News, 25 de xineru de 2002
- ↑ Martin Seidl, The fate of organic matter in river Seine after a combined sewer overflow, ENPC - University Paris Val de Marne Paris XII (Francia), 1997, 181 pp.
- ↑ Hogan, C Michael, Water quality of fresh water bodies in France, Lumina Press, Aberdeen 2006
- ↑ En febreru de 2006 un equipu de científicos forenses anunciaron l'empiezu d'un estudiu semestral pa estudiar les reliquies d'un muséu de Chinon por si yeren los restos de Xuana d'Arcu. Nun artículu del 4 d'abril de 2007 de Nature, los investigadores esplicaron la so conclusión de que les reliquies de Chinon proveníen d'una momia exipcia y un gatu.
- ↑ 27,0 27,1 «Supermodel Katoucha Niane found dead» del Daily Telegraph
- ↑ UNESCO. Word Heritage List
Enllaces esternos
[editar | editar la fonte]- Guía de cruceros nel Sena Archiváu 2010-06-29 en Wayback Machine