Marcus Garvey
Marcus Garvey | |
---|---|
Vida | |
Nacimientu | Saint Ann's Bay, 17 d'agostu de 1887[1] |
Nacionalidá | Xamaica |
Grupu étnicu | African Jamaican (en) |
Muerte | West Kensington, 10 de xunu de 1940[2] (52 años) |
Sepultura |
Parque de los Héroes Nacionales (es) [3] cementerio de Kensal Green (es) [4] |
Causa de la muerte | accidente vascular cerebral |
Familia | |
Casáu con |
Amy Ashwood Garvey (1919 – 1922)[5] Amy Jacques Garvey (es) (1922 – 1940)[6] |
Fíos/es | 3 |
Estudios | |
Estudios |
California State University, Fresno (es) Birkbeck College (es) |
Llingües falaes | inglés[7] |
Oficiu | periodista, entamador, políticu, imprentador, sociólogu |
Llugares de trabayu | Nueva York |
Premios | |
Movimientu | Renacimiento de Harlem (es) |
Creencies | |
Partíu políticu | People's Political Party (en) |
IMDb | nm0308768 |
Marcus Mosiah Garvey (17 d'agostu de 1887, Saint Ann's Bay – 10 de xunu de 1940, West Kensington) foi un predicador, periodista y empresariu xamaicanu, fundador de la Asociación Universal pa la Meyora del Home Negru (UNIA, poles sos sigles n'inglés), que'l so lema yera One God, One Aim, One Destiny (Un dios, un oxetivu, un destín).
Biografía
[editar | editar la fonte]Nació en Saint Ann's Bay, un pueblu al norte de Xamaica. Garvey yera fíu d'un arbañil calificáu dueñu d'una importante biblioteca. Yera'l menor d'once hermano, de los cualos namái dos algamaron el maduror. Estudió nun colexu metodista. Casóse dos veces. La primer vegada, con Amy Ashwood (de 1919 a 1922) y la segunda con Amy Jacques, con quien tuvo dos fíos (de 1922 hasta la so muerte en 1940).
Dempués d'un tiempu como aprendiz na imprenta del so padrín, con 16 años camudar a Kingston y trabayó na imprenta de P. A. Benjamin, na que aportó a maestru imprentador y capataz. Esti trabayu foi-y de gran ayuda darréu a la de crear el so propiu periódicu. En 1907 Garvey foi escoyíu vicepresidente del sindicatu d'imprentadores de Kingston. Foi despidíu d'esti trabayu en 1908 por causa de la so participación na fuelga de la Unión d'Imprentadores, reclamando meyores llaborales. Viaxa a Chile onde trabaya en Tocopilla hasta 1910.
A partir d'equí viaxó, primero por Costa Rica y dempués por Panamá, onde editó un periódicu antes de tornar a Xamaica en 1912. Viaxó a Londres de 1912 a 1914 y de vuelta a Xamaica, n'agostu de 1914, fundó la "Asociación Universal pa la Meyora del Home Negru", llamada UNIA nes sos sigles n'inglés y convirtióse nel so presidente. Ente los miembros fundadores taba Amy Ashwood, que darréu sería la so primer esposa. L'asociación tenía como oxetivu "xunir a tola xente d'orixe africanu del mundu nun namái cuerpu pa establecer un país y un gobiernu absolutamente mesmos". La bandera de la UNIA tenía los colores coloráu, negru y verde.
En 1916, Garvey treslladar a los Estaos Xuníos, y fundó un periódicu llamáu Negru World. En 1917 formó n'EE.XX. la primer seición de la UNIA fora de Xamaica y empezó les sos xires de conferencies nes qu'abogaba pola torna de los ex esclavos negros a África. Pa sofitar esta opinión Garvey dixo que "l'ésitu educativu, industrial y políticu basar na proteición d'una nación fundada por nós y esa nación namái puede tar n'África". De fechu Garvey consideraba que la segregación racial llargamente practicada y tolerada n'Estaos Xuníos torgaba na realidá toa posible integración de los negros na sociedá estauxunidense, afirmando que tal "integración" (postulada por otros líderes negros como W.E.B. Du Bois) resultaría en fracasu. Garvey inclusive creó una compañía de barcos de vapor llamada "Black Star Line" pal tresporte a África, Haiti, Xamaica, Costa Rica y otres partes pa dar emplegu a marineros Africanos.
En 1918 la UNIA dicía tener dos millones de miembros y n'agostu de 1920, mientres una convención de la UNIA, 25.000 persones enllenaron el Madison Square Garden de Nueva York pa oyer los discursos de Garvey. La UNIA afirmaba entós tener cuatro millones de miembros, lo que la convertiría nel mayor movimientu en favor del home negru del so tiempu.
Nos primeros años de la década del 20' Garvey fai una profecía, que va ser tomada como nucleu del Rastafarismo: "Miren a África, un rei negru va ser coronáu porque'l día de la lliberación ta cerca". Cumpliéndose pero hasta un 2 de payares de 1930 cuando'l Ras Tafari Makonnen foi coronáu como emperador d'Etiopía. Esti actu proféticu foi una caxa de resonancia pa la llucha de Garvey pola lliberación, dando impulsu a un movimientu históricu que seria inolvidable nel corazón del pueblu negru. L'embrión de les idees rastafaris salia al mundu.
En 1923, Garvey foi condergáu por vender aiciones de la "Black Star Line" con un folletu nel que se dicía que dicha empresa yera propietaria d'un barcu que, según l'acusación, nun-y pertenecía. Según los partidarios de Garvey, el xuiciu nun foi xustu y foi aprovecháu polos sos enemigos, tanto blancos como negros; mentanto'l mesmu Garvey atribuyó la condena al prexuiciu que s'alimentara contra él porque los sos postulaos de "volver a África" yeren compartíos (anque por motivos bien distintos) polos líderes racistes del Ku Klux Klan. Garvey foi encarceláu n'Atlanta y cumplió dos años de condena de los cinco a los que foi sentenciáu, pero Garvey nun creía na violencia y encamentaba a los sos siguidores a respetar les lleis y a nun provocar fregaos. El presidente Calvin Coolidge indultólu y foi deportáu a Xamaica, onde en 1929 fundó'l primer partíu modernu de dichu país, el PPP, (People's Political Party: Partíu Políticu del Pueblu).
En Xamaica, Garvey presentar a les eleiciones con un programa nel que reivindicaba l'autogobiernu y esi mesmu añu foi escoyíu pal cargu de conceyal, pero perdió'l so puestu poles sos ausencies por causa de una sentencia de cárcel per desacatamientu y foi reelixíu en 1930 ensin oposición xunto con dos compañeros del PPP. Sicasí, ensin opciones de desenvolver el so programa políticu na redolada de Xamaica, daquella una colonia británica muncho menos desenvueltu que Estaos Xuníos, Garvey colar de Xamaica en 1935 y morrió en Londres en 1940.
Mandáu
[editar | editar la fonte]Los sos restos mortales fueron treslladaos a Xamaica, onde foi proclamáu'l primera héroe nacional. Amás, considérase que la relixón rastafari ye en parte consecuencia de les sos idees y pallos, Garvey ye una versión moderna de Xuan el Bautista, al anunciar la llegada d'un rei, l'emperador d'Etiopía, Haile Selassie I. Al respeutu había un testu de Garvey nel cual ésti dicía a los sos siguidores: "Miren a África, un rei negru va ser coronáu porque'l día de la lliberación ta cerca". En realidá Garvey siempres caltuvo una interpretación bien secular de dichu testu, fuera educáu como metodista, y darréu convirtióse al catolicismu, ensin considerar dalguna "visión relixosa" de les sos doctrines polítiques. Él tamién foi bien bon predicador.
Referencies culturales
[editar | editar la fonte]Na novela Limón Blues, de la escritora costarricense Anacristina Rossi, nárrase la vida de Orlandus Robinson, un mozu xamaicanu qu'emigra a la ciudá costarricense de Limón y faise siguidor de les idees de Marcus Garvey.[8]
L'artista xamaicanu Burning Spear publicó dellos discos n'homenaxe a Marcus Garvey: un discu oficial d'estudiu, de 1985 "Marcus Garvey", que'l so primer tema lleva'l nome del prócer. Esi discu foi reeditáu en 2010 en celebración de los 100 años del natalicio de Garvey, qu'inclúi'l discu enantes mentáu amás d'un CD adicional con remezclas del as cantares al estilu música dub. Burning Spear amás llanzó un compilado "Marcus Garvey The Best Of Burning Spear" en 2012.
Nel llibru de Dario Bermúdez: Rastafaris, La Mística De Bob Marley nel qu'Infinitu realizó un documental onde cunta la ideoloxía rastafari, dende los sos rituales casi secretos nos templos de los montes hasta los sos símbolos reconocíos internacionalmente (los famosos dreadlocks, el llinguaxe patois, el lleón de Xudáh, Marcus Garvey, etc.).
Referencies
[editar | editar la fonte]- ↑ Biblioteca Nacional de Francia. «autoridaes BNF» (francés). Consultáu'l 10 ochobre 2015.
- ↑ Afirmao en: Encyclopædia Britannica Online. Identificador Encyclopædia Britannica Online: biography/Marcus-Garvey. Apaez como: Marcus Garvey. Data de consulta: 9 ochobre 2017. Llingua de la obra o nome: inglés.
- ↑ Afirmao en: Find a Grave. Data de consulta: 28 xunu 2024. Llingua de la obra o nome: inglés.
- ↑ URL de la referencia: http://www.jamaicaobserver.com/news/Glover-wants-Garvey-s-criminal-record-expunged_19232873.
- ↑ Afirmao en: African American Authors, 1745-1945 (1st edition). Páxina: 176. Editorial: Greenwood Press. Llingua de la obra o nome: inglés. Data d'espublización: 2000.
- ↑ «Ficheru d'Autoridaes Virtual Internacional» (distintes llingües). Online Computer Library Center.
- ↑ Biblioteca Nacional de Francia. «autoridaes BNF» (francés). Consultáu'l 10 ochobre 2015.
- ↑ Limón Blues, 2002 y 2003, Alfaguara, San José, Costa Rica. ISBN 9789968533003
Enllaces esternos
[editar | editar la fonte]- Testos y audiu de Marcus Garvey Archiváu 2008-05-12 en Wayback Machine