Llingües nguni
Apariencia
Llingües nguni | ||
---|---|---|
Distribución xeográfica | meridional | |
Países |
Botswana Lesothu Malawi Mozambique Sudáfrica Suazilandia Zimbabue | |
Falantes | ~ 21 millones | |
Filiación xenética |
Níxer-congu | |
Códigu Glottolog | ngun1276 | |
Ver tamién Idioma - Families - Clasificación de llingües | ||
[editar datos en Wikidata] |
Nguni ye un grupu de llingües falaes nel sur d'África incluyendo l'idioma isiZulú, l'isiXhosa, el swati, y el ndebele.
Esti grupu de llingües bantús tien como carauterística común que'l raigañu -ntu significa un home.
Nguni ye realmente un términu artificial, que suxer una unidá étnica, lo cual nun ye ciertu. Otra división, tamién artificial, estrema a les llingües nguni en nguni del norte, incluyendo al idioma zulú y al swazi, y el nguni del sur qu'incluyiría'l xhosa, thembu, el mfengu, el mpondo y el mpondomise.
Comparanza léxica
[editar | editar la fonte]Los numberales para distintes llingües nguni son:[1]
GLOSA Swazi Xhosa Zulú Ndebele PROTO-
NGUNI'1' ɲɛ́ ɲɛ̀ dwa -ɲɛ *nwe '2' -ɓilí mbìní ɓiːli -ɓili *(m-)ɓili '3' -ʦʼâtfʼo ntʼátʰù tʰaːtʰo -tʰatʰo *(n-)tʼatʰo '4' -nɛ nɛ̀ ne -nɛ *nɛ '5' siɬánu ntɬʼànù ɬy -ɬanu *(n-)tɬanu '6' -sipʰóɬôŋo/
sitfʼûpʰantʼándátʰù isitʰoːpʰa isitʰupʰa *sitʰupʰa(?) '7' sikʰombisa síǁʰɛ̀ŋǁɛ̀ isikʰombiːsa isikʰombisa *sikʰombisa '8' sipʰɔɬɔŋɔ síb̤ɔ̀zɔ́ 10-2 10-2 '9' lifiǀa lítʰɔ̀ɓá 10-1 10-1 '10' liʃumi lîʃûmì iʃoːel mio *itʃumi *li-ʃumi
Referencies
[editar | editar la fonte]