Saltar al conteníu

Lee Kuan Yew

De Wikipedia
Lee Kuan Yew
Minister Mentor (en) Traducir

12 agostu 2004 - 20 mayu 2011
Senior Minister (en) Traducir

28 payares 1990 - 11 agostu 2004
Member of the Dewan Rakyat (en) Traducir

2 payares 1963 - 9 agostu 1965
Primer Ministru de Singapur

5 xunu 1959 - 28 payares 1990
Lim Yew Hock - Goh Chok Tong
Diputada del Parlamento de Singapur (es) Traducir

22 abril 1955 - 23 marzu 2015
Distritu: Tanjong Pagar Group Representation Constituency (en) Traducir
Vida
Nacimientu Singapur[1]16 de setiembre de 1923[2]
Nacionalidá Bandera de Estaos Xuníos d'América Estaos Xuníos
Residencia Hospital General de Singapur (es) Traducir
38 Oxley Road (en) Traducir
Muerte Hospital General de Singapur (es) Traducir[3]23 de marzu de 2015[4] (91 años)
Sepultura Mandai Crematorium and Columbarium (en) Traducir
Causa de la muerte neumonía
Familia
Padre Lee Chin Koon
Madre Chua Jim Neo
Casáu con Kwa Geok Choo (1950 – 2010)[5]
Fíos/es
Hermanos/es Freddy Lee
Familia
Estudios
Estudios Fitzwilliam College (es) Traducir
Raffles Institution (en) Traducir
Universidá Nacional de Singapur
Universidá de Cambridge
London School of Economics
Universidá de Londres
Llingües falaes xaponés[4]
Singaporean Mandarin (en) Traducir[4]
Singaporean Hokkien (en) Traducir[4]
malayu[4]
tamil[4]
inglés[7]
chinu[8]
Oficiu filósofu, autobiógrafu, abogáu, estadistapolíticu
Emplegadores Universidá de Cambridge
Premios
Creencies
Relixón Agnosticismu
Partíu políticu Partido de Acción Popular (es) Traducir
IMDb nm2285412
Cambiar los datos en Wikidata

Lee Kuan Yew (chinu: 李光耀, pinyin: Lǐ Guāngyào, POJ: Lí Kong-iāo, hakka: Lí Kông-yeu) (Singapur, 16 de setiembre de 1923 - Ibidem, 23 de marzu de 2015)[13] foi un políticu de Singapur y el so primer xefe de gobiernu (1959-1990).[14]

So l'alministración del segundu primer ministru de Singapur, Goh Chok Tong, trabayó como Ministru Senior. Ostentó'l cargu de Ministru Mentor, un puestu creáu pol so fíu, Llei Hsien Loong, que se convirtió nel tercer primer ministru'l 12 d'agostu de 2004.[15][16]

Biografía

[editar | editar la fonte]

Descendiente d'una familia adinerada d'etnia china, Lee nació'l 16 de setiembre de 1923 nel Singapur baxu dominiu británicu (92 Kampong Java Road de Singapur). Los sos padres yeren Llei Chin Koon y Chua Jim Neo. En 1950 casóse oficialmente con Kwa Geok Choo, con quien tuvo dos fíos, Lee Hsien Loong y Llei Hsien Yang, y una fía, Lee Wei Ling.[17]

Trayeutoria política

[editar | editar la fonte]

Cuando terminó los sos estudios en Londres, tornó a Singapur, empezó a ameyorar el so mandarín y hokkien, emprestando más interés a los valores asiáticos, entró a militar nel Partíu d'Aición Popular, col que foi primer ministru de Singapur de 1959 a 1990. Por ello, recuérdase-y como «el padre de la patria». Exerció un gobiernu estrictu no social, pero fondamente capitalista, qu'impulsó la economía de la nueva nación hasta convertila n'unu de los países más competitivos del mundu.

Mientres el so mandatu promovió la idea de los valores asiáticos, frente al conceutu de democracia occidental, como modelu de desenvolvimientu pa les sociedaes d'Asia Oriental. Asina, el gobiernu del Singapur independiente caracterizóse pola rixidez na aplicación de les sos reglamentaciones, con midíes revesoses como la prohibición de comerciar el chicle.[14] Igualmente, dacuando fueron revesosos los sos intentos d'inxeniería social, o la idea de construyir una Gran China formada polos chinos de tol mundu.[18] «L'afinidá de raza, cultura y llingua ye la base de les rellaciones de negocios», dixo nuna ocasión.[18]

Ciertu observadores afirmen que dalgunes de les sos midíes contribuyeron al ésitu económicu de Singapur, llugar famosu pola llimpieza de les sos cais y los baxos índice de delincuencia. Sicasí, otros denunciaron esti calter autoritariu, acusando a Lee de dictador.

Llee, a pesar de dexar el cargu de primer ministru en 1990, siguió nel gobiernu como ministru ensin cartera; primero como Senior Minister mientres Goh Chok Tong foi primer ministru hasta 2004; y dende entós Mentor Minister, pos cuando'l so fíu Llei Hsien Loong sustituyó a Goh Chok Tong como primer ministru,[19][20] esti postreru asumió'l cargu de Senior Minister.

Munchos aplaudieron el so modelu de desenvolvimientu económicu y otros consideren qu'ésti s'algamar en desterciu d'una sociedá dafechu democrática. A empiezos de 2015, foi internáu d'urxencia por cuenta de una neumonía grave y darréu foi conectáu a máquines pa caltenelo con vida. Finalmente, finó'l 23 de marzu a la madrugada. Anque dexara de ser primer ministru en 1990, hasta'l so últimu día caltuvo'l so puestu nel gobiernu como ministru mentor (un puestu vitaliciu) y la so acta de parllamentariu.

Referencies

[editar | editar la fonte]
  1. Afirmao en: Gran Enciclopedia Soviética (1969–1978). Sección, versículu o párrafu: Ли Куан Ю. Data de consulta: 28 setiembre 2015. Editorial: Большая Российская энциклопедия. Llingua de la obra o nome: rusu. Data d'espublización: 1969.
  2. «Lee Kuan Yew, Founding Father and First Premier of Singapore, Dies at 91» (inglés). The New York Times (22 marzu 2015). Consultáu'l 23 marzu 2015.
  3. Warren Fernandez (23 marzu 2015). «Singapore's founding father Mr Lee Kuan Yew dies aged 91 at 3.18am on Monday» (inglés). The Straits Times. Consultáu'l 23 marzu 2015.
  4. 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 4,5 4,6 4,7 Philip Bowring (22 marzu 2015). «Lee Kuan Yew obituary» (inglés británicu). theguardian.com. The Guardian. Archiváu dende l'orixinal, el 17 payares 2016. Consultáu'l 22 xineru 2017.
  5. Identificador de persona en The Peerage: p44393.htm#i443925. Data de consulta: 7 agostu 2020.
  6. Nicholas D. Kristof (24 payares 1986). «PREMIER'S SON GETS POST IN SINGAPORE» (inglés). The New York Times. Consultáu'l 23 marzu 2015.
  7. Biblioteca Nacional de Francia. «autoridaes BNF» (francés). Consultáu'l 10 ochobre 2015.
  8. Afirmao en: catálogu de la Biblioteca Nacional Checa. Identificador NKCR AUT: xx0006311. Data de consulta: 1r marzu 2022.
  9. «Honorary Doctorates» (inglés). Institutu Estatal de Relaciones Internacionales de Moscú. Archiváu dende l'orixinal, el 29 xunu 2019. Consultáu'l 29 xunu 2019.
  10. URL de la referencia: http://www.moe.gov.cn/s78/A22/xwb_left/moe_829/tnull_44386.html. Data de consulta: 11 abril 2019. Llingua de la obra o nome: chinu. Editorial: Ministerio de Educación de la República Popular China.
  11. URL de la referencia: https://www.atlanticcouncil.org/events/flagship-event/global-citizen-awards/previous-gca-recipients/.
  12. URL de la referencia: http://www.xinhuanet.com/politics/2018-12/18/c_1123872223.htm.
  13. Muerre Muerre Llei Kuan Yew, el padre’ de Singapur
  14. 14,0 14,1 «"Nun s'acaba'l mundu por vivir ensin chicle"» (castellanu). El País. Consultáu'l 9 de xineru de 2010.
  15. «[http://www.guardian.co.uk/theguardian/2004/aug/16/theeditorpressreview Why it's non change in Singapore]». The Editor (press review) (London: guardian.co.uk). 16 d'agostu de 2004. http://www.guardian.co.uk/theguardian/2004/aug/16/theeditorpressreview. 
  16. Singapore told to feel free. London. 13 d'agostu de 2004. http://www.guardian.co.uk/world/2004/aug/13/1. 
  17. The Cabinet - Mr LLEE Kuan Yew. http://www.cabinet.gov.sg/CabinetAppointments/Mr+LLEE+Kuan+Yew.htm. Consultáu'l 26 d'abril de 2008. 
  18. 18,0 18,1 «Primeru Asia, depués, ¡el mundu!» (castellanu). El Mundo. Consultáu'l 9 de xineru de 2010.
  19. «Why it's non change in Singapore». The Editor (press review) (London: guardian.co.uk). 16 d'agostu de 2004. http://www.guardian.co.uk/theguardian/2004/aug/16/theeditorpressreview. 
  20. Singapore told to feel free. London. 13 d'agostu de 2004. http://www.guardian.co.uk/world/2004/aug/13/1. 

Enllaces esternos

[editar | editar la fonte]


Predecesor:
Cargu creáu
Primer Ministru de Singapur
1959 - 1990
Socesor:
Goh Chok Tong