Medaya d'oru

Medaya d'oru
gallardón
award medal (en) y first place (en)

Una medaya d'oru ye un tipu de medaya que s'otorga como premiu a la máxima llograda nun campu non militar. El so nome vien del usu, siquier parcial, d'oru na so fabricación, yá seya en forma de chapáu d'oru o d'aliación.

Dende'l sieglu XVIII, les medayes d'oru empezaron a concedese n'ámbitos como les belles artes, como ye'l casu de la Real Academia Danesa de Belles Artes, qu'usa esti reconocimientu pa dotar d'un certu aliviu económicu a estudiantes destacaos. N'otros casos, l'oxetivu ye puramente simbólicu y de prestixu. Anguaño, munches organizaciones, especialmente científiques y académico-culturales, conceden medayes d'oru de forma añal o estraordinaria.

Nunes poques ocasiones, les medayes son d'oru macizo, pero lo más común ye qu'estén chapiaes o seyan de plata dorao, como les medayes de los Xuegos Olímpicos, la Medaya Lorentz, la Medaya d'Oru del Congresu de los Estaos Xuníos o les medayes del Premiu Nobel. Estes últimes tán feches con oru verdoso de 18 quilates, chapaes con oru puro de 24 quilates; antes de 1980 yeren alcuñaes n'oru de 23 quilates.

Oríxenes militares

Enantes d'establecese sistemes estándar de condecoración militar, como la Medaya d'Honor estauxunidense, yera habitual crear medayes especiales pa conmemorar llogros o victories militares d'alta importancia. N'Estaos Xuníos, el Congresu de los Estaos Xuníos podía emitir una resolución pidiéndo-y al presidente que premiara a los responsables. El comandante recibía una medaya d'oru, y los sos oficiales, medayes de plata.

Medayes en competiciones

Una medaya con cinta pa llevar al pescuezu.

Dende hai sieglos, les medayes tán vinculaes a la competición, especialmente en disciplines deportives.

Tradicionalmente, les medayes faense de los siguientes materiales:

1. Oru (o metal mariellu como'l latón)
2. Plata (o metal gris como l'aceru)
3. Bronce

En casos más esceicionales, pueden otorgase medayes de platín.

Estos metales correspuenden a les tres edaes mitolóxiques según la mitoloxía griega: la Eda d'Oru, cuando los humanos vivíen ente los dioses; la Eda de Plata, onde la mocedá duraba cien años; y la Eda de Bronce, dómina de los héroes.

La tradición de premiar con oru, plata y bronce a los trés primeros clasificaos vien al menos del sieglu XIX. Por casu, la National Association of Amateur Athletes n'Estaos Xuníos usaba yá esta norma en 1884.

Esti sistema estándar adoutóse nos Xuegos Olímpicos de 1904 en San Luis. En 1896, l'oru nun s'usó: los ganadores recibíen plata y los segundos, bronce. Nel 1900, los premios yeren oxetos y non medayes.

Enllaces esternos

• Datos: Q406039
• Multimedia: Gold medals