Prunus avium

De Wikipedia
Esti artículu foi traducíu automáticamente y precisa revisase manualmente
Commons-emblem-notice.svg
 
Infobox plantae.pngPrunus avium
Prunus avium fruit.jpg
Clasificación científica
Reinu: Plantae
División: Magnoliophyta
Clas: Magnoliopsida
Subclas: Rosidae
Orde: Rosales
Familia: Rosaceae
Subfamilia: Amygdaloideae
Tribu: Amygdaleae
Xéneru: Prunus
Subxéneru: Cerasus
Seición: Cerasus
Especie: P. avium
L., 1755 [1]
Consultes
Royal Botanic Gardens, Kew Royal Botanic Gardens, Kew
World Flora Online World Flora online
[editar datos en Wikidata]
Zrezal duce, crudu
Czeresnie.jpg
Tamañu de porción
Enerxía 60 kcal 250 kJ
Carbohidratos 16.01 g
 • Zucres 12.82 g
 • Fibra alimentaria 2.1 g
Grases 0.20 g
Proteínes 1.06 g
Retinol (vit. A) 3 μg (0%)
Tiamina (vit. B1) 0.027 mg (2%)
Riboflavina (vit. B2) 0.033 mg (2%)
Niacina (vit. B3) 0.154 mg (1%)
Vitamina B6 0.049 mg (4%)
Vitamina C 7.0 mg (12%)
Vitamina E 0.07 mg (0%)
Vitamina K 2.1 μg (2%)
Calciu 13 mg (1%)
Fierro 0.36 mg (3%)
Magnesiu 11 mg (3%)
Fósforu 21 mg (3%)
Potasiu 222 mg (5%)
Sodiu 0 mg (0%)
Cinc 0.07 mg (1%)
% de la cantidá diaria encamentada p'adultos.
Fonte: Zrezal duce, crudu na base de datos de nutrientes del USDA.
[editar datos en Wikidata]
Árbol en plenu floriamientu (mes d'abril).
Umbela de flores.
Frutos in situ.

La Prunus avium ye una especie de zrezal nativu d'Europa y l'occidente asiáticu, del cual derívense la gran mayoría de los cultivares comerciales de cereza. Ye un frutal apreciáu na cuenca mediterránea dende la Edá Antigua; griegos y romanos espublizar estensamente. Güei cultívase en bona parte de les rexones templaes del mundu.

Descripción[editar | editar la fonte]

Ye un árbol de gran volume, algamando los 30 m d'altor. Tien un fuste rectu, cola corteza llisa y anillada, de tonalidá acoloratada. La copa ye amplia, piramidal, más o menos allargada, formada por cañes diverxentes, ercto-patentes, inermes. Ye caducifoliu; les fueyes son simples, aovaes a oblongues, col marxe crenáu o dentáu, llixeramente acuminaes, y miden ente 7 y 12 cm de llargor y 3 a 5 d'anchu. El fexe ye glabro, y el viesu llisu o pubescente. Preséntense fasciculaes, al estremu de ramillos curtios; el peciolu tien unos 5 cm de llargor, con dos glándules acolorataes na base del llimbu. El tueru puede llegar a tener 50 centímetros d'anchu. [ensin referencies]

Les flores apaecen cuando l'árbol entá nun viltó, o simultáneamente coles fueyes, d'abril a mayu nel hemisferiu norte. Son blanques, d'ente 2 y 3 cm de diámetru; amuesen cinco sépalos y otros tantos pétalos blancos obovaos. Los estames son múltiples. Les flores formen fexes (umbeles), formaos por 2 a 6 unidaes, en que la so base hai una corona de bráctees. P. avium non se autopoliniza (anque se desenvolvieron variedaes específicamente a esi fin); la xera llevar a cabu abeyes. L'estigma ye receptivu dende l'apertura de la flor, y llibera polen siquier mientres dos díes.

El frutu ye una drupa de color coloráu coritu, más o menos claro, o escepcionalmente mariellu. Ye globosa o llixeramente oblonga; el carozo ye esféricu y llisu. Madura tempranamente nel añu; de sabor llixeramente acedo, ye apreciadísimo frescu y en conserva.

La madera de la zrezal ye trupa, dura, pesada y de granu finu; apreciar en ebanistería.

El carozo ("güesu") contién cianuru d'hidróxenu nel so interior, polo cual el so grana ye altamente tóxica.

Cultivu[editar | editar la fonte]

P. avium ye abondo resistente, y naturalízase ensin dificultá en montes claros. Ye vulnerable a la seca y a les xelaes primaverales; crez meyor n'árees templaes con iviernos definíos. Presenta requerimientos de fríu pa una fayadiza rotura de la dormición y entamu de la nueva estación de crecedera. Estos requerimientos de fríu son bien variables, según cultivar: dende 500 a 1 300 hores de fríu.[1] Los mayores productores de cereces a efeutos comerciales son Rusia, Estaos Xuníos, Alemaña, Italia, Francia y España.Esisten cultivares de zrezal destinaos a efeutos ornamentales, con cañes colgantes y flores dobles; son comunes n'Europa y en Xapón.

Cola cereza de la variedá marrasca ellabórase'l llicor llamáu marrasquino.

Ilustración.
Vista del árbol.

Xenética[editar | editar la fonte]

Esta especie ye davezu diploide; la autoesterilidad producir por un xen, conocíu como s. Si'l apanfilo del xen ye conteníu nel xuegu de cromosomes del polen ye igual a dalgún de los alelos presentes na flor fema, la fertilización nun se produz. La producción de xenes modificaos que nun presenten esta reacción llevóse a cabu apocayá, y esisten cultivares autopolinizantes.[2]

Usos[editar | editar la fonte]

Ornamentales

De cutiu cultívase como un árbol floríu. Debíu al tamañu del árbol, utilízase de cutiu en zones verdes, y menos de cutiu como un árbol de cai o xardín. La forma de flor doble, 'Plena', alcuéntrase, comúnmente, en llugar de les formes individuales de flores monteses.[3]

Dos híbridos interespecíficos, P. x schmittii (P. avium x P. canescens) y P. x fontenesiana (P. avium x P. mahaleb) tamién se cultiven como árboles ornamentales.[3]

Maderes

La madera de zrezal ye de color marrón acoloratáu, dura y valórase como una madera duro pa torniamientu de madera, y faer muebles y preseos musicales .[4] La madera de zrezal tamién s'utiliza p'afumar los alimentos, cuantimás carnes, n'América del Norte, yá que-y dá un claru y prestosu sabor al productu.

Otros usos

El látex de les feríes de la corteza ye arumosu y puede ser mazcáu como un sustitutu de la goma de mazcar.

Les melecines pueden preparar a partir de los tarmos de les drupes y son astrinxentes , antitusivos y diuréticu.[5]

Un colorante verde tamién puede preparar a partir de la planta.[5]

Taxonomía[editar | editar la fonte]

Prunus avium describióse por Carlos Linneo y espublizóse en Flora Suecica, Editio Secunda Aucta et Emendata 165, nel añu 1755.[6][7]

Etimoloxía

Prunus: nome xenéricu que provién d'un antiguu nome griegu (προύνη), y depués llatín (prūnus, i) de la cirolar. Yá emplegáu por, ente otros, Virxiliu (Xeórxiques, 2, 34) y Pliniu'l Vieyu (Historia naturalis,13, XIX, 64)[8][9]

avium: epítetu llatín de avium, "un desiertu, un llugar de lo selvaxe", y avius, "desiertu, solitariu, fora del camín, a distancia, ensin caminos, ensin triar".[10]

Híbridos
Sinonimia
Basiónimu
  • Prunus cerasus var. avium L.
Homotípicos
  • Cerasus avium (L.) Moench
  • Prunus cerasus subsp. avium (L.) Hook.f.
  • Prunus cerasus var. avium L.
Heterotípicos
  • Cerasus avicularis Dulac
  • Cerasus dulcis (L.) G. Gaertn. & al.
  • Cerasus duracina (L.) DC.
  • Cerasus hortensis Mill.
  • Cerasus juliana (L.) Delarbre
  • Cerasus nigra Mill.
  • Cerasus nigricans (Ehrh.) Borkh.
  • Cerasus varia (Ehrh.) Borkh.
  • Prunus duracina (L.) Sweet
  • Prunus juliana (L.) Gaudin
  • Prunus nigricans Ehrh.
  • Prunus varia Ehrh.
  • Cerasus avium subsp. duracina (L.) Janchen
  • Cerasus avium subsp. juliana (L.) Janchen
  • Prunus avium subsp. duracina (L.) Schübl. & G.Martens
  • Prunus avium subsp. juliana (L.) Schübl. & G.Martens
  • Prunus avium subsp. sylvestris (Ser.) Schübl. & G. Martens, nom. illeg.[11]

Nome común[editar | editar la fonte]

  • adoña, albar, albaruco, cerecera, cereceru, cerecino, cereixal, cereizal, ceresera, cereza, cereza güexar, cereza blanca, cereza castellana, cereza d'agua, cereza de corazón de cabritu, cereza de costal, cereza de Jaraguy, cereza de la piedra, cereza de Sierra Nevada, cereza encarnada, cereza garrafal, cerezal, cereza mollar, cereza negra, cereza pitorrera, cereces corazón de cabritu (frutu), cereces de costal (frutu), cereces mollares (frutu), cereces morrinas, cereza tardida, zrezal , zrezal de monte, zrezal durazno, zrezal garrafal, zrezal mollar, zrezal negra, zrezal selvaxe, picota.(el númberu ente paréntesis indica les especies que tienen el mesmu nome n'España)[12]

Ver tamién[editar | editar la fonte]

Referencies[editar | editar la fonte]

  1. ↑ Sozzi, Gabriel O.. Árboles frutales. Ecofisioloxía, cultivu y aprovechamientu, 1ª reimpresión, Buenos Aires: Facultá d'Agronomía, páx. 53. ISBN 950-29-0974-7.
  2. ↑ Thompson, M (1996). «Flowering, Pollination and Fruit Set», Cherries: Crop Physiology, Production and Uses. Wallingford: CAB International. ISBN 0-85198-936-5.
  3. ↑ 3,0 3,1 European Garden Flora; Volume IV
  4. ↑ Vedel, H., & Lange, J. (1960). Trees and Bushes in Wood and Hedgerow. Metheun & Co. Ltd., London.
  5. ↑ 5,0 5,1 Plants for a Future: Prunus avium
  6. ↑ Prunus avium en Trópicos
  7. ↑ Prunus avium en PlantList/
  8. ↑ En Nomes botánicos
  9. ↑ Prunus en F. Gaffiot, Dictionnaire Latin-Français, Hachette, Paris, 1934.
  10. ↑ En Nomes Botánicos
  11. ↑ Sinónimos en The Euru+Medit Plantbase Project
  12. ↑ «Prunus avium». Real Xardín Botánicu: Proyeutu Anthos. Consultáu'l 19 de xineru de 2015.

Bibliografía[editar | editar la fonte]

  1. Flora of China Editorial Committee. 1988-2013. Flora of China (Checklist & Addendum). Unpaginated. In C. Y. Wu, P. H. Raven & D. Y. Hong (eds.) Fl. China. Science Press & Missouri Botanical Garden Press, Beijing & St. Louis.
  2. Zuloaga, F. O., O. Morrone, M. J. Belgrano, C. Marticorena & Y. Marchesi. (eds.) 2008. Catálogo de las plantas vasculares del Cono Sur. Monogr. Syst. Bot. Missouri Bot. Gard. 107(1–3): i–xcvi, 1–3348.

Enllaces esternos[editar | editar la fonte]

Sacáu de «https://ast.wikipedia.org/w/index.php?title=Prunus_avium&oldid=3906656»