Marta Navarrete
Marta Navarrete | |
---|---|
Vida | |
Nacimientu | Salvaleón, 12 de setiembre de 1980 (44 años) |
Nacionalidá | España |
Estudios | |
Llingües falaes | castellanu |
Oficiu | investigadora, química, neurocientífica |
Marta Navarrete Llinás (12 de setiembre de 1980, Salvaleón)[1] ye una química, doctora en neurociencies ya investigadora española, ganadora del Premiu Olympus para Mozos Investigadores,[2] dau pola Sociedá Española de Neurociencia pol so llabor científica.[3] Ye coautora de delles publicaciones académiques y en prensa especializada sobre la función de los astrocitos como fonte de señalización, espandiendo'l modelu d'almacenamientu celular d'información que se basaba namái na actividá neuronal. Los sos estudios tamién se centraron na implicación de los astrocitos nos procesos d'adicción a les drogues y n'enfermedaes neurodexeneratives como'l Alzheimer.
Estudios y trayeutoria profesional
[editar | editar la fonte]Empezó la so carrera na Universidá d'Estremadura nel campu de la química cuántica,[2] siguió como investigadora nel Institutu Cajal (CSIC),[4] nel Albert Einstein College University (NY), y dende 2014 trabaya nel Centru de Bioloxía Molecular Severo Ochoa (CSIC).[5] Ta interesada nel estudiu del papel que xueguen los astrocitos (les célules más abondoses del sistema nerviosu central) nos procesos de memoria, procesu d'información y aprendizaxe y les sos implicaciones y, tanto fisiolóxiques como patolóxiques, na función cerebral.[2]
Los sos trabayos contribuyeron a demostrar que la fisioloxía cerebral nun resulta puramente de l'actividá neuronal sinón de l'actividá alcordada de redes astroneuronales, revelando una mayor capacidá computacional del celebru nos procesos d'aprendizaxe y memoria.[2] Esto ye, los astrocitos sirven de ponte ente neurones que nun s'atopen direutamente coneutaos. Santiago Ramón y Cajal orixinalmente postuló la posibilidá de que los astrocitos pudieren tener una función adicional a ser tan solu soportes pasivos de les neurones.[6][7] A finales del sieglu xx consiguiéronse les primeres evidencies d'ello y l'equipu lideráu pol profesor Alonso Araque del que Navarrete formó parte consiguió evidencies científiques pa demostralo.[8][9][10]
En marzu de 2008 Marta Navarrete y Alonso Araque publicaron un artículu na revista Neuron apuntando a la implicación de los astrocitos nos procesos d'adicción a les drogues. Según l'estudiu, la estimulación de los receptores de cannabinoides en astrocitos activa una nueva vía de comunicación ente neurones por aciu la lliberación del tresmisor glutamato.[11][12][13][14]
En marzu de 2016 Navarrete impartió un seminariu na Universidá Pablo de Olavide sobre la comunicación ente astrocitos y neurones na enfermedá d'Alzheimer.[15] Según los sos estudios, los astrocitos tán arreyaos na muerte neuronal que se produz nos pacientes de la enfermedá.[2][10]
Los sos estudios espanden el modelu Hebbiano incorporando los astrocitos como fonte de señalización al modelu d'almacenamientu celular d'información que se basaba namái na actividá neuronal[16] y contribúin por tanto a amontar la conocencia de los procesos fundamentales nel funcionamientu del sistema nerviosu, identificando elementos celulares y moleculares como dianes pal desenvolvimientu de estrategías terapéutiques nel tratamientu del sistema nerviosu.[13]
Publicaciones
[editar | editar la fonte]Navarrete participó como coautora de más de 20 estudios publicaos en diversos medios como Neuron o PLOS Biology. Los sos trabayos fueron citaos en múltiples ocasiones, a nivel internacional, por autores d'otres investigaciones nel campu.[17] Según el doctor José Luis Trejo, vicepresidente de la Sociedá Española de Neurociencia les publicaciones de Navarrete llograron algamar un gran índiz d'impautu.[18]
Ente les sos publicaciones atópense:
- Comunicación ente neurones y astrocitos mediada por endocannabinoides (Tesis presentada'l 22 de mayu de 2009). Conclúi que los astrocitos participen viviegamente na fisioloxía del sistema nerviosu. Según esperimentos detallaos na tesis los atrocitos alcontraos nel hipocampu de los mures cunten con receptores CB1 que s'activen por endocannabinoides y esplica los efeutos producíos tres la so activación: Aumentos del ion calciu (Ca2+) intracelular, activación de proteínes G y PLC, lliberación de glutamato, segeración de corrientes lentes d'entrada (conocíes como SIC) nes neurones piramidales del CA1. Conclúi tamién que por aciu l'acción combinada de endocannabinoides y glutamato los astrocitos realicen la función de ponte na comunicación non sináptica ente neurones lo cual supón una nueva vía de señalización.[19] En 2015 la Sociedá Española de Neurociencia declaró que Navarrete demostró que los astrocitos tán arreyaos na tresmisión y almacenamientu d'información nel sistema nerviosu.[7][20]
- Tripartite synapses: astrocytes process and control synaptic information. Publicáu en 2009. Apurre evidencies d'una comunicación bidireccional ente neurones y astrocitos que denomina sinápsis tripartita. Según l'estudiu los astrocitos intervienen direutamente nel control de la tresmisión sináptica y na so plasticidad.[21] Ente los trabayos nos que participó Navarrete, esti estudiu ye'l que más vegaes foi citáu. Utilizar como referencia 658 publicaciones a nivel mundial.[22][23]
- Astrocytes Mediate In vivo Cholinergic-Induced Synaptic Plasticity. Publicáu en 2012.[24] Considerada pol Institutu Cajal como la so publicación más importante.[25]
- Astrocyte Calcium Signal and Gliotransmission in Human Brain Tissue. Publicáu en 2013, Esperimentos realizaos en biopsies cerebrales de pacientes humanos epilepticos indicarón que los astrocitos humanos al igual que n'estudios anteriores realizaos con astrocitos d'animales tamién respuenden a l'actividá sináptica.[26]
- Astrocytes in endocannabinoid signalling. Publicáu en 2014, detalla la importancia de los astrocitos nos procesos sinápticos, y apurre evidencies de la so integración nel sistema endocannabinoide y de la so función reguladora de la tresmisión sináptica y la so plasticidad por aciu l'activación de los receptores de cannabinoides de tipu 1 nos astrocitos qu'aumenta'l calciu intracelular y aguiya la emisión de glutamato.[27]
Beques premiu y reconocencies
[editar | editar la fonte]- En 2014 el so proyeutu “Alteración na comunicación bidireccional ente astrocitos y neurones na enfermedá del Alzheimer” foi premiáu na primer edición d'Ayudar Fundación BBVA a Investigadores y Creadores Culturales.[28][9]
- En 2015 recibe'l Premiu Olympus para Mozos Investigadores. Sociedá Española de Neurociencia.[2][9]
- En 2015 la Beca L'Oreal-Unesco.[29]
Referencies
[editar | editar la fonte]- ↑ A la vanguardia de la ciencia. El País. 29 de payares de 2015. https://elpais.com/elpais/2015/11/26/eps/1448540187_751550.html. Consultáu'l 2 de xunu de 2016.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 Marta Navarrete: «Nel aprendizaxe, los astrocitos son tan importantes como les neurones». ABC. 30 de xunetu de 2015. https://www.abc.es/ciencia/20150730/abci-astrocitos-navarrete-celebru-201507301522.html. Consultáu'l 2 de xunu de 2016.
- ↑ Estremadura, El Periódico. «investigadores-tenemos-numberosos-proyeutos-falten-medios-financiacion_892404.html Marta Navarrete Llinás investigadora del Centru de Bioloxía Molecular Severo Ochoa (Madrid) : 'Los investigadores tenemos numberosos proyeutos, pero falten medios y financiamientu'». Consultáu'l 8 de marzu de 2016.
- ↑ «Personal del Grupu» (castellanu). Consultáu'l 29 de mayu de 2016.
- ↑ Facultá de Ciencies de la Universidá Autónoma de Madrid (3 d'agostu de 2015). «Premiu_Olympus_pa_jovenes_investigadores_de_la_S.htm Marta Navarrete, investigadora del CBMSO, gana'l Premiu Olympus pa mozos investigadores de la Sociedá Española de Neurociencia.» (castellanu). Consultáu'l 30 de mayu de 2016.
- ↑ L'ayeri y güei de los astrocitos. Investigación y Ciencia. mayu de 2013. http://www.investigacionyciencia.es/revistas/mente-y-celebru/numbero/60/l'ayeri-y-güei-de-los-astrocitos-11083. Consultáu'l 3 de xunu de 2016.
- ↑ 7,0 7,1 prensa ganadora-del-iv-premiu-olympus/ Rueda de Prensa ganadora del IV Premiu Olympus. Revista PNA. 28 de xunetu de 2015. http://www.psiconeuroacupuntura.com/rueda-de prensa ganadora-del-iv-premiu-olympus/. Consultáu'l 3 de xunu de 2016.
- ↑ Marta Navarrete: «Quiero que les mios investigaciones camuden los llibros de testu». Güei (Estremadura). 4 d'agostu de 2015. http://www.hoy.es/extremadura/201508/04/marta-navarrete-quiero-investigaciones-20150804002223-v.html. Consultáu'l 3 de xunu de 2016.
- ↑ 9,0 9,1 9,2 Marta Navarrete, premiu Olympus de la Sociedá Española de Neurociencia. Axencia EFE. 30 de xunetu de 2015. http://www.efefuturo.com/noticia/navarrete-premiu-olympus-neurociencia/. Consultáu'l 2 de xunu de 2016.
- ↑ 10,0 10,1 Los astrocitos son necesarios pa la memoria. Conseyu Cimeru d'Investigaciones Científiques. 20 de febreru de 2012. http://www.csic.es/noticias-y-multimedia?p_p_id=contentviewerservice_WAR_alfresco_packportlet&p_p_lifecycle=1&p_p_state=maximized&p_p_mode=view&p_p_col_id=column-1&p_p_col_pos=1&p_p_col_count=2&_contentviewerservice_WAR_alfresco_packportlet_struts_action=%2Fcontentviewer%2Fview&_contentviewerservice_WAR_alfresco_packportlet_nodeRef=workspace%3A%2F%2FSpacesStore%2Fe194d42c-9ef2-4d1y-8a10-9ec3b577d44a&_contentviewerservice_WAR_alfresco_packportlet_gsa_index=false&_contentviewerservice_WAR_alfresco_packportlet_title=noticies&contentType=news. Consultáu'l 3 de xunu de 2016.
- ↑ «Endocannabinoids Mediate Neuron-Astrocyte Communication» (inglés). Neuron (27 de marzu de 2008). Consultáu'l 2 de xunu de 2016.
- ↑ Los astrocitos tán implicaos na fisioloxía de l'adicción de drogues. Información.es. 26 de marzu de 2008. http://www.diarioinformacion.com/ciencia/2008/03/26/astrocitos-implicaos-fisiologia-adiccion-drogues/737140.html. Consultáu'l 2 de xunu de 2016.
- ↑ 13,0 13,1 Los astrocitos espresen receptores funcionales de los cannabinoides tipu 1. DMedicina. 27 de marzu de 2008. http://www.dmedicina.com/enfermedaes/neurologicas/2008/03/27/astrocitos-espresen-receptores-funcionales-cannabinoides-tipu-1-12801.html. Consultáu'l 3 de xunu de 2016.
- ↑ estudiu-concreta-el-importante-papel-que-desempenan-los-astrocitos-en-el celebru Un estudiu concreta l'importante papel que desempeñen los astrocitos nel celebru. Axencia Sinc. 26 de marzu de 2008. http://www.agenciasinc.es/Noticias/Un estudiu-concreta-el-importante-papel-que-desempenan-los-astrocitos-en-el celebru. Consultáu'l 3 de xunu de 2016.
- ↑ «enfermedá-del-alzheimer/ Seminariu sobre la comunicación ente astrocitos y neurones na enfermedá del Alzheimer». Consultáu'l 29 de mayu de 2016.
- ↑ «Los astrocitos entren en xuegu». Sociedá Española de Neurociencia: p. 8. 2 d'avientu de 2008. http://www.senc.es/sites/default/files/y_boletin_SENC_dic_08.pdf. Consultáu'l 3 de xunu de 2016.
- ↑ «Marta Navarrete: Publicaciones y cites de los sos trabayos». Google Académicu. Archiváu dende l'orixinal, el 2016-08-08. Consultáu'l 3 de xunu de 2016.
- ↑ Presentación SENC - Premiu Olympus 2015. Sociedá Española de Neurociencia. http://www.senc.es/es/content/presentación-senc-premiu-olympus-2015. Consultáu'l 3 de xunu de 2016.
- ↑ Marta Navarrete (2009). «Comunicación ente neurones y astrocitos mediada por endocannabinoides» (castellanu). Universidá Autónoma de Madrid. Consultáu'l 31 de mayu de 2016.
- ↑ La Sociedá Española de Neurociencia da'l so premiu a mozos científicos. Canaries7. 30 de xunetu de 2015. Archivado del original el 2016-08-13. https://web.archive.org/web/20160813235156/http://www.canarias7.es/articulo.cfm?id=383945. Consultáu'l 4 de xunu de 2016.
- ↑ «Tripartite synapses: astrocytes process and control synaptic information» (n'inglés). Trends in Neurosciences 32 (8): páxs. 421–431. d'agostu de 2009. doi:. http://www.cell.com/trends/neurosciences/abstract/S0166-2236(09)00101-5?_returnURL=http%3A%2F%2Flinkinghub.elsevier.com%2Fretrieve%2Fpii%2FS0166223609001015%3Fshowall%3Dtrue. Consultáu'l 3 de xunu de 2016.
- ↑ «Ficha: Tripartite synapses: astrocytes process and control synaptic information». Google Académicu. Consultáu'l 3 de xunu de 2016.
- ↑ «Llistáu d'artículos que citen Tripartite synapses: astrocytes process and control synaptic information». Google Académicu. Consultáu'l 3 de xunu de 2016.
- ↑ «Astrocytes Mediate In vivo Cholinergic-Induced Synaptic Plasticity». PLoS Biology 10 (2): páxs. y1001259. 14 de febreru de 2012. doi:. http://journals.plos.org/plosbiology/article?id=10.1371/journal.pbio.1001259. Consultáu'l 3 de xunu de 2016.
- ↑ «Diez publicaciones más relevantes». Institutu Cajal. Consultáu'l 3 de xunu de 2016.
- ↑ Navarrete M, Perea G, Maglio L, Pastor J, García de Sola R, Araque A. (23 de mayu de 2013). «Astrocyte calcium signal and gliotransmission in human brain tissue» (inglés). Cereb Cortex. Consultáu'l 30 de mayu de 2016.
- ↑ Navarrete M, Díez A, Araque A. (19 d'ochobre de 2014). «Astrocytes in endocannabinoid signalling» (inglés). Philos Trans R Soc Lond B Biol Sci. Consultáu'l 30 de mayu de 2016.
- ↑ Marta Navarrete, beneficiaria de Ayudar Fundación BBVA a Investigadores y Creadores Culturales, recibe'l premiu de la SENC pa Mozos Investigadores. Fundación BBVA. 30 de xunetu de 2015. Archivado del original el 2016-08-09. https://web.archive.org/web/20160809080304/http://www.fbbva.es/TLFU/tlfu/esp/noticias/fichanoticia/index.jsp?codigo=1516. Consultáu'l 3 de xunu de 2016.
- ↑ Los investigadores piden más pesu femenín en ciencia: "Ye un mundu apoderáu por homes". 20 minutos. 23 de setiembre de 2015. http://www.20minutos.es/noticia/2562563/0/mujer-ciencia/bolsa-investigacion/loreal-unesco/. Consultáu'l 3 de xunu de 2016.
Enllaces esternos
[editar | editar la fonte]- Cux1 Enables Interhemispheric Connections of Layer II/III Neurons by Regulating Kv1-Dependent Firing