Saltar al conteníu

Oxalis acetosella

De Wikipedia
Oxalis acetosella
yerba la desfecha
Clasificación científica
Reinu: Plantae
División: Magnoliophyta
Clas: Magnoliopsida
Orde: Geraniales
Familia: Oxalidaceae
Xéneru: Oxalis
Especie: O. acetosella
L.
Consultes
Royal Botanic Gardens, Kew Royal Botanic Gardens, Kew
World Flora Online World Flora online
[editar datos en Wikidata]
Oxalis acetosella, Otto Wilhelm Thomé Flora von Deutschland Österreich und der Schweiz (1885).
Vista de la planta
Flor

La yerba la desfecha[1] o carneru[2] (Oxalis acetosella) ye una especie del xéneru Oxalis, orixinaria d'Europa y parte d'Asia.

Descripción

[editar | editar la fonte]

Floria mientres unos pocos meses mientres la primavera, con pequeñes flores blanques con vetes de color rosa. Les flores de color coloráu o violeta son bien pocu frecuentes.

Les fueyes tán formaes por tríos en forma de corazón, doblaes pola metá. El tarmu ye de color coloráu / marrón, y mientres la nueche o cuando llueve, tantu les flores como les fueyes contráense.

Históricamente, la xente estrayxo'l oxalato de calciu, o la "sal de acetosella" de la planta, al traviés de la ebullición. Ye un pocu tóxica, debíu al acedu oxálico qu'interfier na dixestión de los alimentos.

El so equivalente norteameriacna ye Oxalis montana. Atopar dende Nueva Inglaterra y Nueva Escocia hasta Wisconsin y Manitoba. Ye similar a la especie descrita enantes, pero los pétalos tienen notables mozquetes.

Toxicidá

[editar | editar la fonte]

Les partes aérees de les especies del xéneru Oxalis pueden contener toxines (oxalatos), que la so ingestión puede suponer un riesgu pa la salú.[3]

Usos tradicionales

[editar | editar la fonte]

L'Aleluya utilizóse tradicionalmente fresca, como un remediu contra l'acidez del estómagu y les indisposiciones del fégadu y de la dixestión. Tamién pal tratamientu de la hepatitis, la nefritis y les erupciones de la piel.[4]

Taxonomía

[editar | editar la fonte]

Oxalis acetosella describióse por Carlos Linneo y espublizóse en Species Plantarum 1: 433. 1753. [5]

Etimoloxía

Oxalis: nome xenéricu que deriva de la pallabra griega: oxys pa "agudu, amargosu", refiriéndose al sabor agradablemente amargu de les fueyes y el tarmu.[6]

acetosella: epítetu llatín qu'alude al sabor acedo de les fueyes.[7]

Sinonimia

Nomes científicos:

Nomes comunes

[editar | editar la fonte]

Esta especie ye conocida nel dominiu llingüísticu asturlleonés colos siguientes nomes comunes: yerba la desfecha[1] y carneru[2].

Ver tamién

[editar | editar la fonte]

Referencies

[editar | editar la fonte]
  1. 1,0 1,1 «Diccionariu de la Llingua Asturiana» (asturianu) (15 avientu 2000). Consultáu'l 29 xineru 2024.
  2. 2,0 2,1 «Diccionariu de la Llingua Asturiana» (asturianu) (15 avientu 2000). Consultáu'l 29 xineru 2024.
  3. European Food Safety Authority (EFSA) (2012). «Compendium of botanicals reported to contain naturally occuring substances of possible concern for human health when used in food and food supplements». EFSA Journal 10 (5):  p. 2663. doi:10.2903/j.efsa.2012.2663. http://www.efsa.europa.eu/sites/default/files/scientific_output/files/main_documents/2663.pdf. 
  4. 5. Treben, Maria, (aut.). Salú de la Botica del Señor. Ennsthaler. 5ª ed.(1999). 108
  5. 5,0 5,1 «Oxalis acetosella». Tropicos.org. Missouri Botanical Garden. Consultáu'l 13 de xineru de 2010.
  6. En Nome Botánicos
  7. Aleluya (Oxalis acetosella) Archiváu 2012-10-07 en Wayback Machine (Vive la Naturaleza)

Enllaces esternos

[editar | editar la fonte]